ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 09/10/2015 23:51

Πασχάλης Αραμπατζής: «Τι πιο διαχρονικό από τον έρωτα;»

Ο σκηνοθέτης μιλάει με αφορμή το ανέβασμα της παράστασης «Ερωτικό Αλληλούια σε Τέσσερις Εικόνες»

στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ

Από τα ράφια της βιβλιοθήκης του ο Πασχάλης Αραμπατζής βρήκε το έργο του Federico Garcia Lorca «Ο Δον Περλιμπλίν και η Μπελίσα – Ένα Ερωτικό Αλληλούια σε Τέσσερις Εικόνες» (εν συντομία «Ερωτικό Αλληλούια σε Τέσσερις Εικόνες»). Διαβάζοντάς το θέλησε να το ανεβάσει. Να φανταστεί την ιστορία του Δον Περλιμπλίν και της Μπελίσα και να τη μοιραστεί με το κοινό. Να μιλήσει μέσα από τη δική του σκηνοθετική ματιά για ένα έργο που μιλάει για τον έρωτα: «ένα θέμα που απασχολούσε, απασχολεί και θα απασχολεί τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων», όπως σχολίασε.

Με αφορμή τις παραστάσεις που δίνονται από την περασμένη Τετάρτη 7/10 στο Vis Motrix Performance Studio (Έδισσον 4, απέναντι από το δημαρχείο) μιλήσαμε μαζί του.

-Πείτε μας δυο λόγια για το «Ερωτικό Αλληλούια σε Τέσσερις Εικόνες».

-Θα ξεκινήσω από τον τίτλο του έργου που δεν είναι τίτλος, αλλά όρος. Όρος που χρησιμοποιούσαν οι Ισπανοί τον 19ο αιώνα για να περιγράψουν τα μεγάλα εικονογραφημένα μονόφυλλα που κυκλοφορούσαν στις γιορτές και τα πανηγύρια, μόλις ο παπάς απέλυε το πλήρωμά του από την εκκλησία με τη λέξη «αλληλούια». Εμείς χρησιμοποιήσαμε τον όρο αυτό και τον κάναμε τίτλο. Ο πλήρης τίτλος του έργου που έγραψε ο Λόρκα, εμπνευσμένος από αυτές τις λαϊκές φυλλάδες, είναι «Ο έρωτας του Δον Περλιμπλίν με την Μπελίσα στον κήπο του - Ερωτικό αλληλούια σε τρεις εικόνες και έναν πρόλογο». Γράφτηκε το 1928, επειδή, όμως, χαρακτηρίστηκε πορνογραφικό, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1933. Είναι ένα πολυδιάστατο ερωτικό ποίημα που γίνεται θέατρο και αφηγείται την ερωτική ιστορία του Δον Περλιμπλίν και της Μπελίσα.

-Γιατί επιλέξατε να το ανεβάσετε;

-Συνάντησα τον Δον Περλιμπλίν και την Μπελίσα σε ένα από τα ράφια της βιβλιοθήκης μου. Μόλις διάβασα την ιστορία τους, από το μυαλό μου άρχισαν να ξεπηδούν εικόνες. Εικόνες που έδωσαν τροφή στη φαντασία μου. Την ίδια πορεία ακολουθούν και οι χαρακτήρες του έργου. Πρώτα φαντάζονται και στη συνέχεια μετατρέπουν τη φαντασία τους σε μια πραγματικότητα σκληρή και εύθραυστη ταυτόχρονα. Η επιλογή μου, λοιπόν, προήλθε από την ανάγκη μου να φανταστώ την ιστορία αυτών των ηρώων, που μόνο αληθινούς, παρά φανταστικούς τους παρουσιάζει ο Λόρκα, και να την μοιραστώ με το κοινό.

-Ο έρωτας έχει βασική θέση στην εξέλιξη του έργου. Πώς αλλάζει η στάση των ηρώων απέναντί του;

-Ο έρωτας είναι η κινητήρια δύναμη που επηρεάζει τις πράξεις και τις αποφάσεις των ηρώων. Ο έρωτας είναι που διεγείρει τη φαντασία τους. Ο έρωτας είναι που τους κάνει να υπερβούν την ίδια την κοινωνία και τα στερεότυπά της και να οδηγηθούν στον ηρωισμό.

-Τι μπορεί να μας πει στο σήμερα το έργο αυτό του Λόρκα;

-Αρκετοί με ρώτησαν για ποιο λόγο επέλεξα να ασχοληθώ με ένα έργο του Λόρκα και όχι με το έργο κάποιου σύγχρονου συγγραφέα με θέμα που να αγγίζει το σήμερα. Πιστεύω ότι ο Λόρκα θα είναι πάντα επίκαιρος και διαχρονικός. Στα έργα του συναντάμε θέματα που αφορούν την πολιτική, την κοινωνία, την εξουσία, και φυσικά, το θάνατο και τον έρωτα. Τι πιο διαχρονικό από τον έρωτα; Ένα θέμα που απασχολούσε, απασχολεί και θα απασχολεί τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και τα έργα εκατομμυρίων συγγραφέων, ξεπερνώντας, πολλές φορές, την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη.

-Πού εστιάσατε τη σκηνοθετική σας ματιά; Τι θα δούμε επί σκηνής;

-Κυρίως στους ηθοποιούς. Θέλω να παρουσιάσω τους διαφορετικούς χαρακτήρες του έργου όσο πιο ρεαλιστικά γίνεται, με τρόπο που ο θεατής όχι μόνο να μπορεί να τους φανταστεί, αλλά να πιστέψει ότι υπάρχουν στην καθημερινότητά του, να προσπαθήσει να μπει στη θέση τους και, κυρίως, να νιώσει μαζί τους. Για τα υπόλοιπα, τόσο εγώ, όσο και οι συνεργάτες μου, βασιστήκαμε στον ίδιο τον συγγραφέα, αφήνοντας την ατμοσφαιρικότητα του έργου του να μας καθοδηγήσει. Αυτό που θα δείτε είναι μια παράσταση με αφαιρετικά σκηνικά και γκροτέσκα κοστούμια που προσεγγίζουν αισθητικά τη διαφορετικότητα των χαρακτήρων, ζωηρό ρυθμό και έντονη μουσικότητα, διανθισμένη με στοιχεία από ποικίλες μουσικές παραδόσεις.

-Τι θα ακολουθήσει μετά την παράσταση αυτή;

-Με τους «Προσεχώς Subway», μία νέα θεατρική ομάδα της Θεσσαλονίκης, ετοιμάζουμε τους «Πέρσες» του Αισχύλου που θα κάνει πρεμιέρα στις 19 Οκτωβρίου στο Black Box. Από εκεί και πέρα δεν έχω ιδέα. Μάλλον θα αφεθώ για ακόμα μια φορά στα ράφια της βιβλιοθήκης μου.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Πασχάλης Αραμπατζής

Μετάφραση: Αφροδίτη Τσακίρη, Δανάη Τάνη

Παραγωγή: Σάσα Νάτση

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ροδιά Βόμβολου

Σκηνικά – Κοστούμια – Φώτα: ΠάνωΚάτω7

Κίνηση – Χορογραφία: Μίκα Στεφανάκη

Μουσική - Στίχοι: Διονύσης Φραντζής

Επικοινωνία – Προώθηση: Λία Κεσοπούλου

Designs - Animation: Τατιάνα Εικοσιδυού

Μπάμπης Κυρλίδης (Δον Περλιμπλίν)

Ντία Ζούρα (Μπελίσα)