Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Η Θεσσαλονίκη είναι ο τόπος όπου εκτυλίσσονται τα διηγήματα που έγραψε η Βίκυ Κλεφτογιάννη. Δεκατέσσερα, όπως και τα χρόνια που έζησε εδώ. «Η Θεσσαλονίκη λειτούργησε ως αφορμή για να αρχίσω να δημοσιοποιώ τα γραπτά μου», ανέφερε η ίδια σε συνέντευξη που μας παραχώρησε με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου της «14 ζωές στη Σαλονίκη» από τις εκδόσεις Κέδρος. Και συμπλήρωσε: «Το βιβλίο είναι τρόπον τινά ένας “φόρος τιμής” από πλευράς μου στην πόλη που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις προσλαμβάνουσές μου και την οποία αγαπώ πολύ».
Πρωταγωνιστές των διηγημάτων αυτών είναι άνθρωποι σε διάφορες ηλικιακές φάσεις και καταστάσεις, αλλά και φυτά, ζώα ακόμα και αντικείμενα. «Σε κάθε περίπτωση διαφαίνεται η μοναδικότητα της ζωής, η αυταξία της», σημειώνει η κα Κλεφτογιάννη.
Από το βιβλίο δεν λείπουν και οι αναφορές στο περιβάλλον, τομέα στον οποίο η ίδια δραστηριοποιείται επαγγελματικά (είναι Δρ. Βιολογίας και εργάζεται σε εταιρεία παροχής συμβουλών σε θέματα περιβαλλοντικού σχεδιασμού). Πιστεύει πως «η ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με θέματα περιβάλλοντος κερδίζει έδαφος με τη βοήθεια του διαδικτύου καθώς και μέσω εκστρατειών ενημέρωσης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο περιβαλλοντικών προγραμμάτων».
Ωστόσο τονίζει πως «χρειάζεται οπωσδήποτε καλύτερη υποστήριξη και ολοκληρωμένος σχεδιασμός σε ζητήματα φυσικού περιβάλλοντος από πλευράς κρατικού μηχανισμού».
-Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το βιβλίο;
-Έγραφα διηγήματα για πολλά χρόνια, χωρίς, ωστόσο, να νιώθω την ανάγκη να τα μοιραστώ. Αφήνοντας πίσω τη Θεσσαλονίκη, πριν από μια πενταετία, γεννήθηκε η επιθυμία να αναφερθώ στην πόλη και για πρώτη φορά να δημοσιοποιήσω κείμενά μου. Έτσι, αποφάσισα να συμμετάσχω στο σχετικό διαγωνισμό διηγήματος που διοργανώθηκε από τον Ιανό. Αργότερα ξεκίνησα να παρακολουθώ ένα σεμινάριο δημιουργικής γραφής στο Ίδρυμα Λασκαρίδη, στον Πειραιά, με υπεύθυνο τον ποιητή και κριτικό λογοτεχνίας Κώστα Παπαγεωργίου. Στο πλαίσιο του σεμιναρίου αυτού γεννήθηκε η ιδέα για το βιβλίο, καθώς πολλά από τα διηγήματα που το συγκροτούν παρουσιάστηκαν εκεί και έτυχαν θετικής υποδοχής.
-Γιατί επιλέξατε τη Θεσσαλονίκη ως τόπο στον οποίο διαδραματίζονται τα διηγήματα αυτά;
-Όπως προανέφερα, η Θεσσαλονίκη λειτούργησε ως αφορμή για να αρχίσω να δημοσιοποιώ τα γραπτά μου. Το βιβλίο είναι τρόπον τινά ένας «φόρος τιμής» από πλευράς μου στην πόλη που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις προσλαμβάνουσές μου και την οποία αγαπώ πολύ. Έζησα εκεί 14 χρόνια, ως φοιτήτρια και ως εργαζόμενη, ολοκληρώνοντας πολλούς και διαφορετικούς «κύκλους». Πέρα από το προσωπικό στοιχείο όμως, η Θεσσαλονίκη είναι μια πολυπολιτισμική πόλη με ιδιαίτερη ταυτότητα, που αποτελεί ούτως ή άλλως μια ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης.
-Υπάρχει κάποια «ζωή» που είναι πιο ξεχωριστή;
-Οι πρωταγωνιστές των διηγημάτων είναι άνθρωποι σε διάφορες ηλικιακές φάσεις και καταστάσεις, αλλά και φυτά, ζώα ακόμα και αντικείμενα. Σε κάθε περίπτωση διαφαίνεται η μοναδικότητα της ζωής, η αυταξία της, είτε πρόκειται για ένα νέο παιδί, είτε για μια ηλικιωμένη γυναίκα, είτε για ένα δέντρο, ακόμα και για ένα άγαλμα που «ζει» τις ζωές εκείνων που το περιβάλλουν. Κάθε «ζωή», λοιπόν, είναι ξεχωριστή.
