Του Γρηγόρη Μυστιλιάδη
Το μόνο πραγματικά θετικό που έχει να προσφέρει η ελληνική επικαιρότητα, είναι το γεγονός ότι δεν είναι ποτέ, μα ποτέ βαρετή. Δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση να θέλεις να βρεις κάτι ενδιαφέρον και να μην τα καταφέρεις. Οι «περίεργες» ιστορίες είναι στην καθημερινότητά μας, όπως ακριβώς και οι συνεχείς αφορμές που μας δίνουν να αναλωνόμαστε σε δαιδαλώδεις συζητήσεις και διαφωνίες, καμιά φορά με επιχειρήματα, καμιά φορά χωρίς. Φυσικά, σε μια διαφωνία μεταξύ δύο ανθρώπων δεν θα μπορούσε να υπάρχει ισχυρότερο επιχείρημα από το Γράμμα του Νόμου. Ή όχι;
Ίσως επειδή δίπλα στη φράση αυτή κολλάει και εκείνη που αναφέρεται στο Πνεύμα του Νόμου. Στο τέλος τέλος, οι Νόμοι γράφτηκαν από ανθρώπους, ασφαλώς για να μπορούμε να διευθετήσουμε την εκάστοτε διαμάχη, αυτό όμως δε σημαίνει ότι είναι και αλάνθαστοι ή ότι βρίσκουν απόλυτη εφαρμογή σε κάθε κατάσταση. Υπάρχει το μαύρο, υπάρχει και το άσπρο, όμως αυτά είναι δύο μονάχα χρώματα. Σκεφτείτε τώρα πόσες είναι οι αποχρώσεις του γκρίζου ανάμεσά τους.
Το βράδυ της Πέμπτης στο Ηράκλειο συνελήφθη ο Γιάννης Σωμαρακάκης. Προφανώς και δεν τον γνωρίζετε, ούτε κι εγώ άλλωστε γνώριζα αυτόν τον επικίνδυνο εγκληματία προτού οι Αρχές τον οδηγήσουν σιδηροδέσμιο στο τμήμα. Ο Γιάννης, λοιπόν, είναι ο ιδιοκτήτης του Θεάτρου των Αγρών, στο οποίο εκείνο το βράδυ λάμβανε χώρα μια υπέροχη γιορτή, όπως είναι κάθε συναυλία του γλυκύτατου ανθρώπου που ακούει στο όνομα Χάικ Γιαζιτζιάν. Μια συναυλία που διακόπηκε από την Αστυνομία, οι άνδρες της οποίας λίγες στιγμές αργότερα φόρεσαν στον κ. Σωμαρακάκη χειροπέδες και τον συνέλαβαν.
Λοιπόν, δε φαντάζεστε τι ειδεχθές έγκλημα πάταξαν με τόση αυστηρότητα οι αστυνομικοί. Λίγο νωρίτερα, ο Γιαζιτζιάν είχε ερμηνεύσει επί σκηνής ένα παραδοσιακό τσιγγάνικο τραγούδι της Αρμενίας, το οποίο είχε διασκευαστεί με ελληνικούς στίχους. Μόνο που για αυτήν την εκτέλεση ο ιδιοκτήτης του Θεάτρου δεν είχε πληρώσει τα απαιτούμενα χρήματα για τα πνευματικά δικαιώματα, κάτι που φυσικά και ανάγκασε τους ανθρώπους της ΑΕΠΙ (Ανώνυμη Εταιρεία Πνευματικής Ιδιοκτησίας) που βρίσκονταν στο χώρο να καλέσουν την αστυνομία για να κάνει το χρέος της: να διακόψει τη συναυλία, να σιγήσει η μουσική και να συλλάβει τον παραβάτη.
Dura lex, sed lex, θα πει κάποιος, και ίσως και να έχει και δίκιο. Άλλωστε είναι απόλυτα λογικό να αποδίδονται τα πνευματικά δικαιώματα στον καλλιτέχνη και δημιουργό και να μην μπορεί να λέει τα τραγούδια του κερδίζοντας χρήματα ο καθένας, σωστά; Σωστά (Ας πούμε, που όχι δηλαδή, αλλά τέλος πάντων, αυτή είναι μια κουβέντα που θα κρατούσε για πάντα). Μόνο που το Θέατρο των Αγρών δεν είναι το κλασσικό θέατρο που έχετε συνηθίσει. «Συνεχίζουμε το ταξίδι μας στην ψυχαγωγία με «εισιτήριο» την καλή σας πρόθεση», διαβάζει κανείς στην είσοδό του. Τι σημαίνει αυτό; Πως το εισιτήριο, όπως και το ύψος αυτού, είναι προαιρετικό. Πως αν κάποιος θέλει να ενισχύσει το Θέατρο μπορεί να δώσει ό, τι αυτός επιθυμεί, κι αν κάποιος δεν έχει τη δυνατότητα μπορεί να απολαύσει λίγη μουσική ή κάποιο άλλο δρώμενο, κάποιο άλλο κομμάτι τέχνης, χωρίς να πληρώσει το παραμικρό. Οπότε, ισχύει ακόμα το επιχείρημα της κερδοσκοπίας; Ας πούμε ότι ισχύει (που ξανά, όχι, αλλά…).
