*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Είναι εντυπωσιακά όμως μπορούν να γίνουν και επικίνδυνα. Η ρίψη πυροτεχνημάτων είναι συνηθισμένη την Πρωτοχρονιά, καθώς σε άλλες γιορτινές ημέρες. Όμως η χρήση τους από άτομα που δεν έχουν την σωστή εμπειρία, μπορεί να προκαλέσει ατυχήματα και να αποβεί μέχρι και μοιραία.
Συνήθως τα αυτοσχέδια πυροτεχνήματα, που δεν καλύπτονται από τη νομοθεσία, είναι και τα πιο επίφοβα. Την Πρωτοχρονιά στη Θεσσαλονίκη φωτιά προκλήθηκε λίγα λεπτά μετά την έλευση του νέου χρόνου σε μπαλκόνι διαμερίσματος. Συγκεκριμένα στις 00.15 τέντα σπιτιού στην οδό Μακεδονίας τυλίχθηκε στις φλόγες από βεγγαλικά με αποτέλεσμα να υπάρξει κίνδυνος να επεκταθεί η φωτιά τόσο στο εσωτερικό του διαμερίσματος όσο και σε διπλανά διαμερίσματα.
Άμεση ήταν η επέμβαση της Πυροσβεστικής με εννέα πυροσβέστες και τρία πυροσβεστικά οχήματα οι οποίοι κατάφεραν να την θέσουν υπό έλεγχο πριν αυτή επεκταθεί.
Εν τω μεταξύ την παραμονή Πρωτοχρονιάς στο Μέτσοβο τέσσερα άτομα τραυματίστηκαν από βεγγαλικά. Όλα συνέβησαν όταν μερικά πυροτεχνήματα δεν πήραν ύψος και έσκασαν μέσα στον κόσμο, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν τέσσερις γυναίκες. Ανάμεσα στους τραυματίες ήταν και μια 21χρονη που έχασε τις αισθήσεις της. Η δημοτική αρχή υποστηρίζει ότι δεν ήταν δικά της τα βεγγαλικά που έπεσαν στην πλατεία. Οι αστυνομικοί παίρνουν καταθέσεις και προσπαθούν να εντοπίσουν ποιοι είναι αυτοί που έριξαν τα πυροτεχνήματα.
Τα παραπάνω περιστατικά είναι μόνο μερικά από τα όσα συνέβησαν την πρώτη μέρα του χρόνου.
Κληθείς να σχολιάσει τους τραυματισμούς και την φωτιά ο πρόεδρος του ΚΕΠΚΑ κ. Νικόλαος Τσεμπερλίδης ανέφερε στο «ΤyposThes» ότι «δεν υπάρχει έλεγχος γι’ αυτό και σημειώνονται αυτά τα προβλήματα». Όπως συμπλήρωσε: «Οι ιστορικές μας παραδόσεις για αυτοσχέδια πυροτεχνήματα σε κάποιες περιοχές μπορεί να στοιχίσουν από κάποιον τραυματισμό (πχ ακρωτηριασμό πχ ένα δάχτυλο, ένα χέρι) και μέχρι και την ζωή ενός ατόμου. Δυστυχώς αρκετοί στην προσπάθειά τους να φέρουν τουρισμό, θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή πολλών ανθρώπων».
Κατά τον ίδιο «είναι καθαρά απόφαση της πολιτείας να ελέγξει τους παραβάτες. Πολλές φορές φτιάχνουν τα αυτοσχέδια πυροτεχνήματα μπροστά στα μάτια της αστυνομίας. Όσοι τα χρησιμοποιούν όμως θα πρέπει να έχουν μια σχετική άδεια που βγαίνει με μια ειδική διαδικασία».
