Άρθρο του Αναστασίου Γ. Μαρά
Από τις 2 Νοεμβρίου 2020 ξεκίνησε τη λειτουργία του το πρώτο επίσημο ισλαμικό τέμενος στον Βοτανικό, στην Αθήνα. Παρά τις διαρκείς αναφορές στην αναγκαιότητά του, κατά τις πρώτες προσευχές οι πιστοί που προσήλθαν σ’ αυτό ήταν μόλις δεκαοκτώ (18). Θα υπενθυμίσουμε ότι το τέμενος της Αθήνας έγινε σε κρατικό οικόπεδο και κτίριο, δεν έχει μιναρέ, ενώ η Μιχράμπ, δηλαδή η ιερή κόγχη που βλέπει προς τη Μέκκα, κατασκευάσθηκε από Αιγύπτιο ειδικό που διαμένει στην Ελλάδα. Λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών του κορονοιού τα επίσημα εγκαίνια του κτιρίου θα γίνουν όταν οι υγειονομικές συνθήκες το επιτρέψουν. Η λειτουργία του τεμένους έχει διχάσει την κοινή γνώμη, ενώ προκάλεσε πολλές και ποικίλες αντιδράσεις.
Όπως ήδη αναφέραμε, η λειτουργία του τεμένους προκάλεσε αντιδράσεις από πολλούς, ειδικούς και μη, ενώ το όλο θέμα πήρε και πολιτικές διαστάσεις. Σε κάθε περίπτωση, όσοι αντιτίθενται στη λειτουργία του τεμένους υπογραμμίζουν το γεγονός της μετατροπής της Αγίας Σοφίας, όπως και της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη σε τζαμί. Ένα ακόμη επιχείρημα των αντιδρώντων είναι οι δυσκολίες που βιώνουν οι Χριστιανοί που διαβιούν σε μουσουλμανικές χώρες, στις οποίες απαγορεύεται η κατασκευή και λειτουργία χριστιανικών ναών. Τέλος, ένα ακόμη επιχείρημά τους είναι ο κίνδυνος του σταδιακού εξισλαμισμού της Ελλάδας και της πολιτισμικής αλλοίωσης του πληθυσμού της.
Στην αντίθετη πλευρά βρίσκονται όσοι υπεραμύνονται της –προστατευόμενης από το Σύνταγμα- θρησκευτικής ελευθερίας. Μεταξύ των επιχειρημάτων της εν λόγω ομάδας είναι η ύπαρξη πολλών παράνομων τζαμιών στην Αττική, τα οποία μετά από τη λειτουργία του επίσημου τεμένους δεν θα έχουν πλέον λόγο ύπαρξης.
Σε κάθε περίπτωση η όλη κατάσταση δεν είναι τόσο απλή όσο παρουσιάζεται από τις δυο πλευρές. Αναμφίβολα, οι προκλητικές για τους Χριστιανούς ενέργειες της Τουρκίας πληγώνουν το θρησκευτικό αίσθημα των Χριστιανών και είναι καταδικαστέες. Παρόλα αυτά, η λειτουργία του τεμένους στην Αθήνα δεν αποτελεί ελληνοτουρκική διαφορά, όσο κι αν η Τουρκία προσπαθεί να την παρουσιάσει ως τέτοια. Μάλιστα, με αυτή την αφορμή η Τουρκία επιχειρούσε να προβληθεί ως προστάτιδα όλων των διαμενόντων Μουσουλμάνων στην Ελλάδα, γεγονός που αύξανε την επιρροή της. Με τη λειτουργία του τεμένους στον Βοτανικό αποτρέπεται η προαναφερόμενη τουρκική απειλή και καθίστανται ανεδαφικές οι κατηγορίες που διατυπώνει κατά της Ελλάδας για θρησκευτική καταπίεση των Μουσουλμάνων. Μάλιστα, ειδικά γι’ αυτούς τους λόγους ο πρώτος Ιμάμης της Αθήνας δεν προέρχεται από τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, αλλά είναι ο 49χρονος μαροκινής καταγωγής Έλληνας πολίτης Σίντι Μοχάμεντ Ζάκι. Ο τελευταίος μιλάει άπταιστα ελληνικά, αραβικά και γαλλικά, ενώ είναι κάτοχος πτυχίου Φυσικομαθηματικών και Μουσουλμανικών Σπουδών. Αυτή είναι η μια πλευρά του νομίσματος.
Στην άλλη πλευρά του νομίσματος βρίσκονται οι πράξεις των ακραίων ισλαμιστών, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν εξαπολύσει στην Ευρώπη έναν ιερό πόλεμο (τζιχάντ), τα θύματα του οποίου αυξάνονται διαρκώς. Έτσι παρά τη διαφάνεια που φρόντισε το Κράτος να υπάρχει στη λειτουργία του τεμένους, κανείς δεν γνωρίζει πως θα διαμορφωθεί μελλοντικά η όλη κατάσταση. Το κήρυγμα μίσους που υιοθέτησαν πολλοί ιμάμηδες σε αντίστοιχα τεμένη στην Ευρώπη και ο ριζοσπαστισμός του ακραίου Ισλάμ οδήγησε σε δολοφονίες, οι οποίες διαπράττονται με ολοένα και απεχθέστερους τρόπους.
Στο πλαίσιο αυτό η Ελληνική Πολιτεία καλείται να σχοινοβατήσει σε μια επικίνδυνη ισορροπία μεταξύ της θρησκευτικής ελευθερίας των κατοικούντων στην Ελλάδα Μουσουλμάνων και της προστασίας της ελευθερίας έκφρασης των Ελλήνων Χριστιανών. Στην προοπτική αυτή η λειτουργία του επίσημου τεμένους θα πρέπει να συνοδευτεί με τη σφράγιση και το κλείσιμο όλων των παράνομων τζαμιών. Παράλληλα, η διαφάνεια της λειτουργίας του τεμένους θα πρέπει να συνοδεύεται με τη μέριμνα για κήρυγμα ειρήνης εντός και εκτός του λατρευτικού χώρου. Σε κάθε περίπτωση οι αντιδράσεις και οι διαφωνίες δεν θα κοπάσουν ότι κι αν πράξει η Ελληνική Κυβέρνηση.
* Ο Αναστάσιος Γ. Μαράς, είναι Δρ Θεολογίας στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
