Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας παραδέχεται τα λάθη και ελπίζει σε αλλαγή πορείας από τα κράτη
Του Γιώργου Καλλίνη
Ο «Τ.Θ.» δίνει το δικό του αγώνα για θέματα οικολογίας, θέματα που μας αφορούν όλους, περισσότερο από ό,τι ίσως γνωρίζουμε. Όπως και την προηγούμενη Κυριακή, έτσι και σήμερα, αναδεικνύουμε ένα ακόμη θέμα για το κλίμα του πλανήτη, τώρα που φαίνεται να ευαισθητοποιούνται διεθνείς οργανισμοί και επιστημονικές κοινότητες. Μετά από μία από τις μεγαλύτερες έρευνες των τελευταίων ετών του ΟΗΕ για το κλίμα και η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιεί τις κυβερνήσεις και συμβουλεύει αλλαγή πλεύσης σε μια ανάπτυξη χωρίς ανισότητες και αποκλεισμούς. Ειδικά όταν οι επιπτώσεις στο άμεσο μέλλον θα είναι οι μάχες για το νερό και τα τρόφιμα.
Μάχη για επιβίωση
Μάχες για το νερό και τα τρόφιμα θα ξεσπάσουν μέσα στα επόμενα πέντε έως 10 χρόνια, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, δήλωσε ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας και προέτρεψε εκείνους που αγωνίζονται κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη, να διδαχθούν για το πώς διαδηλωτές και επιστήμονες ένωσαν τις δυνάμεις τους στη μάχη έναντι του HIV.
Ο Jim Yong Kim δήλωσε ότι ήταν δυνατόν να θέσουν ανώτατο όριο την άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 2C, αλλά μέχρι στιγμής απέτυχαν να αναπαράγουν την απίστευτη επιτυχία του 15χρονου συνασπισμού ακτιβιστών και επιστημόνων με κοινό σκοπό να αναπτυχθεί μια θεραπεία για τον ιό HIV. Ο πρόεδρος της τράπεζας – ενεργός γιατρός στην εκστρατεία για την ανάπτυξη φαρμάκων για τη θεραπεία του HIV - είπε ότι είχε ζητήσει από την κοινότητα για την κλιματική αλλαγή: «Έχουμε ένα σχέδιο που είναι τόσο καλό όσο το σχέδιο που είχαμε για τον ιό HIV;». Η απάντηση, δυστυχώς , ήταν αρνητική.
«Υπάρχει αρκετή επιστημονική έρευνα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Ούτε καν. Υπάρχουν τρόποι να πάρουμε τις ανακαλύψεις που έγιναν σε πανεπιστήμια και γρήγορα να τις μετακινήσουμε στη βιομηχανία; Όχι. Υπάρχουν τρόποι για τον έλεγχο των εν λόγω καινοτομιών; Υπάρχουν άνθρωποι που σκέφτονται πώς να βελτιώσουν τις εν λόγω καινοτομίες;».
Στη συνέντευξη πριν από την τακτική εξαμηνιαία συνεδρίαση της Παγκόσμιας Τράπεζας την επόμενη εβδομάδα, ο Kim πρόσθεσε: « [Η κοινότητα για την κλιματική αλλαγή] έλεγε συνεχώς, «Τι εννοείς ένα σχέδιο;» Απάντησα ένα σχέδιο που είναι άξιο της πρόκλησης. Ένα σχέδιο που θα πείσει όλους ότι είμαστε πραγματικά αποφασισμένοι για την κλιματική αλλαγή και ότι έχουμε ένα σχέδιο που μπορεί να κρατήσει την αύξηση της θερμοκρασίας λιγότερο από 2C στα επόμενα χρόνια. Δεν έχουμε ακόμη αυτό το σχέδιο».
«Προσπαθούμε να βοηθήσουμε και ασχολούμαστε περισσότερο, από ό,τι οποιοσδήποτε στην τράπεζα είχε προβλέψει ακόμα και ένα-δύο χρόνια πριν. Πρέπει να φτιάξουμε το σχέδιο όλοι μαζί».
4 τρόποι να βοηθήσει η τράπεζα
Ο Kim είπε ότι υπήρχαν τέσσερις τομείς στους οποίους η τράπεζα θα μπορούσε να βοηθήσει ενάντια στην καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη: 1) την εξεύρεση μιας σταθερής τιμής για τον άνθρακα, 2) την κατάργηση των επιδοτήσεων των καυσίμων 3) την επένδυση σε καθαρότερες πόλεις και 4) την ανάπτυξη έξυπνης γεωργίας για το κλίμα. Η βελτίωση της πρόσβασης σε καθαρό νερό και η αποχέτευση είναι ζωτικής σημασίας, πρόσθεσε, όπως είχε προβλέψει ότι η μάχη για τους πόρους θα προέκυπτε από την αδράνεια για την υπερθέρμανση του πλανήτη.
«Το ζήτημα του νερού είναι πάρα πολύ κρίσιμο για την κλιματική αλλαγή. Οι άνθρωποι λένε ότι ο άνθρακας είναι το νόμισμα της κλιματικής αλλαγής. Το νερό είναι τα δόντια. Οι αγώνες για το νερό και τα τρόφιμα πρόκειται να είναι οι σημαντικότερες άμεσες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα επόμενα πέντε έως 10 χρόνια. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι 'αυτό. Έτσι, το να πάρουμε στα σοβαρά την πρόσβαση σε καθαρό νερό, την πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα. Η ύδρευση και η αποχέτευση δεν κεντρίζει την ίδια προσοχή όπως η παγκόσμια υγεία ή ακόμη και η εκπαίδευση», δήλωσε ο Κιμ.
Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας παραδέχθηκε ότι η οργάνωσή του είχε κάνει λάθη στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένης μιας πεποίθησης ότι οι άνθρωποι στις φτωχές χώρες πρέπει να πληρώνουν για την υγειονομική περίθαλψη. Ο ίδιος προειδοποίησε ότι μια αποτυχία στην αντιμετώπιση της ανισότητας μπορεί να προκαλέσει κοινωνική αναταραχή.
Στόχος η ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς
«Υπάρχει πλέον συντριπτικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα εν λόγω τέλη για τους πολίτες επιδείνωσαν τα αποτελέσματα για την υγεία. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι 'αυτό. Έκανε λάθος λοιπόν η τράπεζα; Ναι».
Η τράπεζα έχει σχεδόν διπλασιάσει τη δανειοδοτική ικανότητα της στα $28 δις (περίπου 20δις ευρώ) το χρόνο, με στόχο την εξάλειψη της ακραίας φτώχειας μέχρι το 2030 και την κατανομή των οφελών της ευημερίας στο φτωχότερο 40 % στις αναπτυσσόμενες χώρες. «Αυτό που βρήκαμε είναι ότι λόγω των smartphones και την πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης και επειδή όλοι γνωρίζουν πώς ζουν όλοι οι υπόλοιποι, δεν έχουμε καμία ιδέα για το πού θα ξεσπάσει το επόμενο τεράστιο κοινωνικό κίνημα. Θα εκραγεί σε μεγάλο βαθμό λόγω αυτών των ανισοτήτων. Έτσι, αυτό που θέλω να ακούσω από τους αρχηγούς κρατών είναι μια πολύ, πολύ βαθύτερη κατανόηση των πολιτικών κινδύνων από τα πολύ υψηλά επίπεδα ανισότητας», είπε.
«Τώρα που έχουμε καλά στοιχεία που δείχνουν ότι η εργασία σχετικά με τις στρατηγικές ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς, πράγματι βελτιώνει τη συνολική ανάπτυξη, αυτή είναι η δουλειά μας».
ΟΗΕ: Η ζημιά έχει ήδη γίνει, είμαστε απροετοίμαστοι
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε για άλλη μια φορά η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών ( IPCC), η οποία προειδοποίησε για τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη και ιδιαίτερα για την αύξηση της επισιτιστικής ανασφάλειας και των συγκρούσεων κατά τον 21ου αιώνα. «Η πιθανότητα να υπάρξουν σοβαρές εκτεταμένες και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις αυξάνεται με την εντατικοποίηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη» ανέφεραν οι επιστήμονες στο γενικό συμπέρασμα της έκθεσης τους για το κλίμα με τίτλο «Κλιματική αλλαγή 2014: Επιπτώσεις , προστασία και ευπάθεια».
Σε αρκετές περιπτώσεις, οι φτωχές χώρες του Νότου θα υποστούν τις σοβαρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η Επιτροπή τονίζει τα προβλήματα της έλλειψης νερού, του αριθμού των μεγάλων πλημμυρών, της μετανάστευσης, της επισιτιστικής ανασφάλειας και της φτώχειας. Αυτή η έρευνα - η πιο πλήρης από την τελευταία έκθεση της επιτροπής IPCC το 2007- τονίζει τα πιθανά μέτρα προστασίας, την αναγκαιότητα αλλά και τα όριά τους, και ζητεί την ανάληψη βραχυπρόθεσμης δράσης για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη.
-Στην Αφρική, η μικρή πρόσβαση στο νερό είναι μία από τις πιο σημαντικές πτυχές της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
-Στην Ευρώπη, είναι η αύξηση των πλημμυρών και οι επιπτώσεις τους στις υποδομές.
-Στην Ασία, οι πλημμύρες και τα κύματα καύσωνα μπορεί να προκαλέσουν σημαντική αύξηση της μετανάστευσης.
-Η Βόρεια Αμερική θα επηρεαστεί από πιο ακραία φυσικά φαινόμενα όπως, καύσωνες, παράκτιες πλημμύρες, πυρκαγιές κ.α.
-Η Λατινική Αμερική θα αντιμετωπίσει πρόβλημα με την πρόσβαση σε νερό.
-Οι πολικές περιοχές και τα νησιά θα επηρεαστούν ιδιαίτερα από το θερμότερο κλίμα, μέσω της ταχείας τήξης των παγετώνων και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.
-Το θερμότερο κλίμα θα έχει επίσης αντίκτυπο στην ασφάλεια των τροφίμων, ιδίως στο Νότο, στην κατανομή των θαλάσσιων ειδών και ως εκ τούτου στην αλιεία ενώ θα προκαλέσει αλλαγές στην γεωργική παραγωγή, με πιθανά οφέλη για ορισμένες περιοχές.
-Όλες οι πτυχές της ασφάλειας των τροφίμων ενδεχομένως θα επηρεαστούν από την αλλαγή του κλίματος, όπως η διαθεσιμότητα των τροφίμων και η σταθερότητα των τιμών, ενώ οι άνθρωποι στις αγροτικές περιοχές είναι αυτοί που θα πληγούν περισσότερο.
-Η επιδείνωση των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι παράκτιες πλημμύρες, οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα, θα οδηγήσει επίσης σε αύξηση της μετανάστευσης η οποία σε συνδυασμό με τη δυσκολότερη πρόσβαση σε νερό και σε τρόφιμα «θα αυξήσει έμμεσα τον κίνδυνο των βίαιων συγκρούσεων. Τέλος, η έκθεση μιλά για αύξηση των προβλημάτων υγείας που προκαλούνται από τα κύματα καύσωνα σε φτωχές περιοχές με υποσιτισμό και κακή ποιότητα νερού.