Του Γιώργου Παπαδημητρίου
To 2021 μάς αποχαιρέτησε και τα συναισθήματα που άφησε είναι μάλλον ανάμεικτα και συγκεχυμένα. Έναν χρόνο νωρίτερα, όταν ξαποστέλναμε στον αγύριστο το 2020, υπήρχε τουλάχιστον καθολική ομοφωνία: ήταν μια χρονιά που θέλαμε να ξεχάσουμε το γρηγορότερο. Το 2021 που ακολούθησε χαρακτηρίστηκε από μια κίνηση παλινδρομική. Από τη μια, η ζωή και η κοινωνία μπήκαν εκ νέου σε κίνηση, έστω και προσωρινά, έστω και κουτσουρεμένα. Από την άλλη, οι τίτλοι τέλους της χρονιάς δεν είναι ζωγραφισμένοι με τα ομορφότερα χρώματα.
Η μετάλλαξη Όμικρον έχει πυροδοτήσει μια ιλιγγιώδη μεταδοτικότητα, η οποία φέρνει στο προσκήνιο όχι μόνο τα περιοριστικά μέτρα, αλλά και έναν φόβο που μπορεί να συγκριθεί μονάχα με τις πρώτες εβδομάδες της πανδημίας. Σε τοπικό επίπεδο, πάντως, για να ξεφύγουμε από την ούτως ή άλλως οικουμενική συνθήκη του κορωνοϊού, αρκετά σημαντικά γεγονότα σημάδεψαν τη ζωή στην πόλη μας. Στις παρακάτω γραμμές επιχειρούμε μια σύντομη ανασκόπηση, με την ελπίδα ότι το 2022 θα σημάνει επιτέλους την πλήρη επιστροφή σε ένα παλαιότερο και σαφώς πιο ξέγνοιαστο μοντέλο ζωής και καθημερινότητας.
1. Η Pfizer στη Θεσσαλονίκη
Ένας από τους σημαντικότερους παίκτες στην παγκόσμια σκακιέρα αντιμετώπισης της πανδημίας, ο κολοσσός της Pfizer πήρε την απόφαση να εγκαταστήσει κέντρο ψηφιακής καινοτομίας (digital hub) στην πόλη μας και πιο συγκεκριμένα στην περιοχή της Θέρμης, σε μια κίνηση που προσδίδει σπουδαίο επιχειρηματικό και επιστημονικό γόητρο. Το ακόμη πιο ευχάριστο στην όλη ιστορία, φυσικά, είναι ότι η Pfizer πρόσφατα έδωσε το πράσινο φως για τη δημιουργία ενός διεθνούς κέντρου επιχειρησιακών λειτουργιών και επιχειρήσεων (Global Business Services Hub) στον Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη. Μακάρι να υπάρξουν ανάλογες ενέργειες και από άλλες εταιρείες αντίστοιχου βεληνεκούς.
2. Τι Θεσσαλονίκη, τι Χόλιγουντ
Να ξεκαθαρίσουμε ότι προφανώς αστειευόμαστε, σε περίπτωση που κάποιος κάνει την τρίχα τριχιά και θελήσει να πάρει στα πολύ σοβαρά τον τίτλο. Από την άλλη, αστειευόμαστε μεν, αλλά και σε απόλυτο βαθμό, δεδομένου ότι αν κάποιος υποστήριζε πριν δέκα χρόνια ότι μια παραγωγή σαν το Expendables 4 θα είχε γυριστεί στη Θεσσαλονίκη, μάλλον θα περνούσαμε για τρελό. Η αρχή έγινε, λοιπόν, όπως θυμάστε με την ταινία του Αντόνιο Μπαντέρας και όπως υποστηρίζει ο θυμόσοφος λαός, κάθε αρχή και δύσκολη: η ταλαιπωρία των πολιτών από τα γυρίσματα στο κέντρο της πόλης συνοδεύτηκε από έναν εύλογο προβληματισμό για τα αληθινά οφέλη που εισπράττει η Θεσσαλονίκη από τέτοιες κινηματογραφικές παραγωγές.
Ωστόσο, τόσο οι Αναλώσιμοι 4 όσο και οι εξαγγελίες για νέες παραγωγές το 2022, έχουν πλέον δώσει ένα θετικό στίγμα στην όλη ιστορία. Το Film Office Κεντρικής Μακεδονίας αναμένεται να έχει δουλειές με φούντες, η τουριστική προβολή θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ενώ το σπουδαιότερο -αν και όχι τόσο φανερό στο ευρύ κοινό- όφελος έγκειται στην ευθεία επαγγελματική διασύνδεση της Σχολής Κινηματογράφου του ΑΠΘ (του μοναδικού στο είδος του ΑΕΙ στην Ελλάδα, δηλαδή) με ένα πρόσφορο επαγγελματικό πεδίο, σε χίλιες και μία τεχνικές ειδικότητες. Ας ελπίσουμε πως τα καλύτερα έρχονται σε κάθε επίπεδο.
