«Θα πρέπει να καταπολεμηθούν τα αίτια της φυγής των προσφύγων -δηλαδή να υπάρξει ειρήνη στην Συρία. Ένα μεγάλο λάθος ήταν η ανεπαρκής χρηματοδότηση των χωρών συγκέντρωσης και φιλοξενίας των προσφύγων στον Λίβανο και στην Ιορδανία», δηλώνει ο κ. Κοτζιάς και προσθέτει ότι για τους Σύριους θα ήταν καλύτερα αν μπορούσαν να μείνουν πιο κοντά στη χώρα τους. Διευκρινίζει δε ότι μόνο το 55% όσων έχουν περάσει από την Ελλάδα από τον Δεκέμβριο του 2015 είναι συριακής καταγωγής και αναφέρεται σε πολλούς Αλγερινούς και Μαροκινούς που φθάνουν στην Κωνσταντινούπολη αεροπορικώς και κατόπιν μεταβαίνουν οδικώς στα τουρκικά παράλια.
Κληθείς να σχολιάσει τις εισηγήσεις των Γερμανών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) προς την καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ να κλείσει τα σύνορα της Γερμανίας, ο υπουργός Εξωτερικών εκτιμά ότι κάτι τέτοιο δεν θα εμπόδιζε τους πρόσφυγες, οι οποίοι θα έβρισκαν άλλους δρόμους. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών απορρίπτει και τον ισχυρισμό ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να επιστρατεύσει περισσότερα μέσα για θαλάσσιες περιπολίες προκειμένου να προστατεύσουν καλύτερα τα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης, επισημαίνοντας ότι αυτό συμβαίνει ήδη, αλλά δεν αποδίδει.
«Αν θέλαμε να σταματήσουμε τους πρόσφυγες, θα έπρεπε να κάνουμε πόλεμο εναντίον τους. Θα έπρεπε να τους βομβαρδίζουμε, να βυθίζουμε τις βάρκες τους και να αφήνουμε τους ανθρώπους να πνιγούν. Αυτό όμως αντίκειται αφενός στον ανθρωπισμό και αφετέρου στο ευρωπαϊκό δίκαιο και στις διεθνείς συμβάσεις. Αυτό αποκλείεται. Για αυτό και στις επίσημες συναντήσεις των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών σιωπούν εκείνοι οι πολιτικοί που στη χώρα τους δηλώνουν στα ΜΜΕ ότι οι Έλληνες είναι εκείνοι 'που δεν κάνουν τα μαθήματά' τους».
Αντίστοιχα, ο κ. Κοτζιάς αρνείται και την κατηγορία ότι η Αθήνα δεν ενδιαφέρεται για την ενίσχυση της FRONTEX. Εξηγεί ότι η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε 780 στελέχη της FRONTEX για την καταγραφή των προσφύγων, αλλά ήρθαν μόνο 340 και μάλιστα στην αρχή λειτουργούσαν γραφειοκρατικά, τηρώντας το ωράριό τους και την πενθήμερη εργασία. Σε ό,τι αφορά τις αδυναμίες στην καταγραφή, ο Νίκος Κοτζιάς τις αποδίδει στον μεγάλο αριθμό των προσφύγων και φέρνει ως παράδειγμα ανάλογα προβλήματα που έχουν σημειωθεί ακόμη και στα γερμανοαυστριακά σύνορα. Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρει ότι το 2015 η Ελλάδα δαπάνησε περί τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ για καταλύματα, σίτιση, μεταφορά και υγειονομική περίθαλψη των προσφύγων. «Για μας δύο δισεκατομμύρια είναι πάρα πολλά χρήματα -είναι για την ακρίβεια περισσότερα από όσα θα αποφέρουν οι περικοπές συντάξεων που τώρα μας επιβάλλει η τρόικα», λέει χαρακτηριστικά.
