Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Ως μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί χαρακτηρίζεται η εξυγίανση της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης Καλοχωρίου, που σήμερα αντιμετωπίζει μια σειρά από προβλήματα.
Όπως επισημάνθηκε στη διάρκεια ενημερωτικής ημερίδας που πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα στο ΕΒΕΘ, από τον κ. Αναστάσιο Καμινάρη, μηχανολόγο μηχανικό από την εταιρία «Σαμαράς & Συνεργάτες», στην οποία το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης για το Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης Καλοχωρίου, από τα αποτελέσματα της μελέτης τεκμηριώνεται η ανάγκη περιβαλλοντική και λειτουργικής εξυγίανσης της περιοχής η οποία δύναται να επιτευχθεί με την ίδρυση επιχειρηματικού πάρκου. «Είναι σίγουρο ότι το Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης Καλοχωρίου θα αποτελέσει ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο για την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης που θα επιλύσει χρόνια προβλήματα της βιομηχανικής περιοχής, καθώς από την ανάπτυξη του πάρκου θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη για το περιβάλλον, τις επιχειρήσεις και την τοπική οικονομία», τόνισε ο ίδιος αναφέροντας ενδεικτικά ότι θα περιοριστούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και κίνδυνοι, θα υπάρξει πολεοδομική οργάνωση, εφαρμογή συγκεκριμένων κανόνων, εξάλειψη κινδύνων για την υγεία και το περιβάλλον, μείωση ανεργίας, ενίσχυση ελκυστικότητας περιοχής, αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων χώρων κ.ά. Στα οφέλη για τις επιχειρήσεις συμπεριέλαβε την δυνατότητα απαλλαγής από υποχρεώσεις όπως άδεια εγκατάστασης και ανανέωσης, διευκόλυνση έναρξης, χαμηλότερο κόστος λειτουργίας καθώς οι επιχειρήσεις θα έχουν κοινές τεχνικές υποδομές κ.ά.
Ο κ. Καμινάρης παρουσίασε τα βασικά στοιχεία και συμπεράσματα της μελέτης που έχει ολοκληρωθεί , μέσα από την οποία καθορίζεται και η οριογραμμή του πάρκου –βάσει συγκεκριμένων παραμέτρων και μετά την εξέταση αρκετών σεναρίων-, ενώ η περιοχή χωρίστηκε σε ζώνες ανάλογα με τις δραστηριότητες. Στο 4% της έκτασης της περιοχής μελέτης αφορά περιοχές στις οποίες δεν προβλέπεται να δημιουργηθούν χρήσεις συναφείς με το επιχειρηματικό πάρκο, όπως είναι η ζώνη προστασίας Δενδροποτάμου.
Το τελικό περίγραμμα ανέρχεται σε 6.452 στρέμματα. Κτιριακή κάλυψη υπάρχει στα 1.000 στρέμματα περίπου και εντοπίζονται 426 επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Σημειώνεται ότι στην ευρύτερη περιοχή καταγράφηκαν 450 επιχειρηματικές δραστηριότητες. Από τη συγκεκριμένη μελέτη προέκυψε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των δραστηριοτήτων αφορά σε βιομηχανική/βιοτεχνική και μεταποίηση, ακολουθούν logistics, δραστηριότητες χονδρεμπορίου ενώ εντοπίζονται και αρκετά κενά αγροτεμάχια, τα οποία όμως αφορούν περιοχές που είτε εμφανίζουν βαλτώδη χαρακτηριστικά στην παράκτια περιοχή είτε βρίσκονται σε ζώνες απαλλοτρίωσης του οδικού δικτύου που περιβάλλει την περιοχή.
Προτείνεται να έχει 4 εισόδους το Πάρκο (στην Εγνατία, στον Κ16 στη Λαχαναγορά, στην Θεσσαλονίκης-Καλοχωρίου και στον κόμβο εισόδου προς λιμάνι), αλλά και κοινόχρηστοι χώροι σε αδόμητες περιοχές καθώς και χώροι στάθμευσης και ελεύθεροι χώροι.
