Της ΛΕΜΟΝΙΑΣ ΒΑΣΒΑΝΗ
Να σώσουν και να διαδώσουν τις παραδοσιακές ποικιλίες αμπέλου της Ελληνο-Βουλγαρικής διασυνοριακής περιοχής όπως το Ζουμιάτικο (Σέρρες, Ξάνθη), η Αλεπονουρά (Σουφλί), η Κερατσούδα (Θράκη), το Λημνιό (Θεσσαλονίκη, Ξάνθη, Ροδόπη) και ο Καραπαπάς (Θράκη), που κινδυνεύουν να χαθούν επιχειρούν οι φορείς υλοποίησης του έργου «VineSOS - SOS για τις παραδοσιακές ποικιλίες αμπέλου που απειλούνται με εξαφάνιση».
Πρόκειται για μια σειρά δράσεων που έχουν 24 μήνες διάρκεια και χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Interreg VA "Ελλάδα- Βουλγαρία 2014-2020". Και οι περιοχές στις οποίες αναπτύσσονται οι παραπάνω ποικιλίες ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000.
Μεγάλο μέρος της τοπικής βιοποικιλότητας απειλείται από την απώλεια γενετικών πόρων λόγω της κλιματικής αλλαγής και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη γεωργία, τον τουρισμό και την αστική ανάπτυξη. Οι τοπικές ποικιλίες αμπέλου, παρά το γεγονός ότι επιδεικνύουν εξαιρετική προσαρμογή στο μικρο-περιβάλλον, απειλούνται από μείωση ή ακόμη και εξαφάνιση ως αποτέλεσμα της εισαγωγής νέων ποικιλιών και σύγχρονων τεχνικών παραγωγής κρασιού.
Ο κύριος στόχος του έργου είναι η προώθηση ενός συνολικού μηχανισμού παρέμβασης που θα επιτρέψει τη μακροπρόθεσμη διατήρηση των αμπέλων και θα δημιουργήσει μια διασυνοριακή πολιτική διατήρησης των τοπικών ποικιλιών αμπέλου, η οποία θα στηρίζεται σε μοριακά δεδομένα και στοιχεία από επιτόπια έρευνα.
«Είτε από ρουτίνα είτε από μιμητισμό έχει υιοθετηθεί η καλλιέργεια ξένων ποικιλιών και οι παλιές παραδοσιακές ποικιλίες τείνουν να εξαφανιστούν. Εμείς θα κάνουμε δράσεις για να τις ενισχύσουμε και γιατί όχι να καταφέρουμε να γίνουν ΠΟΠ», σχολίασε ο καθηγητής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του ΑΤΕΙ-Θ κ. Σταμάτης Αγγελόπουλος.
Στις έρευνες που θα γίνουν στο ΑΤΕΙ-Θ από το τμήμα Γεωπονίας και Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής εστίασε η κυρία Αναστασία Γιαννακούλα. Όπως είπε θα εξεταστεί το πώς μπορούν να διατηρηθούν αυτά τα φυτά χωρίς αρκετή φροντίδα, θα γίνει η ανάλυση του DNA τους και θα χαρτογραφηθούν οι αντιοξειδωτικές δράσεις αυτών των σταφυλιών. «Θα γίνουν αναλύσεις για το άρωμα, τα ζάχαρα και τα οξέα και έπειτα θα μπορέσουμε να τα ταυτοποιήσουμε ώστε να διατηρήσουμε τις παραδοσιακές αυτές ποικιλίες», σχολίασε η κυρία Γιαννακούλα.
Την ελπίδα πως τα αποτελέσματα από το διασυνοριακό αυτό πρόγραμμα θα είναι καλά και προς τις δύο χώρες εξέφρασε ο Dimitar Andreevski εκπροσωπώντας το πρακτορείο «Vine and wine project», ενώ η Svetla Tonashka από την Ένωση Ευημερίας και Ανάπτυξης αναφέρθηκε στην Βουλγαρική συμμετοχή στο πρόγραμμα τονίζοντας πως «θα διαφυλάξει τις παραδοσιακές ποικιλίες αμπέλου που είναι επαπειλούμενες». Παράλληλα ανέφερε πως το VineSos «δίνει δυνατότητες για εφαρμογή καινοτομιών στον τομέα της παραγωγής και εμπορίας του οίνου. Τέλος η διευθύντρια του Ινστιτούτου Εκθεσιακών Ερευνών κ. Βίκυ Δαλκράνη αναφέρθηκε στην συνεισφορά του ΙΕΕ στη δημοσιοποίηση των δράσεων του έργου και στην διάχυση των αποτελεσμάτων του.
Σημειώστε πως το έργο έχει προϋπολογισμό 1.116.107 ευρώ. Οι κύριες ομάδες-στόχοι και οι τελικοί δικαιούχοι στο πλαίσιο του έργου θα είναι: εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρμόδιες αρχές που εργάζονται στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος, της προστασίας της βιοποικιλότητας, της γεωργίας, της αμπελουργίας, τα όργανα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, ερευνητικά ιδρύματα, περιβαλλοντικές ΜΚΟ, υποκαταστήματα οργανισμών, τοπικός πληθυσμός - αγρότες, αμπελοκαλλιεργητές στις επιλέξιμες περιοχές τόσο της Βουλγαρίας όσο και της Ελλάδας. Οι ομάδες-στόχοι θα ωφεληθούν όχι μόνο απευθείας από τις δραστηριότητες του έργου αλλά και μακροπρόθεσμα, μετά την υλοποίηση του έργου, χρησιμοποιώντας όλα τα αποτελέσματα που θα προκύψουν.
