Σύμφωνο Συνεργασίας μεταξύ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Ιβάν Σαββίδη» υπέγραψαν σήμερα στην Αίθουσα της Συγκλήτου, ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Περικλής Μήτκας και ο κ. Ιβάν Σαββίδης, Πρόεδρος και ιδρυτής του «Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Ιβάν Σαββίδη».
Το Σύμφωνο στοχεύει στην ανάπτυξη της συνεργασίας στους τομείς της εκπαίδευσης και της επιστήμης, καθώς επίσης και στην εμβάθυνση των γνώσεων για τις δύο χώρες (Ελλάδας και Ρωσίας), μέσω της εκμάθησης της γλώσσας ως φορέας πολιτισμού των παραδόσεων και της οργάνωσης πολιτιστικών ανταλλαγών, της υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων και φιλανθρωπικών έργων, καθώς και στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται η υλοποίηση επιστημονικών ερευνών και προγραμμάτων σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, καθώς και πειραματικών και επιστημονικών έργων. Επιπλέον προγραμματίζεται η διοργάνωση από κοινού εκδηλώσεων (σεμιναρίων, διημερίδων, εργαστηρίων, συνεδρίων κ.ά.) και πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και άλλων δράσεων διαμεσολάβησης για την αλληλοκατανόηση των δύο λαών, καθώς και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας, επιστημονικής και ερευνητικής βιβλιογραφίας και ο σχεδιασμός και η υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Προς επίτευξη των κοινών στόχων το Ίδρυμα αναλαμβάνει τη χορήγηση δωρεάς στο ΑΠΘ. Για την υλοποίηση των παραπάνω στόχων θα οριστεί Συντονιστική Επιτροπή που θα παρακολουθεί τις δράσεις και θα αξιολογεί, ανά τακτά χρονικά διαστήματα και τουλάχιστον ανά διετία, την πορεία της συνεργασίας.
Κατά τη διάρκεια της κοινής Συνέντευξης Τύπου, που προηγήθηκε της υπογραφής της Συμφωνίας, ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Περικλής Μήτκας και ο κ. Ιβάν Σαββίδης, ανακοίνωσαν τον σχεδιασμό της ίδρυσης δύο επώνυμων εδρών στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ, με τη στήριξη του Ιδρύματος. Η μια έδρα θα αφορά στις Ποντιακές Σπουδές και η δεύτερη στη Ρωσική Γλώσσα και τον Πολιτισμό.
Ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Περικλής Μήτκας ευχαρίστησε θερμά τον κ. Ιβάν Σαββίδη, Πρόεδρο και ιδρυτή της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Ιβάν Σαββίδη», για την εξαιρετική συνεργασία που όπως χαρακτηριστικά είπε «ξεκινά πολύ θετικά και πολύ εντυπωσιακά». Ο Πρύτανης αναφέρθηκε στη χρονική συγκυρία της σύναψης του Συμφώνου Συνεργασίας και της ίδρυσης των δύο εδρών που συμπίπτει με τη συμπλήρωση των 90 χρόνων από την ίδρυση του ΑΠΘ, του Έτους Ελλάδας Ρωσίας για την προώθηση και ενίσχυση των ελληνορωσικών σχέσεων, αλλά και της χθεσινής ημέρας μνήμης των Ελλήνων του Πόντου και ξεριζωμού του από τις πατρογονικές εστίες. «Επιλέξαμε συνειδητά αυτή τη μέρα γιατί θεωρούμε ότι το ΑΠΘ ξεκινά μια προσπάθεια επιστημονικής προσέγγισης, καταγραφής και αποκάλυψης των ιστορικών γεγονότων εκείνης της περιόδου» κατέληξε ο Πρύτανης.