Η εικόνα στο Καλοχώρι σήμερα
Μεγάλες επιχειρηματικές δραστηριότητες, καθημερινή κυκλοφορία βαρέων οχημάτων, δρόμοι που πλημμυρίζουν με την πρώτη βροχή, εγκαταλειμμένα κτίρια που αποτελούν εστίες μόλυνσης, οδικό δίκτυο που δεν πληροί τις προδιαγραφές, έλλειψη πολεοδομικού σχεδιασμού, άναρχη συγκέντρωση επιχειρήσεων, απουσία ολοκληρωμένων δικτύων και υποδομών, ανεπαρκές δίκτυο αποχέτευσης και ομβρίων, αυξημένα λειτουργικά έξοδα για τις επιχειρήσεις, δύσκολη πεζή προσπελασιμότητα, απουσία φύλαξης με αποτέλεσμα καταστροφές και κλοπές πρώτων υλών και εξοπλισμού και περιβαλλοντικά προβλήματα, είναι μερικά από τα στοιχειά που χαρακτηρίζουν σήμερα την άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση του Καλοχωρίου όπως ανέφερε ο κ. Καμινάρης. Παρά τα προβλήματα όμως το Καλοχώρι αποτελεί πόλο ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας. Οι εκεί εγκατεστημένες επιχειρήσεις συμβάλουν στην τοπική και εθνική οικονομία ενώ παρατηρείται συνεχής προσέλκυση επιχειρηματικού ενδιαφέροντος για εγκατάσταση και αυτό οφείλεται κυρίως στη γεωστρατηγική θέση της περιοχής.
Η περιοχή ορίζεται βορείως από τον ΠΑΘΕ και την Εγνατία Οδό, δυτικά από το Γαλλικό ποταμό, ανατολικά από Δενδροπόταμο και νότια από τον οικισμό Καλοχωρίου και τη παράκτια περιοχή της Μενεμένης. Εντός της υπάρχει πλήθος εγκατεστημένων επιχειρήσεων ενώ περιμετρικά υπάρχουν αυστηρές δεσμεύσεις περιβαλλοντικής προστασίας και ταυτόχρονα η περιοχή εμφανίζει αστικά χαρακτηριστικά.
Σημειώνεται ότι με τον όρο άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις εννοούνται περιοχές που παρουσιάζουν αυξημένη επιχειρηματική δραστηριότητα έλλειψη υποδομών και μεγάλα περιβαλλοντικά και πολεοδομικά προβλήματα. Ως φαινόμενο προέκυψε εξαιτίας του γεγονότος ότι τα προηγούμενα χρόνια δεν υπήρχε εθνική και βιομηχανική πολιτική για τη χωροταξική θεώρηση και οργάνωση βιομηχανίας. Ήταν ανεμπόδιστη και προς το παρόν παραμένει η εγκατάσταση και λειτουργία επιχειρήσεων σε αυτές τις περιοχές, ενώ ο αριθμός των οργανωμένων υποδοχέων και βιομηχανικών πάρκων ήταν περιορισμένος.
Το υπουργείο Ανάπτυξης πήρε την πρωτοβουλία να προωθήσει την ανάπτυξη επιχειρηματικού πάρκου εξυγίανσης στο Καλοχώρι με σκοπό η άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση να μετατραπεί σε υποδειγματική περιοχή. Το επιχειρηματικό πάρκο είναι ένας οργανωμένος υποδοχέας μεταποιητικών, επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ο οποίος αναπτύσσεται για λόγους δημόσιας ωφελείας διαθέτοντας ολοκληρωμένο σύνολο δομών, υπηρεσιών και υποδομών. Οι δραστηριότητες που μπορούν να εγκατασταθούν εκεί είναι μεταξύ άλλων μεταποιητικές, logistics, ερευνητικά κέντρα, θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων, συντήρηση και επισκευή οχημάτων, ΑΠΕ κ.ά.
Τα 3 στάδια
Ο κ. Καμινάρης ανέπτυξε τα 3 στάδια για την ανάπτυξη επιχειρηματικών πάρκων. Το πρώτο αφορά την υποβολή αίτησης συνοδευόμενη από την ειδική μελέτη τεκμηρίωσης (έχει ήδη ολοκληρωθεί για το Καλοχώρι) προς τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, προκειμένου να εκδοθεί η ΚΥΑ θεσμικής αναγνώρισης της περιοχής ότι χρίζει περιβαλλοντικής και λειτουργικής εξυγίανσης. Το επόμενο στάδιο είναι η κατάρτιση πλήρους φακέλου και μετά τη έγκριση της ΚΥΑ η ενέργειες εκπόνησης μελετών εφαρμογής και υλοποίηση έργων για την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού πάρκου.
