Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη
Τη δική του ματιά στον «Μικρό Πρίγκιπα» του Αντουαν ντε Σαιντ-Εξυπερύ δίνει το Θέατρο Κούκλας Redicolo. Με μεγάλες κούκλες, ανθρώπους, φιγούρες και μαριονέτες, που συνδυάζουν τη μαγεία του κουκλοθεάτρου με την ορχηστρική αφηγηματική μουσική που γράφτηκε ειδικά για την παράσταση θα ταξιδέψουν μικρούς και μεγάλους.
«Η συνύπαρξη ηθοποιών και κουκλών επί σκηνής είναι κάτι που πάντα μας εξιτάρει. Στο έργο, ένας έμπορος προτείνει στον πρίγκιπα χάπια που κόβουν τη δίψα. Μη πίνοντας νερό, μπορείς, λέει, να κερδίσεις “μέχρι 53 λεπτά την εβδομάδα”! Τι πιο επίκαιρο από αυτό; Ο πρίγκιπας λοιπόν του δίνει πληρωμένη απάντηση: “Αν είχα 53 λεπτά την εβδομάδα, θα προτιμούσα να πάω με την ησυχία μου μέχρι την πηγή…”», ανέφερε ο Γιάννης Μόμτσιος στο ΤyposThes με αφορμή τις παραστάσεις που θα δοθούν σήμερα στις 7μμ και αύριο στις 12 το μεσημέρι στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς Μελίνα Μερκούρη.
Και συμπλήρωσε πως «Στις μέρες μας, που ο τρόπος ζωής μας γίνεται όλο και πιο φρενήρης, η ικανότητα να μπορείς να σταματήσεις, να πάρεις μιαν ανάσα και να μυρίσεις ένα τριαντάφυλλο είναι πολύτιμη για τον ψυχικό μας κόσμο». Μίλησε για τον τρόπο δουλειάς της ομάδας, αλλά και για την μαγεία του θεάτρου.
-Γιατί ο Μικρός Πρίγκιπας παραμένει ένα έργο επίκαιρο; Τι λέει για τα όνειρά μας; Πόσο βοηθάει τα παιδιά;
-Τη στιγμή που ο Μικρός Πρίγκιπας γίνει ένα έργο ανεπίκαιρο, το ανθρώπινο είδος θα έχει κάνει τεράστιο άλμα! Δυστυχώς απέχουμε μάλλον αρκετά από αυτό. Ενώ βέβαια πραγματεύεται πολλά θέματα, το κύριο νόημα στο οποίο επανέρχεται το έργο είναι η αναζήτηση της παιδικότητας. Μιας παιδικότητας όμως όχι με την έννοια της αφέλειας ή μιας ρετρό διάθεσης για νοσταλγία, όσο της προσέγγισης της ίδιας της ζωής με αγνή, παιδική ματιά. Στις μέρες μας, που ο τρόπος ζωής μας γίνεται όλο και πιο φρενήρης, η ικανότητα να μπορείς να σταματήσεις, να πάρεις μιαν ανάσα και να μυρίσεις ένα τριαντάφυλλο είναι πολύτιμη για τον ψυχικό μας κόσμο. Στο έργο, ένας έμπορος προτείνει στον πρίγκιπα χάπια που κόβουν τη δίψα. Μη πίνοντας νερό, μπορείς, λέει, να κερδίσεις «μέχρι 53 λεπτά την εβδομάδα»! Τι πιο επίκαιρο από αυτό; Ο πρίγκιπας λοιπόν του δίνει πληρωμένη απάντηση: «Αν είχα 53 λεπτά την εβδομάδα, θα προτιμούσα να πάω με την ησυχία μου μέχρι την πηγή…».
Αυτό το μήνυμα φέρνει λοιπόν ο μικρός Πρίγκιπας στον πλανήτη μας: να ανακαλύπτεις την αξία και τη μαγεία των κοινότοπων λεπτομερειών της καθημερινότητας, σαν να τις έβλεπες πρώτη φορά. Σαν παιδί, με δυο λόγια. Υπ' αυτή την έννοια, η παράσταση σίγουρα έχει χρήσιμα μηνύματα για τα παιδιά, αλλά και για τους μεγάλους! Σε καμιά περίπτωση εξάλλου το αυθεντικό κείμενο του Εξυπερύ δεν είναι αμιγώς παιδικό ανάγνωσμα.
