Ο τρόπος ζωής από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας που θα σας χαρίσει μακροζωία και υγεία
Νέο κώδικα 12 σημείων παρουσίασε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, όχι μόνο με τις προφανείς συμβουλές όπως το κάπνισμα, αλλά και κάποιες πιο… ψαγμένες επιλογές! Ο νέος Ευρωπαϊκός Κώδικας κατά του Καρκίνου καταρτίστηκε από τη Διεθνή Υπηρεσία για την Έρευνα στον Καρκίνο (IARC), έναν ερευνητικό φορέα με έδρα τη Λυόν ο οποίος υπάγεται στον ΠΟΥ.
«Συγκεντρώνει περισσότερα από 10 χρόνια συλλογής επιστημονικών δεδομένων» λέει ο Γιοακίμ Σούτζ, μέλος της συντακτικής ομάδας. «Το κάπνισμα παραμένει ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου, προσθέσαμε όμως και άλλους παράγοντες που δεν υπήρχαν στην τελευταία ενημέρωση του κώδικα το 2003» επισημαίνει.
Ο δρ Christopher Wild, διευθυντής της IARC εξήγησε ότι τα κρούσματα της νόσου αυξάνονται στην Ε.Ε.. «Δεν πιστεύω ότι θα μπορέσουμε σύντομα να θεραπεύσουμε την ασθένεια, για αυτό καλύτερα να την προλάβουμε. Οι νέες οδηγίες είναι βασισμένες στην έρευνα, αλλά είναι γραμμένες πιο απλά και κατανοητά».
Δώδεκα τρόποι μείωσης του κινδύνου
1. Μην καπνίζετε. Μην χρησιμοποιείτε οποιαδήποτε μορφή καπνού
2. Βεβαιωθείτε ότι το σπίτι σας είναι απαλλαγμένο από καπνό. Υποστηρίξτε τις αντικαπνιστικές πολιτικές στον εργασιακό χώρο σας.
3. Διατηρήσετε ένα υγιές σωματικό βάρος
4. Βάλτε τη σωματική δραστηριότητα στην καθημερινή ζωή. Περιορίστε το χρόνο που μένετε καθιστός.
5. Ακολουθήστε υγιή διατροφή με δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, λαχανικά και φρούτα. Περιορίστε τα τρόφιμα με μεγάλες ποσότητες λίπους ή ζάχαρης, αποφύγετε τα σακχαρούχα ποτά. Αποφύγετε το επεξεργασμένο κρέας όπως τα αλλαντικά. Περιορίστε το κόκκινο κρέας και τα τρόφιμα με πολύ αλάτι.
6. Αν πίνετε αλκοολούχα ποτά οποιουδήποτε είδους, μειώστε την κατανάλωση. Η πλήρης αποφυγή του αλκοόλ είναι καλύτερη για την πρόληψη του καρκίνου.
7. Αποφύγετε τον υπερβολικό ήλιο, ειδικά για τα παιδιά. Χρησιμοποιείστε αντηλιακό. Μην χρησιμοποιείτε σολάριουμ.
8. Στον εργασιακό χώρο, προστατευτείτε από καρκινογόνες ουσίες ακολουθώντας τις οδηγίες προστασίας και ασφάλειας.
9. Ελέγξτε εάν εκτίθεστε σε ραδιενέργεια από υψηλά επίπεδα ραδιενεργού ραδονίου στο σπίτι σας. Λάβετε μέτρα για να μειώσετε τα υψηλά επίπεδα ραδονίου.
10. Για τις γυναίκες: Ο θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου [του μαστού] για τις μητέρες. Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης αυξάνει τον κίνδυνο ορισμένων καρκίνων. Περιορίστε τη χρήση της.
11. Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά συμμετέχουν σε προγράμματα εμβολιασμού για την ηπατίτιδα Β στα νεογνά [η ηπατίτιδα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος] και τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) στα κορίτσια [ο HPV είναι η κυριότερη αιτία καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
12. Λάβετε μέρος σε οργανωμένα προγράμματα προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου (άνδρες και γυναίκες), τον καρκίνο του μαστού (γυναίκες) και τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (γυναίκες).
Ευθύνες και στις κυβερνήσεις
Ο νέος κώδικας μπορεί να μετατοπίζει όλο το βάρος στον πολίτη, αλλά μην ξεχνάμε ότι τεράστιο μερίδιο ευθύνης για την προστασία από τον καρκίνο έχουν οι κυβερνήσεις και οι επιστήμονες, δήλωσε ο Wild. «Εμείς προσπαθούμε να δώσουμε έναν οδηγό για τον σωστό τρόπο ζωής, όπως και επιστημονικές αποδείξεις για να τεκμηριώσουμε την απειλή και την πρόληψη. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό όταν αποδέκτες είναι μόνο οι πολίτες».