Πάμε λοιπόν στο βασικό πρόβλημα, αυτό που μας (τους) καίει. Δεν μπορεί ο καθένας να λέει στη δουλειά του τα τραγούδια άλλων και να μην αποδίδει δικαιώματα, το λέει η ΑΕΠΙ και ο Νόμος ξεκάθαρα. Τόσο ξεκάθαρα, μάλιστα, που στην ανακοίνωση που εξέδωσε η ΑΕΠΙ μετά το περιστατικό και το σάλο που ακολούθησε, αναφέρει ρητά όχι ένα, όπως ψευδώς αναπαράγουμε όλοι εμείς οι κακοί και αναρχικοί που θέλουμε να δούμε την Ελλάδα να καταστρέφεται, αλλά πέντε (5) τραγούδια που είπε στη συναυλία ο Γιαζιτζιάν, χωρίς να έχουν αποδοθεί τα δικαιώματα στον θιγόμενο καλλιτέχνη που τα έγραψε, και τα πέντε, τον… Χάικ Γιαζιτζιάν. Μείνετε λιγάκι μαζί μου τώρα και στηρίξτε με, γιατί τα χάνω σιγά σιγά. Η ΑΕΠΙ φώναξε την Αστυνομία για να προστατεύσει τα δικαιώματα του μέλους της, του Αρμενοσύριου καλλιτέχνη Χάικ Γιαζιτζιάν, τα οποία θίγονταν καθώς τα τραγούδια του ερμηνευόταν από … τον ίδιο;
Φαντάζομαι πως, με την παραπάνω αήττητη λογική, αν κάποια μέρα ο Μάλαμας, ας πούμε, βγει και τραγουδάει σε καμιά πλατεία τα δικά του τα τραγούδια, γιατί έτσι γουστάρει ρε αδερφέ (που το έχει κάνει, πάνω κάτω), και την ίδια στιγμή θυμηθεί τα παιδιά της Παλαιστίνης, ας πούμε, και πει σε ένα φίλο του «πάρε, πουλάκι μου, αυτό το καπέλο και δείξ’ το στους ανθρώπους, κι όποιος έχει τη διάθεση ας βάλει κάτι μέσα να μαζέψουμε για τα παιδιά», η ΑΕΠΙ θα εμφανιστεί με αστυνομική συνοδεία και θα συλλάβει τον καπελοφόρο. Πιθανώς και το Μάλαμα, που δεν καταβάλει δικαιώματα στον εαυτό του, ώστε να πάρουν και τα υπόλοιπα «δικά μας παιδιά» το κατιτίς τους, πιθανώς και τους θεατές, πιθανώς, διάβολε, και την πλατεία την ίδια, γιατί όχι;
Να ξέρετε, αν κάποια από αυτές τις μέρες παραιτηθώ από όλα αυτά που ακούω και χάσω το παιχνίδι της ζωής, σας αγαπώ όλους. Ελλάδα, χώρα του Φωτός, της Τέχνης και της Δημοκρατίας. Μια φίλη μου επιμένει, όποτε ακούμε τέτοιες σαχλαμάρες, ότι μας ψεκάζουν όντως, δεν εξηγείται αλλιώς. Εγώ πάλι το αρνούμαι αυτό ως ενδεχόμενο, γιατί θα σήμαινε ότι είμαστε υπό την επήρεια και έχουμε όλα τα άλλοθι του κόσμου. Όχι, δεν μας ψεκάζουνε και όχι, άλλοθι δεν υπάρχει. Είμαστε μικροπρεπείς, άπληστοι και λαμόγια. Είναι τόσο απλό. Καμιά φορά ντρέπομαι λιγάκι, αλλά τι να κάνεις. Είναι που από μικρός όταν ξεχνιέμαι ή στεναχωριέμαι με κάτι με παίρνει καμιά φορά το τραγούδι, και από αυτά που σιγοτραγουδάω δεν έχω γράψει και τίποτα. Οπότε σφίγγομαι και κρύβω την ντροπή μου καλά. Μη μας ακούσει και κανείς να τραγουδάμε, δεν είναι δα καιρός για συλλήψεις…
