Μείωση 1% στις τιμές για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι

Η παρούσα έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) παρουσιάζει τα αποτελέσματα έρευνας τιμών των προϊόντων στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2019.

Βασίζεται πρώτον σε τιμοληψίες από καταστήματα μεγάλων σουπερμάρκετ που πραγματοποιούν ερευνητές του ΙΕΛΚΑ και σε συνεντεύξεις με στελέχη της αγοράς για την εκτίμηση-πρόβλεψη τους για τις τιμές την εβδομάδα ως τα Χριστούγεννα (κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο καθώς σε συγκεκριμένα φρέσκα προϊόντα οι τιμές διαφοροποιούνται συνεχώς). Η έρευνα αφορά 22 τυπικές κατηγορίες προϊόντων που περιλαμβάνονται στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι (π.χ. κουραμπιέδες, μελομακάρονα, βασιλόπιτα, γαλοπούλα, αρνί, κάστανα, αυγά, πατάτες, κ.α.).

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι:

1. Οι τιμές των προϊόντων του τυπικού Χριστουγεννιάτικου τραπεζιού στα μεγάλα σουπερμάρκετ το 2019 είναι μειωμένες κατά 1% σε σχέση με το 2018, ενώ βρίσκονται στα ίδια επίπεδα με το 2014.
2. Ενώ η τελική αξία του καλαθιού είναι σχεδόν ίδια με το 2014, η αξία με τις τιμές προ ΦΠΑ να είναι μειωμένη 4% (λόγω των αυξήσεων του ΦΠΑ του 2015-2016). Συνολικά για το τυπικό αυτό καλάθι, ο αναλογούν ΦΠΑ παραμένει αυξημένος κατά 20% σε σχέση με το 2014 παρά τις τελευταίες μειώσεις του 2019, καθώς τα συγκεκριμένα είδη που εξετάζονται στο πλαίσιο αυτής της έρευνας δεν εντάσσονται στις κατηγορίες με μειώσεις στους συντελεστές.
3. Όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες να εκμεταλλευτεί τις προσφορές των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ δίνοντας στον καταναλωτή τη δυνατότητα να επιλέξει και εξοικονομήσει μεσοσταθμικά περίπου 12%¹ της αξίας των αγορών του, ενώ με έξυπνες αγορές η εξοικονόμηση μπορεί να φτάσει και το 20% της αξίας του καλαθιού.

Η μείωση που καταγράφεται οφείλεται στην αύξηση της έντασης του ανταγωνισμού κάθε έτος και ειδικά την τελευταία 3ετία ανάμεσα στις επιχειρήσεις του κλάδου και στην προσαρμογή των επιχειρήσεων του κλάδου (προμηθευτές και λιανέμποροι) στην ανάγκη των καταναλωτών για μειωμένες τιμές και value for money.

Πίνακας 1: Σύγκριση τιμών προϊόντων τυπικού Χριστουγεννιάτικου Καλαθιού στις μεγάλες αλυσίδες Σουπερμάρκετ 2016-2017

*Τιμές υπό διαμόρφωση

Από τις 22 υποκατηγορίες προϊόντων που εξετάζονται (πίνακας 1) στις 12 οι τιμές παρουσιάζουν μείωση, και σε 10 παρουσιάζουν αύξηση. Οι τιμές των κρεάτων οι οποίες αναμένεται να διαμορφωθούν ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς τις επόμενες εβδομάδες εκτιμάται ότι σε διόρθωση των πολύ μειωμένων τιμών λόγω του έντονου ανταγωνισμού των προηγούμενων ετών θα παρουσιάσουν αυξήσεις στα επίπεδα του 10%. Τονίζεται ότι οι συγκεκριμένες τιμές στα είδη κρέατος είναι ακόμα υπό διαμόρφωση και ανάλογα με τη ζήτηση μπορεί να παρουσιάσουν διαφορετική εξέλιξη μετά τις 18 Δεκεμβρίου. Είδη όπως η νωπή γαλοπούλα που παρουσιάζουν μείωση ζήτησης θα παρουσιάσουν επίσης αύξηση στην τιμή, καθώς δεν προτιμώνται από το καταναλωτικό κοινό στον ίδιο βαθμό με τα προηγούμενα χρόνια.

Τα νωπά κρέατα καταγράφονται ως οι κατηγορίες με τις μεγαλύτερες ενδεχόμενες αυξήσεις, καθώς στα υπόλοιπα είδη καταγράφεται στην πλειοψηφία μείωση, ενώ οι όποιες αυξήσεις είναι μικρότερες. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφονται στα είδη παντοπωλείου και συγκεκριμένα το φύλλο κρούστας παρουσιάζει μείωση 22%, τα αναψυκτικά 20% και οι πατάτες – των οποίων οι τιμές το 2018 ήταν ασυνήθιστα αυξημένες – παρουσιάζουν μείωση 15%.

Σε σχέση με το εύρος τιμών στο οποίο έχει πρόσβαση ο καταναλωτής, η μέση διακύμανση των τιμών των προϊόντων παραμένει αυξημένη και υπολογίζεται περίπου στο 35% της αξίας τους. Αυτή η τάση είναι και αποτέλεσμα των έντονων προσφορών και προωθητικών εκπτωτικών ενεργειών των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ και των προμηθευτικών εταιρειών, οι οποίες πλέον παίρνουν διάφορες μορφές. Συνολικά εκτιμάται ότι τα φετινά Χριστούγεννα πάνω από 1 στα 2 προϊόντα που θα αγοραστεί θα σχετίζεται με κάποια προωθητική ενέργεια. Συγκεκριμένα:

• Εκπτώσεις σε συγκεκριμένα προϊόντα
• Εκπτώσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες
• Προσφορά επιπλέον προϊόντος (π.χ. 2+1 δώρο)
• Εκπτωτικά κουπόνια
• Δωροεπιταγές για επόμενες αγορές
• Επιστροφή χρημάτων με τη χρήση πιστωτικών καρτών

Το δείγμα προϊόντων που εξετάζονται στο πλαίσιο της μελέτης ανανεώθηκαν το 2014-2015 και περιλαμβάνουν: Γαλοπούλα Νωπή (κιλό), Γαλοπούλα Κατεψυγμένη (κιλό), Χοιρινό χωρίς κόκκαλο (κιλό), Αρνί (κιλό), Μελομακάρονα (κιλό), Κουραμπιέδες (κιλό), Βασιλόπιτα (κιλό), Βούτυρο (500 γρ.), Αυγά L (6 τμχ), Πατάτες (5 κιλά), Τομάτες (κιλό), Μαρούλι (1 τμχ), Αλεύρι για όλες τις χρήσεις (κιλό), Ρύζι καρολίνα (500 γρ.), Φέτα βαρέλι (κιλό), Καρύδια (500 γρ.), Κάστανα (500 γρ.), Ζάχαρη άχνη (κιλό), Φύλλο κρούστας (500 γρ.), Κρασί Μοσχοφίλερο Λευκό (750 ML), Γάλα νωπό πλήρες (1 λίτρο), Αναψυκτικό τύπου Cola (1,5 λίτρο).