Γράφει ο Χρήστος Εμμανουηλίδης, Ιατρός Ογκολόγος, Υποψήφιος δημοτικός Σύμβουλος με την Θεσσαλονίκη των Πολιτών του Βασίλη Μωυσίδη
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πραγματικά προικισμένη πόλη. Είναι χτισμένη σε στρατηγική τοποθεσία, έχει ένα όμορφο και ασφαλές παραλιακό μέτωπο, είναι κέντρο σύγκλισης οδών από όλες τις κατευθύνσεις, βλέπει τον ήλιο να δύει πίσω από το ορεινό σύμπλεγμα του Ολύμπου, έχει τεράστια ιστορία και εντός των τειχών αλλά και στην ευρύτερη ενδοχώρα.
Έχει κοντινές παραλίες, υγροβιότοπους, δάση, όμορφα βουνά, κοντινά χιονοδρομικά, καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Είναι πανεπιστημιούπολη με όλους τους επιστημονικούς κλάδους. Έχει έναν πληθυσμό που προέρχεται από διάφορα μέρη του ελληνισμού, φιλότιμο και εργατικό. Έχει τεράστια πολιτιστική παράδοση σε τέχνες και λογοτεχνία. Επομένως γιατί δεν αισθανόμαστε την χαρά που κανείς θα περίμενε ζώντας σε αυτήν;
Μια σημαντική αιτία είναι η άχαρη καθημερινότητα που αντιμετωπίζει όποιος κινείται στην πόλη. Από τη μια σκουπίδια, από την άλλη ανασφάλεια στο κυκλοφοριακό, κακοπαρκαρισμένα αυτοκινητα, παραβίαση δικαιωμάτων πεζών και ποδηλατών λόγω ελλείψεως υποδομών αλλά και κακής συνήθειας, παραβίαση λεωφορειολωρίδων, κακοτεχνίες. Η νοοτροπία της ανασφάλειας και του «που να βρεις το δίκιο σου» κυριαρχεί στην καθημερινότητα. Συνέπεια αυτού είναι να προσπαθεί ο καθένας να βολευτεί έστω και σε βάρος του συμπολίτη του, ελπίζοντας ότι δεν θα τον ενοχλήσει κανείς. Η ανοχή στην «παρανομία» έχει γίνει κανόνας συμπεριφοράς. Ποιος δεν έχει παρκάρει σε μεγάλο δρόμο χωρίς να φοβάται ότι κάποιος θα διπλοπαρκάρει και θα τον κλείσει; Ποιος δεν έχει παρκάρει δίπλα σε πινακίδα που απαγορεύει την στάθμευση; Ποιος δεν έχει δει να παρκάρουν πάνω στη νησίδα της Κ. Καραμανλή, έξω από το ΑΠΘ, με πλήρη ανοχή της πολιτείας;
Αυτή η φαινομενικά απλή κατάσταση δημιουργεί τις εξής υποσυνείδητες συμπεριφορές, που δηλητηριάζουν την καθημερινότητά μας. Πρώτα μια απαξίωση για τους κανόνες και την πόλη γενικότερα και δεύτερον έναν ατομισμό που εμποδίζει την αλληλεγγύη μεταξύ των πολιτών. Αφού όλα είναι «μπάχαλο» γιατί να μην πετώ και εγώ σκουπίδια, γιατί να νοιαστώ για την πόλη, γιατί να μην καταπατήσω τα δικαιώματα του άγνωστου συμπολίτη μου για να βολευτώ. Αυτή η νοσηρή νοοτροπία διαποτίζει και τις σχέσεις με τους διπλανούς μου και τη σχέση με την εξουσία που παύω να σέβομαι και την βλέπω εχθρικά με αποτέλεσμα και η ίδια η εξουσία να με βλέπει ως εκ προοιμίου παραβάτη και άξιο τιμωρίας.
Έτσι υποσκάπτεται η υγιής λειτουργία της πόλης. Αντί να έχουμε μια εξουσία που να αισθάνεται ότι υπάρχει για να υπηρετεί τον πολίτη, έχουμε μια εξουσία που έχει αντανακλαστικά τιμωρού. Και ο πολίτης έχει αντανακλαστικά ανταρτοπόλεμου εναντίον της εξουσίας που την βιώνει ως καταπιεστική.
Τα βήματα που πρέπει να κάνει η δημοτική αρχή
Αυτόν τον νοσηρό ψυχολογικό δεσμό πρέπει να τον σπάσει πρώτα η δημοτική αρχή. Πρέπει να πείσει τον πολίτη ότι νοιάζεται πραγματικά για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης. Για παράδειγμα, η Δημοτική Αστυνομία πρέπει να λειτουργεί με γνώμονα την διατήρηση της ομαλής λειτουργίας της πόλης και όχι πρωταρχικά την επιβολή προστίμων. Να είναι εμφανής, σε πολλά σημεία τόσο του κέντρου όσο και των παραμελημένων περιφερειακών συνοικιών ώστε να προλαμβάνει ή να ρυθμίζει επί τόπου τις παρανομίες.