Ο κ. Ιβάν Σαββίδης, Πρόεδρος και ιδρυτής της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Ιβάν Σαββίδη» δήλωσε «Ήθελα από πάντα μια σχέση συνεργασίας μεταξύ του ΑΠΘ και του Ιδρύματος. Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει η αναγκαιότητα εκμάθησης της Ρωσικής Γλώσσας. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η έδρα γίνεται στη Θεσσαλονίκη όπου υπάρχουν πολλοί ρωσόφωνοι παλιννοστούντες από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Η φιλία πολλών αιώνων μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας βασίζεται, κυρίως, στο θεμέλιο της ορθοδοξίας. Θέλω να υπάρχει περισσότερη Ρωσία στην Ελλάδα. Γι αυτό το λόγο, δεν πρόκειται απλά για μια έδρα ρωσικής γλώσσας αλλά και πολιτισμού και φιλολογίας. Θα συνεχίσουμε με προγράμματα υποτροφιών για νέους επιστήμονες».
Για την ίδρυση Έδρας Ποντιακών Σπουδών ο κ. Σαββίδης δήλωσε «Στόχος είναι να μετατραπεί, σταδιακά, σε Επιστημονικό Κέντρο Ποντιακών Μελετών. Ο Ποντιακός ‘Ελληνισμός έχει πανανθρώπινο και πανορθόδοξο χαρακτήρα και υπάρχει μεγάλη ανάγκη για την επιστημονική του μελέτη. Θα ήθελα οι νέοι επιστήμονες να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο θέμα. Έχουμε ανάγκη την επιστημονική μελέτη και την αξιολόγηση των γεγονότων που έχει βιώσει ο ποντιακός λαός. Χθες ήταν ημέρα μνήμης και είναι σημαδιακό το γεγονός ότι σήμερα υπογράφουμε της ίδρυση της έδρας. Είναι σημαντικό να αναδειχθεί το τι έχει προσφέρει ο ποντιακός λαός στην ανθρωπότητα».
Ίδρυση επώνυμης έδρας Ποντιακών Σπουδών
Στόχοι είναι η διδασκαλία της ιστορίας του πολιτισμού του γεωγραφικού Πόντου κατά τους Νεότερους Χρόνους (από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και έπειτα) και η διδασκαλία της ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού κατά την ίδια περίοδο. Συγκεκριμένα, προγραμματίζεται η διεξαγωγή δύο μαθημάτων για την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού και άλλων δύο για την ιστορία του Ελληνισμού της Ανατολής.
Η έδρα θα συνδεθεί με τις δομές, τα προγράμματα σπουδών και τα ερευνητικά προγράμματα που υφίστανται ήδη στα ελληνικά πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα. Η έδρα θα συντονίσει, θα συστηματοποιήσει και θα καθοδηγήσει την έρευνα, ιδιαίτερα στο πεδίο του Ελληνισμού του Πόντου.
Στο πλαίσιο αυτό, θα υλοποιηθεί ένα μεγάλο και φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα, με τίτλο «Ψηφιακή αποτύπωση της διαχρονικής παρουσίας του Ελληνισμού στον χώρο του γεωγραφικού Πόντου», πενταετούς διάρκειας. Το υλικό που θα συγκεντρωθεί θα εξελιχθεί σταδιακά σε βασική πηγή εκπόνησης μεταπτυχιακών και διδακτορικών εργασιών.
Η έδρα θα προχωρήσει σε συνεργασίες με πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και επιστήμονες της αλλοδαπής που ασχολούνται με συναφή επιστημονικά ζητήματα. Προβλέπονται η διοργάνωση και συμμετοχή σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και δημοσιεύσεις σε έγκριτα διεθνή περιοδικά. Το τελευταίο κρίνεται εντελώς απαραίτητο, ιδιαίτερα στο ζήτημα της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, για την οποία οι επιστημονικές δημοσιεύσεις εκτός Ελλάδας είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες.
Ίδρυση επώνυμης έδρας για τη Ρωσική Γλώσσα και τον Πολιτισμό
Στόχοι είναι η ενίσχυση των ήδη υφιστάμενων δεσμών της Ελλάδας με τη Ρωσία, η ανάπτυξη διδακτικού και ερευνητικού έργου με σκοπό τη μελέτη και διδασκαλία της ρωσικής ιστορίας, γλώσσας και πολιτισμού. Απώτερος σκοπός είναι η δημιουργία και συστηματική ανάπτυξη ενός πυρήνα ρωσικών σπουδών στη Θεσσαλονίκη.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων θα αναπτυχθεί ένας στρατηγικός σχεδιασμός σε τρεις άξονες: τον διδακτικό, τον ερευνητικό και των διεθνών επιστημονικών συνεργασιών.