3. Τα γεγονότα στο ΕΠΑΛ της Σταυρούπολης
Οι θλιβερές εικόνες που ξεδιπλώθηκαν στους τηλεοπτικούς δέκτες όλης της χώρας, μας υπενθύμισαν πως το αυγό του φιδιού επωάζεται στις πιο αθέατες κρυψώνες. Είναι χρέος μας να μην αφήσουμε καμία υποβαθμισμένη γειτονιά να πιαστεί στα δίχτυα της πιο σκοτεινής ιδεολογίας που έχει γεννήσει ποτέ το ανθρώπινο μυαλό. Δεν πρόκειται για αντίπαλες συμμορίες, ούτε για αντιθετικά άκρα. Η ανθρωπιά, η δημοκρατία και η ελευθερία βαδίζουν στην αντίθετη κατεύθυνση από κάθε εμετικό ιδεολόγημα που προσβάλλει την ανθρώπινη νοημοσύνη και αξιοπρέπεια. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα ξαναδούμε ποτέ εικόνες νεαρών παιδιών να υψώνουν ναζιστικά το χέρι μέσα σε σχολικό αυλόγυρο.
4. Η χαμένη Ατλαντίδα της πόλης πίσω από τις λαμαρίνες του μετρό και της Πλατείας Ελευθερίας
Συγχωρείστε μας την ακραία παρομοίωση, αλλά κάπως έτσι νιώσαμε όταν αντικρίσαμε ένα κομμάτι της πόλης, το οποίο ήταν για χρόνια θαμμένα κάτω από την αστική παράνοια που ακούει στο όνομα «μετρό». Το έργο που έχει μετατραπεί σε συλλογικό ανέκδοτο για μια ολόκληρη χώρα, το έργο που έχει βαλτώσει και μπει σε αναμονή αμέτρητες φορές, το μονίμως ανολοκλήρωτο έργο που λειτουργεί ως μόνιμη υπενθύμιση του πόσο διαχρονικά και αναφανδόν είναι παραιτημένη αυτή η πόλη από τους επίσημους φορείς, είχε καταδικάσει έναν μεγάλο αριθμό από συμπολίτες μας να ζούνε στην κυριολεξία πίσω από μπάρες, φράχτες και κάγκελα. Μια παράπλευρη δυστοπία ως παρεπόμενη συνέπεια μιας νοσηρής νοοτροπίας και πραγματικότητας. Παράλληλα, πέρα από τα σημεία στον Βαρδάρη, στη Δελφών και στην Αγίας Σοφίας που βγήκαν από το «κελί» του μετρό, η περίφραση στην Πλατεία Ελευθερίας αποτελεί επίσης παρελθόν. Προς το παρόν, η εικόνα είναι η εξής: ένας χώρος που ήταν πάρκινγκ, έμεινε κλειστός για χρόνια με σκοπό να γίνει κάτι τελείως διαφορετικό, για να γίνει προσωρινά εκ νέου πάρκινγκ. Ωστόσο, υπάρχει η δημοτική δέσμευση για τη δημιουργία υπόγειου πάρκινγκ και μετατροπή του υπαίθριου πάρκινγκ σε πάρκο μνήμης, αφιερωμένο στο «Μαύρο Σάββατο» του 1942 και την αποτρόπαιη εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού της πόλης.
5. Η απόσπαση των αρχαιοτήτων στον σταθμό της Βενιζέλου
Πέραν πάσης αμφιβολίας, μια υπόθεση που έχει βασανίσει για πάρα πολύ καιρό την πόλη, η οποία έχει πλέον μεταφερθεί κατά κύριο λόγο στις δικαστικές αίθουσες, μέσα από την εκδίκαση αλλεπάλληλων προσφυγών. Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις και ύστερα από απόφαση που εξέδωσε το Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, διμελής ομάδα πραγματογνώμων εξέτασε τον χώρο, με σκοπό να συντάξει λεπτομερή έκθεση επί του επίμαχου θέματος, με τις πρώτες δηλώσεις να αμφισβητούν την επαναφορά των αποσπασμένων αρχαιοτήτων στο ποσοστό του 92%, που είχε εγγυηθεί το Υπουργείο Πολιτισμού. Απομένει, φυσικά, η οριστική έκθεση και ας ελπίσουμε ότι η υπόθεση θα επιλυθεί μια και καλή, ανοίγοντας τον δρόμο για την ολοκλήρωση του έργου, προστατεύοντας παράλληλα μια ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιάς της Θεσσαλονίκης.
5+1. Η κατάκτηση ενός κυπέλλου
Κι όμως, είναι ωραίο για αυτή την πόλη να υπάρχουν αφορμές για πανηγύρι και χαρές, έστω και στο αθλητικό επίπεδο. Και μια τέτοια αφορμή έδωσε η ποδοσφαιρική ομάδα του ΠΑΟΚ, η οποία κατέκτησε τον πέμπτο της τίτλο τα τελευταία πέντε χρόνια, κερδίζοντας το Κύπελλο Ελλάδας, τον Μάιο του 2021. Μάλιστα, το σενάριο του κερδισμένου τελικού δεν θα μπορούσε να είναι πιο γλυκό: νίκη απέναντι στον πρωταθλητή Ολυμπιακό, στην Αθήνα, με γκολ στο 90’. Η φιέστα του Μάη, λοιπόν, ήταν μια όμορφη έκρηξη χαράς, σε μια ξεχωριστή βραδιά.
