ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ "ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"
Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Απόβλητα που μέχρι τώρα απορρίπτονταν αποκτούν μια δεύτερη ζωή και μια υπεραξία αξιοποιούμενα για την παραγωγή ενέργειας αλλά και για τη δημιουργία προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, μέσα από καινοτομίες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του μοντέλου της κυκλικής βιοοικονομίας.
Το Εργαστήριο Διαχείρισης Αποβλήτων και Βιοδιεργασιών (ΕΔΑΒ) του Ινστιτούτου Εδαφοϋδατικών Πόρων του ΕΛΓΟ Δήμητρα που βρίσκεται στη Θέρμη Θεσσαλονίκης δραστηριοποιείται σε αυτόν ακριβώς τον τομέα, στην αξιοποίηση δηλαδή αγροτοβιομηχανικών και κτηνοτροφικών παραπροϊόντων με σκοπό τον μετασχηματισμό τους είτε σε ενέργεια είτε σε άλλα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, αναπτύσσοντας καινοτόμες βιοδιεργασίες.
Στην έκθεση Agrotica και στο Περίπτερο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Περίπτερο 2) στο οποίο φιλοξενείται, το Εργαστήριο εκθέτει μια προσομοίωση σε εργαστηριακή κλίμακα αξιοποίησης κτηνοτροφικών αποβλήτων και αγροτικών υπολειμμάτων για την παραγωγή βιοαερίου. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν αντιδραστήρια παραγωγής βιοαερίου σε εργαστηριακές συνθήκες, όπως εξηγεί μιλώντας στο ΤyposThes ο υπεύθυνος του Εργαστηρίου Δρ. Παναγιώτης Κούγιας, ερευνητής του Ινστιτούτου Εδαφοϋδατικών Πόρων .
Σημειώνεται ότι το βιοαέριο είναι ένα αέριο μείγμα που αποτελείται από μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα και προέρχεται από την αναερόβια επεξεργασία οργανικών υπολειμμάτων. Ουσιαστικά αυτό το αέριο μπορεί να καεί σε καυστήρες και παράγει θερμότητα και ηλεκτρισμό.
Μονάδες βιοαερίου
Στην Ελλάδα, όπως μας λέει ο κ. Κούγιας, υπάρχουν σήμερα περίπου 60 μονάδες βιοαερίου εγκατεστημένες, αρκετές εκ των οποίων στη Β. Ελλάδα. Ειδικότερα, στην Κεντρική Μακεδονία, περιμετρικά της Θεσσαλονίκης υπάρχουν μονάδες στη Χαλκιδική, στο Λαγκαδά, στη Νιγρίτα Σερρών, στη Χαλάστρα και στην Κρύα Βρύση Πέλλας. Οι μονάδες αυτές υποδέχονται απόβλητα κατά κύριο λόγο από κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις , δηλαδή κοπριές από πτηνοτροφεία, βουστάσια και χοιροστάσια, αλλά και αγροτικά υπολείμματα, τα οποία μπορεί να είναι π.χ. από μια καλλιέργεια ή ενσιρώματα που καλλιεργούνται. Επίσης και άλλα απόβλητα που προέρχονται από μεταποίηση τροφίμων, για παράδειγμα τυρόγαλο και κατσίγαρος (από ελιά). Έπειτα γίνεται η επεξεργασία τους, ώστε να μην διατίθενται ελεύθερα στο περιβάλλον μολύνοντας και υποβαθμίζοντάς το και παράγουν ουσιαστικά βιοαέριο. Η θερμότητα που παράγεται από την καύση του χρησιμοποιείται για ιδιοκατανάλωση ενώ η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από όλες τις μονάδες πωλείται στο δίκτυο της ΔΕΗ.
«Για την Κεντρική Μακεδονία είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το αντικείμενο αυτό καθώς έχουμε παραγωγή τέτοιων αποβλήτων», τονίζει ο κ. Κούγιας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αφού έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ανάκτησης ενέργειας, το επεξεργασμένο απόβλητο, είναι πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για τα φυτά. Επομένως το χωνεμένο απόβλητο μπορεί να γυρίσει πάλι πίσω στο χωράφι ως συμπληρωματική λίπανση των καλλιεργειών μειώνοντας κατ΄αυτόν τον τρόπο την εισροή χημικών λιπασμάτων, αναφέρει ο κ. Κούγιας.
