Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη
Ένα βιβλίο η υπόθεση του οποίου λαμβάνει χώρα στη εξοχή προτείνει στους μικρούς αναγνώστες η Άλκηστη Χαλικιά. Στο «Σαν διακοπές ρεύματος» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος, ο Άγγελος, μετακομίζει με τους γονείς του σε ένα ορεινό χωριό μακριά από την πόλη. Εκεί, ανακαλύπτει ένα σχολείο διαφορετικό, εξερευνά τη φύση και κάνει νέους φίλους. Η ζωή στο βουνό είναι κάπως σαν «διακοπές ρεύματος», συναρπαστική! Η συγγραφέας μίλησε στο «TyposThes» για την ιδέα του βιβλίου και την σχέση των παιδιών της πόλης με τη φύση. Παράλληλα αναφέρθηκε και στην σημασία της οικογένειας στο κομμάτι της συμπεριφοράς των παιδιών. Επίσης μίλησε για το cd που συνοδεύει την έκδοση στο οποίο συνεργάζονται δημιουργοί όπως η Ανδριάνα Μπάμπαλη και ο Βαγγέλης Γερμανός. Τέλος μιλώντας για την δική της σχέση με τους μικρούς αναγνώστες ανέφερε: «Παρατηρώντας τα παιδιά, γίνομαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου».
-Ο κεντρικός σας ήρωας απολαμβάνει την ξενοιασιά στην φύση, ενώ παράλληλα ζει σε πιο ανθρώπινους ρυθμούς. Πόσο τα σημερινά παιδιά της πόλης έχουν απομακρυνθεί από την φύση;
-Οι ρυθμοί στις μεγάλες πόλεις είναι εξαντλητικοί για μικρούς και μεγάλους. Η φύση επιδρά πάνω μας με τρόπους που δεν συνειδητοποιούμε αλλά είναι καθοριστικοί. Για παράδειγμα, όταν κανείς διασχίζει ένα πάρκο επιβραδύνει τον ρυθμό περπατήματος σε σχέση με τον ρυθμό που έχει στο πεζοδρόμιο.
Τα παιδιά στις πόλεις στερούνται τη φύση. Το πάρκο, η παιδική χαρά, το γήπεδο δεν είναι το ίδιο με ένα φυσικό περιβάλλον στο οποίο δεν έχει επέμβει ο άνθρωπος και αποτελεί πρόκληση για ένα παιδί να το γνωρίσει και να παίξει σε αυτό ελεύθερα. Τα τελευταία χρόνια παρατηρώ συχνά, σε εκπαιδευτικά προγράμματα που κάνω με παιδιά σε αρχαιολογικούς χώρους, να είναι όλο και πιο διστακτικά να καθίσουν στο χορτάρι ή σ’ ένα βραχάκι κι η παρουσία μικρών ζουζουνιών να τους φαντάζει απειλητική. Μοιάζουν να μην έχουν καμία εξοικείωση με το χώμα. Ταυτόχρονα όμως, η χαρά τους να διασχίζουν ένα χωμάτινο δρομάκι με τις «φυσικές» προκλήσεις μια σαύρας, ενός κελαηδίσματος, την παρουσία μιας χελώνας, τα ενθουσιάζει! Η φύση λοιπόν, είναι για τα παιδιά της πόλης ο μεγάλος άγνωστος που θέλουν αλλά δεν έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν.
-Γιατί επιλέξατε να τοποθετήσετε τους χαρακτήρες του κειμένου σας στην εξοχή;
-Γιατί ακριβώς ήθελα να ζήσω μαζί με τον ήρωα του βιβλίου τις διαφορετικές ποιότητες συναισθημάτων, σκέψεων, σχέσεων που αναδύονται στη φύση. Για παράδειγμα, ο φόβος για το άγνωστο στη φύση είναι υπαρκτός αλλά διαχειρίσιμος από ένα παιδί, η ελευθερία για αυτοδιάθεση μεγαλύτερη, που φέρνει πιο γρήγορα την ωριμότητα, η χειρωνακτική εργασία αναγκαία, το περπάτημα, το σκαρφάλωμα εξισορροπητικά των ποικίλλων εντάσεων και της ενέργειας που διαθέτουν τα παιδιά.
