Skip to main content
Menu Αναζήτηση
espa-banner

Κορωνοϊός: Έκκληση να συνεχιστούν οι μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών

Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων επισημαίνει την ανάγκη συνέχισης των μεταμοσχεύσεων σε ασθενείς με επείγουσες ενδείξεις

Η Ελληνική κοινωνία, όπως και όλος ο πλανήτης, πλήττονται από μια πρωτοφανή υγειονομική κρίση. Η πανδημία COVID-19 έχει επηρεάσει όλους τους τομείς της ζωής και χιλιάδες συνάνθρωποί μας νοσούν ή έχουν χάσει τη ζωή τους.

Εκτός από τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που γίνονται από το υγειονομικό προσωπικό και όλο το Σύστημα Υγείας, για την έγκαιρη αντιμετώπιση των νοσούντων από τον κορωνοϊό, ταυτόχρονα σε άλλες κλινικές της χώρας μας, αλλά και σε όλες τις χώρες του κόσμου, συνεχίζεται υπό αντίξοες συνθήκες η προσπάθεια θεραπείας ασθενών με κακοήθειες και άλλα σοβαρά «τελικού σταδίου» νοσήματα. Οι ασθενείς αυτοί κινδυνεύουν να γίνουν «τυπικές» ή περισσότερο «παράπλευρες» απώλειες της πανδημίας. Εάν μολυνθούν από τον κορωνοϊό, κινδυνεύουν περισσότερο από άλλους ασθενείς να καταλήξουν, αλλά κυρίως κινδυνεύουν να μην έχουν πρόσβαση σε θεραπευτικές μεθόδους σωτήριες για τη ζωή τους, όπως η μεταμόσχευση οργάνων και ιστών και κυττάρων.

Παρότι γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια να μετατεθούν χρονικά οι μεταμοσχεύσεις, αυτό δεν είναι πάντοτε εφικτό. Ειδικότερα, η άμεση μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων ή μυελού των οστών μπορεί να είναι απολύτως απαραίτητη για την επιβίωση κάποιων ασθενών με κακοήθη και αιματολογικά νοσήματα. Γι΄ αυτό, η δωρεά μυελού των οστών και η δωρεά αιμοπεταλίων, που βοηθά τους ασθενείς να ανακάμψουν μετά τη μεταμόσχευση, είναι απαραίτητο να συνεχιστούν απρόσκοπτα ακόμα και κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων, σε συνεργασία με τα Κέντρα Δότη Μυελού των Οστών και τις αρμόδιες Αιματολογικές κλινικές, έχει κινηθεί προς την κατεύθυνση της διασφάλισης των διαδικασιών προετοιμασίας, πρόσβασης στο νοσοκομείο και λήψης κυττάρων από τους εγγεγραμμένους εθελοντές, που θα βρεθούν αυτή τη δύσκολη περίοδο να είναι συμβατοί δότες και που έχουν κληθεί ή θα κληθούν να προσφέρουν τη μοναδική σωτήρια θεραπεία για κάποιους ασθενείς. Τα ειδικά μέτρα ασφαλείας έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΕΟΜ προς ενημέρωση των υποψήφιων δοτών και κάθε ενδιαφερόμενου.

Προς αποφυγήν παρανοήσεων διευκρινίζεται ότι οι εκστρατείες προσέλκυσης εθελοντών δοτών μυελού των οστών, που συλλέγουν δείγματα σιέλου με ειδικό στυλεό, από τα Κέντρα Δότη στην Ελλάδα, όπως το «Όραμα Ελπίδας» και το «ΚΕΔΜΟΠ - Χάρισε Ζωή», έχουν ανασταλεί προσωρινά για ευνόητους λόγους. Παρ όλα αυτά τα Κέντρα αυτά συνεχίζουν απρόσκοπτα, μαζί με τον ΕΟΜ, το σημαντικό έργο των αναζητήσεων συμβατών δοτών για Έλληνες και ξένους ασθενείς από τους ήδη εγγεγραμμένους εθελοντές.

