Μετά από 7 μήνες ανενεργής κατάστασης
Το σκάφος Philae του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) επιβεβαίωσε χθες ότι επαναλειτούργησε στον κομήτη 67P Τσουριόμοφ-Γκερασιμένκο, δίνοντας τέλος σε μια «χειμερία νάρκη» 7 μηνών. Εγκαταλείποντας το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Rosetta, το οποίο συνεχίζει να βρίσκεται δίπλα στον κομήτη, το σκάφος είχε προσεδαφισθεί με επιτυχία στον κομήτη στις 12 Νοεμβρίου 2014.
Ωστόσο, το γεγονός ότι ήταν σκιερό το σημείο προσεδάφισης είχε σαν αποτέλεσμα τα ηλιακά πάνελ του Philae να μην μπορούν να παράγουν σημαντικά ποσά ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι, για τη λειτουργία του έπρεπε να βασισθεί αποκλειστικά στις μπαταρίες του, με συνέπεια να παραμείνει σε επικοινωνία μόνο για 57 ώρες με το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής στην Κολονία, το κέντρο ελέγχου της αποστολής, πριν πέσει σε «λήθαργο».
Αν και υπήρχαν εκτιμήσεις πως το σκάφος δεν θα «ξυπνούσε» ποτέ ξανά, οι υπεύθυνοι της αποστολής ήταν αισιόδοξοι ότι θα μπορούσε να τεθεί εκ νέου σε λειτουργία, καθώς ο κομήτης θα πλησίαζε στον Ήλιο και στα πάνελ θα άρχισε να φθάνει μεγαλύτερη ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας. Μια αισιοδοξία που επιβεβαιώθηκε πριν από λίγες ώρες, με την αποστολή 300 «πακέτων» δεδομένων από τους ραδιοπομπούς του.
Οι συνθήκες στον πλανήτη
Όπως ανέφερε στο σάιτ του περιοδικού Science ο Στέφαν Ούλαμεκ, από το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής στην Κολονία, τα δεδομένα αφορούσαν την κατάσταση του σκάφους. Και ήταν πολύ θετικά: ακόμη και στο μειονεκτικό σημείο που βρίσκεται, το οποίο φωτίζεται μόλις 3 ώρες κάθε ημέρα, τα φωτοβολταϊκά εξασφάλισαν στο Philae ισχύ 24 watt – μεγαλύτερη δηλαδή από τα 19 watt που χρειάζονται για την αποκατάσταση της επικοινωνίας. Επίσης, η θερμοκρασία καταγράφηκε στους -35 βαθμούς Κελσίου, δηλαδή μεγαλύτερη από τους -45 βαθμούς που είναι απαραίτητη για να τεθούν σε λειτουργία τα υπολογιστικά συστήματα.
Εξίσου εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι στη μνήμη του διαστημοπλοίου υπάρχουν 8000 ακόμη «πακέτα» δεδομένων, κάτι που σημαίνει ότι είχε «ξυπνήσει» μια με δύο ημέρες νωρίτερα, αλλά δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με τη Γη. «Το σκάφος είναι σε καλή κατάσταση, η θερμοκρασία είναι ικανοποιητική, και η ενέργεια επαρκής. Στο μόνο που πρέπει να επικεντρωθούμε είναι στη διάρκεια της ραδιοζεύξης», αναφέρει ο Ούλαμεκ.
Η βελτίωση της επικοινωνίας είναι η άμεση προτεραιότητα για τους επικεφαλής της αποστολής. Γι’ αυτό τον σκοπό, οι μηχανικοί θα αρχίσουν να προσαρμόζουν την τροχιά της Rosetta, ώστε να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά τον ρόλο της ως αναμεταδότη των «πακέτων» στο κέντρο ελέγχου. Όταν αυτό επιτευχθεί, θα στείλουν νέες εντολές στο σκάφος, με στόχους που δεν θα χρειάζεται πάνω από 2-3 ώρες για να υλοποιήσει.
Η επιλογή των στόχων θα γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να ενεργοποιηθούν βαθμηδόν τα όργανά του, ξεκινώντας από εκείνα που καταναλώνουν λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια. Σε δεύτερη φάση, προβλέπεται ότι θα είναι εφικτό να τεθούν ξανά σε λειτουργία η κάμερα και τα συστήματα εντοπισμού, ώστε να προσδιορισθεί με ακρίβεια το σημείο που βρίσκεται το σκάφος πάνω στον κομήτη. Απώτερος σκοπός είναι να ενεργοποιηθεί ο εξοπλισμός με τις μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες, όπως οι δύο θερμικοί θάλαμοι για τη χημική ανάλυση δειγμάτων του κομήτη.
Οι συνθήκες θα βελτιώνονται μέρα με τη μέρα μέχρι τις 13 Αυγούστου, καθώς σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα η τροχιά του κομήτη θα το φέρνει ολοένα και πιο κοντά στον Ήλιο. «Το όνειρο όχι μόνο είναι ζωντανό, αλλά συνεχίζεται», αναφέρει χαρακτηριστικά στο Science ο Ζαν-Πιέρ Μπιμπρίν, ένας από τους επικεφαλής του επιστημονικού επιτελείου της αποστολής. «Πρόκειται για μία τεράστια περιπέτεια».