Παραγωγή προϊόντων υψηλής αξίας βιολογικής προέλευσης
Εκτός από την παραγωγή πράσινης ενέργειας τα οργανικά απόβλητα αξιοποιούνται και για προϊόντα υψηλής αξίας βιολογικής προέλευσης (biobased products). Τα παραπροϊόντα βιομηχανιών αξιοποιούνται για την παραγωγή μεγάλης γκάμας προϊόντων, όπως λέει ο κ. Κούγιας, αναφέροντας για παράδειγμα ότι το εργαστήριο έχει έρευνα που αφορά παραπροϊόντα που έρχονται από βιομηχανίες τροφίμων (ζυθοποιεία, χυμοποιεία, τυροκομεία). Μέσα σε αυτά καλλιεργούνται μικροφύκη που έχουν ως στόχο να παράξουν βιοδραστικές ουσίες που αποτελούν πρώτη ύλη για παραγωγή είτε δερμοκαλλυντικών προϊόντων είτε για να χρησιμοποιηθούν ως πρόσθετα στη βιομηχανία τροφίμων (π.χ. χρωστικές). Για παράδειγμα οι χρωστικές μπορούν να προσδώσουν σε μια βίγκαν πρωτεΐνη το κόκκινο χρώμα που έχει κανονικά ένα μπιφτέκι.
Παραγωγή βιοπλαστικών
Όμως και τα απόβλητα τροφίμων (αποφάγια κουζίνας, φλούδες από πατάτες, αγγούρια κλπ) μπορούν να αξιοποιηθούν, γεγονός που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς πρόκειται να εγκατασταθεί σύντομα ο καφέ κάδος σε δήμους της Θεσσαλονίκης.
Το ΕΔΑΒ διεξάγει και πάνω σε αυτό έρευνα. «Παράγουμε μια ένωση η οποία αποτελεί την πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοπλαστικών, τα οποία είναι υποκατάστατα του συμβατικού πλαστικού. Δηλαδή αντί να χρησιμοποιούμε πετρέλαιο για να φτιάξουμε πλαστικό, χρησιμοποιούμε γαλακτικό οξύ το οποίο πολυμερίζεται και μετά αποτελεί την πρώτη ύλη για την παραγωγή ενός πλαστικού το οποίο όμως δεν προέρχεται από ορυκτούς πόρους», εξηγεί ο κ. Κούγιας. Το βιοπλαστικό γενικότερα είναι εμπορικά διαθέσιμο.
«Μικροοργανισμοί κάνουν τη διαδικασία αυτή για τις διαδικασίες που σας περιέγραψα. Έχουμε συγκεκριμένους μικροοργανισμούς οι οποίοι μεταβολίζουν κάποια προϊόντα και μας δίνουν κάποια χρήσιμα προϊόντα», προσθέτει.
Κυκλική βιο-οικονομία
Όλα αυτά εντάσσονται σε ένα πλαίσιο κυκλικής οικονομίας, επισημαίνει ο κ. Κούγιας. Δηλαδή, όπως εξηγεί, επαναχρησιμοποιούμε ένα απόβλητο που μέχρι τώρα πετιόταν, του δίνουμε μια δεύτερη ζωή, γιατί μπορούμε μέσα από αυτό να ανακτήσουμε κάποιο χρήσιμο συστατικό ή να το μετασχηματίσουμε σε κάτι χρήσιμο που μπορεί να βρει εφαρμογή στη χημική βιομηχανία, στη βιομηχανία τροφίμων, σε βιομηχανίες δερμοκαλλυντικών προϊόντων. Του δίνουμε μια προστιθέμενη αξία σίγουρα και μια δεύτερη ζωή.
«Η πιο προσφιλής τακτική για την αξιοποίηση των αποβλήτων τροφίμων είναι για την παραγωγή ενέργειας. Στη διαδικασία αυτή όμως είδαμε ότι πριν φτάσουμε στην ενέργεια, μπορούμε να ανακτήσουμε και κάποια άλλα προϊόντα δίνοντας υπεραξία σε όλη τη διαδικασία. Δηλαδή πέραν της ενέργειας να υπάρχει και μια ακόμη γραμμή παραγωγής», επισημαίνει ο κ. Κούγιας.
Τα έργα αυτά αναπτύσσονται με σύμπραξη του εργαστηρίου ΕΔΑΒ του ΕΛΓΟ με ιδιωτικές εταιρίες και χρηματοδοτούνται είτε από την ΕΕ είτε από εθνικούς πόρους.
Ένα άλλο κεφάλαιο με το οποίο ασχολείται το εργαστήριο είναι ο μετασχηματισμός διοξειδίου του άνθρακα σε ενέργεια, σε σύμπραξη με την ΔΕΗ και τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες.
- Χαμός για τον ΛΕΞ στη Θεσσαλονίκη – Ουρές στη μεγάλη συναυλία (ΦΩΤΟ + VIDEO)
- Θεσσαλονίκη: Αυτοκίνητο ΙΧ παρέσυρε κοπέλα στην Λ. Νίκης – Στο νοσοκομείο η νεαρή
- Θεσσαλονίκη: Έφτασαν τα διπλά self test για κορωνοϊό και γρίπη – Πόσο κοστίζουν
- Καραγιάννης: Στις αρχές του 2023 τα εργοτάξια για το Flyover στη Θεσσαλονίκη
