Η Αθήνα μέσω κύκλων του υπουργείου Εξωτερικών υπενθυμίζει στην Άγκυρα πως η Αγία Σοφία είναι μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και πως αν η Τουρκία «δεν έχει ακόμα κατανοήσει ή δεν καταβάλλει προσπάθειες για να σεβαστεί τις δεσμεύσεις της για την προστασία των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αυτό σημαίνει ότι η χώρα αυτή δεν έχει φτάσει ακόμα στον 21ο αιώνα».
Οι ίδιες πηγές απορρίπτουν ως «εντελώς αβάσιμους» τους τουρκικούς ισχυρισμούς «περί δήθεν ζητήματος θρησκευτικής ελευθερίας στην Ελλάδα, όταν είναι γνωστό σε όλους ότι στη Θράκη της ισονομίας και του σεβασμού των πολιτών, όπου η δημοκρατία λειτουργεί υποδειγματικά, λειτουργούν απρόσκοπτα πάνω από 320 μουσουλμανικά τεμένη».
Σκληρή ανακοίνωση τουρκικού ΥΠΕΞ κατά της Ελλάδας
Το τουρκικό ΥΠΕΞ με την ανακοίνωσή του εγκαλεί, μεταξύ άλλων, την Ελλάδα ότι «εδώ και χρόνια δεν επιτρέπει την κατασκευή τεμένους στην πρωτεύουσά της, παρεμβαίνει συνεχώς στις θρησκευτικές ελευθερίες της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη και μπερδεύει την εναντίωση προς το Ισλάμ με τον εκσυγχρονισμό». Η ανακοίνωση αυτή ήταν η απάντηση στην αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο είχε καταδικάσει «ως οπισθοδρομική» την ανακοίνωση των τουρκικών Αρχών για τον προγραμματισμό της ανάγνωσης του κορανίου στην Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη επ' ευκαιρία του Ραμαζανιού, κάνοντας λόγο για ακατανόητες εμμονές, που αγγίζουν τα όρια της θρησκοληψίας, για μουσουλμανικές τελετές σε ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που φανερώνουν έλλειψη σεβασμού και επαφής με την πραγματικότητα. Επιπλέον, το ελληνικό ΥΠΕΞ σημείωνε πως τέτοιες ενέργειες δεν είναι συμβατές με σύγχρονες, δημοκρατικές και κοσμικές κοινωνίες.
Μπαράζ αντιδράσεων για την ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αντίστοιχα, τον έντονο προβληματισμό και τη δυσφορία του για την ανάγνωση του Κορανίου στην Αγία Σοφία, εξέφρασε ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης στον πρεσβευτή της Τουρκίας στην Αθήνα.Γιώργος Κουμουτσάκος: O εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, δήλωσε: «Υποδείξεις για θέματα ύφους, δημοκρατικής λειτουργίας του Κράτους και σεβασμού των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, ειδικά μάλιστα όταν αφορούν σε μειονότητες, δεν μπορεί να γίνονται από την Τουρκία. Πολύ περισσότερο όταν αφορούν στους μουσουλμάνους Έλληνες πολίτες της Θράκης, όπου εφαρμόζονται πλήρως οι αρχές της ισονομίας και ισοπολιτείας».
Νίκος Ξυδάκης: Τη θέση του είχε διαχωρίσει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Ξυδάκης, ο οποίος σχολιάζοντας την απόφαση των τουρκικών Αρχών είχε πει ότι «το να διαβαστεί ένα θρησκευτικό κείμενο δεν είναι έλλειψη σεβασμού». Ωστόσο, έσπευσε να τονίσει πως η Αγία Σοφία πρέπει να παραμείνει οικουμενικό μνημείο που ενώνει ανθρώπους και «να μην ακολουθήσουμε τον δρόμο της σκηνοθετημένης σύγκρουσης των πολιτισμών και του θρησκευτικού μίσους».
