Του Θωμά Γκοσινή
Έναν περίπου αιώνα πριν, ο Ζωρζ Κουρτελίν ζούσε στο Παρίσι. Και έγραφε. Ο Κουρτελίν έγραφε διηγήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά, ποιήματα, έγραφε ακόμα και άρθρα, ιστορίες και κριτικές ποίησης σε μια μικρή εφημερίδα. Δε ζούσε φυσικά από αυτό. Δεν ήταν κανένας αργόσχολος κουλτουριάρης ο άνθρωπος. Είχε και δουλειά. Θα σκεφτεί κανείς, πώς διάβολο έβρισκε χρόνο να γράφει, να γράφει, να γράφει και να δουλεύει κιόλας; Δε θέλει και πολλή φαντασία. Ο Ζωρζ Κουρτελίν εργαζόταν ως δημόσιος υπάλληλος.
Συνοψίζοντας σε μια φράση τα όσα βίωσε στις δημόσιες υπηρεσίες του Παρισιού κατά τη διάρκεια της θητείας του εκεί, ο Κουρτελίν σκαρφίστηκε ένα – ως συνήθως – χιουμοριστικό γνωμικό: «Οι δημόσιες υπηρεσίες είναι το μέρος όπου οι υπάλληλοι που έρχονται αργοπορημένοι, συναντούν στη σκάλα αυτούς που σχολάνε νωρίτερα». Κι αυτό στο Παρίσι, στα 1910. Κάτι τέτοια σε κάνουν να επεξεργάζεσαι καταστάσεις από την αρχή. Μήπως τελικά αδικούμε τον ελληνικό δημόσιο μηχανισμό; Εντάξει, έχουμε τα προβληματάκια μας δεκαετίες τώρα. Αλλά τα έχουν και αλλού, προφανώς. Από παλιά. Μήπως είμαστε πολύ σκληροί με τον Έλληνα δημόσιο υπάλληλο και τις υπηρεσίες όπου εργάζεται;
Και μετά, καθώς ταλαντεύεσαι ανάμεσα στις σκέψεις σου και ετοιμάζεσαι να παραδεχτείς ότι ήσουν μια ζωή υπερβολικός, έρχεται μια ωραία μέρα σαν την Παρασκευή και μια ειδησεογραφική βόλτα στο διαδίκτυο αρκεί για να σε κάνει και πάλι να σιχτιρίζεις το σύμπαν. Με ένα ανεπαίσθητο χαμογελάκι, γιατί πια δικαιολογείσαι απόλυτα να ξεφωνίζεις το ελληνικό δημόσιο, όπως κάνεις άλλωστε μια ζωή. Το σίγουρο είναι ότι αν ο Κουρτελίν μπορούσε να γίνει μάρτυρας των ευτράπελων που διαδραματίζονται στο ελληνικό δημόσιο του σήμερα, θα χειροκροτούσε εκστασιασμένος για τα δυσθεώρητα ύψη στα οποία έχουν εκτοξεύσει μερικοί Έλληνες συνάδελφοι την τέχνη της κομπίνας.
