H Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Σεπτεμβρίου. Ο Οργανισμός Τουρισμού Θεσσαλονίκης από την πρώτη στιγμή της ανακοίνωσης της θεματικής της παγκόσμιας ημέρας τουρισμού 2020 από τον UNWTO «Τουρισμός και ανάπτυξη της υπαίθρου» κινητοποιήθηκε άμεσα, με σκοπό να προάγει το μήνυμα της ανάπτυξης της υπαίθρου, μέσα από τον τουρισμό.
Όπως αναφέρει, είναι μια κρίσιμη στιγμή καθώς οι χώρες ανά τον πλανήτη προσμένουν την ανάκαμψη του τουρισμού. Η κοινωνία της υπαίθρου των Μητροπολιτικών δήμων της Θεσσαλονίκης αποτελεί βασικό στοιχείο της οικονομίας της περιοχής και του τουρισμού.
Ο βιώσιμος τουρισμός που σέβεται το περιβάλλον και την τοπική κουλτούρα είναι η απάντηση στις προκλήσεις του μέλλοντος.
Μετά από ενδελεχή έρευνα και εντατική δουλειά, άμεση κινητοποίηση φορέων και πολιτών, καθώς και την επίτευξη συνεργασίας με κορυφαία ομάδα κινηματογραφιστών, ο Οργανισμός Τουρισμού Θεσσαλονίκης παρουσιάζει το "Rural Stories of Thessaloniki".
Η θεματική της παγκόσμιας ημέρας τουρισμού είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την προώθηση της υπαίθρου της Θεσσαλονίκης και ο ΟΤΘ την εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, μέσα από αυτή την παραγωγή.
Η ύπαιθρος του νομού Θεσσαλονίκης μπορεί να αποτελέσει έναν προορισμό με έντονες συγκινήσεις για τους λάτρεις της εξοχής και του αυθεντικού τρόπου ζωής και αναψυχής.
Ένα συνεργείο 7 ανθρώπων σε συνεργασία με δεκάδες ντόπιους στους δήμους Βόλβης, Δέλτα, Θερμαϊκού και Θέρμης που είναι συνδρομητικά μέλη του ΟΤΘ και συνεργάστηκαν υπό τις κατευθύνσεις του, δούλεψαν μεθοδικά και με μεράκι για να παρουσιαστεί στο εγχώριο και διεθνές κοινό το "Rural Stories of Thessaloniki".
Όπως δήλωσε η κα Πατουλιδου, Αντιπεριφερειάρχης της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος του Οργανισμού Τουρισμού Θεσσαλονίκης "η ύπαιθρος του ν. Θεσσαλονίκης μπορεί να αποτελέσει το φιλί της ζωής για τον τουρισμό της ευρύτερης περιοχής".
Οι τοποθεσίες των γυρισμάτων για 10 κοντινές αποδράσεις:
- Λίμνη Βόλβη,
- Μακεδονικά Τέμπη / κάστρο Ρεντίνας,
- Νυμφόπετρα,
- Φράγμα Θέρμης,
- Κτήμα Γεροβασιλείου,
- Παραλία Αγγελοχωρίου,
- Καλύβες ψαράδων Χαλάστρα,
- Δέλτα Αξιού,
- Υδροβιότοπος Γαλλικού Ποταμού,
- Ανάχωμα & Κόκκινος δρόμος Καλοχωρίου
Δείτε το βίντεο
Διαβάστε για τις αποδράσεις λίγο έξω από τη Θεσσαλονίκη
Νυμφόπετρα (κεντρική φωτογραφία): Γεωλογικοί σχηματισμοί "ντύθηκαν" με τον μύθο της πετρωμένης νυφικής πομπής
Ομάδα κυνηγών που "πέτρωσε" όταν συνάντησε νύμφες; Πομπή μετά από γάμο που τιμωρήθηκε για την πλεονεξία της νύφης η οποία άδειασε το σπίτι της μάνας της και ήθελε ακόμη και το αδράχτι;
Λαϊκοί μύθοι δίνουν μορφή στο Γεωλογικό Πάρκο της Νυμφόπετρας με τους κάθετους σχηματισμούς από ανθρακικό ασβέστιο με διάφορες προσμίξεις, γνωστοί ως τραβερτίνες, να δεσπόζουν στο χώρο δημιουργώντας ονειρεμένες εικόνες και εύφορο έδαφος στη φαντασία των περιοίκων. Το καλοδιατηρημένο Γεωλογικό Πάρκο, στο ομώνυμο χωριό, έχει ανακηρυχθεί Μνημείο της Φύσης και αποτελεί ένα δημοφιλή τόπο για φωτογραφήσεις νεόνυμφων αλλά και επισκέψεις σχολείων προκειμένου οι μαθητές να δουν από κοντά έναν γεωλογικό σχηματισμό, ηλικίας αρκετών χιλιάδων ετών.
Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Νεοτεκτονικής και Παλαιοσεισμολογίας στο Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ Σπύρος Παυλίδης, οι τραβερτίνες σχηματίστηκαν μέσα στα νερά της λίμνης όταν είχε μεγαλύτερο βάθος και εκτεινόταν ενιαία στην περιοχή.
«Στην περιοχή της λεκάνης Μυγδονίας,εντοπίζονται εμφανίσεις τραβερτίνη που είναι ένα χημικό ίζημα. Δημιουργείται από τη ραγδαία απόθεση ανθρακικού ασβεστίου (CaCO3), γύρω από κάποιον οργανικό ή ανόργανο πυρήνα. Σημειώνεται ότι στην περιοχή της Προμυγδονιακής λεκάνης έλαβαν χώρα δύο κύρια τεκτονικά στάδια που συνηγόρησαν στην εξέλιξη της λεκάνης έως τη σημερινή της μορφή και τον σχηματισμό των λιμνών Κορώνειας και Βόλβης» διευκρίνισε ο κ.Παυλίδης.
Οι παράξενοι σχηματισμοί έδωσαν τροφή σε διάφορους μύθους και εικασίες με επικρατέστερη αυτή της... νυφικής πομπής που πέτρωσε έξω από το χωριό! Οπως διηγούνται κάτοικοι, στα πολύ παλιά τα χρόνια έγινε κάποιος γάμος στα χωριά της Χαλκιδικής. Όταν τελείωσε ο γάμος, ο γαμπρός, που κατάγονταν από το λεκανοπέδιο του Λαγκαδά πήρε τη νύφη με τα προικιά της και με συνοδεία μεγάλη ξεκίνησαν να πάνε στο χωριό του γαμπρού. Ξαφνικά όμως η νύφη, η οποία είχε πάρει όλα σχεδόν τα πράγματα από το σπίτι της μάνας της, θυμήθηκε ότι είχε ξεχάσει να πάρει το αδράχτι με το σφοντύλι και έστειλε να πάνε να της το φέρουν. Όταν η μάνα άκουσε την παραγγελία της κόρης της, οργίστηκε για την πλεονεξία της και την καταράστηκε με αποτέλεσμα η νύφη με όλη την συνοδεία της, να γίνουν πέτρες.
Σύμφωνα με έναν άλλο μύθο, μια ομάδα από κυνηγούς οι οποίοι αναζητούσαν θηράματα, συνάντησαν τυχαία μια παρέα από νύμφες του δάσους που λούζονταν στα κρυστάλλινα νερά μιας πηγής. Οι άνδρες έμειναν να τις κοιτάζουν με έκσταση αλλά η θεά Άρτεμις που τους αντιλήφθηκε, οργίστηκε με την ασέβειά τους και τους "πέτρωσε στο σημείο όπου στέκονταν...
