Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Την12η αιτία ξαφνικού θανάτου αποτελεί το ανεύρυσμα, όπως τόνισε σήμερα ο κ. Κυριάκος Κτενίδης, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Δ/της της Αγγειοχειρουργικής Κλινικής του Π.Γ.Ν.Θ. «ΑΧΕΠΑ» κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου με αφορμή τη διημερίδα «Αγγειακές Ημέρες ΑΧΕΠΑ 2018» που διοργανώνει το νοσοκομείο « ΑΧΕΠΑ» στη Θεσσαλονίκη για 5η χρονιά.
Τα ανευρίσματα θα βρίσκονται φέτος στο επίκεντρο της εξειδικευμένης επιστημονικής ημερίδας που θα πραγματοποιηθεί στις 8 Δεκεμβρίου στο ξενοδοχείο Grand Hotel Palace, από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ και στην οποία θα συμμετέχουν ειδικοί από την Ελλάδα.
Οι "Αγγειακές Ημέρες ΑΧΕΠΑ" αρχίζουν σήμερα με μια ενημερωτική εκδήλωση -σεμινάριο για ασθενείς που έχουν αγγειοπάθειες (σε αυτές προσμετρούνται οι αρτηριακές παθήσεις, οι φλεβικές και οι λεμφικές). Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 16.30 στο Αμφιθέατρο Κ. Τριαρίδης, Π.Γ.Ν.Θ “ΑΧΕΠΑ”. Παράλληλα, το απόγευμα μετά τις 17.00 θα γίνουν και δωρεάν αγγειολογικές εξετάσεις από 10 ειδικούς σε περίπου 200 ασθενείς (που είχαν δηλώσει συμμετοχή) στα εξωτερικά ιατρεία ΑΧΕΠΑ. Στην Ελλάδα σήμερα ένας ασθενής για να κλείσει ραντεβού και να κάνει εξέταση για τα αγγεία χρειάζεται από 2 έως και 6 μήνες αναμονή και εφόσον υπάρχει αναγκαιότητα για επέμβαση, μπορεί να περιμένει άλλο τόσο για να μπει στη λίστα και να χειρουργηθεί. Στο μεταξύ όμως αν κάποιος έχει π.χ. στένωση καρωτίδας που κάνει συμπτώματα, υπάρχει το ενδεχόμενο να πάθει εγκεφαλικό ή αν έχει ανεύρυσμα να πάθει ρήξη. Προσπαθούμε με αυτήν την εκδήλωση να αποσυμφορίσουμε τουλάχιστον τα εξωτερικά ιατρεία του ΑΧΕΠΑ αλλά ίσως και άλλων νοσοκομείων, τόνισε ο κ. Κτενίδης. Στο σεμινάριο για το κοινό θα γίνει εστίαση και στη φλεβική θρόμβωση καθώς σύμφωνα με τον κ. Κτενίδη η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος είναι και αυτή μέσα στην 12αδα των πιο επικίνδυνων παθήσεων που οδηγούν σε ξαφνικούς θανάτους.
"Killer" η αποφρακτική αρτηριοπάθεια
O κ. Κτενίδης χαρακτήρισε την αποφρακτική αρτηριοπάθεια ως τον "Killer" της σημερινής κοινωνίας.
Οι αγγειοπάθειες, αρτηριοπάθειες είναι προκαθορισμένες έως ένα σημείο αλλά μπορούν να επηρεαστούν από τη ζωή μας. "Δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι να πάθω θα πάθω", τόνισε ο κ. Κτενίδης υπογραμμίζοντας την πολύ μεγάλη σημασία της προληπτικής εξέτασης που σήμερα μπορεί να γίνουν με απλό τρόπο, με υπέρηχο που δεν έχει και υψηλό κόστος.
Με δεδομένο ότι οι αγγειακές παθήσεις έχουν σχεδόν πάντα ενδογενή λόγο, γονιδιακό υπόβαθρο, οικογένειες που έχουν αυτές τις παθήσεις πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένες και να κάνουν πιο συχνά αυτόν τον έλεγχο, πρόσθεσε.
Γενικά πάντως, ο κ. Κτενίδης τόνισε ότι οι γυναίκες πάνω από τα 35 και οι άνδρες πάνω από τα 45 πρέπει να κάνουν ένα τσεκ απ "έχουν δεν έχουν προδιαθεσικούς παράγοντες".
Μάστιγα τα αγγειακά νοσήματα
Τα αγγειακά νοσήματα αποτελούν την μάστιγα της σύγχρονης κοινωνίας. Το ανεύρυσμα και η φλεβική θρόμβωση μεταξύ αυτών, είναι οι πιο επικίνδυνες εφόσον συνδέονται με υψηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας.