Πάμε να απολαύσουμε μαζί τις αποκαλύψεις μιας και μόνης μέρας, σε αυτή την υπέροχη και ηλιόλουστη γωνία γης που αντιστέκεται ακόμα και θα αντιστέκεται για πάντα στη λογική. Υπάλληλος του ΕΚΑΒ στη Βόρεια Ελλάδα κατόρθωσε να απουσιάζει από την υπηρεσία του για 5 χρόνια, διάστημα στο οποίο φυσικά και πληρωνόταν κανονικά, χωρίς να έχει ενημερώσει τους προϊσταμένους του ή να προσκομίσει κάποιο δικαιολογητικό. Αυτό, κύριοι, είναι μαγκιά. Στο ίδιο αυτό διάστημα, ο εν λόγω υπάλληλος, θύμα της κρίσης και παράδειγμα Έλληνα βιοπαλαιστή, αναγκαζόταν να εργάζεται παράλληλα στην καφετέρια της αδελφής του. Διότι πώς να τα βγάλεις πέρα με ένα μισθό Δημοσίου τη σήμερον ημέρα; Εξάλλου, σημασία έχει πού είναι η ψυχή και όχι το σώμα, και είμαι βέβαιος πως ψυχικά ο εν λόγω υπάλληλος ήταν ολότελα δοσμένος στο καθήκον. Το καλύτερο όλων, όμως, ήταν η εξοντωτική τιμωρία που του επεφύλασσε το πειθαρχικό συμβούλιο που εξέτασε την περίπτωση. Αδέκαστοι όπως πάντα οι επιθεωρητές, δεν σκέφτηκαν προφανώς πως αυτός ο άνθρωπος προσελήφθη για να μη δουλεύει και θα πρέπει να αναζητηθεί εκείνος που τον προσέλαβε, οπότε εξάντλησαν την αυστηρότητά τους στον φτωχό βιοπαλαιστή, τιμωρώντας τον με στέρηση αποδοχών για 3 μήνες. Αφού λοιπόν εισέπραξε μισθούς 60 μηνών για δουλειά στην οποία ουδέποτε εμφανίστηκε, τιμωρήθηκε με 3 μήνες. Με μια απόφαση – φωτιά, λοιπόν, το πειθαρχικό συμβούλιο αποφάσισε να περιορίσει τα κέρδη που απέφερε στον υπάλληλο η παρασπονδία του σε μισθούς 57 μηνών. Αυτό, κύριοι, εγώ το λέω επανάσταση.
Γιατρός του ΕΣΥ που υπηρετούσε σε Κέντρο Υγείας και παράνομα συνταγογραφούσε φάρμακα σε δεκάδες ασθενείς που δεν τα χρειάζονταν, τιμωρήθηκε με την ίδια εξοντωτική ποινή από τους επιθεωρητές του ΟΓΑ. Υπάλληλος της διεύθυνσης Μεταφορών στην Περιφέρεια της Κρήτης, που υπηρετεί στην υπηρεσία έκδοσης διπλωμάτων οδήγησης άφηνε (με το αζημίωτο) να εξετάζονται οδηγοί στη θέση των υποψηφίων οδηγών. Τιμωρήθηκε με παύση 6 μηνών. Σε τρεις υπαλλήλους του ΟΣΕ που ευθύνονται για τον εκτροχιασμό αμαξοστοιχίας αλλά και σε γιατρό του ΕΣΥ, ο οποίος παράλληλα με τη δουλειά του στο νοσοκομείο απασχολούνταν παράλληλα και σε κέντρο πρόληψης ναρκωτικών, δεν επιβλήθηκε καμιά απολύτως ποινή.
Το θέμα βέβαια δεν είναι οι 5, 10, 100 δημόσιοι υπάλληλοι που δεν κάνουν τη δουλειά τους και πληρώνονται. Δεν είναι οι κάθε λογής ασυνείδητοι υπάλληλοι αυτοί που αμαυρώνουν τη φήμη του Δημοσίου - αν και σαφέστατα έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης -, αλλά οι διοικούντες. Εκείνοι που επιτρέπουν τις παρασπονδίες, εκείνοι που τρώνε τη μερίδα του λέοντος από την πίτα εδώ και 30 και βάλε χρόνια. Οι έλεγχοι και τα πειθαρχικά συμβούλια μας δείχνουν το πόσο κακά παιδιά είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι (εντύπωση που εφαρμόζεται έπειτα συλλήβδην από την κοινή γνώμη στο σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων) και προετοιμάζουν το έδαφος για τις επερχόμενες απολύσεις, αλλά, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, κουβέντα ακόμα για Υπουργούς, Περιφερειάρχες, Δημάρχους, Προϊστάμενους και κάθε είδους αρμόδιους. Και μέσα σε όλα αυτά, ο επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρος Ρακιτζής, να δηλώνει: «Από τότε που συμμετέχουν οι δικαστές στα πειθαρχικά συμβούλια, οι αποφάσεις έγιναν πιο σοβαρές και πιο αιτιολογημένες». Δώσ’ μου τα μάτια σου, να δω το πώς με βλέπεις…