Λίμνη Βόλβη
Η λίμνη Βόλβη βρίσκεται στον Νομό Θεσσαλονίκης σε απόσταση 35 χλμ. και 8 χλμ. δυτικά από την θάλασσα του Στρυμονικού κόλπου, στη λεκάνη της Μυγδονίας, στον Δήμο Βόλβης. Αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας και είναι διατεταγμένη σε σειρά με την λίμνη Κορώνεια σε απόσταση 11,5 χλμ. από αυτήν. Η λίμνη Βόλβη έχει σχήμα επίμηκες με διεύθυνση από ανατολή προς δύση ή και το αντίστροφο. Το μέσο μήκος της είναι 19,5 χλμ. και το μέσο πλάτος της 3,4 χλμ. Η επιφάνεια της λίμνης, για μέση στάθμη 37 μέτρα, έχει έκταση 70,8 τετ. χλμ. αντιστοιχώντας σε συνολικό μήκος οχθογραμμής 54,4 χλμ. Στοιχείο που την καθιστά τη μεγαλύτερη λίμνη της Μακεδονίας και τη δεύτερη μεγαλύτερη της Ελλάδας με μέγιστο βάθος 36-37 μέτρα.
Στενά της Ρεντίνας
Τα Στενά της Ρεντίνας ή Μακεδονικά Τέμπη ή Κοιλάδα των κλεφτών είναι η περιοχή ανάμεσα στα όρη του Χολομώντα και των Κερδυλίων. Αποτελεί μια κοιλάδα που ξεκινά από τα δυτικά και το χωριό Ρεντίνα, κοντά στη λίμνη Βόλβη και καταλήγει στον Στρυμονικό κόλπο.
Την κοιλάδα που σχηματίζεται διαπερνά ο μικρός ποταμός Ρήχιος, που μεταφέρει τα υπερεκχειλίζοντα ύδατα της λίμνης Βόλβη στον Στρυμονικό κόλπο. Tα στενά της Ρεντίνας είναι σημαντικός βιότοπος για τα αρπακτικά πουλιά και σταθμός για τα μεταναστευτικά είδη πουλιών. Σε λόφο των στενών υπάρχει το βυζαντινό Κάστρο της Ρεντίνας ενώ στην είσοδο των στενών βρίσκεται ο ιστορικός μεταβυζαντινός ναός της Αγίας Μαρίνας.
Στα στενά της Ρεντίνας, τον αρχαίο "Αυλώνα", βρισκόταν ένας ρωμαϊκός σταθμός της Εγνατίας οδού, ο οποίος ονομαζόταν "mutatio Peripidis" (=Euripidis) και όφειλε το όνομά του στον τάφο του Ευριπίδη, ο οποίος είχε θαφτεί εδώ, όπου κατασπαράχτηκε από σκυλιά. Το όνομα του σταθμού πιθανόν να διασώθηκε, ομολογουμένως πολύ παραφθαρμένο, στο νεότερο τοπωνύμιο "Ρεντίνα". Από τους σύγχρονους ερευνητές άλλοι τοποθετούν τον σταθμό στην είσοδο (δυτική) και άλλοι στην έξοδο (ανατολική) των στενών. Πιθανότερη όμως φαίνεται η πρώτη άποψη, η οποία συμφωνεί και με την απόσταση των δέκα ρωμαϊκών μιλίων (14,5 χλμ,) - που δίνουν τα ρωμαϊκά Οδοιπορικά - από τον επόμενο σταθμό Pennana που τα ερείπιά του σώζονται κοντά στην Ασπροβάλτα.
Επομένως, ο σταθμός θα βρισκόταν κοντά στον σημερινό οικισμό Ρεντίνα, όπου υπήρχε παλιότερα το τουρκικό χάνι "Roumeli Bogasi-Khan", και θα είχε σχέση με το ομώνυμο βυζαντινό κάστρο.
