Γράφει ο Παναγιώτης Σκουρής*
Ένα από τα πιο ωραία συστατικά της πρόσφατα αποκτηθείσας από το γράφοντα πανεπιστημιακής ιδιότητας αναμφισβήτητα είναι η συναναστροφή με νέους ανθρώπους. Αναζωογονητικό είναι αυτό, μα την αλήθεια.
Ακόμα πιο ενδιαφέρον όπως είναι το ότι έρχεσαι με κοντινότερη και πιο πραγματική επαφή με τις ανησυχίες τις αγωνίες και τις αναζητήσεις τους. Μία από αυτές σχετίζεται, διαχρονικά για τη νεολαία άλλωστε, με το επάγγελμα και το βιοπορισμό. Δεν αλλάζουν πολύ αυτά τα πράγματα, μόνο ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, τα οποία κατά κύριο λόγο επηρεάζονται από τα διαφορετικά δεδομένα κάθε εποχής.
Αυτό που κυριαρχεί, και κυριαρχούσε πάντα, είναι η αναζήτηση της λεγόμενης μοναδικής ιδέας. Μιας ιδέας που θα σου έρθει ξαφνικά ή μετά από αρκετή σκέψη και θα σε οδηγήσει στο να πιάσεις την καλή. Στην καλύτερη περίπτωση χάρη σε αυτή δε θα χρειαστεί να δουλέψεις και να κουραστείς ποτέ στη ζωή σου. Και εμείς το σκεφτόμαστε αυτό, όταν ήμαστε στην αντίστοιχη φάση ζωής και ηλικία. Σήμερα απλά λόγω της τεχνολογίας και της ανάπτυξης των κοινωνικών δικτύων, είναι πιο μεγάλο το ξεσάλωμα. Και φυσικά, όχι μόνο στη νέα γενιά, για να είμαστε δίκαιοι.
Η αλήθεια είναι, ότι οι οραματιστές της καλής ιδέας είναι άπειροι, αλλά αυτοί που πραγματικά το καταφέρνουν πάρα πολύ λίγοι. Απλά, αυτοί που δεν τα καταφέρνουν εν τέλει, δε γίνονται γνωστοί.
Δεν είναι αφύσικο να το ονειρεύεται κανείς αυτό. Ποιος άλλωστε στην πραγματικότητα επιθυμεί να κουράζεται;
Ωστόσο, η σκληρή πραγματικότητα λέει, ότι για να πετύχεις, πρέπει να προσπαθήσεις σκληρά, ειδικά όσο είσαι νέος και έχεις δυνάμεις. Και εκτός από τον κόπο πρέπει να αποκτήσεις και εμπειρία, κύκλο γνωριμιών και πολλά άλλα που είναι γύρω γύρω.
Μία άλλη κατηγορία αναζητήσεων είναι αυτή του θέματος του σημερινού άρθρου. Το να κάνει κανείς το χόμπι του επάγγελμα.
Κλασικό παράδειγμα αποτελούν οι επαγγελματίες αθλητές. Εδώ βέβαια θα πρέπει να πούμε, ότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου ξεκούραστα, όπως συμβαίνει στην προηγούμενη περίπτωση. Διότι πρώτα από όλα χρειάζεσαι ταλέντο, το οποίο λίγοι μεταξύ πάλι πάρα πολλών διαθέτουν. Πέραν όμως αυτού, απαιτείται και πάρα πολύ σκληρή δουλειά και προσήλωση, αν θέλεις πραγματικά να ξεχωρίσεις και να ασχοληθείς με το άθλημα που αγαπάς επαγγελματικά. Υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι αυτό είναι επαγγελματικό και επιτρέπει βιοπορισμό. Χρειάζονται λοιπόν τόνοι ιδρώτα και πολλές στερήσεις που αφορούν σε δραστηριότητες και συνήθειες της ηλικίας σου, για να τα καταφέρεις εν τέλει.
Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, ακόμα και αν τα κάνεις όλα σωστά, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος, ότι είναι αρκετά. Χρειάζεται και λίγη τύχη, για να πετύχεις τη σωστή συγκυρία. Και πάνω από όλα πείσμα, ώστε να μην το βάζεις κάτω, όταν γίνεται η στραβή.
Όταν ακούς βέβαια εκείνους που τα κατάφεραν, τις περισσότερες φορές, όταν κάνουν απολογισμό, λένε, ότι είναι ευλογημένοι, επειδή κατάφεραν να κάνουν το χόμπι τους επάγγελμα και έβγαλαν (σοβαρά) λεφτά παίζοντας ένα παιχνίδι, όπως τότε που ήταν πιτσιρικάδες στην αλάνα της γειτονιάς τους. Ωραίο ακούγεται αυτό και ελκυστικό.
Παράλληλα όμως παραδέχονται, ότι, τις περισσότερες τουλάχιστον φορές, οι επιτυχίες είναι πολύ λιγότερες από τις αποτυχίες και γενικά οι λύπες περισσότερες από τις χαρές.
Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάει την πίεση και την τοξικότητα. Οι επαγγελματίες αθλητές έχουν από πίσω τους ένα σύστημα, συνήθως διοικητικής φύσης, το οποίο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις επιδόσεις τους και τους πιέζει αφόρητα να φέρουν επιτυχία. Μετά είναι και ο λεγόμενος φίλαθλος κόσμος, ο οποίος ομοίως περιμένει να αναχθεί στα ουράνια μέσα από τις επιτυχίες της ομάδας που υποστηρίζει. Και όταν αυτό δε γίνει, παρά την ενδεχόμενη τιτάνια προσπάθεια, υπάρχει γκρίνια, αμφισβήτηση και πολλές φορές εκμηδένιση.
Για να μη μιλήσουμε για το σκηνικό, όπου οι αντίπαλοι οπαδοί σου βρίζουν καθετί ιερό και όσιο και συχνά απειλούν ακόμα και τη σωματική σου ακεραιότητα.
Άρα στη σωματική κόπωση και τον αγώνα που πρέπει να κάνεις, για να είσαι στο κατάλληλο επίπεδο, προστίθεται και μία αφόρητη ψυχική πίεση.
Αν ρωτήσεις βέβαια όσους το κάνουν και είναι μέσα σε αυτό, θα σου πουν, ότι υπάρχουν πράγματα και καταστάσεις που τους αποζημιώνουν και τους κάνουν χαρούμενους. Και κάπως έτσι ισορροπεί το πράγμα.
Γράψαμε εδώ πριν κανά δυο βδομάδες για την τοξικότητα που ζήσαμε στο φετινό πρωτάθλημα μπάσκετ. Βλέποντας τους πρωταγωνιστές μετά το τέλος του, εγώ διαπιστώνω, μεταξύ άλλων, και μία δυσανάλογη και αφύσικη κόπωση για νέους ανθρώπους, η οποία δεν είναι μόνο σωματική.
Είναι καθαρά ψυχική και σίγουρα φέρνει στο προσκήνιο το θεμελιώδες ερώτημα σε σχέση με το πόσο αξιοζήλευτο είναι τελικά το να καταφέρεις να κάνεις το χόμπι σου επάγγελμα. Γιατί είναι σίγουρα εξαντλητικά κοπιαστικό και ψυχοφθόρο.
*Ο Παναγιώτης Σκουρής είναι επίκουρος καθηγητής ευρωπαϊκού δημοσίου δικαίου στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, δικηγόρος και συνιδρυτής του δικηγορικού γραφείου AnPLegal Praxis (www.anplegal.gr).
