Του ΤΑΣΟΥ ΘΩΜΑ
Οι στιγμές είναι κρίσιμες. Δύο είναι τα συμπεράσματα από το Γιούρογκρουπ της Δευτέρας: 1) Πρώτον, πως οι Γάλλοι – μέσω του Μοσχοβισί – επιχείρησαν να αναλάβουν το ρόλο του διαμεσολαβητή ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία. Το κείμενο του Μοσχοβισί δεν έλυνε εκ δια μαγείας τα προβλήματα της χώρας. Ωστόσο, το πνεύμα του ήταν πολύ κοντά στις διεκδικήσεις της ελληνικής κυβέρνησης, με αναφορά στην ανθρωπιστική κρίση, αλλά και νύξη για το χρέος της Ελλάδας – «ξεθάβοντας» τη συμφωνία του Γιούρογκρουπ το Νοέμβριο του 2012 όταν και συμφωνήθηκε πως θα υπάρχει μία μείωση (reduction) χρέους άπαξ και η χώρα μας πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα.
2) Δεύτερο συμπέρασμα πως η Γερμανία τορπίλισε τη συμφωνία. Αρχικά, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προσήλθε στις Βρυξέλλες ως υβριστής ενός ολόκληρου λαού, για τον οποίο δήλωσε πως «λυπάται για την ανεύθυνη κυβέρνηση» που επέλεξε. Έπειτα, αρνήθηκε κάθε κουβέντα του κειμένου Μοσχοβισί και επέβαλε μία ανακοίνωση ταπείνωσης και πλήρους υποταγής της ελληνικής κυβέρνησης. Δεν είναι μονάχα η δέσμευση στο μνημόνιο. Το κείμενο του Ντάισελμπλουμ είναι η απόλυτη παραίτηση του προγράμματος της Θεσσαλονίκης, η απόλυτη παραίτηση από τις προεκλογικές υποσχέσεις της νέας κυβέρνησης. Πολύ σωστά έπραξε η ελληνική κυβέρνηση και δεν δέχτηκε ούτε να το συζητήσει.
Με αυτά τα δεδομένα και με ένα ανοικτό εξωτερικό μέτωπο, ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να «τελειώσει» με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Η επιλογή του Προκόπη Παυλόπουλου ικανοποιεί μεγάλη μερίδα του κεντροδεξιού χώρου, τόσο εντός όσο και εκτός της βουλής. Με αυτό τον τρόπο, ο πρωθυπουργός θέλησε να διαφυλάξει μία ισορροπία και ηρεμία στο εσωτερικό, γνωρίζοντας πως έρχονται δύσκολες μέρες. Τώρα, το κατά πόσο αυτή η επιλογή ικανοποιεί τους χιλιάδες Έλληνες που στήριξαν την κυβέρνηση βγαίνοντας στους δρόμους τις τελευταίες μέρες, είναι άλλο ζήτημα.
Με την κυβέρνηση, λοιπόν, να έχει εξασφαλίσει μία απαραίτητη εγχώρια συναίνεση, το φλέγον ερώτημα είναι: Γιατί τραβούν στα άκρα το σχοινί οι Γερμανοί; Η απάντηση δεν είναι πως «εξοργίσαμε τον Σόιμπλε». Όντως, στο Βερολίνο θα προτιμούσαν έναν πρωθυπουργό που θα αποκηρύττει τις αντιμνημονιακές του θέσεις, λέγοντας «ουδείς αναμάρτητος», όπως έκανε ο Αντώνης Σαμαράς, όμως, τα μεγάλα προβλήματα της Μέρκελ βρίσκονται σε Παρίσι και Ρώμη. Η άνοδος του Τσίπρα στην εξουσία και η (σχεδόν) απαρέγκλιτη διακήρυξη των προεκλογικών του θέσεων στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, μαζί με τη λαϊκή κινητοποίηση στην Ελλάδα και την αλληλεγγύη λαών της Ευρώπης, δημιουργούν ρωγμές στο μέτωπο της λιτότητας. Η συντριπτική ήττα των Χριστιανοδημοκρατών στο Αμβούργο δείχνει ακριβώς πως η πολιτική της Μέρκελ, για πρώτη φορά, τίθεται υπό αμφισβήτηση από μία κυβέρνηση, με την Ιταλία και τη Γαλλία να επιδεικνύουν τάσεις (επαναλαμβάνουμε τάσεις, γιατί ούτε τον Ολάντ, ούτε τον Ρέντσι μπορεί κανείς να εμπιστευτεί) αποκόλλησης από την άτεγκτη πολιτική λιτότητας και την ΕΚΤ να ακολουθεί – Παρίσι και Ρώμη παραβίασαν το Σύμφωνο Σταθερότητας όσον αφορά τα ελλείμματα, ενώ ο Ντράγκι εφαρμόζει (καθυστερημένα) πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης.
Έτσι, το Βερολίνο επιλέγει να θέσει υπό ασφυκτική πίεση την ελληνική κυβέρνηση για να την διασύρει, έχοντας μάλιστα τη δεδηλωμένη έγκρισή της στο κείμενο Μοσχοβισί. Με αυτό τον τρόπο, οι Γερμανοί γνωρίζουν πλέον πολύ καλά τα όρια των Ελλήνων. Σόιμπλε και Μέρκελ θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν αυτή την πληροφορία, ώστε να σύρουν την Ελλάδα σε ένα πολύ χειρότερο συμβιβασμό. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχουμε καμία ένδειξη πως η κυβέρνηση θα υποχωρήσει. Ασφαλώς και θα προτιμούσε έναν γρήγορο και έντιμο συμβιβασμό, όμως, μονάχα ένας αφελής θα πίστευε πως δεν θα υπάρχουν τέτοιου είδους εκβιασμοί εναντίον της πρώτης αντιμνημονιακής κυβέρνησης στην Ευρώπη.
Τις τελευταίες ώρες διαβάζουμε πως η κυβέρνηση θα ζητήσει παράταση της δανειακής σύμβασης. Ας έχουμε υπομονή να δούμε τι ακριβώς θα βάλει στο τραπέζι η κυβέρνηση. Με μία υποσημείωση: Οι σχέσεις της Ελλάδας με τη Γερμανία και την Ευρώπη θα κριθούν από την έκβαση αυτών των διαπραγματεύσεων. Αν δηλαδή η Γερμανία θεωρεί πως έχει χρέος να ταπεινώσει την ανυπάκουη κυβέρνηση, πιστεύουμε ακράδαντα πως θα υπάρξουν λαοί που θα νιώσουν ως χρέος την αντίσταση. Ίδωμεν.
