Του Γιώργου Καλλίνη
Θα ήταν πολύ ωραία να συζητάμε για μια Ελλάδα η οποία μπορεί να διαμορφώνει πολιτικές για τον εαυτό της χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. Αλλά δυστυχώς αυτή την περίοδο είναι αδύνατον. Πρέπει να αναγάγουμε τις πολιτικές αποφάσεις τουλάχιστον σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να μην συμπεριλάβουμε και την άλλη άκρη του Ατλαντικού η οποία εκπροσωπείται από το ΔΝΤ. Εδώ και καιρό έχουμε αποδεχτεί ότι όλες οι πολιτικές και οικονομικές πρωτοβουλίες υποδεικνύονται από άλλους. Τώρα είμαστε μπροστά στην συνειδητοποίηση ότι αυτό το μοντέλο λιτότητας θα είναι το μέλλον της Ε.Ε., όχι μόνο για μας αλλά και για άλλα αδύναμα κράτη της 'Ενωσης. Αν φυσικά δεν αλλάξει κάτι δραστικά στο άμεσο μέλλον.
Η συζήτηση είχε αρχίσει με τη θέση ότι «χρησιμοποιούν την Ελλάδα σαν πειραματόζωο». Και όντως οι πολιτικές λιτότητες για πρώτη φορά εφαρμόστηκαν τόσο σκληρά σε μια χώρα της Ε.Ε.. Και όντως η Ελλάδα ακόμη χρησιμοποιείται σαν case study για το αν μπορεί να ανακάμψει μια παραπαίουσα οικονομία με αυστηρότατες περικοπές και λιτότητα. Αλλά και για το πώς αντιδράει ο κόσμος σε μια τόσο βάναυση επιδρομή-σοκ στα δικαιώματα του, στο εισόδημα του, στο μέλλον του. Ίσως ακόμη περισσότερο να είναι ένα πείραμα για να μπορέσουν να θεσμοθετήσουν την αντίδραση-τιμωρία, στα κράτη μέλη που δεν έπιασαν τους στόχους, με τη χρήση εποπτικών μηχανισμών στα οικονομικά των κρατών.
Μα είναι ένα συμπέρασμα το οποίο μπορούμε να προτάξουμε με σιγουριά. Ότι η Ε.Ε. προσπαθεί να οχυρώσει -σχεδόν νομικά- το σκληρό, μνημονιακό νεοφιλελευθερισμό ως την μόνη οικονομικό/πολιτική οδό για τα κράτη μέλη. Δηλαδή μνημόνια και πολιτικές λιτότητας σε όλη την Ευρώπη, για να μεθοδευτεί η ενοποίηση και να μην παρουσιαστούν άλλες αρνητικές εκπλήξεις. Όπως πληροφορούμαστε τελευταίως, στην ατζέντα έχει μπει και η πιθανότητα κύρωσης που πετάει έξω κάποιο κράτος από την ένωση. Οι δύο δούρειοι ίπποι για να γίνουν τα παραπάνω είναι το «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» το οποίο απαιτεί τα κράτη μέλη να στέλνουν τους προϋπολογισμούς για έγκριση και το «Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης» το οποίο γίνεται πολύ πιο αυστηρό στους στόχους του.
Η αμέσως πιο θλιβερή διαπίστωση είναι ότι όπως έχουμε παρατηρήσει στη χώρα μας, η πολύ δημοκρατία δεν συμβαδίζει με την αυστηρή λιτότητα και τα μνημόνια. Το καθεστώς που συμφέρει είναι μια νέα δημοκρατία συνεχούς έκτακτης ανάγκης, η οποία χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να ικανοποιήσει τους οικονομικούς στόχους και να καταπιέσει τα μεσαία στρώματα και τους φτωχούς. Είναι αποδεκτό από τις κυβερνήσεις ότι οι ανισότητες θα μεγαλώνουν μεταξύ πλουσίων και φτωχών και αυτό φαίνεται να είναι μια θυσία που είναι διατεθειμένοι να κάνουν για να διασφαλίσουν την σταθερότητα της Ε.Ε..
Λίγες γραμμές πιο πάνω είπαμε «αν δεν αλλάξει κάτι δραστικά». Η μόνη δημοκρατική εναλλακτική οδός αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη είναι οι προτάσεις του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, του οποίου σε λίγο θα προεδρεύσει ο Αλ. Τσίπρας για τις επερχόμενες ευρωεκλογές. Αυτό το μέτωπο έχει ανοίξει για τα καλά μετά την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, με τη λογική ότι ένα τέτοιο κίνημα κατά της λιτότητας και υπέρ της δημοκρατίας μπορεί να αποτελέσει το αντίβαρο στην νεοφιλελεύθερη λιτότητα που επιβάλλεται σήμερα. Προς το παρόν πάντως, είναι τόσο μεγάλες οι αντιθέσεις των προτάσεων της ευρωπαϊκής αριστεράς με τις γενικότερες κατευθύνσεις της ένωσης που είναι απορίας άξιο πως μπορεί να αλλάξουν μαζικά γραμμή οι ευρω-ηγεσίες. Άρα ας αντικαταστήσω, καλύτερα, το «δραστικά» με το «σταδιακά».
Η συζήτηση μεταφέρεται από τα εθνικά στα ευρωπαϊκά. Κάπως έτσι άλλαξε ξαφνικά η γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ από Τέξας για την έξοδο από το ευρώ, προσπαθώντας να συμβιβάσει τη γραμμή σε Ελλάδα και Ευρώπη. Αυτά μάλλον σκέφτηκε και ο πρωθυπουργός και τον έπιασε ο πόνος να συκοφαντήσει τα κόμματα που ανήκουν στο κόμμα της ευρωπαϊκής αριστεράς. Γιατί την ώρα που η συζήτηση αλλάζει, αυτοί είναι οι μόνοι που προσπαθούν να συγκροτήσουν μια εναλλακτική πρόταση να έχουν τόσοι πολλοί άνεργοι και φτωχοποιημένοι πολίτες της Ε.Ε.. Διαχρονικά άλλωστε τρομάζει τους κυβερνώντες μια μειοψηφία που εκφράζει την πλειοψηφία, όταν αντιλαμβάνονται ότι οι ίδιοι κατέχουν για λίγο μια πλειοψηφία που εξυπηρετεί μια μειοψηφία.