Να δίνει συμβουλές, να είναι φιλική, να συζητά, να νοιάζεται για το κάθε παράπονο, να προκαλέσει το φιλότιμο του πολίτη. Να είναι παρούσα ακόμα και τα σαββατοκύριακα για να επιλύει δυσλειτουργίες και να εξασφαλίζει την άνεση κυκλοφορίας στον πολίτη. Η εμφανής παρουσία της δημοτικής αστυνομίας θα περιόριζε σημαντικά τα μικροεγκλήματα και τις μικροκλοπές που μας ταλανίζουν. Μπορούμε να έχουμε τον αστυνόμο που να του χαμογελούν οι πολίτες και θα τον χαιρετούν καθώς βαδίζει στους δρόμους της πόλης μας;
Φυσικά χρειάζεται αύξηση του προσωπικού και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να επιδιώξει η μελλοντική αρχή. Αν ο δήμος με βάση την ΔΑ που είναι το κύριο μέσο επικοινωνίας με τον πολίτη στον δρόμο δείξει ένα άλλο, πιο φιλικό και πιο υπεύθυνο πρόσωπο, τότε θα αλλάξει και η νοοτροπία του κόσμου. Η αγαπητική επιβολή της τάξης θα γίνει με ανακούφιση αποδεκτή από τους πολίτες που θα αισθανθούν ότι ζουν σε ευνομούμενη πόλη, θα την αγαπήσουν, και θα νοιαστούν περισσότερο για αυτήν.
Αυτή η μικρή αλλαγή θα συντελέσει στην αλλαγή νοοτροπίας που έχουμε ανάγκη για να γίνει η πόλη μας πολύ πιο βιώσιμη. Στην φυσική είναι γνωστό ότι μια μικρή αλλαγή μπορεί να προκαλέσει μια αλληλουχία δευτερογενών αλλαγών που να έχουν μεγάλο αντίκτυπο. Αν αρχίσουν οι πολίτες να αγαπούν περισσότερο την πόλη, θα την φροντίζουν να μένει καθαρή, μπορεί να οργανωθούν εθελοντικές ομάδες ή συλλογικότητες που να «υιοθετήσουν» μια περιοχή ή έναν δρόμο για να τον φροντίζουν, να περιποιούνται τα φυτά, να τον καθαρίζουν κλπ.
Από την άλλη μεριά η πόλη είναι γεμάτη από πινακίδες απαγόρευσης στάθμευσης ακόμα και σε δρόμους που έχει γίνει αποδεκτό ότι τα αυτοκίνητα παρκάρουν. Φανταστείτε να είστε επισκέπτης ή μετανάστης και να βλέπετε να μην τηρούνται οι κανονισμοί, πόσο σεβασμό θα δείχνατε για την πόλη μας και πόσο πιο εύκολα θα παραβιάζατε και εσείς τους κανόνες. Πρέπει το σύστημα απαγορεύσεων να ξαναμελετηθεί και να περιοριστεί μόνο όπου χρειάζεται. Κλασικό παράδειγμα η οδός Τσιμισκή. Η τροχαία έχει αποδεχθεί την νυκτερινή στάθμευση των αυτοκινήτων, μετά τις 10 μμ. Άρα πρέπει η πινακίδα απαγόρευσης να το αναγράφει, αλλιώς να αφαιρεθεί. Όπως είμαστε τώρα υποσκάπτεται το κύρος των κανονισμών, άρα ευνοείται η ασυδοσία. Και όπως προαναφέρθηκε, η Θεσσαλονίκη γίνεται διεθνής πόλη, δεν πρέπει να διδάσκει παρανομία, αλλά πολιτισμό.
Τα παραπάνω είναι φυσικά ένα μικρό μέρος των προβλημάτων της πόλης μας, αλλά δείχνουν μια κατεύθυνση ορθολογισμού, αλληλεγγύης και ευφυΐας που είναι αναγκαίες ιδιότητες στην Θεσσαλονίκη του 21ου αιώνα για να διαδραματίσει τον ρόλο που της αξίζει.
*Χρήστος Εμμανουηλίδης, Ιατρός Ογκολόγος, Απόφοιτος Κλασικής Φιλολογίας ΑΠΘ, Υποψήφιος δημοτικός Σύμβουλος με την Θεσσαλονίκη των Πολιτών (Βασίλης Μωυσίδης).