Στο πλαίσιο του διδακτικού άξονα προτείνεται ο σχεδιασμός ενός δομημένου προγράμματος σπουδών το οποίο θα περιλαμβάνει μαθήματα ρωσικής ιστορίας, γλώσσας και πολιτισμού, με τη διεξαγωγή δύο (2) μαθημάτων για τη διδασκαλία της ιστορίας, (2) μαθημάτων για τη διδασκαλία της ρωσικής λογοτεχνίας και τεσσάρων (4) μαθημάτων για τη διδασκαλία της γλώσσας, προκειμένου να καλυφθούν οι διαφοροποιημένες ανάγκες των σπουδαστών στα διαβαθμισμένα γλωσσικά επίπεδα. Η διδασκαλία της ρωσικής γλώσσας θα αποσκοπεί στην πιστοποίηση της ρωσικής στα έξι επίπεδα (Α1-Γ2) του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς (Common European Framework of Reference for Languages), αλλά και στην ανάπτυξη ακαδημαϊκού λόγου στη Ρωσική.
Στόχος του ερευνητικού άξονα είναι η ανάληψη ερευνητικών πρωτοβουλιών, προκειμένου να προωθηθεί η συστηματική μελέτη στη ρωσική γλώσσα, την ιστορία και τον πολιτισμό. Για τον σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη η συγκέντρωση βιβλιογραφικού υλικού το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα σε ερευνητές, διδάσκοντες και φοιτητές να εκπονήσουν έρευνα σε αντικείμενα σχετικών ενδιαφερόντων τους. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλος πληθυσμός δίγλωσσων, στα ελληνικά και ρωσικά, είναι δυνατή η ανάπτυξη γλωσσολογικής έρευνας στη διγλωσσία του συγκεκριμένου πληθυσμού και η δημιουργία ψηφιακού υλικού (Ηλεκτρονικού Σώματος Κειμένων). Ο σχεδιασμός και η δημιουργία ενός τέτοιου πρωτότυπου αυθεντικού υλικού θα αποτελέσουν αντικείμενα μελέτης από ερευνητές αλλά και φοιτητές/ήτριες σε μεταπτυχιακό επίπεδο και θα προωθήσουν τη μελέτη της διαγλώσσας και της απόκτησης της Ρωσικής ως πρώτη και ως δεύτερη γλώσσα.
Στο επίπεδο των Διεθνών Συνεργασιών αναμένεται η σύναψη επιστημονικών συνεργασιών με άλλες έδρες Ρωσικών Σπουδών στο εξωτερικό, καθώς επίσης και σε συνεργασίες με Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα της Ρωσίας. Ήδη το ΑΠΘ διατηρεί 16 Συμφωνίες Επιστημονικής Συνεργασίας με Πανεπιστήμια της Ρωσία, με τη συμμετοχή όλων σχεδόν των Τμημάτων του. Στόχος είναι η σταδιακή δημιουργία ενός επιστημονικού δικτύου το οποίο θα προωθεί τη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και τον επιστημονικό διάλογο. Απώτερος σκοπός είναι η διοργάνωση και συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια και η δημοσίευση επιστημονικών άρθρων σε έγκριτα περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η δημιουργία επώνυμης έδρας Ρωσικής Γλώσσας και Πολιτισμού στο ΑΠΘ συμπίπτει με το αφιερωματικό έτος Ελλάδας-Ρωσίας. Οι μακρόχρονες ιστορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών αποτελούν πολύτιμη εγγύηση για την επιτυχή ευόδωση των παραπάνω στόχων.
