Του Γρηγόρη Μυστιλιάδη
«Έλληνας είναι ο τύπος που έχει οπωσδήποτε το ακριβότερο κινητό που έχει κυκλοφορήσει και σου κάνει αναπάντητη για να τον πάρεις τηλέφωνο». Δεν ξέρω ποιος είπε πρώτος την παραπάνω φράση – αξίωμα (αν κάποιος ξέρει να το πει και σε μένα, ώστε να μπορώ στο μέλλον να αποδίδω τα του Καίσαρος τω Καίσαρι), αλλά πρόκειται το δίχως άλλο για μια σκέψη που αποτυπώνει το μεγαλείο της αθάνατης νεοελληνικής ανοησίας, επιδειξιομανίας και, εν γένει, εσφαλμένης νοοτροπίας. Το ζήτημα είναι να έχουμε πάντα το καλύτερο, το ακριβότερο, το ομορφότερο, κι ας μην το χρειαζόμαστε πραγματικά, κι ας μην – το σημαντικότερο – το σηκώνει το πορτοφόλι μας. Κάπως έτσι, εξάλλου, φτάσαμε και στο σημερινό κατάντημα.
Το νέο iPhone της Apple, το οποίο έφτασε στην Ελλάδα πριν λίγες μέρες, κοστίζει 739 ευρώ. Με λίγα λόγια, περισσότερο από το μισθό που παίρνει το μήνα το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων. Θα περίμενε λοιπόν κανείς οι πωλήσεις του στη χώρα μας να σημειώσουν κάποια, μικρή έστω, κάμψη. Να βιώσει και αυτό το προϊόν την κρίση για την οποία κλαιγόμαστε ολημερίς στα μαγαζιά που πίνουμε τον καφέ μας και ολονυχτίς στα μπαρ που απολαμβάνουμε το ποτάκι μας. Αμ δε. Το iPhone 6 ξεπούλησε μέσα σε σχεδόν 3 μέρες. Το σαββατοκύριακο που μας πέρασε, το πρώτο που διατέθηκε το τηλέφωνο στην αγορά, πουλήθηκαν 10.000 κομμάτια, χωρίς να προσμετρούνται οι προπαραγγελίες. Οι εταιρείες που το πουλάνε αναγκάστηκαν άμεσα να κάνουν νέες παραγγελίες, μιας και τα ράφια άδειασαν. Οι εκτιμήσεις, δε, αναφέρουν ότι μέχρι τις γιορτές των Χριστουγέννων θα έχουν πουληθεί στην ελληνική αγορά περισσότερα από 50.000 iPhones. Λογικό δεν είναι;
Δεν είμαι από αυτούς που θρηνούν συνεχώς τα άλλοτε κραταιά πορτοφόλια μας, κυρίως εξαιτίας των όσων βλέπω καθημερινά. Φυσικά, δεν λέω ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Υπάρχει, και μάλιστα πολύ χοντρό. Σίγουρα όμως δεν μπορεί να είναι τόσο μεγάλο, όσο μας αρέσει να το παρουσιάζουμε. Και στιγμές σαν τον ερχομό του iPhone μας το θυμίζουν σε σταθερή βάση. Φυσικά υπάρχουν και εκείνοι οι άνθρωποι που έχουν μεγάλο εισόδημα, σταθερή δουλειά με καλό μισθό, περισσευούμενα χρήματα και γουστάρουν, μια στο τόσο, να αγοράζουν και κάτι ακριβό για την πάρτη τους. Μόνο που τα iPhones που βλέπω να κυκλοφορούν είναι σε ελάχιστα τέτοια χέρια. Εκτός κι αν θεωρεί κανείς δικαιολογημένο το να βλέπει ένα κινητό των 700 ευρώ στα χέρια ενός 18χρονου φοιτητή ή ενός 25χρονου ανέργου. Τότε πάσο. Στην ουσία, όμως, πρόκειται για άλλη μια ευκαιρία να θαυμάσουμε μερικές από τις παθογένειες που μας χαρακτηρίζουν.
Γενικά δεν τα έχουμε καλά με την αγορά τελευταία. Όσα έλαβαν χώρα το σαββατοκύριακο στο κέντρο της πόλης, πέρα από το να διχάζουν, έχουν και το προνόμιο να κατορθώνουν να μας θλίβουν ακόμα περισσότερο. Δεν έχω πρόθεση να εξετάσω σήμερα το αν η απόφαση να μένουν τα μαγαζιά ανοιχτά την Κυριακή είναι σωστή (που δεν είναι, για ουκ ολίγους λόγους), όμως αυτό δε σημαίνει ότι πρόκειται για άλλη μια ευκαιρία να διοχετεύσουμε την αγανάκτησή μας και να καταφύγουμε στη βία. Ορισμένα μαγαζιά άνοιξαν, και κάποιοι αποφάσισαν να ψωνίσουν και την Κυριακή. Τώρα, μπορεί να μη συμφωνούμε όλοι ούτε με το μαγαζί που ανοίγει, ούτε με τον τύπο που νομιμοποιεί το μέτρο αυτό ψωνίζοντας την Κυριακή, αλλά η λύση δεν είναι να αρχίσουμε να μοιράζουμε φάπες έξω από τα καταστήματα.
Σκηνές απείρου κάλλους, με αστυνομικούς, διαδηλωτές, ανθρώπους που τους φεύγουν οι καφέδες από τα χέρια, ηλικιωμένους που παραπατάνε και πέφτουν στο δρόμο, μπαμπάδες που βρίσκονται άξαφνα στο επίκεντρο συγκρούσεων και κοιτάνε να βγάλουν από την εμπόλεμη ζώνη τα παιδιά τους. Δεν ξέρω πώς μπορώ να επιχειρηματολογήσω πάνω σε κάτι τόσο προφανές. Ας πούμε ότι κι εγώ δεν συμφωνώ με όποιον ψηφίζει τον τάδε και τον κάνει κυβέρνηση, ή τον δείνα και τον μπάζει στη Βουλή, κι εγώ θεωρώ ότι με την απόφαση και την κίνηση αυτή με επηρεάζει άμεσα και βάζει φυτίλια στη ζωή μου, αλλά δε βγαίνω στους δρόμους και κυνηγάω να τον πλακώσω. Τη γνώμη μου περί αλλαγής την έχω εκφράσει πολλάκις. Να θυμάστε την αγανάκτησή σας στις κάλπες. Αυτός που παραδέχεται και αναγνωρίζει τα λάθη του παρελθόντος και με την ψήφο του τα διορθώνει, αυτός είναι μάγκας. Αυτός που επιθυμεί να τα διορθώσει με τσαμπουκάδες, κραυγές και ύβρεις, δεν είναι τίποτα περισσότερο από παλιός, καλός τραμπούκος. Και κάποια στιγμή πρέπει να τελειώνουμε με τους τραμπούκους.