Τα ανευρύσματα, τα οποία διακρίνονται σε ανευρύσματα εγκεφάλου, αορτής και περιφερικά ανευρύσματα αποτελούν πολύ σημαντική αγγειακή νόσο, επεσήμανε ο κος Κτενίδης. Το αορτικό ανεύρυσμα είναι το συχνότερο και το πλέον επικίνδυνο για τους ασθενείς, εφόσον απειλεί με ρήξη και αιμορραγία και υψηλό κίνδυνο θανάτου. Από τους περισσότερους δε χαρακτηρίζεται ως «ωρολογιακή βόμβα» λόγω αυτής της επικινδυνότητάς του. Η φυσική εξέλιξη της νόσου οδηγεί στο περίπου 40-60% των ασθενών και ρήξη εντός δύο ετών μετά την διάγνωση, αν δεν υπάρξει αγγειοχειρουργική παρέμβαση. Σε περίπτωση ρήξης περίπου οι μισοί ασθενείς αποθνήσκουν πριν προλάβουν να φτάσουν στο νοσοκομείο και από αυτούς που φτάνουν εν ζωή στο νοσοκομείο δεν επιζούν μετά το μείζον χειρουργείο, ως αποτέλεσμα μετεγχειρητικών επιπλοκών, γιατί χειρουργούνται εκτάκτως και χωρίς προετοιμασία. Τα παραπάνω κάνουν επιτακτική μια έγκυρη διάγνωση όσο και μια αγγειοχειρουργική παρέμβαση.
Παράγοντες συχνότερης εμφάνισης ανευρίσματος
Οι ειδικοί διαπιστώνουν ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες κίνδυνου εμφάνισης του ανευρύσματος είτε κοιλιακού, είτε θωρακικού. Έγκυρες επιδημιολογικές μελέτες βεβαιώνουν ότι οι βασικοί παράγοντες για την συχνότερη εμφάνιση του αορτικού ανευρύσματος είναι το ανδρικό φύλο, η προχωρημένη ηλικία, το κάπνισμα, η αρτηριακή υπέρταση και η υπερχοληστερολαιμια. Βασικός παθικογενετικός παράγοντας φαίνεται να είναι η οικογενειακή προδιάθεση δηλαδή η κληρονομικότητα. Η κατάσταση επιβαρύνεται εάν υπάρχουν άτομα της ίδιας οικογένειας που παρουσιάζουν τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου.
Στο ανεύρυσμα της θωρακικής αορτής υπάρχουν κάποια κληρονομικά νοσήματα όπως το σύνδρομο Marfan, τα οποία εμφανίζουν το αορτικό ανεύρυσμα και σε ασθενείς μικρότερης ηλικίας.
Παρόμοια είναι και η αιτιοπαθογένεση του ανευρύσματος του εγκεφάλου όπου η κληρονομικότητα παίζει το βασικό ρόλο. Επιτακτική είναι η ανάγκη για τον έλεγχο των μελών της οικογένειας.
Θεραπευτικές επιλογές
Οι θεραπευτικές επιλογές για τα ανευρύσματα είναι η παρακολούθηση και η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής σε μικρά ανευρύσματα και η χειρουργική επέμβαση σε μεγαλύτερου μεγέθους ανευρύσματα που απειλούν τον ασθενή με ρήξη και άλλες επιπλοκές. Η απόφαση εξαρτάται από το μέγεθος και ποσό γρήγορα αυξάνεται αυτό .
Σήμερα οι ασθενείς χειρουργούνται τις περισσότερες φορές με τη σύγχρονη ενδοαγγειακή τεχνική χωρίς την αναγκαιότητα διάνοιξης της θωρακικής και κοιλιακής κοιλότητας. Αυτό σημαίνει ασύγκριτα λιγότερη επιβάρυνση για τον ασθενή . Για αυτό οι τεχνικές αυτές λέγονται και ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές.
Φλεβική θρόμβωση ή θρομβοφλεβιτιδα
Από την άλλη πλευρά η φλεβική θρομβωση ή θρομβοφλεβιτιδα τόνισε ο κος Κτενίδης, είναι μία ακόμη αγγειακή νόσος που μπορεί να φαίνεται ακίνδυνη λόγω των τοπικών συμπτωμάτων όπως η ερυθρότητα, η ευαισθησία στην πίεση και το οίδημα, αλλά άκρως απειλητική για τον ασθενή.
Η θρομβοφλεβίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση καθώς και σε πνευμονική εμβολή. Σε έως 25% των ασθενών με φλεβική θρόμβωση, συνυπάρχει η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και σε έως 40% των ασθενών συνυπάρχει η πνευμονική εμβολή, ενώ σε έως 15% των ασθενών αναπτύσσεται επέκταση θρόμβου στο εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο. Η φλεβική θρόμβωση συναντάται περίπου στο 3-11% του γενικού πληθυσμού, ενώ σε ασθενείς με φλεβικούς κιρσούς η συχνότητά της ανέρχεται στο 50%.
