*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Οι περισσότεροι τον γνωρίζουν από τον πολιτικό του βίο. Από τα χρόνια που ήταν δίπλα στο πλευρό του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Τηλέμαχος Χυτήρης όμως πέρα από πολιτικός είναι και ποιητής. Και με αυτή του την ιδιότητα έρχεται την Δευτέρα 19 Μαΐου στις 7μμ στην πόλη μας για να παρουσιάσει το βιβλίο του με τίτλο «Το ταξίδι» (εκδ. Το βιβλιοπωλείο της Εστίας) στην Ζώγια (Αλ. Σβώλου 54). «Είναι αφιερωμένο στους ποιητές της γενιάς μου», αναφέρει για το τελευταίο του συγγραφικό πόνημα ο ίδιος στο «ΤyposThes».
Συμπληρώνει πως «η ουσιαστική ζωή είναι η ίδια ποίηση». Για την εποχή που ήταν στέλεχος του ΠΑΣΟΚ σχολίασε «Η Κυβέρνηση της Αλλαγής όπως ονομάστηκε αποτέλεσε μια τομή στη σύγχρονη πολιτική Ιστορία μας με πρωταγωνιστή τον Ανδρέα Παπανδρέου και πληθώρα άλλων νέων τότε ικανών πολιτικών». Συμπλήρωσε πως «κάθε πολίτικος κάποια στιγμή πρέπει να έχει το θάρρος να αποσύρεται από την ενεργό δράση» και ότι πλέον «Το βάρος της ευθύνης το έχουν νεότερες γενιές». Τέλος εξέφρασε την ανησυχία του για την μεγάλη ανισότητα που υπάρχει στις κοινωνίες.
-Οι περισσότεροι γνωρίζουν τον πολιτικό σας βίο. Όμως ένα κομμάτι της ζωής σας έχει και η ποίηση. Πώς ασχοληθήκατε με αυτήν; Τι αγαπάτε σε αυτήν;
-Είναι φυσικό οι περισσότεροι να με γνωρίζουν από τη δημόσια παρουσία μου στην πολιτική για αρκετά χρόνια και μάλιστα ως υπουργό εκπρόσωπο του Ανδρέα Παπανδρέου, με έβλεπαν σχεδόν καθημερινά στις τηλεοράσεις. Όμως πριν την πολιτική από τότε που ήμουν φοιτητής στην Ιταλία, δηλαδή την εφταετία της Δικτατορίας, είχα ασχοληθεί με την ποίηση, την οποία και δεν εγκατέλειψα ποτέ. Η πρώτη μου ποιητική συλλογή,(‘’Ποιήματα εκ προμελέτης’’) είχε εκδοθεί στον ‘’Κέδρο’’ ήδη το 1973, ενώ βρισκόμουν στη Φλωρεντία και δεν μπορούσα να επιστρέψω.
Από μικρός, μαθητής στην Κέρκυρα, μου άρεσε να διαβάζω εξωσχολικά βιβλία, κυρίως λογοτεχνία, σε αυτό βοήθησε η βιβλιοθήκη στο σπίτι, ο πατέρας μου ήταν γνωστός λόγιος στο νησί, αλλά και κάποιοι καλοί καθηγητές που είχα στο Γυμνάσιο. Η ποίηση με προσέλκυσε γιατί ήταν ένας άλλος τρόπος έκφρασης, μια άλλη ματιά στα ανθρώπινα, ένας λόγος γοητευτικός για μένα, έτσι με επηρέασε και οφείλω σε αυτή μαζί και στον αντιδικτατορικό αγώνα της εποχής, την διαμόρφωσή μου και τη στάση ζωής που ακολούθησα.
-Τι σας εμπνέει;
-Η ποίηση είναι ένα ολόκληρο σύμπαν. Και η ύπαρξη μας είναι σύμπαν. Πρωταγωνιστής ο άνθρωπος, αυτός ο άγνωστος, η μοίρα του, οι αντιφάσεις του, ο έρωτας, οι αγώνες, οι ουτοπίες, η αποξένωση, η πολυπλοκότητα του μυαλού κλπ. κλπ. όλα αυτά μαζί με την αναζήτηση της αλήθειας, δίνουν αφορμή και νόημα στην ποιητική μου προσπάθεια.
-Τι περιλαμβάνει το βιβλίο σας που θα παρουσιάσετε στη Θεσσαλονίκη;
-Το τελευταίο βιβλίο μου λέγεται ‘’Το Ταξίδι’’, είναι αφιερωμένο στους ποιητές της γενιάς μου κι αποτελείται από εφτά ιδιαίτερα κεφάλαια, αναφέρεται στο ταξίδι της ζωής, με ένα προσωπικό ποιητικό τρόπο που τον ονομάζω ‘’ομιλούσα ποίηση’’ κι όπου κύρια στοιχεία του είναι η λυρική αφήγηση κι ο στοχασμός με τις όποιες προεκτάσεις του.
-Γιατί πρέπει να βάλουμε, όσοι δεν το έχουμε κάνει, την ποίηση στην ζωή μας;
-Γιατί η ουσιαστική ζωή είναι η ίδια ποίηση! Δεν αρκεί να δουλεύεις, να τρως να πολλαπλασιάζεσαι και να πεθαίνεις. Αυτό το ξέρουν όλοι. Είναι το ζωώδες ένστικτο. Νόημα έχει να καλλιεργείς τον εαυτό σου, τη σκέψη μαζί και τα συναισθήματα σου, να δίνεις νόημα στη ζωή, να ανακαλύπτεις το υψηλό, το ξεχωριστό που η λογοτεχνία και η τέχνη προσφέρει. Δεν είναι τυχαίο ότι η ποίηση διατρέχει με αδιάλειπτη συνέχεια την ιστορική πορεία του ανθρώπου από τον Όμηρο μέχρι σήμερα.
