Γνωστά χάπια κατά των αλλεργιών, υπνωτικά χάπια ή φάρμακα κατά του άσθματος αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, σύμφωνα με νέα έρευνα. Λαμβάνοντας μια ημερήσια δόση τέτοιων χαπιών για τουλάχιστον τρία χρόνια, μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου του Alzheimer κατά περισσότερο από 60%.
Ερευνητές του πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, εξήγησαν ότι οι συνταξιούχοι που το παρακάνουν με τα χάπια, θα πρέπει να ενημερώσουν τους γιατρούς τους για να σταματήσουν το φάρμακο αμέσως εάν δεν είναι απαραίτητο.
Τα φάρμακα είναι γνωστά ως «αντιχολινεργικά» που λειτουργούν αναστέλλοντας την ακετυλοχολίνη, μια χημική ουσία που παίζει ρόλο στη μετάδοση των ηλεκτρικών ώσεων μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Οι άνθρωποι με νόσο Alzheimer είναι γνωστό ότι έχουν έλλειψη ακετυλοχολίνης και υπάρχει ο φόβος ότι τα χάπια μπορεί να επιδεινώνουν ή να προκαλούν την κατάσταση.
Τα φάρμακα που εξετάστηκαν ήταν τα Benadryl, Piriton και το Nytol. Άλλα φάρμακα που μπορεί να εγκυμονούν κινδύνους είναι παλαιότερα αντικαταθλιπτικά, όπως η δοξεπίνη και το Ditropan για τη θεραπεία ελέγχου της ουροδόχου κύστης. Πολλά από αυτά τα φάρμακα λαμβάνονται από ευάλωτα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
«Οι ηλικιωμένοι ενήλικες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι πολλά φάρμακα - συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων που διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή, όπως υπνωτικά χάπια - έχουν ισχυρές αντιχολινεργικές επιδράσεις και θα πρέπει να ενημερώσουμε τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης για την υπερχρήση τους», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Shelly Gray, διευθυντής προγράμματος στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον Τμήμα Φαρμακευτικής.
«Φυσικά, κανείς δεν θα πρέπει να σταματήσει να παίρνει οποιαδήποτε θεραπεία χωρίς διαβούλευση με το γιατρό του. Οι γιατροί θα πρέπει να επανεξετάζουν τακτικά τις φαρμακευτικές αγωγές για τους ηλικιωμένους ασθενείς τους - συμπεριλαμβανομένων των επικίνδυνων φαρμάκων για άνοια - και να ψάξουν λιγότερου αντιχολινεργικών φαρμάκων σε χαμηλότερες δόσεις».
Αύξηση του κινδύνου ακόμη και 63%
Προηγούμενη έρευνα έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη χρήση των αντιχολινεργικών φαρμάκων και ψυχικής δυσλειτουργίας στους ηλικιωμένους. Αλλά η νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Jama Internal Medicine, είναι η πρώτη που δείχνει ότι η συχνή κατανάλωση τέτοιων φαρμάκων συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν την υγεία των 3.434 ανδρών και γυναικών ηλικίας 65 ετών και άνω για περίπου επτά χρόνια και τη χρήση αντιχολινεργικών φαρμάκων. Στο σύνολο, 637 ανέπτυξαν τη νόσο του Αλτσχάιμερ και 160 άλλες μορφές άνοιας.
Για αυτούς που έλαβαν τις υψηλότερες δόσεις αντιχολινεργικών φαρμάκων κατά τη διάρκεια της μελέτης, ο σχετικός κίνδυνος της άνοιας αυξήθηκε κατά ένα στατιστικά σημαντικό 54% σε σύγκριση με τους υπόλοιπους που δεν έπαιρναν τα φάρμακα. Ο κίνδυνος της νόσου του Alzheimer και μόνο, αυξήθηκε κατά 63%.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι που παίρνουν τουλάχιστον 10 χιλιοστόγραμμα ανά ημέρα του Doxepin, τέσσερα χιλιοστόγραμμα ανά ημέρα διφαινυδραμίνης (Nytol, Benadryl) ή πέντε χιλιοστόγραμμα ανά ημέρα οξυβουτυνίνης (Ditropan) για περισσότερα από τρία χρόνια, θα έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια.
Διαθέσιμα υποκατάστατα που δεν έχουν αντιχολινεργικές επιδράσεις περιλαμβάνουν τον εκλεκτικό αναστολέα επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), αντικαταθλιπτικά, όπως το Prozac και νέα αντι-ισταμινικές θεραπείες αλλεργίας, συμπεριλαμβανομένης της λοραταδίνη (Claritin), δήλωσε ο καθηγητής Gray.
«Εάν οι γιατροί πρέπει να συνταγογραφήσει ένα φάρμακο με αντιχολινεργικές επιδράσεις, διότι είναι η καλύτερη θεραπεία για τον ασθενή τους, θα πρέπει να χρησιμοποιούν τη χαμηλότερη αποτελεσματική δόση, να παρακολουθούν τη θεραπεία τακτικά για να διασφαλιστεί ότι λειτουργεί και να σταματούν τη θεραπεία αν είναι αναποτελεσματική», πρόσθεσε ο καθηγητής Gray.
«Να επιλέξουν εναλλακτικά προϊόντα»
Άλλη έρευνα έχει δείξει ότι οι αντιχολινεργικές επιδράσεις σε ζώα αυξάνουν τα επίπεδα της πρωτεΐνης β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, ένα από τα χαρακτηριστικά της νόσου του Alzheimer. Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα: «Τα ευρήματα αυτά αφορούν τη δημόσια υγεία και την εκπαίδευση των ενηλίκων μεγαλύτερης ηλικίας σχετικά με τα συγκεκριμένα φάρμακα. Λαμβάνοντας υπόψη τις καταστροφικές συνέπειες της άνοιας, η ενημέρωση των ενηλίκων μεγαλύτερης ηλικίας για αυτό το κίνδυνο θα τους επιτρέψει να επιλέξουν εναλλακτικά προϊόντα. Θα πρέπει να γίνουν πρόσθετες μελέτες για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα και να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς». Φιλανθρωπικές οργανώσεις λένε ότι οι ηλικιωμένοι πρέπει να ζητούν συμβουλές από τους γιατρούς τους πριν από τη διακοπή οποιασδήποτε φαρμακευτική αγωγή.