Το ΚΕ.Π.ΚΑ. ζητά, εδώ και χρόνια από τις Ελληνικές Κυβερνήσεις, ή να επεκτείνουν τη νομοθεσία, για τα πυροτεχνήματα και στα αυτοσχέδια πυροτεχνήματα, που προκαλούν προβλήματα, στη χώρα μας, αλλά δεν προορίζονται, για εμπορική χρήση. Με τον τρόπο αυτό, τα αυτοσχέδια πυροτεχνήματα θα πρέπει να ακολουθήσουν τις νόμιμες διαδικασίες αξιολόγησης και ποιότητάς τους ή να σταματήσει η διενέργεια των γνωστών επικίνδυνων εθίμων, με αυτοσχέδια (απαγορευμένα) πυροτεχνήματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκφράσει τις ανησυχίες της, για την ποιότητα, την ασφάλεια, τον τρόπο χρήσης, αλλά και την ανομοιομορφία των νόμων, στα διάφορα κράτη-μέλη, όσον αφορά τα πυροτεχνήματα. Έτσι, στις 23 Μαΐου 2007, ψηφίστηκε η Οδηγία 2007/23/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία, ενσωματώθηκε, στην Ελληνική Νομοθεσία, με την 9104/440 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ 1159Β/2.8.2010) και ισχύει πλήρως από το 2017.
Η νομοθεσία απαιτεί τα πυροτεχνήματα να σχεδιάζονται, να παράγονται και να διακινούνται, με βάση συγκεκριμένα πρότυπα ασφάλειας, τα οποία ισχύουν, σε όλα τα κράτη-μέλη. Τα πρότυπα, για την ασφάλεια των πυροτεχνημάτων, αναπτύχθηκαν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Τυποποίηση (CEN), και ο ΕΛΟΤ τα έχει εντάξει, στο εθνικό σύστημα τυποποίησης.
Τα πυροτεχνουργήματα χωρίζονται, στις παρακάτω κατηγορίες:
Πυροτεχνήματα:
Κατηγορία 1: Πυροτεχνήματα, με πολύ μικρή επικινδυνότητα, χαμηλά επίπεδα θορύβου και τα οποία προορίζονται, για χρήση, σε εσωτερικούς χώρους.
Κατηγορία 2: Πυροτεχνήματα, τα οποία παρουσιάζουν μικρή επικινδυνότητα και χαμηλό επίπεδο θορύβου και τα οποία προορίζονται, για χρήση, σε εξωτερικούς χώρους.
Κατηγορία 3: Πυροτεχνήματα, τα οποία παρουσιάζουν μέτρια επικινδυνότητα, προορίζονται, για χρήση, σε εξωτερικούς, ανοιχτούς χώρους και των οποίων ο θόρυβος δεν είναι επικίνδυνος, για την ανθρώπινη υγεία.
Κατηγορία 4: Πυροτεχνήματα, τα οποία παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο, προορίζονται, για χρήση, μόνο από ειδικούς (επαγγελματικά πυροτεχνήματα) και των οποίων ο θόρυβος δε βλάπτει την ανθρώπινη υγεία.
Πυροτεχνουργήματα, για θεατρικές παραστάσεις:
Κατηγορία Τ1: Πυροτεχνουργήματα, που χρησιμοποιούνται, σε θεατρικές σκηνές και τα οποία παρουσιάζουν περιορισμένη επικινδυνότητα.
Κατηγορία Τ2: Πυροτεχνουργήματα, που χρησιμοποιούνται, σε θεατρικές παραστάσεις, μόνο από ειδικούς.
Άλλα πυροτεχνουργήματα:
Κατηγορία Ρ1: Όλα τα άλλα πυροτεχνουργήματα, εκτός πυροτεχνημάτων και θεατρικών πυροτεχνουργημάτων, τα οποία παρουσιάζουν χαμηλή επικινδυνότητα.
Κατηγορία Ρ2: Όλα τα άλλα πυροτεχνουργήματα, εκτός πυροτεχνημάτων και θεατρικών πυροτεχνουργημάτων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο από ειδικούς.
Οι ειδικοί (άτομα με εξειδικευμένες γνώσεις) πρέπει να κατέχουν άδεια τεχνίτη καύσεως πυροτεχνημάτων, προκειμένου να χειρίζονται ή να χρησιμοποιούν πυροτεχνήματα κατηγοριών Τ2 και Ρ2.
Ο κατασκευαστής ή ο εισαγωγέας (αν ο κατασκευαστής έχει έδρα εκτός Ε.Ε.) ευθύνονται, για την ασφάλεια των πυροτεχνημάτων και πρέπει, πριν διαθέσουν τα προϊόντα τους, στην αγορά, να έχουν ακολουθήσει τις νόμιμες διαδικασίες, για την αξιολόγηση της πιστότητας των πυροτεχνημάτων, από οργανισμούς, που η 2η Δ/νση Κλαδικής Βιομηχανικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας έχει ορίσει, ως υπεύθυνους, για την αξιολόγηση αυτή.
