Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Τέσσερις νέες ταινίες έκαναν την εμφάνισή τους στις αίθουσες της πόλης στην κινηματογραφική εβδομάδα που ξεκίνησε την Πέμπτη (20/7), οι οποίες είναι οι εξής: α) το ισπανικό crime movie πολλαπλών ανατροπών, με τίτλο «Αόρατος επισκέπτης», β) το ολίγον γλυκανάλατο «Η γυναίκα του ζωολογικού κήπου», με την Τζέσικα Τσαστέιν, γ) η γαλλική κωμωδία «Και μαζί και χώρια» και δ) η περιπέτεια δράσης “Overdrive”.
Αόρατος επισκέπτης
Αξιολόγηση: ** ½
Σκηνοθεσία: Οριόλ Πάουλο
Παίζουν: Μάριο Κάσας, Άνα Βαχενέρ, Χοσέ Κορονάδο
Διάρκεια: 106’
Πριν από κάποια χρόνια, το ισπανικό σινεμά, ή τουλάχιστον η αντίληψη του ελληνικού κοινού περί αυτού, εξαντλούταν στις ταινίες του Πέδρο Αλμοδόβαρ, που γνώριζαν μεγάλη απήχηση (και) στη χώρα μας. Πιο πρόσφατα, ο ισπανικός κινηματογράφος συνδέθηκε με το είδος των ταινιών τρόμου, μετά από διάφορα ισπανικά σουξέ του συγκεκριμένου genre. Τώρα τελευταία, αν θέλαμε να διατυπώσουμε το βασικό χαρακτηριστικό της ισπανικής κινηματογραφίας, αυτό θα μπορούσε να συνοψιστεί στον εξής τίτλο: το ισπανικό σινεμά εντρυφεί και ειδικεύεται στις ταινίες είδους.
Heist movies, πολιτικά και δικαστικά θρίλερ, whodunit και serial killer περιπέτειες, ο ισπανικός μπαχτσές διαθέτει μεγάλη ποικιλία, επιδεικνύοντας την κατάλληλη τεχνοτροπία για την εκάστοτε περίπτωση. Οι ταινίες είδους (δεν αναφερόμαστε, φυσικά, σε αυτές που έχουν ως ρητό ή άγραφο σκοπό τον επαναπροσδιορισμό ή την παρωδία της μήτρας από την οποία ξεπήδησαν) είναι τρόπον τινά υποχρεωμένες να σέβονται τις καταβολές και την κληρονομιά τους, να τηρούν ή έστω να μην αγνοούν τις συμβάσεις στις οποίες υπόκεινται, να βρίσκουν τον κατάλληλο τρόπο και την πρέπουσα μέθοδο για να πατούν τα κουμπιά που πρέπει, τη στιγμή που πρέπει, χωρίς να καταλήγουν προβλέψιμες ή μηχανιστικές.
Το “Contratiempo” ανήκει στη μεγάλη οικογένεια των crime movies που βασίζονται σε twists, τα οποία twists, με τη σειρά τους, πρέπει να στρογγυλοκάθονται σε μία θαυμαστή ισορροπία. Ο θεατής, ως ένα εξ ορισμού ανυπεράσπιστο ον, αφημένος στο έλεος του πανιού και της σκοτεινής αίθουσας, είναι διατεθειμένος να εξαπατηθεί και να πλανηθεί. Είναι μέσα στη φύση του παιχνιδιού της κινηματογραφικής θέασης, είναι ανά στιγμές ζητούμενο, είναι κομμάτι της σαγήνης και της ομορφιάς του ψέματος που ακούει στο όνομα σινεμά. Μολαταύτα, ακόμη και αυτός ο οικειοθελής «εμπαιγμός» δεν είναι άμοιρος ευθυνών ή υπεράνω ορίων. Οι ανατροπές δεν πρέπει ποτέ να γίνονται αυτοσκοπός, ο θεατής δεν πρέπει ποτέ να υποβαθμιστεί σε ρόλο πειραματόζωου, το οποίο η πλοκή θα αποπροσανατολίζει ψυχαναγκαστικά, με αλλεπάλληλες στροφές 360 μοιρών. Οι ανατροπές απαιτούν προσεγμένη ενορχήστρωση, απαιτούν κοφτερούς υπαινιγμούς, απαιτούν συμμετρία τονικότητας (για να το θέσουμε χονδροειδώς, τι αποφασίζεις να φανερώσεις προκειμένου να καμουφλάρεις το αληθινό ζητούμενο) απαιτούν πνευματώδες φλερτ και όχι αυνανιστική επίδειξη.
