Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Με τη συμμετοχή περίπου 200 μαθητών από 17 Γυμνάσια και Λύκεια της Δυτικής Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται αυτήν την ώρα ενημερωτική εκδήλωση με θέμα «Παραπληροφόρηση και ψεύτικες ειδήσεις», στο Πολιτιστικό Κέντρο Αμπελοκήπων «Καραπάντσειο».
Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί που έχουν γεμίσει την αίθουσα ενημερώθηκαν για τις δυνατότητες εντοπισμού των ψεύτικων ειδήσεων και τους τρόπους αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης, με βάση τον κώδικα οδηγιών για την ψηφιακή εκπαίδευση που παρουσίασε η Κομισιόν τον περασμένο μήνα.
«Οκτώ στους 10 Ευρωπαίους εκτιμούν ότι η ύπαρξη των ψευδών ειδήσεων είναι πρόβλημα για τη χώρα τους και για τη Δημοκρατία γενικότερα, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό φτάνει το 91%», όπως δήλωσε στο περιθώριο της εκδήλωσης η ευρωβουλευτής της ΝΔ-ΕΛΚ Μαρία Σπυράκη, η οποία συνδιοργανώνει την εκδήλωση μαζί με το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ.
«Σήμερα ανοίγουμε τη συζήτηση για τον κώδικα οδηγιών για τους νέους ανθρώπους που συνέταξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στόχο έχει την ενίσχυση της ψηφιακής τους εκπαίδευσης», είπε η κ. Σπυράκη υπογραμμίζοντας ότι αυτό που είναι σημαντικό είναι να εκπαιδευτούν τα παιδιά ώστε να «βαδίζουν» με ασφάλεια στο διαδίκτυο.
Τόνισε ότι είναι η πρώτη εκδήλωση που γίνεται στην Ελλάδα με αυτό το θέμα, σημειώνοντας ότι ο κώδικας οδηγιών δημοσιεύθηκε από την Κομισιόν με πρωτοβουλία της αρμόδιας Επιτρόπου Μαρίγια Γκάμπριελ μόλις στις 11 Οκτωβρίου.
«Θεωρούμε ότι η ενίσχυση της ψηφιακής εκπαίδευσης των παιδιών με συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές σε όλη την Ευρώπη θα βοηθήσει τα παιδιά ούτως ώστε να αποφύγουν τους διαδικτυακούς κινδύνους και να αντιλαμβάνονται ποιες ειδήσεις είναι ψεύτικες και ποιες αληθινές, αλλά και να διακρίνουν το γεγονός από την ιδέα ή από τη γνώμη και να είναι αύριο ενεργοί και προστατευμένοι πολίτες», επεσήμανε η κ. Σπυράκη.
Πώς μπορεί όμως να διακρίνει κανείς τις ψευδείς ειδήσεις στο διαδίκτυο; Όπως είπε η κ. Σπυράκη πρώτα από όλα το διαβάζεις, βλέπεις, ποιο μέσο το δημοσιεύει, το δημοσιεύει ένα μόνο ή πολλά και διαφορετικά μέσα, το υπογράφει δημοσιογράφος ή είναι ανυπόγραφο που περιλαμβάνει σκέψεις που μπορεί να μην είναι πραγματικά γεγονότα; Υπάρχουν τρόποι να το επαληθεύσεις ερευνώντας στο διαδίκτυο τα γεγονότα; Επίσης πρόσθεσε ότι πρέπει να προσέχουμε τι αναπαράγουμε. Σύμφωνα με έρευνες 6 στους 10 χρήστες του Ίντερνετ αναδημοσιεύουν μια είδηση διαβάζοντας μόνο τον τίτλο και όχι το περιεχόμενό της. «Η πλειονότητα των ψεύτικων ειδήσεων έρχεται από καλή πρόθεση. Βλέπει κάποιος κάτι που τον εντυπωσιάζει και το αναπαράγει χωρίς να το τσεκάρει, χωρίς να το επαληθεύσει», τόνισε ακόμη.
Όπως είπε ακόμη η κ. Σπυράκη υπάρχει πλέον η πρόβλεψη από την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ευθύνη της κάθε ψηφιακής πλατφόρμας. Υπάρχουν κυρώσεις και πρόστιμα αν δημιουργήσει ή αναπαράξει χωρίς να επαληθεύσει ύποπτο ή αναληθές περιεχόμενο. Επίσης έχει υπογραφεί μια συμφωνία Κυρίων ανάμεσα στις πλατφόρμες και την ευρωπαϊκή επιτροπή.
Κλείνοντας είπε ότι η ανακοίνωση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των κανόνων, των οδηγιών προς τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα, καθώς προέρχεται από ειδικούς και χρειάστηκε επεξεργασία ενός χρόνου για να υλοποιηθεί, ενώ εκτίμησε ότι μπορούμε εύκολα να το ενσωματώσουμε στην Ελλάδα.
