Εισαγωγή στον καρκίνο του θυρεοειδή
Ο καρκίνος του θυρεοειδή είναι ο πιο συχνός καρκίνος των ενδοκρινών αδένων. Προσβάλλει όλες τις ηλικίες και κυρίως τις γυναίκες. Συνήθως εμφανίζεται σαν ένα οζίδιο ή μια μάζα, στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου, που δεν προκαλεί συμπτώματα. Απαντάται σε τέσσερεις διαφορετικούς ιστολογικούς τύπους, που είναι το θηλώδες, το θυλακιώδες, το μυελοειδές και το αναπλαστικό καρκίνωμα. Το θηλώδες καρκίνωμα αποτελεί το συχνότερο εμφανιζόμενο καρκίνωμα του θυρεοειδή. Eίναι συχνά πολυεστιακό και μπορεί να διηθεί τα λεμφαγγεία. Έτσι τη στιγμή της διάγνωσης ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών έχει μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου.
Παράγοντες επικινδυνότητας
Περιβαλλοντολογικοί και γενετικοί παράγοντες συμμετέχουν στον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του θυρεοειδή. Όμως, η μόνη σαφής αιτία κινδύνου φαίνεται ότι είναι η έκθεση σε εξωτερική ακτινοβολία κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Είναι γνωστό, ότι μετά το πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ το 1985, παρατηρήθηκε κατακόρυφη αύξηση στην εμφάνιση του καρκίνου στα παιδιά που κατοικούσαν στις γειτονικές χώρες του πυρηνικού ατυχήματος. Εκτός όμως από την ακτινοβολία, η αυξημένη χρήση ιωδιούχων σκιαγραφικών καθώς και η έκθεση σε διάφορους ενδοκρινικούς διαταράκτες φαίνεται ότι επηρεάζουν την εμφάνισή του.
Με δεδομένο την 3πλασια επίπτωση του καρκίνου στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, διάφορες επιδημιολογικές μελέτες έχουν ελέγξει την πιθανή συσχέτισή του καρκίνου του θυρεοειδή με παράγοντες της αναπαραγωγής και συγκεκριμένα τις γυναικείες ορμόνες. Τελευταία, το αυξημένο βάρος σώματος και η παχυσαρκία φαίνεται να συνδέονται άμεσα με εμφάνιση καρκίνου του θυρεοειδή.
Διάγνωση
Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδή είναι από τις πλέον σημαντικές εξετάσεις για τη διάγνωσή του. Η παρουσία μικροεπασβεστώσεων, τα ανώμαλα όρια, η αυξημένη εσωτερική αγγείωση των όζων καθώς και η υποηχοική εμφανισή τους θεωρούνται ύποπτα για κακοήθεια υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά. Όμως η προεγχειρητική διαγνωστική μέθοδος επιλογής είναι η βιοψία με λεπτή βελόνη και η κυτταρολογική εξέταση που ακολουθεί. Αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη διάγνωση κακοήθειας του θυρεοειδή και εφαρμόζεται σε όλους τους ύποπτους όζους. Είναι εξέταση απλή, με μικρό κόστος και μπορεί να γίνει ακόμη και στο εξωτερικό ιατρείο. Η διαγνωστική της ακρίβεια εξαρτάται από την εμπειρία του ιατρού που την εκτελεί καθώς και από εκείνου που εξετάζει το δείγμα.
Αυξήθηκε ο καρκίνος του θυρεοειδή?
Τις τελευταίες 10ετίες η συχνότητα του καρκίνου του θυρεοειδή αυξήθηκε στις βιομηχανοποιημένες χώρες. Έτσι αναφέρεται ότι διπλασιάσθηκε στις ΗΠΑ. Η εμπειρία μας για τη Βόρειο Ελλάδα δείχνει ότι, ο καρκίνος του θυρεοειδή έχει υπερδιπλασιασθεί την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας. Στις περισσότερες των περιπτώσεων η αύξηση αφορά το θηλώδες καρκίνωμα του θυρεοειδή, και κυρίως όγκους μικρότερους από 1cm. Είναι πολύ πιθανό ότι η αύξηση στην επίπτωσή του οφείλεται κυρίως στις ακριβέστερες μεθόδους διάγνωσης που σήμερα διαθέτουμε.
Θεραπεία
Η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη θεραπεία του. Συνήθως αφαιρείται όλος ο θυρεοειδής και αρκετές φορές και οι λεμφαδένες του τραχήλου. Συμπληρωματικά μπορεί να χρειασθεί θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο και φυσικά λήψη θυροξίνης για όλη την υπόλοιπη ζωή του ασθενή.
Μετά τη θυρεοειδεκτομή μπορεί να παρουσιασθούν διάφορες ανεπιθύμητες καταστάσεις όπως αλλοιώσεις της φωνής, πτώση του ασβεστίου του αίματος και σπάνια αιματώματα, ιδιαίτερα όταν η χειρουργική επέμβαση εκτελείται από χειρουργούς με μικρή εμπειρία. Θεωρούμε ότι η αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδή πρέπει να γίνεται από ομάδα ειδικών επιστημόνων όπως ενδοκρινολόγου, χειρουργού ενδοκρινών αδένων, ακτινολόγου, πυρηνικού ιατρού και παθολογοανατόμου.
Συμπεράσματα
Παρατηρείται αύξηση στην εμφάνιση του καρκίνου του θυρεοειδή που οφείλεται πιθανά στις σχολαστικότερες διαγνωστικές μεθόδους, που ακολουθούνται για τη μελέτη των θυρεοειδικών όζων. Αν αυτό είναι η αλήθεια, τότε η πρόκληση είναι μεγάλη στο πως θα εντοπισθούν οι ασθενείς, που πράγματι χρειάζονται θεραπεία. Αν όμως πράγματι υπάρχει αύξηση στην εμφάνιση του καρκίνο του θυρεοειδή, τότε πρέπει να γίνει προσπάθεια να εντοπισθούν όλες οι αιτίες που είναι υπεύθυνες για αυτό και βέβαια η πρόκληση είναι μεγάλη στο να εντοπισθούν οι ασθενείς, που πράγματι χρειάζονται θεραπεία.
Η παχυσαρκία
Λαμβάνοντας υπόψη το αυξανόμενο επιπολασμό της παχυσαρκίας που σήμερα θεωρείται ως επιδημία στις δυτικές κοινωνίες και την πιθανή συσχέτισή της με την εμφάνιση και αύξηση του καρκίνου θεωρούμε ότι προσπάθειες από πολίτες και πολιτεία για τον περιορισμό της μπορεί να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη συχνότητα εμφάνισης και τον επιπολασμό του καρκίνου του θυρεοειδή