-Πώς προσεγγίσατε το έργο; Και τι ρόλο έχει η ζωγραφική και η μουσική σε αυτό;
-Είναι πάντα τεράστια πρόκληση να προσεγγίσεις ένα μεγάλο κείμενο, απαιτεί σεβασμό και μελέτη. Η παράσταση είναι καρπός 3 χρόνων έρευνας, κατασκευών, προβών και ατελείωτων συζητήσεων.
Η δική μας οπτική είχε περισσότερο να κάνει με την αισθητική και τη δραματουργία, δεν διασκευάσαμε το κείμενο τόσο όσο συνηθίζουμε, αφήσαμε τον Εξυπερύ να μιλήσει απρόσκοπτα. Η ζωγραφική έπαιξε οργανικό ρόλο στο αισθητικό αποτέλεσμα, το καθόρισε σχεδόν. Έτσι ξεκινάει και το βιβλίο εξάλλου, με τις παιδικές ζωγραφιές του πιλότου που κανείς δεν τις καταλάβαινε. Η Εύα Δανιήλ, μια νεαρή καλλιτέχνιδα της Θεσσαλονίκης που ασχολείται με την ψηφιακή ζωγραφική, επιμελήθηκε αυτό το μέρος και πιστεύω έκανε εξαιρετική δουλειά.
Η μουσική επίσης παίζει σημαντικότατο ρόλο. Πρόκειται για μουσική για συμφωνική ορχήστρα και πιάνο, που συνοδεύει ολόκληρη την παράσταση. Οι μικροί και μεγάλοι θεατές μας θα ακούσουν σχεδόν 160 σελίδες παρτιτούρας, με ηχητικά τοπία που θυμίζουν κινηματογραφικά soundtrack, στοιχεία από μιούζικαλ, όπως έχουμε στις ταινίες της Disney, και από μουσικά παραμύθια συμφωνικής μουσικής, όπως ο Πέτρος και ο Λύκος, και φυσικά τραγούδια. Η μουσική άλλοτε σχολιάζει στο παρασκήνιο, άλλοτε περιγράφει ευθέως καταστάσεις, συναισθήματα και χαρακτήρες, και άλλοτε συνοδεύει τα τραγούδια και τις κινήσεις των ηθοποιών. Εξαιρετική δουλειά και από τον Μανώλη Καλπενίδη, έναν συνθέτη που δραστηριοποιείται στη Βιέννη.
-Χρησιμοποιείτε μεγάλες κούκλες και ανθρώπους. Πώς συνδυάζονται; Και πόσο πιο απαιτητικό είναι στην κατασκευή της κούκλας αλλά και στην συνύπαρξη;
-Η συνύπαρξη ηθοποιών και κουκλών επί σκηνής είναι κάτι που πάντα μας εξιτάρει. Μας φαίνεται ότι έχει μεγάλο σκηνικό ενδιαφέρον να αλληλεπιδρούν δύο πλάσματα που φαινομενικά ανήκουν σε διαφορετικούς κόσμους. Η κατασκευή της κούκλας δεν επηρεάζεται από το ότι θα έχει να αλληλεπιδράσει με άνθρωπο ή με άλλη κούκλα. Κυρίως εξαρτάται από το τι καλείται να κάνει με βάση τις απαιτήσεις της πλοκής. Συμβαίνει βέβαια και το εξής παράδοξο, να ξεκινούν οι πρόβες και η κούκλα να αρχίζει να… προτείνει τα δικά της! Αυτό ακούγεται λίγο μεταφυσικό, έχει όμως περισσότερο να κάνει με την εξερεύνηση από πλευράς κουκλοπαίκτη, των εκφραστικών μέσων του «νεογέννητου» ήρωα. Είναι στην πραγματικότητα πολύ παρόμοιο με την τεχνική του θεατρικού αυτοσχεδιασμού που χρησιμοποιούν πολλοί σκηνοθέτες για να αντλήσουν θεατρικό υλικό από τους ηθοποιούς τους. Απλά σε εμάς οι ηθοποιοί είναι κούκλες! Σε αυτές τις στιγμές είναι σημαντικό να έχεις εμπιστοσύνη στην κούκλα και να είσαι ανοιχτός στις «προτάσεις» της (για να γίνω ακόμη πιο μεταφυσικός!).