Το Contratiempo είναι μία ευφυέστατη συρραφή αμέτρητων ανατροπών και συμπτώσεων, με ένα γοητευτικό αδιόρατο συνδετικό νήμα να αχνοφαίνεται στο πίσω φόντο, και με ένα ρυθμό που καταφέρνει να διατηρείται σε μόνιμο up-tempo, χωρίς ποτέ να φωνασκεί. Η αλήθεια δεν είναι απλώς μία ατελείωτη διαπραγμάτευση ανάμεσα στις ατελείωτες εκδοχές της και το μοναδικό μονοπάτι που οδηγεί σε αυτήν είναι στρωμένο με το πιο αληθινό υλικό της ζωής μας: τα ψέματα. Κανείς δεν ψεύδεται χωρίς κίνητρο, μονολογεί ένας βασικός χαρακτήρας, σε μία αποστροφή του λόγου του, υπονοώντας το πραγματικό επιμύθιο. Πάντα υφίσταται μία ατζέντα, πάντα υπάρχει κάτι να κερδηθεί και να χαθεί, πάντα οι πράξεις μας φιλτράρονται από μία στάθμιση συνθηκών, επιθυμιών, αναγκών και συμφερόντων. Ο Καταλανός σκηνοθέτης Οριόλ Πάουλο, στη δεύτερη ταινία του, φτιάχνει ένα περίτεχνο μωσαϊκό (α)πιθανοτήτων και μας βυθίζει σε ένα καθεστώς μόνιμης επιφυλακής, η οποία, όμως, από ένα σημείο και έπειτα, παύει να διεγείρει το ενδιαφέρον.
Εν ολίγοις, παρά τις μπόλικες αξιοσημείωτες αρετές του, το “Contratiempo” δεν μπορεί να ξεφύγει από την παγίδα που έχει στήσει εξαρχής στον εαυτό του. Η καλοδεχούμενη εξαπάτηση του θεατή δεν μπορεί ποτέ να υποβαθμιστεί σε ένα ακατάσχετο αράδιασμα αναληθειών και στρεβλωμένων οπτικών. Το σινεμά οφείλει να είναι η τέχνη του αντικατοπτρισμού, της ψευδαίσθησης, της τεθλασμένης πραγματικότητας, της παραμορφωτικής δίνης. Όχι των λανθασμένων οδηγιών σε κάθε γωνιά του δρόμου. Το σινεμά είναι η αποθέωση του αφανούς κόπου. Όχι της προσπάθειας που βγάζει μάτι από χιλιόμετρα και εκπέμπει τον ψυχαναγκασμό του εντυπωσιασμού.
Επίσης στις αίθουσες:
Η γυναίκα του ζωολογικού κήπου
Σκηνοθεσία: Νίκι Κάρο
Παίζουν: Τζέσικα Τσαστέιν, Ντάνιελ Μπρουλ, Γιόχαν Χέλντενμπεργκ
Διάρκεια: 124’
Πολωνία, 1939. Όταν οι Ναζί εισβάλλουν στη χώρα, ο ζωολογικός κήπος της Βαρσοβίας περνάει στη διαχείριση των κατακτητών. Οι ηρωικοί του ιδιοκτήτες, όμως, στήνουν ένα υπόγειο δίκτυο που έχει ως σκοπό τη διάσωση του εβραϊκού πληθυσμού της πόλης.
Και μαζί και χώρια
Σκηνοθεσία: Ντομινίκ Φαρουτζιά
Παίζουν: Ζιλ Λελούς, Μανού Παγιέ, Λουίζ Μπουργκουάν
Διάρκεια: 93’
O Ιβάν και η Ντελφίν χωρίζουν με πολιτισμένο τρόπο, με το διαζύγιο να αφήνει ανεπηρέαστα τα παιδιά. Όταν όμως ο Ιβάν βαλτώνει οικονομικά, καταφεύγει σε μία λύση απελπισίας. Αποφασίζει να διεκδικήσει έμπρακτα το 20% του σπιτιού της Ντελφίν. Μία ακόμη θερινή χαζομαρίτσα από τη Γαλλία.
Overdrive
Σκηνοθεσία: Αντόνιο Νεγκρέτ
Παίζουν: Σκοτ Ίστογουντ, Φρέντι Θορπ, Άνα ντε Άρμας
Διάρκεια: 92’
Δύο αδέλφια, που κάνουν καριέρα ως κλέφτες πολυτελών αμαξιών, βρίσκονται πλέον στο έλεος του βαρόνου του υποκόσμου, που ελέγχει τη γαλλική Ριβιέρα. Και είναι αναγκασμένοι να κλέψουν ένα πανάκριβο αμάξι από τον βασικό του αντίπαλο, με αντάλλαγμα τη ζωή τους.
Η σινεφίλ ατάκα της εβδομάδας
«Στο γύρισμα μίας ταινίας, δεν έχεις την πολυτέλεια να είσαι ευγενικός»
Τζέσικα Τσαστέιν
*Από την Έντυπη Έκδοση Τύπος Θεσσαλονίκης
