Η ομίχλη εγκεφάλου δεν αποτελεί μεμονωμένη πάθηση αλλά είναι σύμπτωμα άλλων υποκείμενων παθήσεων. Θα λέγαμε συνοπτικά πως αποτελεί μια μορφή γνωστικής δυσλειτουργίας που περιλαμβάνει συμπτώματα όπως προβλήματα μνήμης, έλλειψη νοητικής διαύγειας και αδυναμία συγκέντρωσης.
Ορισμένοι την περιγράφουν και ως πνευματική κόπωση, η οποία όταν υφίσταται σε παρατεταμένα χρονικά διαστήματα ενδέχεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην εργασία, τις σπουδές και άλλες καθημερινές δραστηριότητες.
Τι προκαλεί την ομίχλη εγκεφάλου
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν σε μια «ομιχλώδη» πνευματική κατάσταση. Επομένως, πρωταρχικός στόχος είναι να εντοπιστεί η αιτία που κρύβεται πίσω από το εν λόγω σύμπτωμα και στη συνέχεια να βρεθεί ο κατάλληλος τρόπος αντιμετώπισης.
6 πιθανές αιτίες:
Άγχος
Το χρόνιο στρες αυξάνει την πίεση του αίματος, αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, προκαλεί κατάθλιψη και πνευματική κόπωση. Όλα τα παραπάνω οδηγούν σε εξάντληση του νου και μείωση της πνευματικής ικανότητας όπως το να σκεφτόμαστε με διαύγεια, να υπολογίζουμε και να συγκεντρωνόμαστε.
Έλλειψη ύπνου
Η κακή ποιότητα ύπνου μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην εγκεφαλική λειτουργία. 8-9 ώρες ύπνου καθημερινά είναι ιδανικές για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Η συστηματική έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε κακή συγκέντρωση και «ομιχλώδεις» σκέψεις.
Ορμονικές διαταραχές
Σύμφωνα με έρευνες οι ορμονικές διαταραχές μπορούν επίσης να προκαλέσουν εγκεφαλική ομίχλη. Για παράδειγμα, τα επίπεδα των ορμονών προγεστερόνης και οιστρογόνων αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτή η αλλαγή μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη και να προκαλέσει βραχυπρόθεσμη γνωστική εξασθένιση. Κατά παρόμοιο τρόπο, η πτώση των επιπέδων οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση μπορεί να προκαλέσει λήθη, κακή συγκέντρωση και θολή σκέψη.
Διατροφή
Η διατροφικές επιλογές παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στην ομίχλη του εγκεφάλου. Η βιταμίνη Β12 υποστηρίζει την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου. Συνεπώς, η ανεπάρκεια της μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική λειτουργία και να επιφέρει εγκεφαλική ομίχλη. Επιπλέον, εάν πάσχετε από τροφικές αλλεργίες ή έχετε ευαισθησία σε ορισμένες τροφές, η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να αναπτυχθεί μετά την κατανάλωση αυτών. Ορισμένες από αυτές τις τροφές είναι:
- ασπαρτάμη
- φιστίκια
- γαλακτοκομικά
Φάρμακα
Εάν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή και έχετε παρενέργειες όπως ζαλάδα και θολή σκέψη, μιλήστε με το γιατρό σας. Η εγκεφαλική ομίχλη είναι γνωστή παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων, όπως αυτά που συνταγογραφούνται για τον ύπνο. Επομένως, η μείωση της δοσολογίας σας ή η δοκιμή άλλου φαρμάκου μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματά σας.