Πώς το θέατρο μπορεί να κερδίζει νέους θεατές;
-Στην εποχή του smartphone, το θέατρο αντιμετωπίζει τεράστια πρόκληση να διατηρήσει το κοινό του. Αυτό που για μένα είναι το ξεκάθαρο πεδίο υπεροχής του θεάτρου απέναντι στην οθόνη, είναι ο ζωντανός χαρακτήρας του. Το ότι μια θεατρική παράσταση συμβαίνει πάντα εδώ και τώρα, δεν είναι ασήμαντο.
Συνηθίζουμε να λέμε ότι μια θεατρική παράσταση είναι κάθε μέρα διαφορετική, αυτό όμως δεν συμβαίνει μόνο γιατί οι ηθοποιοί παίζουν κάθε μέρα διαφορετικά (αντίθετα με τον κινηματογράφο δηλαδή). Εξίσου σημαντικός λόγος είναι ότι και το κοινό είναι διαφορετικό.
Ο θεατής του θεάτρου δεν είναι ένας παθητικός δέκτης, είναι οργανικό μέρος της παράστασης, την επηρεάζει άμεσα με τις αντιδράσεις του, με την ενέργειά του, είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο. Αυτή η αμεσότητα είναι που με κάνει αισιόδοξο για το μέλλον του θεάτρου, ότι δεν θα ξεπεραστεί εύκολα δηλαδή, γιατί αυτός ο συμμετοχικός χαρακτήρας που έχει, χτυπάει πολύ αρχέγονη χορδή στον ανθρώπινο ψυχισμό. Πολύ απλά, οι άνθρωποι απολαμβάνουν να γίνονται «κοινό». Το είδαμε και μετά το τέλος της πανδημίας, όταν ο κόσμος όχι απλά δεν ξέχασε το θέατρο, αλλά ξεχύθηκε στις αίθουσες να ξανασυναντήσει κάτι που ξεκάθαρα του είχε λείψει.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Κείμενο: ΑΝΤΟΥΑΝ ΝΤΕ ΣΑΙΝΤ ΕΞΥΠΕΡΥ Μετάφραση: ΜΑΤΙΝΑ ΤΣΙΚΡΙΤΖΗ, Διασκευή – Δραματουργία – Σκηνοθεσία: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΛΠΕΝΙΔΟΥ, Κούκλες και σκηνικά: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΛΠΕΝΙΔΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΜΤΣΙΟΣ, Πρωτότυπη ορχηστρική μουσική: ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΛΠΕΝΙΔΗΣ, Ψηφιακή ζωγραφική: ΕΥΑ ΔΑΝΙΗΛ, Κοστούμια κουκλών: ΑΡΓΥΡΩ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ, Φωτισμοί: ΠΟΛΥΒΙΟΣ ΣΕΡΔΑΡΗΣ, Ηχοληψία: ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΜΤΣΙΟΣ, Φωτογραφίες: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΛΠΕΝΙΔΟΥ, Trailer: ΝΙΚΟΣ ΜΟΜΤΣΙΟΣ, Επικοινωνία με σχολεία: ΙΡΟΝΤΙΝΑ ΚΑΝΔΡΑΛΗ, Οργάνωση παραγωγής - επικοινωνία: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΛΠΕΝΙΔΟΥ, Παραγωγή: ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΥΚΛΑΣ REDICOLO.
ΠΑΙΖΟΥΝ:
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΛΠΕΝΙΔΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΜΤΣΙΟΣ
Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά
Ηλικίες: Για μικρά και μεγάλα παιδιά και μεγάλους που ήταν παιδιά.
Κρατήσεις θέσεων: 6986 580 842.
Χώρος: Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς Μελίνα Μερκούρη
Διεύθυνση: Μεταμορφώσεως 7, Καλαμαριά
Διάρκεια παράστασης: 85 λεπτά
Ηλικίες: για παιδιά όλων των ηλικιών και μεγάλους που ήταν παιδιά
Τιμές εισιτηρίων:
10€ γενική είσοδος,
8€ εκπτωτικό (ομαδικό άνω των 10 ατόμων, οικογενειακό άνω των 4 ατόμων, ανέργων, φοιτητικό, ΑΜΕΑ, UNIMA, ΣΕΗ, άνω των 65 ετών),
6€ μαθητικό εισιτήριο στις πρωινές παραστάσεις για τα σχολεία.