Μπορεί η πανδημία του κορωνοϊού να μην γνωρίζει σύνορα, όμως σύνορα δεν γνωρίζουν και οι σωτήριες μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών. Αυτές τις ημέρες ήρθε μόσχευμα μυελού των οστών από Γερμανό δότη για συμβατό Έλληνα ασθενή, ενώ έχει προγραμματιστεί η δωρεά κυττάρων από Έλληνα δότη σε συμβατό Τούρκο ασθενή, μάλιστα παιδί.

Ο ΕΟΜ κάνει έκκληση στους συμβατούς δότες μυελού των οστών και τους δότες αιμοπεταλίων να υποστηρίξουν, ειδικά αυτή τη περίοδο, τις μεταμοσχεύσεις. Ας μην αφήσουμε την επιδημία του κορωνοϊού να στερήσει τη ζωή και από ασθενείς των οποίων η μοναδική θεραπεία προέρχεται από το συνάνθρωπο.

Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), σε συνεργασία με τα Κέντρα Δότη και τις Μονάδες Συλλογής Αιμοποιητικών Μοσχευμάτων, συστήνουν και εφαρμόζουν τα παρακάτω μέτρα για την προστασία των δοτών και των ασθενών κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19:

1. Συνεχής αξιολόγηση της ένδειξης για μεταμόσχευση

Η ένδειξη της μεταμόσχευσης αιμοποιητικών κυττάρων πρέπει να αξιολογείται συνεχώς από τους γιατρούς της μονάδας μεταμόσχευσης και μεταμοσχεύσεις που δεν έχουν επείγουσα ένδειξη συστήνεται προς το παρόν να αναβάλλονται.

2. Mετακίνηση δοτών από και προς τα κέντρα συλλογής μοσχεύματος

Για την ασφαλή μετακίνηση των δοτών από και προς τα κέντρα συλλογής μοσχεύματος, συστήνεται η χρήση ιδιωτικού μέσου μεταφοράς από το δότη. Τα έξοδα μετακίνησης δεν θα επιβαρύνουν οικονομικά τον δότη αλλά θα καλύπτονται εξ ολοκλήρου είτε από τον ΕΟΜ, είτε από τα Κέντρα Δότη. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η χρήση ιδιωτικού αυτοκινήτου, το θέμα μετακίνησης του δότη θα επιλύεται από τον ΕΟΜ σε συνεργασία με τα Κέντρα Δότη.

3. Πρόσβαση δοτών στις υγειονομικές δομές

Σχετικά με την πρόσβαση των δοτών στις υγειονομικές δομές, όπου επιτελείται η διαδικασία της συλλογής έχουν ληφθεί τα εξής μέτρα:

  • Οι μονάδες συλλογής μοσχευμάτων αιμοποιητικών κυττάρων λειτουργούν σε χώρους οι οποίοι είναι πλήρως απομονωμένοι από τα τμήματα νοσηλείας περιστατικών με COVID-19 και έχουν ξεχωριστό προσωπικό.
  • Ο χώρος στον οποίο επιτελείται η συλλογή είναι απομονωμένος θάλαμος στον οποίο βρίσκεται μόνο ο δότης και ένα μέλος του προσωπικού που παρακολουθεί το δότη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Κανένας άλλος, εκτός από το απολύτως απαραίτητο προσωπικό, δεν εισέρχεται στον χώρο συλλογής καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής του δότη.
  • Γίνεται σχολαστική απολύμανση του χώρου συλλογής πριν την είσοδο και μετά την αποχώρηση του δότη.
  • Τα μέλη του προσωπικού που βρίσκονται στον ίδιο χώρο με το δότη λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία του δότη, όπως αυστηρό πλύσιμο χεριών, απολύμανση όλων των επιφανειών και χρήση χειρουργικής μάσκας.

4. Διασφάλιση διαθεσιμότητας μοσχεύματος στους ασθενείς

Για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας μοσχεύματος για τους ασθενείς που θα υποβληθούν σε μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων κατά την περίοδο της επιδημίας COVID-19, εφαρμόζονται τα ακόλουθα:

1) Λαμβάνεται προσεκτικό ιστορικό από τον δότη που αφορά την πιθανή έκθεσή του σε COVID-19 κατά το διάστημα των τελευταίων 28 ημερών. Δότες που έχουν ταξιδέψει σε περιοχές με υψηλή επίπτωση ή αναφέρουν επαφή με επιβεβαιωμένο η πιθανό κρούσμα COVID-19 αποκλείονται από τη διαδικασία της δωρεάς.

