Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη
Η Μελίνα έχει πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες, δίχως όμως να αγαπάει όμως καμία από αυτές. Πηγαίνει από το πιάνο στο μπαλέτο και από το κολυμβητήριο στην ζωγραφική. Οι αποτυχίες διαδέχονται η μία την άλλη. Πώς θα μπορέσει να εξηγήσει στην μητέρα της ότι κουράζεται από το τόσο φορτωμένο πρόγραμμα; Ο συγγραφέας Βασίλης Κουτσιαρής στο βιβλίο του «Η τσάντα της Μελίνας» (εκδ. Ελληνοεκδοτική) αποτυπώνει μέσα από ένα παραμύθι όλο τον καταιγισμό δραστηριοτήτων που επιβάλλουν οι γονείς στα παιδιά τους. Ο ίδιος εξήγησε πως η καθημερινή του επαφή με τους μαθητές του τού έδωσε την ιδέα να γράψει αυτό το βιβλίο. Αναφέρθηκε στη σχέση των παιδιών με τα εξωσχολικά βιβλία, ενώ μίλησε και για τα δικά του παιδικά χρόνια και τα αγαπημένα του μαθήματα την εποχή που ήταν μαθητής. Με δεδομένη την καταγωγή του από την Μαγνησία, από την κουβέντα μας δεν έλλειψε η αναφορά στα παιδιά των περιοχών που επλήγησαν από τις πλημμύρες και στο πώς μπορούμε να κάνουμε καλύτερη την καθημερινότητά τους.
-Πώς αποφασίσατε να γράψετε ένα βιβλίο εμπνευσμένο από τις εξωσχολικές δραστηριότητες;
-Ήταν κάτι που προέκυψε από την καθημερινή μου επαφή με τους μαθητές στην τάξη όλα αυτά τα χρόνια. Κάποιες φορές, μου έλεγαν ότι δεν προλάβαιναν να ολοκληρώσουν όλες τις δραστηριότητες που είχαν για την επόμενη μέρα, επειδή το απογευματινό πρόγραμμά τους ήταν γεμάτο. Απορούσα γιατί δεν καταλάβαινα πώς γινόταν να μην μπορούν να διαθέσουν γύρω στη μια ώρα για τα μαθήματα του σχολείου. Έτσι, τους ζητούσα να μου περιγράψουν την πιο δύσκολη μέρα της εβδομάδας τους, από τη στιγμή που θα επέστρεφαν το μεσημέρι στο σπίτι τους. Υπήρχαν πραγματικά απαντήσεις που με άφηναν άφωνο. Οι μαθητές μου προσπαθούσαν να γράψουν όσα προλάβαιναν, μόλις τέλειωναν το φαγητό τους και μετά έφευγαν, για να επιστρέψουν και πάλι αργά το βράδυ. Αυτό φυσικά δεν συνέβαινε καθημερινά, αν και οι εξωσχολικές δραστηριότητες των υπόλοιπων ημερών ήταν πολύωρες.
Το θέμα αυτό με απασχολούσε πολλά χρόνια, ώσπου ήρθε η κατάλληλη στιγμή να γίνει ιστορία με τη Μελίνα στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
-Γιατί σήμερα οι γονείς είναι απαιτητικοί από τα παιδιά τους και δεν τους δίνουν χρόνο για ξεκούραση και παιχνίδι; Γιατί ξεχάσαμε την ανεμελιά και πώς γίνεται να την ξαναθυμηθούμε;
-Κανένας γονιός δεν θέλει να στερήσει από το παιδί του την ξεκούραση και το παιχνίδι. Απλά, επειδή οι εξωσχολικές δραστηριότητες είναι πλέον τόσες πολλές και πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσες, οι γονείς προσπαθούν να εντάξουν αρκετές από αυτές στο απογευματινό πρόγραμμα των παιδιών, πιστεύοντας όμως πως θα περισσεύει χρόνος και για να παίζουν αλλά και για να ξεκουράζονται. Θέλουν όχι μόνο να μην λείψει τίποτα στα παιδιά τους αλλά και να τους προσφέρουν όλα όσα πιθανόν στερήθηκαν οι ίδιοι. Όμως, η κίνηση στον δρόμο, το περισσότερο γράψιμο και διάβασμα στο σπίτι, το γεγονός ότι νυχτώνει πιο γρήγορα τον χειμώνα, είναι κάποιοι από τους λόγους που δεν επιτρέπουν να ξεκουράζονται και να παίζουν αρκετά τα παιδιά.