«Όλη αυτή την έρευνα την κάναμε γιατί πιστεύουμε ότι ο τομέας της πρόληψης έχει αμεληθεί από όλες τις πλευρές και αυτό λέει πολλά…», ολοκλήρωσε ο ειδικός.
Τι θρέφει τον καρκίνο;
Η ζάχαρη, τα trans λιπαρά, το κόκκινο κρέας, το αλάτι, το λευκό αλεύρι, το αλκοόλ αλλά και το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, το άγχος και η κοιλιακή παχυσαρκία «τρέφουν» τον καρκίνο και ιδίως τον καρκίνο του μαστού. Αντιθέτως τα λαχανικά, τα άγρια χόρτα, τα όσπρια, τα φρούτα, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα ω3 λιπαρά, η βιταμίνη D, η άσκηση και η διατήρηση υγιούς βάρους τον «σκοτώνουν».
Τα παραπάνω επισημαίνει η ιατρός-διατροφολόγος, επιστημονική σύμβουλος του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του ΕΚΕΤΑ, Δέσποινα Κομνηνού με αφορμή το εκπαιδευτικό σεμινάριο «Στοχεύοντας τον μεταβολισμό του Καρκίνου. Τι τον τρέφει; Τι τον σκοτώνει;» του Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» Νομού Θεσσαλονίκης.
Έμφαση στα ω-3 και στη βιταμίνη D
Όπως εξηγεί η κ. Κομνηνού τα καρκινικά κύτταρα προγραμματίζουν τον μεταβολισμό τους έτσι ώστε να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους σε ενέργεια και πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για τον αυξημένο πολλαπλασιασμό τους. Δύο κύρια στοιχεία του μεταβολισμού των καρκινικών κυττάρων είναι οι αυξημένες ανάγκες σε γλυκόζη (προσλαμβάνουν 10 - 50 φορές περισσότερη γλυκόζη σε σχέση με τα υγιή κύτταρα) και σε μεθειονίνη (αμινοξύ που βρίσκεται στις ζωικές πρωτεΐνες με υψηλή πρόσληψη κυρίως στην κρεατοφαγία).
«Φαίνεται να υπάρχει σημαντική συσχέτιση της γλυκόζης με τον καρκίνο του μαστού σε γυναίκες που έχουν σάκχαρο αίματος πάνω από 125 mg/dl. Επίσης, σαρώσεις pet (pet scan) έχουν δείξει πως όσο υψηλότερη είναι η συσσώρευση της γλυκόζης στα καρκινικά κύτταρα, τόσο πιο επιθετική είναι η μορφή του καρκίνου καθώς ο πολλαπλασιασμός των καρκινικών κυττάρων αυξάνεται ανάλογα με την αύξηση της συσσώρευσης της γλυκόζης. Η έντονη επιθυμία για γλυκό, επεξεργασμένους υδατάνθρακες και κρεατοφαγία σχετίζεται με την αύξηση του βάρους και την εναπόθεση λίπους στην κοιλιά (κοιλιακή παχυσαρκία). Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε μεταβολικό, φλεγμονώδες και οξειδωτικό στρες τα προϊόντα των οποίων προάγουν την εμφάνιση και επιδείνωση του καρκίνου», επισημαίνει η κ.Κομνηνού.
Παράλληλα τονίζει ότι εκείνο στο οποίο πρέπει να δοθεί έμφαση είναι ο γλυκαιμικός δείκτη των τροφών, τα ω-3 λιπαρά οξέα και η βιταμίνη D. «Εκείνο που θέλουμε είναι να ελαττώσουμε τον γλυκαιμικό δείκτη των τροφών. Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε με την κατανάλωση φρούτων, τα λαχανικών και ξηρών καρπών, που περιέχουν φυτικές ίνες. Επίσης αυτά τα τρόφιμα περιέχουν πολλές προστατευτικές ουσίες οι οποίες είναι αντικαρκινικές αντιφλεγμωνόδεις αντιδιαβητικές αντιοξειδωτικές. Όλα αυτά καταπολεμούν το κυτταρικό στρες. Έτσι λοιπόν όταν ισορροπήσουμε το κύτταρο και δεν είναι σε στρες τότε αναχαιτίζουμε τα στοιχεία που προάγουν εμφάνιση και επιδείνωση του καρκίνου. Οι διατροφικές οδηγίες που ισχύουν για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού ισχύουν και μετά τη θεραπεία του καρκίνου», προσθέτει η κ.Κομνηνού.