Στη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσίασε στους μαθητές στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στις 17 Οκτωβρίου από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ψηφιακών μέσων, τα οποία αφορούσαν τον μήνα Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τα οποία το 12% ψευδών ειδήσεων σχετίζονται με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ ακολουθούν οι ψευδείς ειδήσεις σχετικά με την κλιματική αλλαγή και με 11% οι ειδήσεις για την πανδημία. Επίσης, αναφερόμενη στην ιδιαίτερα δημοφιλή στους νέους πλατφόρμα TikTok, είπε ότι 1 στα 5 βίντεο μπορεί να λέει ψέματα. «Είναι πάρα πολύ μεγάλο το ποσοστό παραπληροφόρησης στην πλατφόρμα», σημείωσε, καλώντας τους νέους να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.
Παρουσίασε όμως και άλλα στοιχεία τα οποία δεν είναι ευχάριστα, καθώς 1 στους 3 δεκατριάχρονους στην ΕΕ δεν έχει καθόλου ψηφιακές δεξιότητες, που σημαίνει ότι χρησιμοποιεί το διαδίκτυο χωρίς να μπορεί να φιλτράρει το περιεχόμενο με το οποίο έρχεται σε επαφή. Επίσης ένα 47% των μαθητών ανέφεραν ότι δεν έχουν διδαχθεί μεθόδους για να είναι σε θέση να κρίνουν το περιεχόμενο.
«Έχει γιγαντωθεί το πρόβλημα της παραπληροφόρησης»
Κεντρική ομιλήτρια της εκδήλωσης εκτός από την κ. Σπυράκη ήταν και η υπεύθυνη επικοινωνίας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου ΙΤΕ(SaferInternet4Kids.gr) Κατερίνα Ψαρουδάκη, η οποία πραγματοποίησε μια διαδραστική παρουσίαση δίνοντας το λόγο και στα ίδια τα παιδιά.
Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους πριν την έναρξη της εκδήλωσης, η κ. Ψαρουδάκη τόνισε ότι το πρόβλημα της παραπληροφόρησης έχει γιγαντωθεί τα τελευταία χρόνια και είναι ένα φαινόμενο παγκόσμιο. Μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου διασπείρονται πολύ εύκολα ανυπόστατες ειδήσεις οι οποίες γίνονται πιστευτές από πολύ μεγάλη μερίδα κόσμου, όπως είπε. Από έρευνα σε δείγμα 14.000 παιδιών 10-18 ετών που έκανε το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου , προέκυψε ότι το 30% των παιδιών δεν μπορεί να ξεχωρίσει μια αληθινή από μια ψεύτικη είδηση στο διαδίκτυο. «Η απάντηση σε αυτό είναι η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Είναι κάτι που πρέπει να δουλευτεί μέσα στην οικογένεια και στα σχολεία, ώστε να μάθουν τα παιδιά τους τρόπους να ξεχωρίζουν την αλήθεια από το ψέμα στο διαδίκτυο», σημείωσε.
Πώς ξεχωρίζουμε την αλήθεια από το ψέμα
Η ίδια έδωσε και κάποιες χρήσιμες συμβουλές για το πώς μπορούμε να ξεχωρίζουμε μια ψεύτικη είδηση στο διαδίκτυο. Όπως είπε υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις που μπορούν να μας βοηθήσουν όπως να εμπιστευόμαστε σελίδες που γνωρίζουμε ότι είναι αξιόπιστα, να βλέπουμε με κριτικό μάτι κάθετί που διαβάζουμε, να σκεφτόμαστε ποιος το δημοσίευσε και ποιος ήταν ο λόγος , αν κρύβεται κάτι πίσω από όλο αυτό, να είμαστε παρατηρητικοί όσον αφορά τη φωτογραφία, αλλά και τα ορθογραφικά και συντακτικά λάθη, αν δηλαδή το κείμενο είναι προϊόν αυτόματης μετάφρασης είναι ενδείξεις που θα πρέπει να μας προβληματίσουν.
Μετά τις ομιλίες δόθηκε το βήμα στους μαθητές, οι οποίοι κατέθεσαν τις σκέψεις και τις προτάσεις τους για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και των ψεύτικων ειδήσεων, μέσα από videos, σκέτς, applications και δρώμενα. Συνολικά επρόκειτο να παρουσιασθούν 17 προτάσεις, μία από κάθε σχολείο. Η καλύτερη πρόταση θα βραβευτεί από την κριτική επιτροπή και ως επιβράβευση ομάδα μαθητών θα ταξιδέψει στις Βρυξέλλες με φιλοξενία και ξενάγηση στο Ευρωκοινοβούλιο με πρόσκληση της ευρωβουλευτή Μαρίας Σπυράκη.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου καθώς και ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης Χρήστος Ρουμπίδης, ο οποίος σημείωσε ότι τόσο το υπουργείο Παιδείας όσο και οι διευθύνσεις εκπαίδευσης, δίνουν ιδιαίτερο βάρος στην ενημέρωση των μαθητών επάνω στα συγκεκριμένα ζητήματα ώστε οι μαθητές να είναι όσο το δυνατόν πιο προσεκτικοί.
