Κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του καπνεργάτη

Συγκεντρώσεις μνήμης και καταθέσεις στεφάνων πραγματοποιήθηκαν χθες και στη Θεσσαλονίκη με αφορμή τα γεγονότα της 9ης Μαΐου του 1936. Αρχικά τα μέλη του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ πραγματοποίησαν πορεία μνήμης και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του αγνώστου καπνεργάτη στη συμβολή των οδών Εγνατία και Βενιζέλου. Ακολούθως, μέλη του ΕΚΘ κι εκπρόσωποι σωματείων απένειμαν το δικό τους φόρο τιμής στους νεκρούς της 9ης Μαΐου καταθέτοντας κι αυτοί στεφάνια στο μνημείο του αγνώστου καπνεργάτη που βρίσκεται μπροστά από το ΕΚΘ. Επίσης, μέλη της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Συνδικάτων Εργατοϋπαλλήλων Μεταφορών, πραγματοποίησαν συγκέντρωση μνήμης στο σημείο όπου άφησε την τελευταία του πνοή ο Τάσος Τούσης ο οποίος ήταν ο πρώτος από τους 10 νεκρούς κατά τη διάρκεια των αιματηρών συγκρούσεων στην πόλη. Το σημείο όπου δολοφονήθηκε βρίσκεται στη συμβολή των οδών Συγγρού με Πτολεμαίων. Την επόμενη μέρα ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε στο φύλλο της 10ης Μάη του 1936 τη φωτογραφία της μάνας του νεκρού να θρηνεί πάνω από το πτώμα, γεγονός το οποίο συγκλόνισε τον ποιητή Γιάννη Ρίτσο και αποτέλεσε έμπνευση για τη συγγραφή της συλλογής «Ο Επιτάφιος».

Οι 10 εργάτες που δολοφονήθηκαν, ήταν οι Σ. Γιαμτοβός, Χ. Ευαγγέλου, Σ. Μασαράνος, Τ. Τούσης, Δ. Αχλαμίδης, Ε. Αδαμαντίδης, Ι. Πανόπουλος, Δ. Λαγινάς, Α. Χαραλαμπίδου και Α. Καρανικόλας. Μετά τις δολοφονίες, ο στρατός ενώθηκε με τους απεργούς και ο εργαζόμενος λαός έγινε κύριος της πόλης για 36 περίπου ώρες, έως ότου η κυβέρνηση Μεταξά έστειλε ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις στη Θεσσαλονίκη και κατέστειλε τους απεργούς.

Στις 13 Μαΐου, μέσα σε ατμόσφαιρα οργής και αγανάκτησης για το αιματοκύλισμα του λαού της Θεσσαλονίκης και με το σύνθημα να φύγει η κυβέρνηση Μεταξά, έγινε 24ωρη πανελλαδική απεργία με μεγάλη επιτυχία, καθώς οι απεργοί υπολογίζονταν σε περισσότεροι από 300.000.

Τρ. Μηταφίδης: Ο δικός μας Μάης, ο Μάης των εξεγέρσεων

Ανακοίνωση για τα γεγονότα της ανθρωπότητας που συγκλόνισαν και σημειώθηκαν τον μήνα Μάιο στο πέρας των χρόνων εξέδωσε ο Τρ. Μηταφίδης. Ο υποψήφιςο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, αναφέρει:

«Χιονοστιβάδα» επετείων-γεγονότων που συγκλόνισαν τον κόσμο και τον τόπο μας τις μέρες του Μάη: Παρισινή Κομμούνα 1871, αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά στο Σικάγο το 1886, εργατική εξέγερση το '36 στη Θεσσαλονίκη, αντιφασιστική νίκη το 1945, γαλλικός Μάης του '68, νίκη της Βιετναμέζικης Επανάστασης το 1975, εξέγερση στην Τιεν Αν Μεν του Πεκίνου το 1989.

Μαζική εκτέλεση 200 κρατουμένων-αντιστασιακών στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του 1944. Πολιτικές δολοφονίες του Γρηγόρη Λαμπράκη- «πρόβα τζενεράλε» της Χούντας - στις 22/5/1963, του Γιώργη Τσαρουχά στο άντρο της ΚΥΠ στο Γ΄ Σ.Σ. στις 9/5/1968.

Γεγονότα – πρόκληση «για στοχασμό και συσπείρωση της σκεπτόμενης και βασανισμένης ανθρωπότητας», έγραφε το 1843 ο Μαρξ στον Α. Ρούγκε, τονίζοντας ότι «για να εργαστούμε θετικά για τη διαμόρφωση του καινούργιου κόσμου, πρέπει να ρίξουμε άπλετο φως στον παλιό».

Ένα κόκκινο νήμα διαπερνά αυτά τα σημεία-καμπές της σύγχρονης ιστορίας: πόλεμος και εξέγερση, σε διαρκή διαλεκτική διαπλοκή και μετάβαση, δίνουν την ταυτότητα στο ιστορικό προτσές των δύο τελευταίων αιώνων.

Οι μετασεισμοί της Οκτωβριανής Επανάστασης στο Μεσοπόλεμο δεν έφεραν τον «παγκόσμιο Οκτώβρη», είτε από ανωριμότητα είτε από τραγικά λάθη των ηγετών της εργατικής τάξης.

Στη Θεσσαλονίκη το Μάη του '36 - που, κατά την «ΑΚΡΟΠΟΛΗ», εμφάνιζε «όψιν που μπορούν να φαντασθούν μόνον όσοι εδιάβασαν περιγραφάς των γεγονότων της Ισπανίας», οι δύο τότε ΓΣΕΕ, η «Ενωτική» και η «ρεφορμιστική», παραμέρισαν την Κεντρική Απεργιακή Επιτροπή, που ήταν η φυσική ηγεσία της λαϊκής εξέγερσης, και την οδήγησαν στην εκτόνωση. Έτσι τη Γενική Απεργία που κήρυξαν οι δύο ΓΣΕΕ για τις 5 Αυγούστου, την πρόλαβε η δικτατορία του Μεταξά στις 4 Αυγούστου.

Η παγκόσμια έκρηξη του '68 - που αγκάλιασε Ανατολή και Δύση, με κορυφαίες εκφράσεις την «άνοιξη της Πράγας», το αντιπολεμικό φοιτητικό κίνημα, το κίνημα των μαύρων στις ΗΠΑ, και ιδιαίτερα το γαλλικό Μάη - τίναξε στον αέρα τους μύθους της μεταπολεμικής «άνθησης του καπιταλισμού» και της «κοινωνίας της αφθονίας». Έγινε το μεγάλο σχολείο των κινημάτων και της «δημοκρατίας των μαζών». Των μαζών που δεν συμμορφώνονται προς την τεχνητή πειθαρχία, το νόμο του ισχυρότερου και την κατεστημένη ηθική.

Το διαχρονικό μήνυμα του «Μάη των εξεγέρσεων», αλλά και κάθε εξέγερσης, είναι ότι «οι άνθρωποι δεν πρέπει απλώς να ζητούν σεβασμό της ποδοπατημένης αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων τους, αλλά να τα παίρνουν μόνοι τους, να τα κάνουν δικά τους», έγραφε ο Χέγκελ. "Γίνε εσύ η αλλαγή που επιθυμείς να δεις στον κόσμο», έλεγε ο Μαχάτμα Γκάντι.