-Πώς επηρεάζονται τα ποιήματά σας από τα όσα συμβαίνουν στην πολιτική και στην κοινωνία;
-Δεν ξέρω πως λειτουργεί ο μηχανισμός επιρροής της πραγματικότητας στη συνείδηση ή στο υποσυνείδητο, ασφαλώς και υπάρχει, μετουσιώνεται, επεμβαίνει και διεισδύει φανερά ή κρυφίως σε ό,τι γράφεις.
-Υπήρξατε ένα σημαντικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Πώς θυμάστε εκείνη την εποχή; Ποια γεγονότα σας σημάδεψαν;
-Ήταν μια άλλη εποχή με πολλά γεγονότα, αλλά και με δημιουργικό οίστρο και κοινωνική ευαισθησία. Η Κυβέρνηση της Αλλαγής όπως ονομάστηκε αποτέλεσε μια τομή στη σύγχρονη πολιτική Ιστορία μας με πρωταγωνιστή τον Ανδρέα Παπανδρέου και πληθώρα άλλων νέων τότε ικανών πολιτικών. Οι κορυφώσεις είναι γνωστές, από την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, την συμφιλίωση, το οικογενειακό δίκαιο, τη δημιουργία του ΕΣΥ, το πνεύμα ελευθέριας που έπνευσε για πρώτη φορά σε όλη τη χώρα μέχρι στο πιο απομακρυσμένο χωριό, την άνοδο του βιοτικού επιπέδου, τη συμμετοχή όλων στην μόρφωση ,τη δουλειά, την κοινωνική ανέλιξη κλπ. κλπ. ήταν μια περίοδος γενικά θετικών αλλαγών που σφράγισαν τη ζωή και τη μνήμη των παλαιοτέρων και που δε μπόρεσε να επισκίασή καμιά από τις αρνητικές συμπεριφορές κάποιων λίγων που δεν μπορέσαν να σταθούν στο ύψος των κοινωνικών και πολιτικών απαιτήσεων της εποχής εκείνης.
-Πώς ήταν η συνεργασία με τον Ανδρέα Παπανδρέου;
-Ήταν κάτι παραπάνω από συνεργασία, τη χαρακτήριζε η απόλυτη εμπιστοσύνη, η οποία οδήγησε γρήγορα σε θερμή φιλία, με σεβασμό πάντα εκ μέρους μου στον Ανδρέα, τη γοητεία που εξέπεμπε, την απλότητα που τον διέκρινε και βέβαια τη γνώση και τη πολυσχιδή προσωπικότητα του.
-Πώς κρίνετε την σημερινή πορεία του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ;
-Σήμερα δεν ασχολούμαι με την πολιτική, την παρακολουθώ από μακριά, λείπω από αυτήν πάνω από 12 χρόνια. Θεωρώ ότι κάθε πολίτικος κάποια στιγμή πρέπει να έχει το θάρρος να αποσύρεται από την ενεργό δράση. Το βάρος της ευθύνης τώρα το έχουν νεότερες γενιές , θα κριθούν κι αυτοί όπως κρινόμαστε όλοι όταν αναλαμβάνουμε ευθύνες που αφορούν ότι πιο σπουδαίο υπάρχει, την τύχη του λαού και της χώρας.
-Τι σας προβληματίζει περισσότερο στην σημερινή κοινωνία; Και πώς αυτό μπορεί να διορθωθεί;
-Με προβληματίζει η μεγάλη ανισότητα που υπάρχει στις κοινωνίες. Τα μεγάλα οικονομικά κέντρα έχουν το πάνω χέρι, οι περίφημες Αγορές κάνουν ότι θέλουν. Οι πολιτικοί σήμερα είναι σε δεύτερο πλάνο, έχουν παραχωρήσει τα πάντα στις Αγορές. Το φαινόμενο αυτό ιστορικά οδηγεί σε οξύ ανταγωνισμό κερδών, ουσιαστική ακύρωση της ανεξαρτησίας, υποβάθμιση των αξιών της Δημοκρατίας και τελικά σε αυταρχισμό, συγκρούσεις και πόλεμο. Μακάρι να μην είναι έτσι και να κάνω λάθος, αλλά τα σημάδια σύγχυσης και παρακμής που παρατηρούμε παγκοσμίως εκεί οδηγούν.
-Ποιο ποίημα και ποιον ποιητή ξεχωρίζετε περισσότερο και γιατί;
-Μου αρέσαν πάντα ο Σολωμός, ο Κάλβος, ο Καβάφης, και πολλοί νεότεροι, αλλά νομίζω ότι δεν έχουν νόημα οι διακρίσεις μεταξύ ποιητών, στην Ελλάδα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα πάντα είχαμε σπουδαία ποίηση και σπουδαίους ποιητές. Επιτρέψτε μου μια και θα παρουσιάσω το βιβλίο μου στους θεσσαλονικείς φίλους, να κάνω μια αναφορά στην ποίηση και τον ίδιο τον Μανόλη Αναγνωστάκη τον οποίο γνώριζα προσωπικά και πολύ εκτιμούσα.