Για την προώθηση του έργου η συνεργασία είναι μονόδρομος, όπως τονίστηκε. Τα εμπλεκόμενα μέρη πρέπει όπως τονίστηκε να συνεργαστούν με σκοπό την εκδήλωση ενδιαφέροντος προς το υπουργείου. Ο κ. Καμινάρης είπε ότι εκκρεμεί η υποβολή αίτησης και εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας.
Τα μέτρα της ΠΚΜ
Στη δική του παρέμβαση ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας Κώστας Γιουτίκας τόνισε πως έχουμε τη δυνατότητα να βρισκόμαστε σήμερα εδώ και να συζητούμε σχετικά με τις προοπτικές εξυγίανσης των άτυπων, άναρχων και ανοργάνωτων περιοχών όπου είναι επί δεκαετίες εγκατεστημένες βιομηχανικές, βιοτεχνικές και μεταποιητικές μονάδες, διότι έχουμε πλέον ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στο χέρια μας. Το νέο νόμο 4605/2019, που επέφερε βελτιωτικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης Επιχειρηματικών Πάρκων του προηγούμενου νόμου (Ν.3982/2011). Με το προσφάτως δημοσιευθέν Αναπτυξιακό Πολυνομοσχέδιο, διαμορφώνονται πλέον οι κατάλληλες συνθήκες, ώστε να μπορούμε να κάνουμε ένα ουσιαστικό, γόνιμο και αποτελεσματικό διάλογο, για τον τρόπο που θα κινηθούμε στο αμέσως επόμενο διάστημα, υπενθυμίζοντας πάντως πως η συζήτηση αυτή δεν ξεκινά από μηδενική βάση.
"Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει αναγνωρίσει τα σοβαρά περιβαλλοντικά και λειτουργικά προβλήματα, που επικρατούν στη συγκεκριμένη περιοχή, αλλά και τις τεράστιες δυνατότητες που έχει, μέσω της εξυγίανσης της, ώστε να συμβάλλει καθοριστικά στην μόχλευση και αναζωογόνηση της τοπικής οικονομίας", σημείωσε ο κ. Γιουτίκας.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας κινήθηκε από πολύ νωρίς και αξιοποιώντας πόρους του προγράμματος TERRAMED έχει ήδη ολοκληρωμένη από το 2016, μια επιστημονικά πλήρη και εμπεριστατωμένη μελέτη, λεπτομερούς καταγραφής της παρούσας κατάστασης στην άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση του Καλοχωρίου, καθώς και των σοβαρών προβλημάτων που υπάρχουν, τόνισε ο κ. Γιουτίκας, επισημαίνοντας ότι αυτή η δουλειά μπορεί να αποτελέσει τη βάση της δημόσιας συζήτησης που είναι αναγκαία, όπως και οι 20 προτάσεις που περιλαμβάνει για τη συνολική εξυγίανση, υποστήριξη και αναβάθμιση της περιοχής του Καλοχωρίου, "η οποία ας μην το ξεχνούμε, πέραν όλων των άλλων είναι και μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους".
Στις 20 προτάσεις δράσεων που προτείνονται από τη μελέτη, περιλαμβάνεται και η δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου εξυγίανσης στο Καλοχώρι.
«Χρειαζόμαστε ένα φορέα διαχείρισης»
«Από μέρους μας υπάρχει η βούληση, η αποφασιστικότητα, όπως και η δυνατότητα εξασφάλισης των απαραίτητων χρηματοδοτικών εργαλείων», πρόσθεσε ο κ. Γιουτίκας, ενώ συνέχισε λέγοντας πως πριν από οποιαδήποτε απόφαση και ενέργεια, προέχει ο διάλογος, η συνεννόηση και η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Επιμελητηρίων, των φορέων των Βιομηχάνων και των Εξαγωγέων και του ΤΕΕ/ΤΚΜ.
«Χρειαζόμαστε ένα Φορέα Διαχείρισης όπου θα μετέχουν όλοι. Πιστεύω ότι πρέπει και μπορούμε να αξιοποιήσουμε την εμπειρία της αντίστοιχης περίπτωσης των Οινοφύτων, όπου προηγήθηκε ένας εξαντλητικός διάλογος με στόχο τη σύμπραξη όλων των εμπλεκόμενων. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι διατεθειμένη να συμβάλλει ουσιαστικά σε μια τέτοια συζήτηση κι αν το θέλετε, αν βοηθήσει, ακόμα και να συντονίσει αυτό το διάλογο. Η σημερινή μας συνάντηση, μπορεί να είναι η αρχή αυτού του διαλόγου.