-Η 14η ιστορία λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος. Τι συμβολίζει ο ήρωάς της;
-Η τελευταία ιστορία του βιβλίου είναι μια ανέμελη βόλτα στην πόλη και στις ζωές της. Όλες οι ιστορίες συνδέονται μέσα από τη ματιά και τη διάθεση ενός παιδιού, ένα Σαββατιάτικο πρωινό στις αρχές του Σεπτέμβρη. Η θάλασσα, ο ήλιος, η αύρα της πόλης είναι κοινά για όλους, ανεξάρτητα από την προσωπική αγωνία του καθενός. Το παιδί κοιτάζει έξωθεν, αλλά ουσιαστικά είναι μέσα στον καθέναν από τους χαρακτήρες, συμβολίζοντας την ελπίδα και την καθαρή ανεπηρέαστη ματιά, που μοιάζουν να εξασθενούν με την πάροδο του χρόνου, όμως εξακολουθούν να φωλεύουν στον καθένα. Ο ήρωας είναι αυτό το μικρό παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας.
-Το πρώτο σας διήγημα είχε διακριθεί στη συλλογή «Θεσσαλονίκη 2012 διαγωνισμός διηγήματος». Πόσο βοηθά μια τέτοια διάκριση ένα νέο συγγραφέα;
-Κάθε είδους διάκριση για κάποιον που κάνει τα πρώτα του βήματα σε ένα χώρο σίγουρα λειτουργεί για τον ίδιο τονωτικά, καθώς την προσλαμβάνει και ως επιβεβαίωση που του δίνει ώθηση να συνεχίσει.
-Από το βιβλίο δεν λείπουν και οι αναφορές στο περιβάλλον, τομέας στον οποίο είναι και οι σπουδές σας. Πόσο μπορεί να βοηθήσει ο καθένας από εμάς στη διατήρησή του;
-Πιστεύω πως τα τελευταία χρόνια, παρά τις αντιξοότητες και τις μη ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες, η ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με θέματα περιβάλλοντος κερδίζει έδαφος με τη βοήθεια του διαδικτύου καθώς και μέσω εκστρατειών ενημέρωσης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο περιβαλλοντικών προγραμμάτων. Η προσωπική συμβολή του καθενός ξεκινάει από απλές πράξεις και αλλαγές συνηθειών, που σχετίζονται με την καθημερινότητά του, και φτάνει μέχρι τη βαθιά συνειδητοποίηση -από ανθρωποκεντρικής οπτικής, τουλάχιστον- ότι η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος συνδέεται άρρηκτα με την ποιότητα ζωής του ίδιου και των επόμενων γενιών. Με τον τρόπο αυτό, είναι δυνατό να θεμελιωθούν στάσεις και συμπεριφορές φιλικές προς το περιβάλλον. Επιπλέον, η ουσιαστική επαφή και γνωριμία με τη φύση, ο εθελοντισμός και η συμμετοχή σε περιβαλλοντικές δράσεις ενισχύουν τη φίλο-περιβαλλοντική συμπεριφορά.
-Παράλληλα είστε επιστημονική συνεργάτης της εταιρείας Nature Conservation Consultants που μεταξύ άλλων ασχολείται με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Στην Ελλάδα της κρίσης πόσο μπορεί να διατηρηθεί η βιοποικιλότητα; Υπάρχουν κονδύλια; Υπάρχει διάθεση; Υπάρχουν τρόποι;
-Η διατήρηση της βιοποικιλότητας αναγνωρίζεται σήμερα ως εκ των ων ουκ άνευ για την ισορροπία των οικοσυστημάτων και του πλανήτη. Στο διάστημα των τελευταίων τριών ετών που συνεργάζομαι με την εταιρεία NCC, δραστηριοποιούμαι έντονα στο αντικείμενο της εξειδίκευσής μου, που σχετίζεται με την ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών και την ενεργό συμμετοχή τους στην προστασία του περιβάλλοντος και κατ’ επέκταση στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, μέσα από σχετικά προγράμματα που υλοποιούνται από την εταιρεία. Το παράδειγμα των εν λόγω προγραμμάτων – στην πλειοψηφία τους ευρωπαϊκά – δείχνει ότι υπάρχουν τρόποι να προστατευθεί το φυσικό περιβάλλον και να διατηρηθεί η βιοποικιλότητα, μέσω συγκεκριμένων δράσεων που προωθούν αειφόρες, συμβατές με τη φύση δραστηριότητες. Βεβαίως, όπως συμβαίνει συνήθως σε περιόδους οικονομικής κρίσης, ο τομέας του φυσικού περιβάλλοντος πλήττεται ιδιαίτερα και τα κονδύλια είναι ανεπαρκή. Διάθεση και τρόποι, όπως προανέφερα, υπάρχουν, αλλά από πλευράς κρατικού μηχανισμού χρειάζεται οπωσδήποτε καλύτερη υποστήριξη και ολοκληρωμένος σχεδιασμός σε ζητήματα φυσικού περιβάλλοντος.
Το βιβλίο της «14 ζωές στη Σαλονίκη» θα παρουσιαστεί το ερχόμενο Σάββατο 9/5 ώρα 15.00 στην αίθουσα Ζ. Λορεντζάτος (Περίπτερο 15) στο πλαίσιο της 12ης Διεθνούς Εκθέσεως Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