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης οι κατασκευαστές επιθέτουν τη σήμανση CE, με τρόπο ορατό, ευανάγνωστο και ανεξίτηλο, πάνω στα ίδια τα είδη πυροτεχνουργίας ή, αν αυτό δεν είναι δυνατό, στο πινακίδιο αναγνώρισης που επισυνάπτεται σε αυτά ή στη συσκευασία τους.
Οι κατασκευαστές εξασφαλίζουν ότι τα είδη πυροτεχνίας φέρουν εμφανώς, ευανάγνωστα και ανεξίτηλα, τη σωστή επισήμανση, στην επίσημη γλώσσα ή γλώσσες των κρατών – μελών, στα οποία το είδος πωλείται, στον καταναλωτή. Η επισήμανση των ειδών πυροτεχνίας περιλαμβάνει τουλάχιστον την ονομασία και τη διεύθυνση του κατασκευαστή ή, εάν ο κατασκευαστής δεν είναι εγκατεστημένος στην Κοινότητα, την ονομασία του κατασκευαστή και την ονομασία και τη διεύθυνση του εισαγωγέα, την ονομασία και τον τύπο του προϊόντος, τα ελάχιστα όρια ηλικίας, τη σχετική κατηγορία και τις οδηγίες χρήσης, το έτος παραγωγής, για τα πυροτεχνήματα των κατηγοριών 3 και 4 και, κατά περίπτωση, την ελάχιστη απόσταση ασφαλείας. Η επισήμανση περιλαμβάνει την καθαρή ισοδύναμη ποσότητα ενεργού εκρηκτικού υλικού.
Τα πυροτεχνήματα περιέχουν τις εξής ελάχιστες πληροφορίες:
Κατηγορία 1: κατά περίπτωση: «μόνο για υπαίθρια χρήση» και ελάχιστη απόσταση ασφαλείας.
Κατηγορία 2: «μόνο για υπαίθρια χρήση» και, κατά περίπτωση, ελάχιστη απόσταση/ ελάχιστες αποστάσεις ασφαλείας.
Κατηγορία 3: «μόνο για υπαίθρια χρήση» και ελάχιστη απόσταση/ ελάχιστες αποστάσεις ασφαλείας.
Κατηγορία 4: «μόνο για χρήση από άτομα με εξειδικευμένες γνώσεις» και ελάχιστη απόσταση/ ελάχιστες αποστάσεις ασφαλείας.
Τέλος, τα είδη πυροτεχνίας, για το θέατρο, περιέχουν τις εξής ελάχιστες πληροφορίες :
Κατηγορία Τ1: κατά περίπτωση: «μόνον για υπαίθρια χρήση» και ελάχιστη απόσταση ασφαλείας.
Κατηγορία Τ2: «μόνο για χρήση από άτομα με εξειδικευμένες γνώσεις» και ελάχιστη απόσταση/ ελάχιστες αποστάσεις ασφαλείας.
Οι τύποι και οι κατηγορίες πυροτεχνημάτων, έχουν συνδεθεί, με συγκεκριμένα όρια ηλικίας. Όταν κάποιος καταναλωτής είναι κάτω, από τα όρια αυτά, δεν μπορεί να αγοράσει το συγκεκριμένο πυροτεχνούργημα:
Πυροτεχνήματα
Κατηγορία 1: 14 ετών υπό την εποπτεία ενηλίκου
Κατηγορία 2: 18 ετών
Κατηγορία 3: 18 ετών
Θεατρικά και άλλα πυροτεχνουργήματα
Κατηγορία Τ1 και Ρ1: 18 ετών
Όλες οι άλλες κατηγορίες πρέπει να χρησιμοποιούνται, μόνο από ειδικούς.
Συμβουλές προς Καταναλωτές
-Αγοράζουμε, πάντοτε, τα πυροτεχνουργήματα, σύμφωνα με την ηλικία και τις γνώσεις μας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι παίζουμε την υγεία και τη ζωή μας «κορώνα – γράμματα».
-Διαβάζουμε, προσεκτικά, τις οδηγίες χρήσης.
-Αγοράζουμε μόνον πυροτεχνουργήματα, που φέρουν το σήμα CE.
-Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι κανένα πυροτέχνημα δεν είναι παιχνίδι.
