Της Λεμονιάς Βασβάνη
Τι κοινό έχουν οι αποδείξεις που παίρνουμε από τις συναλλαγές μας με τα αντικολλητικά τηγάνια ή το εσωτερικό από τις κονσέρβες; Είναι μερικά μόνο από τα αντικείμενα που διαθέτουν πλαστικοποιητές, φθαλικούς εστέρες είτε αντικολλητικές ιδιότητες (όπως το Teflon ή άλλες με παρόμοιες ιδιότητες που χρησιμοποιούνται σε μαγειρικά σκεύη). Η έκθεση σε αυτές τις χημικές αυτές ουσίες συνδέεται με την εμφάνιση ασθενειών όπως ο διαβήτης ΙΙ και ο καρκίνος, όπως προκύπτει από έρευνα που διεξάγεται αυτό το διάστημα στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ ENVELAB.
Πρόκειται για ένα πανευρωπαϊκό πρόγραμμα βιοπαρακολούθησης, τα αποτελέσματα του οποίου ανακοινώθηκαν σε Ευρωπαϊκό Επιστημονικό Συνέδριο και δείχνουν «μια σχετικά αυξημένη έκθεση του ανθρώπου σε ουσίες που έχουν είτε αντικολλητικές ιδιότητες (όπως το Teflon ή άλλες με παρόμοιες ιδιότητες που χρησιμοποιούνται σε μαγειρικά σκεύη), είτε πρόκειται για επιβραδυντικά φλόγας. Τα επίπεδα έκθεσης είναι τέτοια που μπορεί να δημιουργήσουν μακροπρόθεσμα προβλήματα στην υγεία», εξηγεί ο επικεφαλής της έρευνας καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης. Ο ίδιος δήλωσε στον «Τύπο Θεσσαλονίκης»: «Με την έκθεση σε αυτές τις χημικές ουσίες υπάρχουν κίνδυνοι για να εμφανιστούν προβλήματα στο κομμάτι της αναπαραγωγής του ατόμου, αλλά και σε μια αυξητική τάση του μεταβολισμού που μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου ΙΙ, ενώ υπάρχει και κίνδυνος για ανοσολογική δυσλειτουργία, υψηλή χοληστερόλη, ακόμη και καρκίνο».
Συσχετισμός ΑΕΠ - πλαστικοποιητών
Μάλιστα τα αποτελέσματα της έρευνας στην οποία συμμετείχαν 100 χώρες, δείχνουν πως υπάρχει συσχετισμός του ΑΕΠ με την έκθεση του πληθυσμού μιας χώρας στους πλαστικοποιητές. Για παράδειγμα οι κάτοικοι της Ελβετίας είναι οι λιγότερο εκτεθειμένοι στους πλαστικοποιητές, ενώ αντίθετα είναι αυξημένα τα ποσοστά έκθεσης στη Λιθουανία και την Εσθονία. Η χώρα μας κατατάσσεται στις μεσαίες θέσεις. Ο κ. Σαρηγιάννης εξήγησε: «Στις χώρες με μεγαλύτερο ΑΕΠ βρέθηκαν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά των ουσιών αυτών στο αίμα του πληθυσμού. Αυτό σχετίζεται με τη διαθεσιμότητα της αγοράς, οι καταναλωτές έχουν μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη και μεγαλύτερη γκάμα προϊόντων να διαλέξουν. Οι πιο φτωχές χώρες αγοράζουν προϊόντα από τρίτες χώρες πχ Κίνα, Τουρκία, Ινδία και Πακιστάν, τα οποία δεν ελέγχονται ενδεχομένως τόσο αυστηρά».
Συστηματική δράση για μείωση των πλαστικοποιητών
Απαντώντας σε ερώτησή μας ως προς το τι μπορεί να γίνει για μείωση αυτής της έκθεσης στις παραπάνω ουσίες ο κ. Σαρηγιάννης τόνισε πως θα απευθυνθούν στο Υπουργείο Υγείας, καθώς και σε άλλα υπουργεία για τον καλύτερο έλεγχο των προϊόντων με στόχο πάντα την προστασία της δημόσιας υγείας. Εξάλλου είπε πως θα κοινοποιήσουν τα νέα δεδομένα και στην αρμόδια Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Χημικών, ώστε να λάβουν υπόψη τους τον ενδεχόμενο κίνδυνο και να ληφθούν μέτρα προστασίας του πληθυσμού. Παράλληλα τόνισε πως επιθυμούν να «πληροφορήσουν καλύτερα τους καταναλωτές ώστε να κάνουν πιο προσεκτικά τις επιλογές των προϊόντων που αγοράζουν». «Σκεφτείτε για παράδειγμα σήμερα μια νέα μητέρα θα αγοράσει 3 κινέζικα παιχνίδια στο παιδί της ενώ η δική μου όταν ήμουν παιδί θα αγόραζε ένα ξύλινο παιχνίδι που θα έφτιαχνε μια εταιρεία στην Ελλάδα. Είναι και θέμα συνολικής κουλτούρας. Να κάνουμε πιο συνειδητή κατανάλωση», πρόσθεσε.
Μάλιστα ανέφερε πως σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία υπάρχει το Εθνικό Σύστημα Βιοπαρακολούθησης που παρέχει στοιχεία για την ασφάλεια των χημικών, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη να προωθηθεί στην χώρα μας μια μέθοδος λογικού σχεδιασμού χημικών προϊόντων και ουσιών ώστε να είναι εγγενώς ασφαλή, να μην εκτίθεται σε αυτά ο άνθρωπος. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει χώρο και σε ελληνικές επιχειρήσεις στο κομμάτι της καινοτομίας. Διαθέτουμε επιστήμονες που έχουν την γνώση και μπορούν να βοηθήσουν στο να σχεδιαστούν καλύτερα προϊόντα», τόνισε η καθηγητής.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας "Τύπος Θεσσαλονίκης"
