Του Νικόλαου Παρασκευόπουλου*
Το 2018 για την πόλη της Θεσσαλονίκης ήταν χρονιά με καλά και άσχημα νέα. Στα καλά πρέπει να κατατάξουμε το γεγονός ότι στα οικοδομικά τετράγωνα της πόλης τα κλειστά ή ανοίκιαστα μαγαζιά είναι πια πολύ λιγότερα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, ότι η κυκλοφορία στους δρόμους κοντεύει να φθάσει στους παλιούς ζωηρούς ρυθμούς, καθώς και ότι η κατασκευή του ΜΕΤΡΟ, προχωρεί πια με γρήγορους ρυθμούς.
Το άσχημο νέο είναι ότι η χρονιά σημαδεύτηκε από έντονες ρατσιστικές και μισαλλόδοξες εξάρσεις. Κρούσματα φασιστικής, ομοφοβικής και εθνικιστικής βίας αμαύρωσαν την ιστορία και την καθημερινότητα της πόλης και των κατοίκων της. Η πόλη έδειξε σε κάποιες στιγμές να φορά ένα αποκρουστικό προσωπείο.
Με «ορόσημο» τον ξυλοδαρμό του Δημάρχου Γ. Μπουτάρη άνοιξαν οι κερκόπορτες ακραίων και σκοτεινών δυνάμεων. Δεκάδες βεβηλώσεις μνημείων (τα εβραϊκά μνημεία αριθμούν περί τις 13 βεβηλώσεις στη Βόρεια Ελλάδα), κρούσματα ομοφοβικού μίσους, στρατολογήσεις νέων και εφήβων μαθητών, απρόκλητες σωματικές και φραστικές επιθέσεις σε βάρος μεταναστών συνέθεσαν ένα πολύ βαρύ περιβάλλον.
Η καταδίκη και η συμπαράσταση στα θύματα ήταν πάντοτε ομόθυμη και μαζική. Όμως δεν φάνηκε αρκετή για να αποτρέψει μελλοντικά την αναπαραγωγή παρόμοιων περιστατικών.
Μπροστά στην μεγάλη αυτή πρόκληση που απειλεί την κοινωνική συνοχή της πόλης, η αντίδραση έπρεπε να είναι συλλογική και στοχευμένη, συνεχής και αποφασιστική, καθολική και άμεση. Για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκε το Παρατηρητήριο κατά της ρατσιστικής βίας, του φασισμού και των εθνικιστικών παρεκτροπών.
Δεκάδες πολίτες από διαφορετικούς ιδεολογικοπολιτικούς χώρους, με διαφορετικές καταβολές και ιδιότητες συστρατεύτηκαν με κοινούς σκοπούς: την παρεμπόδιση του εκφασισμού και εκβαρβαρισμού της κοινωνίας, την προάσπιση του κράτους δικαίου, με σεβασμό και πίστη στις αρχές και τις αξίες της αλληλεγγύης και της κοινωνικής ειρήνης.
Τα πρώτα βήματα ήδη έγιναν, το Παρατηρητήριο παρουσιάστηκε στο κοινό, οριοθετήθηκαν οι στόχοι και οι δραστηριότητες και μέλημα πλέον είναι η ανάπτυξη των συνεργειών και η από κοινού σύμπραξη με όλους τους προοδευτικούς φορείς της πόλης και τους πολίτες που είναι ενεργοί και αλληλέγγυοι προς τα συνήθη ή μη θύματα αυτών των επιθέσεων
Η συμπόρευση όλων γίνεται ακόμη πιο επιτακτική καθώς η αρχή του νέου έτους, ήδη βρίσκει την πόλη αντιμέτωπη με πολλά ανοιχτά μέτωπα. Η Συμφωνία των Πρεσπών, η οποία επίκειται να έρθει στη Βουλή το επόμενο διάστημα μπορεί να πυροδοτήσει αντιδράσεις και ο διχαστικός, πολωτικός λόγος έτσι θα εκτρέψει έντονα την πολιτική ζωή σε ένα παιχνίδι ακραίου καιροσκοπισμού και μικροκομματικής εκμετάλλευσης. Εκεί οφείλουμε όλοι να δείξουμε εγρήγορση και αποφασιστικότητα.
Το προσφυγικό, η καταπολέμηση των ανισοτήτων που η παρατεταμένη οικονομική κρίση προκάλεσε, η προσπάθεια ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, η αισθητή αποκατάσταση των αδικιών που επωμίζονταν συνεχώς οι πολίτες, είναι οι μεγάλες προκλήσεις με τις οποίες η ελληνική κοινωνία και η παρούσα κυβέρνηση θα κληθεί να αναμετρηθεί σε διεθνές, εθνικό αλλά πρωτίστως σε τοπικό επίπεδο.
Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται πλέον μπροστά σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Η ευκαιρία να αποτελέσει ισχυρό οικονομικό – και όχι μόνο- πυλώνα των Βαλκανίων δεν πρέπει να χαθεί, χωρίς λόγο. Ο διεθνής αποκλεισμός και η απομόνωση της θα ζωντανέψει τις πιο μελανές και τρομακτικές σελίδες του παρελθόντος.
Όσο κοινότοπο και αν ακούγεται, το 2019 ας είναι η αφετηρία για να αλλάξει η Θεσσαλονίκη σελίδα. Να ξεχωρίσει ως μια πόλη δημοκρατική, ανοιχτή, ζωντανή, αλληλέγγυα προς όλους, ειρηνική και ευημερούσα, ανεκτική στη διαφορετικότητα και προστατευτική με τις ανάγκες όλων. Τη Θεσσαλονίκη αυτή πρέπει να διεκδικήσουμε. Χρόνια πολλά!
*Ο Νικόλαος Παρασκευόπουλος, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, είναι Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στην Α΄ Θεσσαλονίκης και Ομ. Καθηγητής Νομικής του Α.Π.Θ.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