Φράγμα της Θέρμης
Από το βουνό της Θεσσαλονίκης, τον Χορτιάτη, πηγάζει το ρέμα του Βαθύλακου, το οποίο χύνεται στον Θερμαϊκό κόλπο, αφού πρώτα ενωθεί με τον ποταμό Ανθεμούντα. Μία από τις στάσεις που κάνει το νερό στο πέρασμα του, είναι και στο Φράγμα Θέρμης, το οποίο δημιουργήθηκε σε πρώτη φάση το 1993 και είναι το πρώτο φράγμα της περιοχής. Το φράγμα βρίσκεται βορειοανατολικά του οικισμού της Θέρμης, ο οποίος είναι και η έδρα του ομώνυμου δήμου, μόλις 15 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Κτήμα Γεροβασιλείου
Στις πλαγιές της Επανομής, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη, ο ιδιαίτερα φροντισμένος αμπελώνας περιβάλλει το σύγχρονο οινοποιείο, όπου παράγονται τα γνωστά κρασιά του Κτήματος Γεροβασιλείου.
Καλύβες ψαράδων Χαλάστρα
Σκηνικό, σαν καρτ- ποστάλ, είναι τα 30 ξύλινα σπιτάκια των μυδοκαλλιεργητών και αλιέων στην Χαλάστρα που βρίσκονται τοποθετημένα με πασάλους μέσα στο νερό, αποτελώντας τα δικά τους «σύρματα» όπως ονομάζονται στα νησιά του Αιγαίου, οι θέσεις φύλαξης μικρών σκαφών και αποθήκευσης για τα απαραίτητα σύνεργα.
Είναι το καταφύγιό τους, κατά τη διάρκεια της εργασίας τους στον Θερμαϊκό Κόλπο, το μέρος όπου, σε μικρή απόσταση από τις βάρκες τους, μπορούν να αναζητήσουν θαλπωρή αφού ρίξουν τα δίχτυα και παράλληλα, να αποθηκεύσουν τα αλιευτικά εργαλεία.
Οι καλύβες δημιουργήθηκαν το 2000, με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και ελληνική συμμετοχή για να διευκολύνουν τη δουλειά των μυδοκαλλιεργητών και αλιέων της περιοχής.
Τα ξύλινα σπίτια, χωρίζονται κάθετα σε δύο μέρη και χρησιμοποιούνται το καθένα από τέσσερις επαγγελματίες. Τοποθετημένα στη σειρά, δημιουργούν ένα μικρό χωριό που «επιπλέει» στον Θερμαϊκό, με τις δεμένες βάρκες, τα δίχτυα, ακόμη και τις αυτοσχέδιες… ψησταριές που κάποιοι μερακλήδες διαθέτουν για τους ψαρομεζέδες τους.
Αλλοι πάλι, έχουν μετατρέψει τον επάνω όροφο των οικίσκων που τους οδηγεί μια μικρή στριφογυριστή σκάλα, σε… σαλονάκια με σόμπα, αναπαυτικούς καναπέδες, αυτοσχέδια κουζινάκια και άσπρα κουρτινάκια στα παράθυρα.
Πρόσφατα ο δήμος Δέλτα ξεκίνησε παρεμβάσεις στις καλύβες των αλιέων στην Χαλάστρα ικανοποιώντας ένα αίτημα πολλών ετών των επαγγελματιών που εργάζονται και δραστηριοποιούνται στις εκβολές του Αξιού.
Αρχικά, οι καλύβες, που μέχρι τώρα δεν είχαν ρεύμα και νερό, αποκτούν υδροδότηση και ηλεκτροδότηση για να διευκολυνθούν οι αλιείς στην καθημερινότητα τους.
«Θα μπουν "ρολόγια" σε όλα τα σπίτια το επόμενο τρίμηνο και θα αναμορφωθεί και εξωραϊστεί όλος ο χώρος προκειμένου να γίνει επισκέψιμη η περιοχή και για τουριστικούς λόγους» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Δέλτα, Γιάννης Ιωαννίδης, προσθέτοντας ότι προγραμματίζεται και η τοποθέτηση μεγαλύτερων κάδων απορριμμάτων για τα απόβλητα των επαγγελματιών.