Χαλαρώνοντας έστω και λίγο το πρόγραμμά τους - ίσως αφαιρώντας κάτι που περισσότερο είναι δική τους επιθυμία και όχι των παιδιών - είμαι σίγουρος πως θα καταφέρουν να δώσουν αυτό τον ελεύθερο χρόνο που λείπει.
-Ποια η σχέση των παιδιών με τα εξωσχολικά βιβλία; Κατά πόσο η λογοτεχνία αποτελεί κομμάτι της ζωής τους; Ποιο ρόλο έχει σε αυτό η οικογένεια και ποιο το σχολείο;
-Ως υπεύθυνος για οκτώ χρόνια σε παιδική λέσχη ανάγνωσης στο παρελθόν αλλά και ως υπεύθυνος της βιβλιοθήκης του σχολείου μου, έχω παρατηρήσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τα παιδιά των μικρών τάξεων του Δημοτικού Σχολείου. Φυσικά, σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζουν οι γονείς, που από τα πρώτα χρόνια της ζωής των παιδιών τους ψάχνουν να βρουν βιβλία κατάλληλα για την ηλικία τους. Στην αρχή βιβλία παιχνίδια, βιβλία με ήχους κ.ά. και αργότερα εικονογραφημένα βιβλία με λίγα λόγια. Καθώς όμως μεγαλώνουν τα παιδιά και έρχονται σε επαφή με συνομηλίκους τους, τα ενδιαφέροντα αλλάζουν. Τάμπλετ και κινητά είναι αυτά που δυστυχώς κεντρίζουν το ενδιαφέρον τους. Σε συνδυασμό με τα μαθήματα του σχολείου και τις εξωσχολικές δραστηριότητες, ο χρόνος περιορίζεται και το λογοτεχνικό βιβλίο παραμερίζεται. Ωστόσο, στο σχολείο γίνεται προσπάθεια από πολλούς εκπαιδευτικούς που αγαπούν τη λογοτεχνία να ξαναφέρουν τα παιδιά κοντά στο παιδικό βιβλίο και τον μαγικό του κόσμο. Η σχολική βιβλιοθήκη βοηθά πολύ προς αυτήν την κατεύθυνση.
-Ποιο ήταν το αγαπημένο σας μάθημα στο σχολείο και τι κάνατε στον ελεύθερο σας χρόνο όταν ήσασταν μαθητής; Μοιάζατε με την ηρωίδα σας;
-Τα αγαπημένα μου μαθήματα ήταν δύο: η γλώσσα και τα εικαστικά. Μεγαλώνοντας, αυτή η αγάπη παρέμεινε, αφού επέλεξα να ακολουθήσω την τρίτη δέσμη και να σπουδάσω παιδαγωγικό τμήμα δημοτικής εκπαίδευσης αλλά και αργότερα - ως δάσκαλος πια σε τάξη – να μην χάνω ευκαιρία να ετοιμάσω projects με τους μαθητές μου, που έχουν σχέση με τη ζωγραφική και τα καλλιτεχνικά ρεύματα των τελευταίων αιώνων.
Δεν έμοιαζα καθόλου με την ηρωίδα του βιβλίου μου. Εκτός των αγγλικών που πήγαινα τρεις φορές την εβδομάδα, μετά το διάβασμα συναντιόμασταν όλα τα γειτονόπουλα στην αλάνα και στους δρόμους και παίζαμε μέχρι να μας φωνάξουν οι γονείς μας, για να μπούμε μέσα.
-Φέτος οι μαθητές στη Θεσσαλία θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες λόγω των καταστροφών. Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά (Πολιτεία, φορείς κ. α) να έχουν μια πιο ομαλή σχολή χρονιά;
-Βιώνουμε όλοι μας μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Στεναχωριέμαι που βλέπω τον τόπο μου, τη Μαγνησία και ολόκληρο τον κάμπο να έχει υποστεί τέτοια καταστροφή. Στο πατρικό μου, στο Στεφανοβίκειο, ο κίνδυνος μάλιστα δεν έχει περάσει ακόμα.
Τι να πούμε σε αυτά τα παιδάκια που θα έρχονται στο σχολείο – ακόμα και μετά από εβδομάδες – έχοντας νιώσει το νερό να τους περικυκλώνει;
Ας τους ανοίξουμε διάπλατα την αγκαλιά μας και ας τους βοηθήσουμε να νιώσουν ασφαλείς. Είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε.
