Με πρωτοβουλία της Έφης Αχτσιόγλου, κατατέθηκε στο σ/ν του ΥΠΕΣ και μετά την ολοκλήρωση της συζήτησής του στην αρμόδια Επιτροπή, τροπολογία για το ζήτημα της φορολόγησης και των ασφαλιστικών εισφορών στα φιλοδωρήματα των εργαζομένων στην εστίαση.
Την τροπολογία συνυπογράφει το σύνολο των μελών της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς. Το περιεχόμενο της τροπολογίας προβλέπει ότι τα προαιρετικά φιλοδωρήματα σε εργαζόμενους δεν αποτελούν μισθό, δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές και εισπράττονται στο ακέραιο από τους δικαιούχους τους, ανεξάρτητα από τον τρόπο που καταβάλλονται.
Ακολουθεί αναλυτικά το κείμενο της τροπολογίας:
Η υποχρεωτική διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, που ενημερώνουν άμεσα την Α.Α.Δ.Ε. για το τι εισπράττει κάθε επιχείρηση, έφερε στο προσκήνιο το θέμα των φιλοδωρημάτων. Σύμφωνα με την εγκύκλιο Α.1088/2023 της Α.Α.Δ.Ε., τα φιλοδωρήματα που πληρώνονται με κάρτα στο διάστημα ενός μήνα είναι μισθός και υπόκεινται κανονικά σε φόρο και ασφαλιστικές κρατήσεις.
Το φιλοδώρημα όμως είναι ένα χρηματικό ποσό, συνήθως μικρό ή πολύ μικρό, που δίνεται ως δώρο από έναν πελάτη σε έναν εργαζόμενο ξενοδοχείου, εστιατορίου, καφενείου ή άλλης επιχείρησης, ως αναγνώριση της ποιοτικής εξυπηρέτησης που του παρέχει. Προέρχεται από την προσωπική εκτίμηση του πελάτη για τη γρήγορη και πρόθυμη εξυπηρέτησή του από τον εργαζόμενο και όχι από κάποια υποχρέωση. Είναι, με άλλα λόγια, μια πράξη καλής θέλησης και αναγνώρισης των καλών υπηρεσιών του εργαζομένου. Με την έννοια αυτή το φιλοδώρημα που δίνεται προαιρετικά δεν αποτελεί μισθό. Η θεώρηση του φιλοδωρήματος ως μισθού αλλοιώνει τη σχέση μεταξύ πελάτη και εργαζομένου και μετατρέπει το φιλοδώρημα από προσωπική έκφραση ευγνωμοσύνης σε έναν ακόμη φορολογικό πόρο.
Ειδικά στον χώρο της εστίασης και του τουρισμού το φιλοδώρημα διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο στην καθημερινή οικονομική επιβίωση των εργαζομένων. Πολλοί Έλληνες και ιδίως νέοι που εργάζονται σε αυτούς τους κλάδους της οικονομίας, κλάδους που χαρακτηρίζονται από χαμηλούς μισθούς, εξαντλητικά ωράρια και σκληρές συνθήκες εργασίας, βασίζονται στα φιλοδωρήματα για να καλύψουν βασικές βιοτικές τους ανάγκες. Η φορολόγηση αυτού του εισοδήματος απειλεί να αποδυναμώσει τη σημασία του και να επιβαρύνει επιπλέον τους ήδη καταπονημένους οικονομικά εργαζόμενους, ένα μέρος των οποίων δεν αποκλείεται να εγκαταλείψει εξ αιτίας του λόγου αυτού τα συγκεκριμένα επαγγέλματα.
Η αντιμετώπιση του φιλοδωρήματος ως μισθού πρακτικά σημαίνει απώλεια εισοδήματος για τους εργαζόμενους, που ισοδυναμεί μέχρι και με το 60% του ποσού του φιλοδωρήματος, μετά την αφαίρεση των κρατήσεων (φόρος μισθωτών υπηρεσιών, ασφαλιστικές εισφορές).
Αλλά αποτελεί και κερκόπορτα αμφισβήτησης του μισθού, αφού δεν αποκλείει να αμφισβητηθεί ο κατοχυρωμένος μισθός και να συμψηφίζεται με τα φιλοδωρήματα.
Τη στιγμή που η κυβέρνηση δεν φορολογεί ή φορολογεί με τον ελάχιστο συντελεστή τα δισεκατομμύρια υπερκερδών των μεγάλων παρόχων ενέργειας, των ομίλων πετρελαίου και των τραπεζών ή προχωρά σε φοροελαφρύνσεις εκατομμυρίων στις πολύ μεγάλες περιουσίες, όπως είναι π.χ. η κατάργηση του φόρου γονικής παροχής μέχρι 800.000 ευρώ ανά γονέα και ανά παιδί, τη στιγμή που η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων βρίσκεται στην προτελευταία θέση της Ε.Ε., η ανεργία των νέων στο 20% και των γυναικών στο 12,5%, που το 50% των νέων συμβάσεων είναι συμβάσεις μερικής απασχόλησης, που ένας στους τέσσερις εργοδότες που ελέγχθηκαν δεν είχαν ενσωματώσει την αύξηση του κατώτατου μισθού και τις τριετίες, που η ανεξέλεγκτη αισχροκέρδεια, η ακρίβεια και ο ΦΠΑ λεηλατούν το εισόδημα των νοικοκυριών και οι μισθοί φτάνουν μέχρι τα μέσα του μήνα, τη στιγμή που συντελείται στη χώρα η μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου, από τη Μεταπολίτευση και μετά, με τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρείες να έχουν υπερπενταπλασιάσει τα κέρδη τους, με τις απευθείας αναθέσεις δισεκατομμυρίων, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό να φορολογούνται τα φιλοδωρήματα οποιουδήποτε επιπέδου.
Για όλους αυτούς του λόγους είναι απαραίτητο να θεσμοθετηθεί ότι τα προαιρετικά φιλοδωρήματα σε εργαζόμενους επιχειρήσεων επισιτισμού, τουρισμού και άλλων κλάδων δεν αποτελούν μισθό, δεν υπόκεινται σε φορολογία και ασφαλιστικές εισφορές και εισπράττονται στο ακέραιο από τους δικαιούχους τους, ανεξάρτητα από τον τρόπο που καταβάλλονται, όπως ορίζεται στην ακόλουθη τροπολογία.
Προτεινόμενες διατάξεις
Άρθρο 1
Στο άρθρο 14 του ν. 4172/2013 προστίθεται περίπτωση κ΄ ως εξής: «κ) τα προαιρετικά φιλοδωρήματα σε εργαζόμενους δεν αποτελούν μισθό, δεν υπόκεινται σε φορολογία και εισπράττονται στο ακέραιο από τους δικαιούχους τους, ανεξάρτητα από τον τρόπο που καταβάλλονται».
Άρθρο 2
Στο άρθρο 38 του ν. 4387/2016 προστίθεται παράγραφος 11 ως εξής: «11. Τα προαιρετικά φιλοδωρήματα σε εργαζόμενους δεν αποτελούν μισθό, δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές και εισπράττονται στο ακέραιο από τους δικαιούχους τους, ανεξάρτητα από τον τρόπο που καταβάλλονται».