2) Γίνεται μοριακός έλεγχος ρινοφαρυγγικού δείγματος για SARS-COV2 στο δότη 1-2 ημέρες πριν την έναρξη της αγωγής κινητοποίησης των αιμοποιητικών κυττάρων (ενέσεις αυξητικού παράγοντα). Δότες με θετικό δείγμα αποκλείονται από τη δωρεά.

3) Ο δότης καθόλη τη διάρκεια της χορήγησης του αυξητικού παράγοντα και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας της συλλογής θα πρέπει να παραμένει σε κοινωνική απομόνωση και για το σκοπό αυτό θα χορηγείται ειδική άδεια απουσίας από την εργασία του.

4) Συστήνεται η κατάψυξη του μοσχεύματος από το κέντρο που θα διενεργηθεί η μεταμόσχευση.

5) Η έναρξη του σχήματος προετοιμασίας στο λήπτη συστήνεται να ξεκινά 1-2 ημέρες μετά τη συλλογή και κατάψυξη του μοσχεύματος.

5. Ασφάλεια των ασθενών που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση

Για την ασφάλεια των ασθενών που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων, ακολουθούνται οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ομάδας Μεταμοσχεύσεων Αίματος και Μυελού των Οστών (EBMT):

1) Οι ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε μεταμόσχευση πρέπει κατά το δυνατόν να παραμένουν σε απομόνωση στο σπίτι για τουλάχιστον 14 ημέρες πριν από την έναρξη του σχήματος προετοιμασίας.

2) Όλοι οι ασθενείς πρέπει να υποβάλλονται σε μοριακό έλεγχο (με τεχνική PCR) ρινοφαρυγγικού δείγματος για SARS-COV2 1-2 ημέρες πριν την έναρξη του σχήματος προετοιμασίας, ανεξάρτητα από την παρουσία ή όχι συμπτωμάτων από το αναπνευστικό.

3) Εάν διαγνωστεί λοίμωξη COVID-19 σε ασθενή υποψήφιο για μεταμόσχευση, η διαδικασία της μεταμόσχευσης αναβάλλεται για χρονικό διάστημα 3 μηνών. Εάν η μεταμόσχευση κρίνεται επείγουσα, δύναται να πραγματοποιηθεί μετά από παρέλευση τουλάχιστον 14 ή κατά προτίμηση 21 ημερών. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη διενέργεια της μεταμόσχευσης είναι η πλήρης υποχώρηση των κλινικών συμπτωμάτων της λοίμωξης και η ανεύρεση τουλάχιστον 2 αρνητικών μοριακών ελέγχων για SARS-COV2 με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 24 ωρών.

4) Σε περίπτωση στενής επαφής του ασθενή με άτομο στο οποίο διαγνώστηκε COVID-19, όλες οι διαδικασίες της μεταμόσχευσης (κινητοποίηση δότη, συλλογή μοσχεύματος, έναρξη σχήματος προετοιμασίας) αναβάλλονται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 14 και κατά προτίμηση 21 ημερών από την τελευταία επαφή. Ο ασθενής πρέπει να παρακολουθείται στενά για την εμφάνιση λοίμωξης COVID-19 και απαιτείται επιβεβαιωμένος αρνητικός μοριακός έλεγχος (2 δείγματα με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 24 ωρών) για την έναρξη οποιασδήποτε διαδικασίας της μεταμόσχευσης.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Φάμελλος για πρόταση δυσπιστίας: Η κοινωνία μας έφερε εδώ σήμερα
«Ακόμα κι αν λάβει σήμερα την ψήφο εμπιστοσύνης ο κ. Μητσοτάκης, αυτό δε σημαίνει ότι απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας»
Φάμελλος για πρόταση δυσπιστίας: Η κοινωνία μας έφερε εδώ σήμερα