Ανδρέας Λοβέρδος: Από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, ο Ανδρέας Λοβέρδος δήλωσε: «Η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για την εκ μέρους της Τουρκίας προσβολής ενός μνημείου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, της Αγίας Σοφίας, κάνει τα πράγματα χειρότερα. Αφενός διότι επιβεβαιώνει απόλυτα τις έντονες ανησυχίες μας για τη σκοπιμότητα της συγκεκριμένης ενέργειας από την πλευρά της Τουρκίας κι αφετέρου γιατί επιχειρείται η αλλοίωση της πραγματικότητας, σε ό,τι αφορά τη στάση της ελληνικής Πολιτείας σε θέματα θρησκευτικής ελευθερίας. Ως προς το τελευταίο θέμα να σημειωθεί, πως η Ελλάδα προστατεύει την ακώλυτη άσκηση της θρησκευτικής λατρείας όλων των γνωστών θρησκειών κι εκσυγχρονίζει συνεχώς το νομοθετικό και διοικητικό της πλαίσιο. Η τελευταία μάλιστα προσαρμογή του 2014 επαινέθηκε από όλον τον πλανήτη. Η προσπάθεια, λοιπόν, του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών να παραποιήσει την αλήθεια θα πέσει στο κοινό. Και οι προσβλητικές του αναφορές στη μουσουλμανική κοινότητα της Θράκης γίνονται μπούμερανγκ εναντίον της ίδιας της Τουρκίας».
Το Ποτάμι: Για γνωστή τακτική του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών να στρεβλώνει όχι μόνο τις διεθνείς συμφωνίες που έχει υπογράψει η Τουρκία αλλά και την πραγματικότητα κάνει λόγο σε ανακοίνωσή του το Ποτάμι.
Το κόμμα καλεί το τουρκικό υπουργείο να ανατρέξει ξανά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης κι να αναγνώσει με προσοχή το άρθρο της που αναφέρεται στην προστασία των μειονοτήτων όπου γίνεται ρητή αναφορά σε Μουσουλμανικές μειονότητες στην Θράκη και όχι σε τουρκική. Ο Ποτάμι κάνει ακόμη λόγο για αναμολόγητους μεν αλλά διάφανους σκοπούς της τουρκικής πλευράς «με την προσπάθειά της να έχει λόγο στον ευρύτερο ελληνικό χώρο, που δεν καλύπτει η Συνθήκη της Λωζάνης, εμφανιζόμενη ως προστάτης των εκτός Θράκης εγκατεστημένων Μουσουλμάνων».
Ένωση Κεντρώων: Σφοδρή επίθεση στην Αγκυρα εξαπολύει η Ένωση Κεντρώων, με αφορμή την ανακοίνωση του ΥΠΕΞ της γειτονικής χώρας για το θέμα της Αγιάς Σοφιάς και την αναφορά ότι οι ελληνικές αρχές «εδώ και χρόνια δεν επιτρέπουν την κατασκευή τζαμιού στην πρωτεύουσά τους, παρεμβαίνουν συνέχεια στις θρησκευτικές ελευθερίες των Τούρκων της δυτικής Θράκης και εμπλέκουν την αντι-ισλαμική στάση με τον εκσυγχρονισμό».
Επιστολή Μαριά στη Μογκερίνι: Παρέμβαση προς την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Άμυνας έκανε ο Ανεξάρτητος Ευρωβουλευτής, Νότης Μαριάς, για την απαράδεκτη και προκλητική, όπως την χαρακτηρίζει, απόφαση των τουρκικών αρχών να επιτρέψουν την τέλεση ισλαμικής λειτουργίας εντός της Αγιάς Σοφιάς. Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει στην επείγουσα επιστολή του ο Έλληνας Ανεξάρτητος Ευρωβουλευτής: «Η Αγία Σοφία αποτελεί διαχρονικό σύμβολο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Τον μνημειακό χαρακτήρα της σεβάστηκαν ανεξαιρέτως όλες οι Κυβερνήσεις του σύγχρονου τουρκικού κράτους από το 1935, έτος κατά το οποίο ο Μουσταφά Κεμάλ διέταξε τη μετατροπή της σε μουσείο».
Επιστολή Βόζεμπεργκ σε UNESCO: Σε συνέχεια ερώτησης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που κατέθεσε για την αλλοίωση του πολιτιστικού χαρακτήρα της Αγιάς Σοφίας από τις τουρκικές αρχές, η Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Ελίζα Βόζεμπεργκ - Βρυωνίδη απηύθυνε επιστολή στη Γενική Διευθύντρια της UNESCO, κα. Irina Bokova, αναδεικνύοντας περαιτέρω το ζήτημα σε διεθνές επίπεδο. Όπως επισημαίνει η κυρία Βόζεμπεργκ, η απόφαση αυτή των τουρκικών αρχών ουσιαστικά αλλοιώνει τον ιστορικό χαρακτήρα του μνημείου, μετατρέποντάς τον σε μουσουλμανικό τέμενος.