-Στο βιβλίο σας θίγονται θέματα όπως η διαφορετικότητα. Πόσο η αποδοχή ξεκινάει από το σπίτι και πόσο από το σχολείο; Ποιος ο ρόλος των εκπαιδευτικών;
-Νομίζω πως στο βιβλίο φαίνεται ξεκάθαρα πως το παιδί που δείχνει μια διάθεση προκλητική απέναντι στο διαφορετικό, είναι αποδέκτης στην οικογένεια του τέτοιων συμπεριφορών αποκλεισμού και βίας. Οι αξίες, θεωρώ, πως δίνονται μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον από το παράδειγμα, τον τρόπο που ζουν και φέρονται οι γονείς. Κανένας εκπαιδευτικός, όσο και υπέροχος να είναι, δεν μπορεί να χτίσει μόνος του μια ηθική στάση στα παιδιά. Πολλά ερεθίσματα όμως, που οι μαθήτριες κι οι μαθητές θα πάρουν στο σχολείο, κυρίως πάλι με τη μορφή ενός προτύπου που θα βρουν στο πρόσωπο του εκπαιδευτικού, μπορούν να γίνουν παράδειγμα προς μίμηση αργότερα, στην εφηβεία. Οι έφηβοι σήμερα, είναι σε μεγάλο βαθμό πολύ πιο συμπεριληπτικοί από τους γονείς τους και θα συγκρουστούν με το οικογενειακό περιβάλλον για χάρη αυτής της ιδέας. Τα παιδιά του δημοτικού θα προβληματιστούν κι ίσως αργότερα, στην εφηβεία, εγκαταλείψουν το οικογενειακό πρότυπο, αν αυτό τους φαίνεται λάθος. Είναι λοιπόν, χρήσιμο στο σχολείο και με αφορμή ίσως ένα βιβλίο, να γίνονται σχετικές συζητήσεις που βοηθούν τα παιδιά να διαμορφώσουν αντιλήψεις ως προς το τι είναι θετική και τι αρνητική κοινωνική συμπεριφορά.
-Πώς θα ήταν οι δικές σας διακοπές ρεύματος;
-Οι δικές μου διακοπές ρεύματος θα ήταν είτε στη θάλασσα είτε στο βουνό, με καλή παρέα, κάποια-ον που να παίζει ένα μουσικό όργανο ιδανικά και μια λάμπα θυέλλης για να διαβάζουμε το βράδυ.
-Το βιβλίο συνοδεύεται από ένα cd στο οποίο έβαλαν την υπογραφή τους καλλιτέχνες όπως η Ανδριάνα Μπάμπαλη και ο Βαγγέλης Γερμανός. Πώς προέκυψε η ιδέα και πώς ήταν το δημιουργικό κομμάτι;
-Η δημιουργία των τραγουδιών είναι μια απολαυστική διαδικασία για μένα γιατί, σε αντίθεση με τη συγγραφή μιας ιστορίας, που είναι μοναχική δουλειά, τα τραγούδια γίνονται σε συνεργασία με άλλους ανθρώπους. Οι συνθέτες του άλμπουμ, Μέλπω Χαλκουτσάκη και Πέτρος Σταμέλος, είναι φίλοι κι αυτό κάνει τη δημιουργική μας σχέση ακόμη πιο στενή κι ωραία. Μαζί αποφασίσαμε για τους ερμηνευτές των τραγουδιών κι είναι μεγάλη μας χαρά που συμμετέχουν τόσοι εξαιρετικοί τραγουδιστές και μουσικοί!
Τα τραγούδια ακολουθούν την εξέλιξη της ιστορίας του βιβλίου και αφορούν όλους τους «σταθμούς» μιας σχολικής χρονιάς. Πιστεύω πως οι εκπαιδευτικοί θα βρουν χρήσιμο υλικό σε αυτά τα τραγούδια για τις γιορτές τους αλλά και οι γονείς, ελπίζουμε να τα απολαύσουν σαν μια κοινή στιγμή ψυχαγωγίας με τα παιδιά τους.
-Τι ξεχωρίζετε σε ένα παιδικό βιβλίο;
- Το υψηλό επίπεδο ποιότητας στη μορφή και το περιεχόμενο, τη συνάφεια μιας ιστορίας με τη ζωή των παιδιών, ακόμη την ποιητικότητα και την πρωτοτυπία του θέματος.
-Επηρεάζεστε από τους μικρούς αναγνώστες σας, από αυτά που σας λένε σε παρουσιάσεις και δράσεις;
Τα παιδιά, όπου τα συναντώ, με επηρεάζουν και με συγκινούν. Παρατηρώντας τα παιδιά, γίνομαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου.
-Φεύγετε ένα ταξίδι. Ποια τρία βιβλία θα παίρνατε μαζί σας και γιατί;
-Θα έπαιρνα βιβλία που δεν έχω διαβάσει ακόμη. Αν έπρεπε να πάρω βιβλία που έχω ήδη, θα ήταν μάλλον ποιητικές συλλογές γιατί είναι αυτά που μπορεί κανείς να διαβάζει ξανά και ξανά χωρίς να εξαντλούνται ποτέ.
Ακούστε ένα απόσπασμα από τα τραγούδια παρακάτω:
