Της Ζωής Σαουλή, Αιματολόγου
Το Πολλαπλούν μυέλωμα είναι ένας καρκίνος των κυττάρων του αίματος, του πλάσματος , και πιο συγκεκριμένα ενός τύπου λευκών αιμοσφαιρίων που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή αντισωμάτων. Το Μυέλωμα αναπτύσσεται σε 1-4 ανά 100.000 άτομα ετησίως και είναι πάθηση πιο συχνή στους άνδρες,
Α. Οστικά Άλγη
Β. Αναιμία
Γ. Νεφρική ανεπάρκεια
Δ. Αυξημένο ασβέστιο και ταχύτητα καθίζησης ερυθρών
Ο οστικός πόνος επηρεάζει περίπου το 70% των ασθενών και είναι το πιο κοινό σύμπτωμα, και συνήθως αφορά την σπονδυλική στήλη, τα πλευρά και το ισχίο ενώ χαρακτηριστικά επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα. Έντονος, επίμονος, εντοπισμένος πόνος ο οποίος δεν υφύεται με τα συνήθη αναλγητικά ή με συνδυασμένη αγωγή ειδικού ιατρού πρέπει να διερευνάται και από αιματολογικής απόψεως , και σε περίπτωση που υπάρχει παθολογικό κάταγμα οστού, συμπίεση του νωτιαίου μυελού, ασυνήθης , θα πρέπει να λαμβάνεται και η γνώμη ειδικού αιματολόγου.
Η αναιμία που ακολουθεί το μυέλωμα είναι ορθόχρωμη, ορθοκυτταρική και συνήθως προκύπτει από την αντικατάσταση του φυσιολογικού μυελού των οστών από διηθητικά πλασματοκυτταρικά καρκινικά κύτταρα. Η νεφρική ανεπάρκεια που μπορεί να αναπτυχθεί , μπορεί να είναι οξεία ή και χρόνια, με κύρια αιτιολογία την εναπόθεση ελαφρών αλύσεων στους νεφρούς. Η υπερασβεστιαιμία μπορεί να επιφέρει αδυναμία , σύγχυση αλλά και κόπωση. Η υπεργλοιότητα που δημιουργείται λόγω των παραπρωτεινών μπορεί να προκαλέσει από πονοκέφαλο έως και αμφιβληστροειδοπάθεια. Σε περίπτωση σμμετοχής τα νωτιαίου μυελού μπορεί να επισυμβεί απώλεια ελέγχου της λειτουργίας του εντέρου ή και της ουροδόχου κύστεως μαζί με συμπτωματολογία περιφερικής νευροπάθειας των άκρων.
Διάγνωση και θεραπεία της νόσου
Η διάγνωση της νόσου γίνεται μετά από εξειδικευμένο έλεγχο που γίνεται από τον αιματολόγο, και που περιλαμβάνει εκτός του επιχρίσματος του περιφερικού αίματος που είναι δυνατόν να αναδείξει ενδεικτικές συσσωρεύσεις αιμοπεταλίων, ΤΚΕ, καταμετρήση λευκωμάτων ορού και ούρων, ασβεστίου, ηλεκτροφόρηση και ανοσοηλεκτροφόρηση λευκωμάτων, ακτινογραφίες πάσχουσας περιοχής αλλά και άλλων περιοχών χαρακτηριστικών της νόσου, όπως άκρων και κρανίου.
Εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες ενδείξεις από τον κλινικοεργαστηριακό έλεγχο , απαραίτητη κρίνεται η διενέργεια ανοσοφαινοτυπικού ελέγχου, μυελογράμματος ή οστεομυλικής βιοψίας που θα αναδείξουν την αιτία της νόσου.
Στην συνέχεια διαγνωστικά κριτήρια και σταδιοποίηση είναι εργαλεία στα χέρια του αιματολόγο, που θα καθορίσουν την περαιτέρω πορεία αλλά και κατάλληλη φαρμακευτική επιλογή για τον κάθε ένα ασθενή.
Θεραπευικά , η αρχική θεραπεία του πολλαπλού μυελώματος εξαρτάται από την ηλικία και τα συνοδά νοσήματα του ασθενούς. Κατά τα τελευταία έτη, η αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρψν έχει γίνει η προτιμώμενη θεραπεία για ασθενείς ηλικίας κάτω των 65 ετών. Πριν από τη μεταμόσχευση αρχέγονων κυττάρων, οι ασθενείς αυτοί λαμβάνουν μια αρχική διάρκεια της χημειοθεραπείας εφόδου. Τα πιο κοινά σχήματα επαγωγής που χρησιμοποιούνται σήμερα και έχουν καλά αποτελέσματα είναι ο συνδυασμός κορτιζόνης, δεξαμεθαζόνης με θαλιδομίδη, μπορτεζομίδη αλλά και λεναλιδομίδη. Τα ίδια αυτά φάρμακα βρίσκονται στην φαρέτρα του αιματολόγου για την αντιμετώπιση και των υπολοίπων ασθενών, που δεν τηρούν τα κριτήρια μεταμόσχευσης, με ικανοποιητικότατα αποτελέσματα.
*[email protected], www.aimatologos-saouli.gr, Αριστοτέλους 3, 54624, Θεσσαλονίκη- Βενιζέλου 46, 59100, Βέροια,2310282558 6944207979
