Του ΤΑΣΟΥ ΘΩΜΑ
Τον περασμένο Δεκέμβριο η Γερμανία, η ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης έριχνε το ποσοστό ανεργίας σε 6,8%, το χαμηλότερο ποσοστό από την επανένωση της χώρας. Τότε ο υπουργός Οικονομικών, Φίλιπ Ρέσλερ, δήλωνε γεμάτος περηφάνια πως το 2011 ήταν το πιο «επιτυχημένο έτος για τους Γερμανούς εργαζομένους από την επανένωση της χώρας». Συνέχιζε λέγοντας πως η «ζήτηση για εργασία παραμένει υψηλή παρά την τρέχουσα οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη. Συνολικά, η ανάκαμψη της απασχόλησης θα πρέπει να συνεχιστεί, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Η αγορά εργασίας παραμένει ένας από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας μας». Το επονομαζόμενο γερμανικό θαύμα έχει την σκοτεινή του πλευρά, την οποία εξέθεσε η Διεθνής Οργάνωση Εργασία (ILO) στην ετήσια έκθεσή της για την Παγκόσμιες Τάσεις Απασχόλησης του 2012 (Global Employment Trends 2012).
Όπως επισημαίνει η ILO, παρότι η Γερμανία είναι η χώρα που συμβάλλει περισσότερο στα πακέτα διάσωσης των χωρών της ευρωζώνης, πληρώνει το πρόβλημα που η ίδια δημιούργησε. Η γερμανική πολιτική της συγκράτησης των μισθών τις τελευταίες δεκαετίες έχει οδηγήσει στην γιγάντωση του Βερολίνου, ενώ ταυτόχρονα έπληττε τους γείτονές της, συμβάλλοντας στη σημερινή κρίση χρέους της ευρωζώνης. Όσο η εξαγωγή των προϊόντων του βιομηχανικού αυτού κολοσσού αυξανόταν, οι χαμηλοί μισθοί στη χώρα περιόριζαν την εγχώρια ζήτηση, με αποτέλεσμα να πέφτουν οι εισαγωγές. Πιο απλά, οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες δεν πουλούσαν στους Γερμανούς όσα αγοράζουν από αυτούς. Σύμφωνα με την ILO, οι εμπορικές αυτές ανισότητες αποτελούν έναν από τους λόγους της σημερινής κρίσης στην ευρωζώνη.
Στην έκθεση για τις Διεθνείς Τάσεις Απασχόλησης για το 2012, η ILO υποστηρίζει ότι οι πολιτικές μείωσης των μισθών τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ιδιαιτέρως υπό την καγκελαρία του Γκέρχαρντ Σρέντερ, που ηγείτο του συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών - Πρασίνων ως το 2005, έχουν ευνοήσει σημαντικά τη γερμανική βιομηχανία εξαγωγών. «Η αυξανόμενη ανταγωνιστικότητα των Γερμανών εξαγωγέων έχει ταυτοποιηθεί ως η δομική αιτία πίσω από τις πρόσφατες δυσκολίες της ζώνης του ευρώ», αναφέρει η έκθεση. «Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχει δημιουργήσει συνθήκες για μια παρατεινόμενη οικονομική βουτιά, καθώς τα υπόλοιπα κράτη - μέλη βλέπουν ολοένα και περισσότερο τη βίαιη υποχώρηση των μισθών ως τη λύση στην απώλεια της ανταγωνιστικότητάς τους», προσθέτει η ILO.
Σύμφωνα με έρευνα της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας εν έτει 2010, οι μισθοί του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν μόλις κατά 21,8% μεταξύ 2000 και 2010, την ώρα που ο μέσος όρος σε ολόκληρη την ευρωζώνη των 27 ανερχόταν σε 35,5%. Λαμβάνοντας υπόψη τους πραγματικούς μισθούς, διαπιστώνεται στασιμότητα, σε συνδυασμό με μια πραγματική υποχώρηση μεταξύ 2004 και 2008.
Ποιες είναι αυτές οι πολιτικές που φωτογραφίζει η ILO; Ποια είναι πραγματικά η ατμομηχανή της Ευρώπης, όπως συνηθίζουμε να αποκαλούμε την Γερμανία; Ένας ακόμη καταστροφέας της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη, ο Σοσιαλιστής Καγκελάριος Γκέρχαρτ Σρέντερ, εν έτει 2003 εισήγαγε το μεγαλύτερο πρόγραμμα μεταρρύθμισης που έλαβε χώρα στην ιστορία της Γερμανίας μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η περιβόητη «Ατζέντα 2010» σχεδιάστηκε για να ανασύρει το έθνος από μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής στασιμότητας μέσω τεράστιων περικοπών στον κοινωνικό τομέα που θεωρήθηκε υπέρμετρα γενναιόδωρος. Το εξαγωγικό θαύμα της Γερμανίας βασίστηκε στην «Ατζέντα 2010» παγώνοντας τους μισθούς εδώ και μια δεκαετία. Βασίστηκε στους μισθούς των 400 ευρώ, το λεγόμενο μίνι-τζομπ, μια μερική απασχόληση που ρίχνει τους δείκτες ανεργίας δημιουργώντας περισσότερους ενοικιαζόμενους εργαζομένους. Βασίστηκε στον εκβιασμό των ανέργων να δεχτούν οποιαδήποτε δουλειά σε οποιαδήποτε ηλικία ασχέτως ειδικότητας. Μάλιστα, η ίδια η Άνγκελα Μέρκελ, αντίπαλος του Σρέντερ το 2003, έχει αποδώσει τα εύσημα στον τότε καγκελάριο για το «κουράγιο και την αποφασιστικότητά του» στην ευθυγράμμιση του κοινωνικού κράτους με ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Η ILO καταλήγει πως άπαξ και η Γερμανία εγκαταλείψει την πολιτική των χαμηλών μισθών, τότε θα δημιουργηθούν «θετικές συνθήκες διάχυσης στην υπόλοιπη Ευρώπη». Στην πραγματικότητα, όμως η Γερμανία εμφανίζει την ίδια πολιτική τόσο εγχώρια όσο και επικυριαρχικά στην υπόλοιπη Ευρώπη. Μόλις τον προηγούμενο μήνα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έδωσε στοιχεία στη δημοσιότητα που αποδεικνύουν ότι το προσδόκιμο ζωής των χαμηλόμισθών του μίνι-τζομπ και της «Ατζέντας 2010» μειώνεται την τελευταία δεκαετία. Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε και δημοσιοποίησε η κοινοβουλευτική ομάδα της ριζοσπαστικής αριστεράς Die Linke, άτομα με χαμηλά εισοδήματα ζούσαν 77,5 χρόνια το 2001, αλλά μόλις 75,5 χρόνια το 2010. Μάλιστα, στα κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας η πτώση του προσδόκιμου ζωής είναι δραματική. Από τα 77,9 χρόνια μειώθηκε στα 74,1 χρόνια. Την ίδια ώρα η Γερμανία ετοιμάζεται για νέα αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης λέγοντας πως αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής!
