Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα ανθρώπους συνηθίζουν στο τέλος της εβδομάδας να μπαίνουν αργά για ύπνο και να ξυπνάνε το επόμενο πρωί αργότερα απ’ ό,τι τις άλλες μέρες της εβδομάδας.
Η τακτική αυτή όμως τους προκαλεί το επονομαζόμενο κοινωνικό τζετ λαγκ - μία διαταραχή η οποία σχετίζεται με φτωχότερη υγεία, χειρότερη ψυχική διάθεση και αυξημένη υπνηλία και κόπωση, σύμφωνα με μία νέα μελέτη. Επιπλέον, ανά 1 ώρα παρέκκλισης από το πρόγραμμα των εργάσιμων ημερών της εβδομάδας αυξάνεται κατά 11% ο κίνδυνος αναπτύξεως καρδιοπάθειας - επιδράσεις οι οποίες είναι ανεξάρτητες από τη διάρκεια και την ποιότητα του ύπνου.
Εξίσου σημαντικό το πρόγραμμα ύπνου με την ποιότητα
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι το πρόγραμμα στον ύπνο είναι εξίσου σημαντικό για την υγεία με την διάρκεια και με την ποιότητα του ύπνου, λένε οι ερευνητές από το Πρόγραμμα Ύπνου & Ερευνών Υγείας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα.
Οι ερευνητές, που δημοσίευσαν προσφάτως τα ευρήματά τους στην επιθεώρηση Sleep, εξέτασαν στοιχεία από 984 εθελοντές, ηλικίας 22 έως 60 ετών, οι οποίοι ανέφεραν πόσες ώρες κοιμόντουσαν κάθε μέρα της εβδομάδες και συμπλήρωσαν αναλυτικά ερωτηματολόγια για την υγεία, τον ύπνο, την κόπωση και την καρδιαγγειακή κατάστασή τους.
Οι απαντήσεις τους έδειξαν ότι το κοινωνικό τζετ λαγκ ήταν εντονότερο μεταξύ των μαθητών του Γυμνασίου και του Λυκείου έναντι των φοιτητών, αλλά μικρότερο μεταξύ των ανέργων και των εθελοντών με χαμηλό εισόδημα. Κάθε ώρα κοινωνικού τζετ λαγκ συσχετίσθηκε με αύξηση κατά 22% των πιθανοτήτων να περιγράψει ένας εθελοντής την υγεία του ως «καλή» αντί για «άριστη». Η αντίστοιχη αύξηση στις πιθανότητες να την περιγράψει ως «σχετικά καλή/φτωχή» ήταν 28%.
Υπολογίζεται ότι το 85% των ανθρώπων μπαίνουν για ύπνο πιο αργά την Παρασκευή και το Σάββατο το βράδυ, και κοιμούνται περισσότερο το Σάββατο και την Κυριακή το πρωί. Προγενέστερες μελέτες έχουν συσχετίσει το κοινωνικό τζετ λαγκ με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης και άλλων δεινών, όπως η παχυσαρκία.
Οι ειδικοί αποδίδουν το φαινόμενο στο ότι είναι εναντίον της φύσης μας (εν προκειμένω, του βιολογικού μας ρολογιού) να αλλάζει διαρκώς το πρόγραμμα της λειτουργίας της, ώστε να προσαρμόζεται σε ό,τι βάζουμε στο μυαλό μας ότι θέλουμε να κάνουμε. Έτσι, το βιολογικό μας ρολόι αποδιοργανώνεται και εκδηλώνει τζετ λαγκ - ακριβώς όπως συμβαίνει με τα πολύωρα αεροπορικά ταξίδια στα οποία αλλάζει κανείς ζώνες ώρες.