Παράλληλα, η Περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας υλοποιεί παρεμβάσεις για την υποστήλωση των σπιτιών, καθώς υπάρχουν αλλοιώσεις, ενώ γίνονται διορθωτικές παρεμβάσεις στον δρόμο που συνδέει τη Χαλάστρα με τις εκβολές του Αξιού.
«Θέλουμε μέχρι το καλοκαίρι να έχουμε ολοκληρώσει τις παρεμβάσεις μας, να τεθούν σε λειτουργία και οι τουαλέτες και να μετατρέψουμε την περιοχή σε έναν χώρο επισκέψιμο» τονίζει ο κος Ιωαννίδης.
Δέλτα Αξιού
Η περιοχή του Δέλτα Αξιού δεν είχε πάντα τη μορφή με την οποία τη γνωρίζουμε σήμερα. Στο πέρασμα των χρόνων η έκτασή της και η μορφολογία της άλλαξε πολλές φορές, είτε εξαιτίας φυσικών διεργασιών, είτε λόγω ανθρώπινων παρεμβάσεων.
Πριν από περίπου 24.000 χρόνια η περιοχή του Θερμαϊκού κόλπου ήταν στεριά, την οποία αποστράγγιζαν οι ποταμοί Αξιός, Γαλλικός, Αλιάκμονας και Μογλενίτσας στην Αλμωπία. Στη συνέχεια -πριν περίπου 18.000 χρόνια, στην Ολόκαινο εποχή- η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε, εξαιτίας της τήξη των παγετώνων. Το θαλασσινό νερό εισχώρησε προς τα βόρεια κατακλύζοντας το βύθισμα του Θερμαϊκού και όλη την πεδινή περιοχή της λεκάνης Θεσσαλονίκης – Γιαννιτσών, μέχρι βορειότερα στις παρυφές των ορεινών όγκων.
Κατά τον 5ο αιώνα, οι πόλεις Σκύδρα και Πέλλα ήταν παραθαλάσσιες. Ιστορικά στοιχεία από την εποχή εκείνη δείχνουν την ταχύτατη εξέλιξη του δελταϊκού συστήματος των τεσσάρων ποταμών. Οι εκβολές των ποταμών μετατοπίστηκαν σημαντικά και στις νέες εκβολές άρχισε η ταχύτατη απόθεση φερτών υλών. Ο Αξιός και ο Γαλλικός σχημάτισαν ένα εκτεταμένο δέλτα μεταξύ Θεσσαλονίκης και Γιαννιτσών με τάση διχοτόμησης του βόρειου τομέα του θαλάσσιου κόλπου.
Σε διάστημα μερικών εκατοντάδων ετών τα δέλτα των ποταμών Αξιού, Γαλλικού και Αλιάκμονα ενώθηκαν δημιουργώντας μια νέα ξηρά που διχοτόμησε τον κόλπο της Θεσσαλονίκης. Το εσωτερικό τμήμα μετατράπηκε αρχικά σε λιμνοθάλασσα με υφάλμυρο νερό και αργότερα, όταν αποκόπηκε πλήρως από τον Θερμαϊκό, μετατράπηκε σε έλος. Έτσι, δημιουργήθηκε σταδιακά η προσχωσιγενής Λίμνη των Γιαννιτσών ή λίμνη Λουδία.
Ανάχωμα & Κόκκινος δρόμος Καλοχωρίου
Νέα Μάλγαρα- Δυτικό ανάχωμα Αξιού – Μυδοκαλλιέργειες Λουδία
- Απόσταση: 20 χλμ.
- Διάρκεια διαδρομής με όχημα: 55 λεπτά.
Μια διαδρομή με πολλές εκπλήξεις. Με λίγη τύχη θα δείτε τα άγρια άλογα του Αξιού και με το κατάλληλο… τάιμινγκ θα απολαύσετε ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα από τις εκβολές του Λουδία.
