Επιμέλεια Γιώργος Καλλίνης
Οι ερευνητές βρήκαν έναν τρόπο να μπλοκάρουν τα κύτταρα του σώματος που επιτίθενται στον χόνδρο, στους ασθενείς με ρευματοειδής αρθρίτιδα, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά σε προσβεβλημένες αρθρώσεις. Η πρωτοποριακή εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία μιας εντελώς νέας κατηγορίας φαρμάκων που αποτρέπει την βλάβη στις αρθρώσεις.
Μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει εκτεταμένη ανακούφιση στο 40% των ασθενών, οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στις τρέχουσες θεραπείες για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Αυτές οι θεραπείες θα ανακόπτουν την επίθεση στο ανοσοποιητικό σύστημα και στις αρθρώσεις, ανακουφίζοντας τα συμπτώματα της αρθρίτιδας, δηλαδή τη φλεγμονή και επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου.
Τα «άτακτα» κύτταρα που προκαλούν ζημιά
Παρόλο που τα φάρμακα έχουν βελτιωθεί κατά την τελευταία δεκαετία, δυστυχώς ταυτόχρονα καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, αφήνοντας τους ασθενείς σε κίνδυνο ανάπτυξης λοιμώξεων. Πολλοί δεν ανταποκρίνονται ή απλά δεν μπορούν να ανεχθούν τη θεραπεία.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης δρ Nunzio Bottini, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Ντιέγκο, δήλωσε: «Δυστυχώς, για περίπου το 40% των ασθενών, οι στοχευμένες στο ανοσοποιητικό σύστημα θεραπείες δεν είναι επαρκείς για να τους ανακουφίσουν».
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αυτοάνοση νόσος στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται λανθασμένα ίδιο τον ιστό του σώματος, οδηγώντας μετά από κάποια χρόνια, σε επώδυνη φλεγμονή στις αρθρώσεις. Εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από τη συγκεκριμένη νόσο χωρίς θεραπεία, η οποία καταστρέφει μαλακούς ιστούς, χόνδρους και οστά.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτές οι φλεγμονές ενεργοποιούν επίσης εξειδικευμένα κύτταρα τα οποία γιατρεύουν το εσωτερικό των αρθρώσεων, παράγοντας λίπανση και επισκευάζοντας τις βλάβες στις αρθρώσεις. Ωστόσο, όταν τα κύτταρα αυτά - που ονομάζονται κύτταρα αρθρικού υγρού - είναι σε κίνηση, αρχίζουν να εισβάλλουν στον χόνδρο και απελευθερώνουν τα ένζυμα που διασπούν το χόνδρο. Μπορούν επίσης να προκαλέσουν την καταστροφή του οστού. Ο Δρ Bottini είπε: "Ακόμα και αν η φλεγμονή είναι πλήρως υπό έλεγχο με τη βοήθεια των σημερινών θεραπειών, η ζημία για τη σκελετική δομή δεν έχει απαραίτητα σταματήσει μακροπρόθεσμα, διότι τα συγκεκριμένα κύτταρα εξακολουθούν να προκαλούν ζημιά. Και μέχρι τώρα δεν υπάρχει θεραπεία για τη δράση των κυττάρων του αρθρικού υγρού στη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Η νέα προσέγγιση
Οι ερευνητές βρήκαν έναν τρόπο για να ενεργοποιήσουν ένα μόριο στα κύτταρα του αρθρικού υγρού που αποδυναμώνει την ικανότητά τους να εισβάλουν στον χόνδρο της άρθρωσης. Όταν αυτό δοκιμάστηκε σε ένα μοντέλο αρθρίτιδας, ανακόπηκαν τα συμπτώματα της νόσου.
Τώρα, οι ερευνητές κάνουν δοκιμή σε προ-κλινικά μοντέλα είτε συνδυάζοντας αυτό το φάρμακο με άλλες γνωστές θεραπείες της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, για να δουν αν θα έχουν καλύτερα αποτελέσματα. Ο Δρ Bottini πρόσθεσε: «Εάν θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ένα φάρμακο που δρα σε ένα διαφορετικό στόχο, χωρίς αύξηση της καταστολής του ανοσοποιητικού, θα ήταν μια πολύτιμη προσθήκη στη θεραπεία».
Η Δρ Νάταλι Κάρτερ από το κέντρο έρευνα για την αρθρίτιδα στη Μεγάλη Βρετανία, δήλωσε για τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Translational Medicine: «Η νέα αμερικανική έρευνα, που στοχεύει τα κύτταρα που καταστρέφουν τον οστικό σχηματισμό και προκαλούν τη βλάβη χόνδρου, θα μπορούσε να σηματοδοτήσουν μια νέα προσέγγιση για όσους ασθενείς δεν ανακουφίζονται με τις υπάρχουσες θεραπείες».