Σύμφωνα με τον κ. Κτενίδη, 1 εκατ. Έλληνες πάσχουν από φλεβικές παθήσεις. Οι ασθενείς οι ίδιο διαπιστώνουν ότι στο δεύτερο μισό της ημέρας πρήζονται τα πόδια τους, συνήθως το ένα περισσότερο από το άλλο και αναζητούν ιατρική συμβουλή.
Οι φλεβικές παθήσεις, οι κυρσοί είναι πάθηση που έχει σε μεγάλο βαθμό κληρονομικότητα. Όταν κάποιος έχει οικογενειακή προδιάθεση για φλεβίτη, θα εμφανίσει πιο γρήγορα αν βάλει πάχος, έχει εργασία καθιστική ή στατική, εφόσον δεν ασκείται κ.λπ. λέει ο κ. Κτενίδης. Υπάρχουν δηλαδή και κληρονομικοί αλλά και εξωγενείς παράγοντες, τους οποίους μπορούμε να τροποποιήσουμε. Και αυτό σύμφωνα με τον κ. Κτενίδη θα πρέπει να είναι το μήνυμα για τους ασθενείς.
Προδιαθεσικοί παράγοντες
Υπολογίζεται ότι το 40% των γυναικών έχει σε κάποιο βαθμό κιρσούς ενώ ευρυαγγείες έχει το 80-90%. Στους άνδρες η συχνότητα είναι πολύ μικρότερη (30%-35%).
Προδιαθεσικοί παράγοντες για την φλεβική θρόμβωση ή θρομβοφλεβίτιδα είναι η παρατεταμένη ακινησία (στο κρεβάτι, σε πολύωρη πτήση, σε ιδιαίτερα καθιστική εργασία), ο καρκίνος, η λήψη οιστρογόνων, τα αυτοάνοσα νοσήματα (οζώδης πολυαρτηρίτιδα, ερυθηματώδης λύκος κ.α.), οι κιρσοί των κάτω άκρων, μετεγχειρητικές καταστάσεις, εγκαύματα, λοιμώξεις του δέρματος, χρόνια νοσήματα, λήψη κορκικοστεροειδών κ.α.
Η αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της φλεβικής θρόμβωσης της θρομβοφλεβίτιδας είναι κυρίως συντηρητική. Σημαντική είναι η χορήγηση κατάλληλης και επαρκούς αντιθρομβωτικής αγωγής όπως η αγωγή με ηπαρίνη ή φονταπαρινοξη. Άλλα θεραπευτικά μέσα είναι η χρήση καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης προσωρινή ακινητοποίηση και η κατά περίπτωση ακινητοποίηση, η ανύψωση του πάσχοντος σκέλους ( εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση ).
Οι αγγειακές παθήσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα και ουσιαστικά
Οι αγγειακές παθήσεις, επεσήμανε ο κος Κυριάκος Κτενίδης, αποτελούν μείζον θέμα για τη δημόσια υγεία και ευθύνονται για το 40% των θανάτων. Θα πρέπει να αντιμετωπίζονται άμεσα και ουσιαστικά καθώς οι συνέπειες, χωρίς σωστή αντιμετώπιση, είναι απειλητικές για την ανθρώπινη ζωή. Δυστυχώς, όμως, οι αγγειακές παθήσεις, αδικαιολόγητα δεν έχουν τύχει της απαιτούμενης προσοχής από την ιατρική κοινότητα και την πολιτεία με αποτέλεσμα τη σημαντική επιδείνωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων, παρά τις προαναφερθέντες νέες θεραπείες.
Στο δυτικό κόσμο, υπολογίζεται ότι οι αγγειακές παθήσεις έχουν τον ίδιο επιπολασμό με τον καρκίνο και τις καρδιοπάθειες και ευθύνονται για το 40% των θανάτων, αρκετοί από τους οποίους είναι δυνατόν να αποφευχθούν. Ευθύνονται επίσης για πολλές αναπηρίες, κακή ποιότητα ζωής και απώλεια ωρών εργασίας από τα άτομα παραγωγικής ηλικίας.
Η αγγειοχειρουργική κλινική του ΑΧΕΠΑ
Σε ότι αφορά την «Αγγειοχειρουργική Κλινική» του ΑΧΕΠΑ, ο κος Κτενίδης τονίζει ότι έχει συνεχή ερευνητική δραστηριότητα και ότι έχει βάλει στόχο την ανάδειξη της νέας κλινικής σε αναγνωρισμένο κέντρο διδασκαλίας και έρευνας στον τομέα των αγγείων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Πρόβλημα αποτελεί ωστόσο η στελέχωσή της. Αυτήν τη στιγμή στελεχώνεται από 3 άτομα "ωστόσο θέλουμε τουλάχιστον διπλασιασμό τους και τουλάχιστον 3-4 ειδικευόμενους" τόνισε ο κ. Κτενίδης.
Πληροφορίες για τις Αγγειακές Ημέρες Αχέπα και το πρόγραμμα: aggeiakesimeresahepa.gr