Στο δυτικό ανάχωμα
Η πρόσβαση στο τμήμα αυτό του Εθνικού Πάρκου μπορεί να γίνει είτε από τον κόμβο των Νέων Μαλγάρων στην εθνικό οδό Θεσσαλονίκης – Αθηνών, είτε από το δυτικό ανάχωμα του Αξιού, μετά τη γέφυρα Χαλάστρας – Κυμίνων. Η διαδρομή στο δυτικό ανάχωμα αποκτά ενδιαφέρον στο ύψος της Εθνικής Οδού και προς τα νότια, καθώς ξεκινά η οπτική επαφή με το ποτάμι, την παραποτάμια βλάστηση, τις καλλιέργειες και τα αγροτικά ζώα που βόσκουν εδώ.
Τα άγρια άλογα του Αξιού
Η μεγαλύτερη έκπληξη όμως για τον επισκέπτη είναι τα άγρια άλογα του Αξιού, που είναι πιθανόν να συναντήσει κανείς στα παρόχθια υγρολίβαδα. Πρόκειται για άλογα που εγκαταλείφθηκαν από τους αγρότες με την εκμηχάνιση της γεωργίας κατά τη δεκαετία του ‘60, επιβίωσαν και ζουν ελεύθερα στο Δέλτα του Αξιού.
Ο καλαμώνας
Φτάνοντας μετά από λίγα χιλιόμετρα κοντά στη θάλασσα θα αντικρίσετε ένα μεγάλο καλαμώνα που σφύζει από ζωή: καλαμόκιρκοι, ερωδιοί, χουλιαρομύτες, βαρβάρες, λαγγόνες και στα λασποτόπια κοκκινοσκέληδες, πρασινοσκέληδες, μπεκατσίνια, καλημάνες και τουρλίδες. Πέραν του ότι φιλοξενούν και δίνουν ζωή σε πολλά είδη πουλιών και ψαριών, οι καλαμώνες φιλτράρουν και καθαρίζουν το νερό!
Ο καλαμώνας στο παράκτιο τμήμα Δέλτα Αξιού – εκβολών Λουδία
Στις εκβολές του Λουδία
Συνεχίζοντας κατά μήκος της ακτογραμμής θα φτάσετε στις καλύβες των μυδοκαλλιεργητών των Κυμίνων και των Νέων Μαλγάρων, που βρίσκονται κατά μήκων των εκβολών του ποταμού Λουδία. Τόσο τα κτίρια, όσο και τα σκάφη και τα εργαλεία των μυδοκαλλιεργητών παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον! Το χειμώνα η θάλασσα είναι γεμάτη με διάφορα είδη υδρόβιων πουλιών: οι κύκνοι, οι πελεκάνοι και τα φοινικόπτερα είναι συχνοί επισκέπτες.
Στις εκβολές του Λουδία
Μέσα από τα χωράφια
Μπορείτε να επιστρέψετε στην εθνική οδό ακολουθώντας τον αγροτικό δρόμο πίσω από τις καλύβες των μυδοκαλλιεργητών. Η διαδρομή αυτή έχει ορνιθολογικό ενδιαφέρον, με κύριους πρωταγωνιστές τους ερωδιούς –λευκοτσικνιάδες, σταχτοτσικνιάδες, αργυροτσικνιάδες- που τρέφονται στα ρυζοχώραφα, παρυδάτια πουλιά την άνοιξη σε οποιοδήποτε σημείο έχει λίγο νερό, αλλά και εκπλήξεις ,όπως η παρουσία του πανέμορφου χειμωνόκιρκου ή ακόμη και ενός γερανού το χειμώνα.
Tips
- Αναζητείστε τα άγρια άλογα του Αξιού, περίπου στο μέσον της διαδρομής του δυτικού αναχώματος. Θα τα απολαύσετε καλύτερα με κιάλια ή τηλεφακό φωτογραφικής μηχανής.
- Απολαύστε το ηλιοβασίλεμα από τις εκβολές του Λουδία. Όταν ο ουρανός καθαρός, ο Όλυμπος δεσπόζει απέναντι επιβλητικός.
Με πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Βικιπαιδεία, Φορέας διαχείρισης Θερμαϊκού Κόλπου