Για την ίδρυση έδρας ποντιακών σπουδών εργάστηκε η επιτροπή με συντονιστή τον Πρόεδρο του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Καθηγητή Παντελή Νίγδελη και τον Ιάκωβο Μιχαηλίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας και τον Ιωάννη Ξυδόπουλο, Επίκουρο Καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Για την ίδρυση έδρας ρωσικής γλώσσας εργάστηκε η επιτροπή με συντονίστρια την Μαρίνα Ματθαιουδάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Πρόεδρο της Επιτροπής Εποπτείας του ΣΝΕΓ και του Δ.Σ. του ΚΔΞΓ του ΑΠΘ και την Αγγελική Κοιλιάρη, Καθηγήτρια και Πρόεδρο του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας και την Δέσποινα Παπαδοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ.
Oι δράσεις της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ρωσίας στο πλαίσιο των ρωσο-ελληνικών εκπαιδευτικών πρότζεκτ
Η Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων Ρωσίας, υλοποιεί μια σειρά από συνέργειες που στοχεύουν στη διατήρηση του πολιτισμού και των παραδόσεων του ελληνικού λαού, καθώς και στην ανάπτυξη των διμερών σχέσεων μεταξύ της Ελλάδας και της Ρωσίας, μέσα από την υλοποίηση των κοινών πρότζεκτ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στη Ρωσία και στην Ελλάδα:
Στη Ρωσία
Συντονισμός του ελληνικού εκπαιδευτικού πρότζεκτ σε εθνική κλίμακα:
- Υλοποίηση προγραμμάτων για τη βελτίωση της κατάρτισης των καθηγητών της νεοελληνικής γλώσσας (το 2015 με την υποστήριξη του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Ιβάν Σαββίδη πραγματοποιήθηκε το Πανρωσικό Συνέδριο των δασκάλων της νεοελληνικής γλώσσας στη Σταυρούπολη)
- Έκδοση του διδακτικού υλικού και των βιβλίων για τη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας.
- Διεξαγωγή συνεδρίων και διεθνών σεμιναρίων (φέτος το Μαϊο θα πραγματοποιηθεί Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Έργα του Αριστοτέλη» στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Ομοσπονδιακής Περιφέρειας, στο Ροστόφ)
- Οργάνωση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στα κυριακάτικα σχολεία στις ελληνικές κοινότητες, στα δευτεροβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
- Διεξαγωγή ολυμπιάδων ελληνικής γλώσσας, εκπαιδευτικών διαγωνισμών μεταξύ των μαθητών και των νέων (το Σεπτέμβριο με την υποστήριξη του Φιλανθρωπικού Ιβάν Σαββίδη θα πραγματοποιηθεί Παγκόσμια Ολυμπιάδας ελληνικής γλώσσας, που θα διοργανωθεί από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Παγκόσμια Συντονιστική Επιτροπή Ποντιακής Νεολαίας)
- Παροχή υποστήριξης για την ίδρυση των εδρών ελληνικής γλώσσας, στα κορυφαία πανεπιστήμια της Ρωσίας (τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους στο Τμήμα Γλωσσολογίας και Δημοσιογραφίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου του Ροστόφ, ιδρύθηκε έδρα νεοελληνικής γλώσσας)
Στην Ελλάδα
ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την προώθηση της ρωσικής γλώσσας:
- Παροχή υποστήριξης στο σύλλογο διάδοσης της ρωσικής γλώσσας και πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη (για τα μικρά ρωσόφωνα παιδιά στήνονται θεατρικές παραστάσεις στα ρωσικά κ.α.)
- Υποστήριξη σε μακροπρόθεσμη βάση του Τμήματος Σλαβικών Σπουδών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, που ήταν στα πρόθυρα του κλεισίματος, λόγω οικονομικών προβλημάτων. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, το Ίδρυμα ανέλαβε την υποχρέωση να καταστεί δυνατή η υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος διδασκαλίας της ρωσικής γλώσσας, καθώς και η προώθηση της ρωσικής γλώσσας και του ρωσικού πολιτισμού στην Ελλάδα.
- Σήμερα υπογράφεται μνημόνιο συνεργασίας με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του οποίου, θα ιδρυθεί Εδρα Ποντιακών Σπουδών και Εδρα Ρωσικής γλώσσας και πολιτισμού.