Διάφορες παθήσεις
Οι ασθένειες που σχετίζονται με φλεγμονή ή αλλαγές στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μπορούν επίσης να προκαλέσουν πνευματική κόπωση. Για παράδειγμα, η εγκεφαλική ομίχλη είναι σύμπτωμα του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης (CFS), το οποίο περιλαμβάνει επίμονη κόπωση για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Παρομοίως, τα άτομα που πάσχουν από ινομυαλγία μπορεί να βιώνουν παρόμοια συμπτώματα σε καθημερινή βάση. Άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλική ομίχλη είναι:
- αναιμία
- κατάθλιψη
- διαβήτης
- ημικρανία
- υποθυρεοειδισμός
- αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σύνδρομο Sjögren και η σκλήρυνση κατά πλάκας
- αφυδάτωση
- ιογενείς λοιμώξεις όπως ο COVID-19
Πώς γίνεται η διάγνωση
Μιλήστε με έναν γιατρό εάν έχετε επίμονη έλλειψη διαύγειας που σταδιακά επιδεινώνεται ή δεν βελτιώνεται. Η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να αποτελεί σημάδι ενός υποκείμενου νοσήματος γι’ αυτό και θα πρέπει να εξεταστούν παράγοντες όπως:
- ψυχική υγεία
- διατροφή
- επίπεδο σωματικής δραστηριότητας
- φαρμακευτική αγωγή ή συμπληρώματα
Επιπλέον, θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό για άλλα συμπτώματα που μπορεί να έχετε. Για παράδειγμα, κάποιος που πάσχει από υποθυρεοειδισμό μπορεί να έχει πνευματική κόπωση μαζί με απώλεια μαλλιών, ξηρό δέρμα, αύξηση βάρους ή εύθραυστα νύχια.
Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να βοηθήσουν τον γιατρό σας να εντοπίσει την αιτία της εγκεφαλικής ομίχλης. Μια εξέταση αίματος μπορεί να ανιχνεύσει τα εξής:
- ακανόνιστα επίπεδα γλυκόζης
- κακές λειτουργίες του ήπατος, των νεφρών και του θυρεοειδούς
- διατροφικές ελλείψεις
- λοιμώξεις
- φλεγμονώδεις νόσους
Με βάση τα αποτελέσματα, ο γιατρός σας θα αποφασίσει εάν θα πρέπει να διενεργήσει περαιτέρω εξετάσεις.
Άλλα διαγνωστικά εργαλεία μπορεί να περιλαμβάνουν απεικονιστικές εξετάσεις για την εξέταση του εσωτερικού του σώματος, όπως ακτίνες Χ, μαγνητική τομογραφία (MRI) ή αξονική τομογραφία (CT). Τέλος, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να πραγματοποιήσει τεστ αλλεργίας για να ελέγξει αν υπάρχουν αλλεργίες ή μια μελέτη ύπνου για να αποκλείσει μια διαταραχή του ύπνου.
Αντιμετώπιση
Ο τρόπος θεραπείας της εγκεφαλικής ομίχλης εξαρτάται άμεσα από την αιτία. Για παράδειγμα, αν έχετε αναιμία, τα συμπληρώματα σιδήρου μπορεί να αυξήσουν την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και να μειώσουν το αίσθημα ζαλάδας και πνευματικής κόπωσης. Εάν έχετε διαγνωστεί με αυτοάνοσο νόσημα, ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει φάρμακα για τη μείωση της φλεγμονής ή την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μερικές φορές, η ανακούφιση από την εγκεφαλική ομίχλη είναι θέμα διόρθωσης μιας διατροφικής ανεπάρκειας, αλλαγής φαρμάκων ή βελτίωσης της ποιότητας του ύπνου σας. Μπορείτε, επομένως, να δοκιμάσετε τις παρακάτω στρατηγικές για να ανακουφιστείτε από την εγκεφαλική ομίχλη:
- Κοιμηθείτε τουλάχιστον 8-9 ώρες κάθε βράδυ
- Διαχειριστείτε τα επίπεδα άγχους σας. Βρείτε δραστηριότητες που σας ευχαριστούν και προσπαθήστε να βρείτε χρόνο γι' αυτές
- Αποφύγετε το υπερβολικό αλκοόλ και την καφεΐνη
- Ασκηθείτε τακτικά, αλλά όχι πολύ κοντά στην ώρα του ύπνου
- Ενισχύστε τις πνευματικές σας ικανότητες - Μπορείτε να δοκιμάσετε τον εθελοντισμό ή την επίλυση εγκεφαλικών γρίφων
- Αυξήστε την πρόσληψη πρωτεϊνών, φρούτων, λαχανικών και υγιεινών λιπαρών
Η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να είναι απογοητευτική, αλλά η ανακούφιση είναι δυνατή. Δεν πρέπει να αγνοείτε τα συμπτώματά σας, διότι, αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα της ζωής σας. Μόλις αντιμετωπιστεί η υποκείμενη αιτία, η πνευματική σας διαύγεια μπορεί και πάλι να επιστέψει.
Πηγή: healthline.com
