Του Γιώργου Καλλίνη
Ο αριθμός περιστατικών της νέας μετάλλαξης «Όμικρον» που έχουν εντοπιστεί στην Ελλάδα – πέντε σε Αττική και Κρήτη τις τελευταίες δύο εβδομάδες- είναι ακόμη μικρός, όμως τα στοιχεία που έρχονται από άλλες χώρες της Ευρώπης αλλά και της Μέσης Ανατολής, προκαλούν ανησυχία στους επιστήμονες για ένα νέο ισχυρό κύμα πανδημίας μέσα στο χειμώνα.
Οι επιστημονικές έρευνες στη Νότια Αφρική και στη Βρετανία έχουν δώσει τις πρώτες ενδείξεις για τη νέα μετάλλαξη και η επιστημονική ομάδα του καθηγητή ΑΠΘ Δημοσθένη Σαρηγιάννη έχει ήδη τις πρώτες προβλέψεις για την πορεία της «Όμικρον» στη χώρα μας, όπως τόνισε στο TyposThes. «Οι πρώτες ενδείξεις για την Όμικρον αποκαλύπτουν ότι περιμένουμε –αν επαληθευτούν τα στοιχεία- μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου να έχει επικρατήσει η νέα μετάλλαξη στην Ελλάδα», εξηγεί ο καθηγητής Σαρηγιάννης και συμπληρώνει ότι «από το Φεβρουάριο και μετά, διαπιστώνουμε μια αυξητική τάση στα κρούσματα, όπως βλέπουμε αυτόν τον καιρό σε άλλα κράτη της Ευρώπης».
«Οι μεγάλες ερωτήσεις είναι, αν η νέα μετάλλαξη θα μεταδίδεται πιο εύκολα ακόμα και σε αυτούς που έχουν εμβολιαστεί ή που έχουν νοσήσει. Αν διαπιστωθεί κάτι τέτοιο, τότε το ποσοστό των ανθρώπων που θα μπορούν να νοσήσουν θα αυξηθεί ξαφνικά και θα αντιμετωπίσουμε εκ νέου ζήτημα μέσα στο χειμώνα», συμπληρώνει ο καθηγητής, εξηγώντας ότι τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι η τρίτη δόση των εμβολίων παρέχει έξτρα προστασία ακόμη και από τη νέα μετάλλαξη.
Τα κρούσματα στην Ελλάδα είναι περισσότερα από αυτά που έχουν ταυτοποιηθεί, σύμφωνα, με τον κ. Σαρηγιάννη, όμως ακόμη η διασπορά δεν είναι ανησυχητική. «Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι τα κρούσματα κάθε νέας μετάλλαξης είναι περισσότερα από αυτά που βρίσκουμε στην αρχή, όμως προς το παρόν δεν είναι πάρα πολλά, δηλαδή η διασπορά είναι ακόμη χαμηλά. Ακόμη, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τη Δέλτα και τη μεγάλη πίεση στα νοσοκομεία, η οποία θα συνεχιστεί για μέχρι την εορταστική περίοδο, με αρκετούς νεκρούς και κρούσματα», σημειώνει.
Σε ό,τι αφορά στην πορεία της πανδημίας, ο καθηγητής του ΑΠΘ επισήμανε ότι από αυτή την εβδομάδα θα αρχίσει η μείωση του αριθμού των θανάτων για να φτάσουν γύρω στα Χριστούγεννα στους 72-75 μεσοσταθμικά.
«Η κατάσταση είναι σε φάση αποκλιμάκωσης σε ό,τι αφορά στα κρούσματα και θα αρχίσει να φαίνεται αυτό και στους πιο σκληρούς δείκτες, όπως οι θάνατοι, καθώς μέσα στην εβδομάδα θα αρχίσουν να υποχωρούν. Τα Χριστούγεννα θα καταγράφονται περίπου 72-75 θάνατοι μεσοσταθμικά και θα συνεχίσει κανονικά αυτή η πορεία και μέσα στις γιορτές», τόνισε.
Οριακή μείωση του ιικού φορτίου στα λύματα της Θεσσαλονίκης
Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων για την επιδημιολογική επιτήρηση του ιού SARS-CoV-2 σε αστικά λύματα, ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ.
Συγκεκριμένα, την εβδομάδα 6 έως 12 Δεκεμβρίου 2021, παρατηρήθηκαν πτωτικές τάσεις, σε σχέση με την εβδομάδα 29 Νοεμβρίου έως 5 Δεκεμβρίου 2021, στο μέσο εβδομαδιαίο ιικό φορτίο του SARS CoV-2 στα αστικά λύματα των έξι από τις δεκατρείς (6/13) περιοχές που ελέγχθηκαν από το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων (ΕΔΕΛ), αυξητικές τάσεις σε πέντε από τις δεκατρείς (5/13) περιοχές του ΕΔΕΛ και σταθεροποιητικές τάσεις σε δύο από τις δεκατρείς (2/13) περιοχές του ΕΔΕΛ.