Χρειάζεται να συζητήσουμε και να καταλήξουμε σε συμφωνίες, ώστε το εγχείρημα της εξυγίανσης στο Καλοχώρι να αποτελέσει ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο για την ευρύτερη περιοχή της ΠΕ Θεσσαλονίκης», τόνισε.
Νωρίτερα, ο Α΄αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ κ. Εμμανουήλ Βλαχογιάννης, είχε επισημάνει πως η εξυγίανση και οργάνωση των άτυπων βιομηχανικών συγκεντρώσεων, είναι απόλυτης προτεραιότητας αναφέροντας ότι στους οργανωμένους υποδοχείς όπως οι ΒΙΠΕ, είναι εγκατεστημένο μόλις το 10% των βιομηχανικών/βιοτεχνικών επιχειρήσεων της χώρας.
Την εξυγίανση της βιομηχανικής συγκέντρωσης στο Καλοχώρι, στηρίζει και ο δήμος Δέλτα, όπως επεσήμανε ο αντιδήμαρχος Διοικητικού – Οικονομικού του δήμου κ. Διονύσης Λιακόπουλος.
Η σημασία του περιβαλλοντικού αποτυπώματος
Στην εκδήλωση μίλησε επίσης ο Εμμανουήλ Μπαλτάς, πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος της «RE.De-Plan AE Consultants», εταιρείας που εκπόνησε τη μελέτη της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων για τα Επιχειρηματικά Πάρκα, η οποία επικαιροποιήθηκε το 2017 και κατέληξε στο εθνικό σχέδιο δράσης της ΚΕΕΕ και προτείνει 88 πάρκα εκ των οποίων τα 55 είναι επιχειρηματικά πάρκα εξυγίανσης. Η πρόταση της ΚΕΕΕ μιλά για 10 χιλ. στρέμματα νέα πάρκα στη χώρα και 50 χιλ. στρέμματα που αφορούν τις άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις. «Η μελέτη ακουμπάει στην πραγματική οικονομία και στις πραγματικές ανάγκες για το περιβάλλον και την επιχειρηματικότητα και θέλουμε να γίνει εμβάθυνση και να αποτελέσει εθνικό σχέδιο δράσης», όπως είπε, υποστηρίζοντας ότι η υλοποίηση του σχεδίου αυτού των 88 πάρκων θα κοστίσει 730 εκατ. ευρώ. Ζητάμε από το ελληνικό δημόσιο 255 εκατ. τα επόμενα 20 χρόνια για να μοχλεύσουμε άλλα 500 εκατ. από την ελληνική οικονομία και τις τράπεζες, δηλαδή μόνο 12 εκατ. κάθε χρόνο.
Κάτι ακόμη στο οποίο στάθηκε και υπογράμμισε είχε να κάνει με την ορθή περιβαλλοντική διαχείριση, τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και την ενεργειακή οικονομία λέγοντας χαρακτηριστικά πως δεν αποτελούν απλά θέματα της μόδας ή φιλοσοφικά θέματα, αλλά θέματα απαιτήσεων του διεθνούς ανταγωνισμού, για τη δικτύωση την ανταλλαγή οικονομικών σχέσεων και τη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων ιδιαίτερα σε επίπεδο πολυεθνικό. "Όποιος δεν τα έχει αυτά, σιγά – σιγά θα αποκλείεται από το διεθνή ανταγωνισμό. Αλλά το κακό δε σταματάει εδώ διότι με βάση τις αποφάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας που υιοθετήθηκαν και από τις ελληνικές οι επιχειρήσεις για να παίρνουν δάνεια θα αξιολογούνται με βάση το κοινωνικό και περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα" όπως είπε, τονίζοντας ότι "δε γίνεται στο Καλοχώρι, τα Οινόφυτα και τον Ασπρόπυργο να μιλάς για green label, ενεργειακή αποδοτικότητα, και ανταλλαγές και συμπαραγωγές. Δεν γίνονται αυτά. Εκεί δε ξέρεις που να πας τα νερά της βροχής, δε ξέρεις που να πας τα λύματα. Άρα οι υποδοχείς αναδεικνύονται τελικά σήμερα ως βασικότατη επιλογή για την ύπαρξη των επιχειρήσεων στο πολύ κοντινό μέλλον αλλιώς θα αυτοαποκλειστούν από τις διεθνείς αγορές".
Σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο για τη χωροθέτηση των επιχειρήσεων σε πάρκα είπε ότι πλέον είναι καλό στην Ελλάδα.
