Σε εξέλιξη βρίσκεται η αφρικανική πανώλη των χοίρων στη γειτονική Βουλγαρία θέτοντας σε εγρήγορση την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας προς αποφυγή εισόδου στη χώρα μας της ασθένειας.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες εγκυκλίους του του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η επιζωοτία της νόσου στη Βουλγαρία είναι σε εξέλιξη, με κρούσματα σε οικόσιτους χοίρους, αγριόχοιρους και σε μία εκμετάλλευση μεγάλης εμπορικής αξίας.
Τον Αύγουστο του 2018 επιβεβαιώθηκε η 1η εστία της νόσου σε οικόσιτους χοίρους στην περιφέρεια της Βάρνας. Για το έτος 2019, συνολικά μέχρι στιγμής έχουν επιβεβαιωθεί 15 εστίες σε οικόσιτους χοίρους, εντός του Ιουλίου (9 στην περιοχή Pleven, 1 στην περιφέρεια Burgas, 1 στην περιοχή Vratsa, 1 στην περιοχή Targovishte και 3 στην περιοχή Ruse), 19 σε αγριόχοιρους με τις 4 τελευταίες εστίες να έχουν καταγραφεί από 15/07 έως 18/07 στις περιοχές Dobrich, Targovishte και Ruse και μία εστία στις 19 Ιουλίου σε μεγάλη «εμπορική χοιροτροφική μονάδα» στην περιφέρεια Ruse (υπ' αριθ. πρωτ. 1795/182966/19.07.2019 εγκύκλιος), «στα σύνορα με Ρουμανία» στην οποία από τους 17590 χοίρους, πέθαναν οι 191 λόγω της νόσου, ενώ οι υπόλοιποι θανατώθηκαν, σύμφωνα με το ισχύον για τη χώρα σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης.
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η 9η εστία βρέθηκε νοτιανατολικά και σε μεγάλη χιλιομετρική απόσταση (~235-240, χλμ.) από τις προηγούμενες, χωρίς να έχουν επιβεβαιωθεί και δηλωθεί ενδιάμεσα κρούσματα από τις αρμόδιες αρχές. Η νόσος βρίσκεται πλέον κοντά στα σύνορα Βουλγαρίας - Τουρκίας (~29 χλμ.) και σε απόσταση ~100 χλμ από τα σύνορα της Ελλάδας από Έβρο και ~ 350 χλμ. από τον Προμαχώνα Σερρών. Η συγκεκριμένη εστία απέχει ~ 86 χλμ. από την πρώτη εστία του 2018 (31/08 στην περιφέρεια της Βάρνας) που εμφανίστηκε σε οικόσιτους χοίρους, δηλ. η νόσος μετακινήθηκε σε διάστημα μικρότερου του χρόνου 86 χλμ.. Επίσης απέχει ~ 100 χλμ. από την 1η εστία του 2019 (2οςμήνας) που εμφανίστηκε σε αγριόχοιρο, δηλ. η νόσος μετακινήθηκε 100 χιλιόμετρα σε διάρκεια 5 μηνών.
Για την αποτροπή εισόδου της νόσου στη χώρα και στην περιφέρειά μας, είναι απαραίτητη η συνεργασία υπηρεσιών, η επαγρύπνηση κτηνιάτρων (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα), κατόχων χοιροτροφικών εκμεταλλεύσεων και οικόσιτων χοίρων, υπεύθυνων σφαγείων, εμπόρων, κυνηγών, φορέων διαχείρισης απορριμμάτων των αεροδρομίων και των λιμένων, κυνηγετικών συλλόγων, θηροφυλάκων, δασικών υπηρεσιών, ορειβατικών συλλόγων, Φορέων Διαχείρισης βιοτόπων, ομίλων πεζοπορίας και συλλόγων κτηνοτρόφων, προς άμεση ενημέρωση της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής για οποιαδήποτε υποψία Αφρικανικής Πανώλης σε εκμεταλλεύσεις χοίρων (εντατικών, ημιεκτατικών εκτροφών μαύρων χοίρων, οικόσιτων χοίρων για ιδιωτική χρήση), ώστε να εφαρμοστούν όλα τα απαραίτητα μέτρα του Σχεδίου αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση της Αφρικανικής Πανώλους των Χοίρων (Υ.Α. 260918/22.01.2009 (ΦΕΚ Β’ 75).
Κριτήρια όπως «η δυναμικότητα, η εμπορική δραστηριότητα, τα μέτρα βιοασφάλειας, ο πληθυσμός των χοίρων, η πυκνότητα των εκμεταλλεύσεων σε μια περιοχή, η παρουσία παραγόντων κινδύνου (ποτάμια, λίμνες υδατοσυλλογές)» λαμβάνονται υπόψη για την εκτίμηση της επικινδυνότητας μιας εκμετάλλευσης ή περιοχής, στο πλαίσιο της επαγρύπνησης και εντατικής επιτήρησης για τη νόσο, με στόχο τον έγκαιρο εντοπισμό και διερεύνηση οποιασδήποτε υποψίας της νόσου.
Στο πλαίσιο της παθητικής επιτήρησης της νόσου, θα πρέπει να διενεργείται λήψη δειγμάτων αίματος(ολικού και ορού) σε ζώντα ζώα και λήψη δειγμάτων από το σπλήνα, λεμφογάγγλια, οστών (για εξέταση του μυελού των οστών) από νεκρά ζώα, με συμβατή κλινική εικόνα. Η δειγματοληψία και αποστολή των δειγμάτων θα πρέπει να διενεργούνται πάντα σε συνεννόηση με το αρμόδιο εργαστήριο (Κτηνιατρικό Κέντρο Αθηνών).