Καθαρή μείωση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα παρατηρήθηκε στην Ξάνθη (-33%), στη Λάρισα (-36%), στην Αλεξανδρούπολη (-45%) και στην Πάτρα (-69%), ενώ οριακή ήταν η μείωση που παρατηρήθηκε στο Βόλο (-21%) και στη Θεσσαλονίκη (-22%).
Καθαρά αυξητικές τάσεις παρατηρήθηκαν στις τέσσερεις πόλεις της Κρήτης που ελέγχονται από το ΕΔΕΛ. Συγκεκριμένα, το ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων παρουσίασε καθαρή αύξηση στον Άγιο Νικόλαο (+45%), στα Χανιά (+84%), στο Ηράκλειο (+109%) και στο Ρέθυμνο (+258%). Οριακή ήταν η αύξηση που παρατηρήθηκε στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων στα Ιωάννινα (+25%).
Σταθερό έμεινε ουσιαστικά το ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων στην Κέρκυρα (-2%) και στην Αττική (-3%).
Πόσο πέφτει η αποτελεσματικότητα των εμβολίων στην Όμικρον
Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι της συμπτωματικής λοίμωξης Covid-19 που προκαλεί η νέα παραλλαγή Όμικρον του κορωνοϊού, είναι πιθανότατα αρκετά χαμηλότερη από ό,τι έναντι των προηγούμενων παραλλαγών, όμως τα εμβόλια συνεχίζουν να παρέχουν σημαντική προστασία έναντι του κινδύνου σοβαρής νόσησης, ιδίως εφόσον κάποιος κάνει τρίτη δόση.
Αυτό εκτιμά μία νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, σύμφωνα με την οποία αν δεν γίνουν μαζικά ενισχυτικές δόσεις, υπάρχει κίνδυνος να αυξηθούν στο μέλλον τα κρούσματα και οι εισαγωγές στα νοσοκομεία.
Τα μοντέλα εκτιμούν ότι, μετά από δύο δόσεις mRNA εμβολίου, η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού στο να αποτρέψει τη νόσο Covid-19 με συμπτώματα είναι περίπου μόνο 30%, έναντι 87% όσον αφορά τη Δέλτα. Αν μάλιστα έχουν περάσει πάνω από τέσσερις μήνες από τη δεύτερη δόση, τότε η προστασία από δύο δόσεις εμβολίων έναντι της συμπτωματικής λοίμωξης "ουσιαστικά εξαφανίζεται".
Όμως οι ενισχυτικές-αναμνηστικές δόσεις αποκαθιστούν εν μέρει την προστασία περίπου στο 48%, "που είναι παρόμοια με την προστασία 43% που έχουν έναντι της Δέλτα οι εμβολιασμένοι με εξασθενημένη ανοσία", σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή καθηγητή Μαρμ Κιλπάτρικ.
Ευτυχώς, σύμφωνα με τον ίδιο, "είναι σημαντικό πως η προστασία έναντι της σοβαρής νόσου (λόγω Όμικρον) είναι πολύ υψηλότερη. Εκτιμούμε ότι είναι 86% σε περίπτωση που έχει πρόσφατα κάποιος κάνει δεύτερη δόση εμβολίου mRNA, 67% αν έχει περάσει καιρός και η ανοσία του έχει εξασθενήσει, και 91% μετά από την τρίτη ενισχυτική δόση". Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι, στην περίπτωση της Όμικρον, "η αποτελεσματικότητα των εμβολίων (δύο δόσεις) έναντι της σοβαρής νόσου μειώνεται σημαντικά για τα άτομα με εξασθενημένη πια ανοσία, ενώ η προστασία έναντι της λοίμωξης, της συμπτωματικής νόσου και της μετάδοσης (του ιού) σχεδόν εξαλείφεται. Όμως οι τρίτες δόσεις βελτιώνουν σημαντικά αυτές τις μειώσεις, αν και αποκαθιστούν την προστασία απλώς στα επίπεδα ισοδύναμα με εκείνα της προστασίας των ατόμων με εξασθενημένη ανοσία έναντι της παραλλαγής Δέλτα. Συνεπώς, η εισβολή της Όμικρον είναι πιθανό να έχει ως αποτέλεσμα εξάπλωση των λοιμώξεων και σημαντική αύξηση των νοσηλειών, εκτός και αν υπάρξει ενίσχυση της ανοσίας με ευρεία χορήγηση ενισχυτικών δόσεων".
