Skip to main content
Menu Αναζήτηση
espa-banner

Ένας Θεσσαλονικιός εξηγεί πώς τα Star Wars μπορούν να αλλάξουν τη ζωή μας

Ο καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης και συγγραφέας Παναγιώτης Ασημεόνογλου έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο "Το Εγχειρίδιο ενός Jedi"

Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη

 

Ο πολυαναμενόμενος επίλογος του θρυλικού «Star Wars: Skywalker Η Άνοδος» αρχίζει την πορεία του στις ελληνικές αίθουσες με ειδικές προβολές από Τετάρτη 18/12/2019. Ο καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης και συγγραφέας Παναγιώτης Ασημεόνογλου, λάτρης των ταινιών Star Wars αντιλήφθηκε πως έχουν επηρεαστεί από τα kuji, πνευματικές ασκήσεις διαλογισμού στις οποίες επιδίδονταν Ιάπωνες ερημίτες των βουνών. Και αποφάσισε να γράψει ένα βιβλίο για να αναδείξει αυτή τη σχέση: είναι το "Το Εγχειρίδιο ενός Jedi" (Εκδόσεις iWrite).

Στην ερώτηση πώς τα Star Wars μπορούν να αλλάξουν τη ζωή μας τόνισε στο TyposThes: «Οι άνθρωποι χρειαζόμαστε το μύθο ή το ευγενές ψέμα για να ζούμε ισορροπημένα και με πληρότητα. Στο παρελθόν υπήρξαν πολλοί σπουδαίοι μύθοι που τα διδάγματά τους γαλούχησαν αμέτρητες γενιές (…).

Στην εποχή μας ο μύθος έλαβε νέα προσωπεία (περσόνες) που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις μιας σύγχρονης γενιάς που διψά για Νόημα.

Σ’ αυτό το όμορφο πάνθεο, που κοσμεί κόμικς αντί για αγγεία, και κινηματογραφικές αίθουσες αντί για ναούς, ο μύθος του Luke και του Darth Vader (..) μάς διηγείται με φρεσκάδα κάτι τόσο παλιό όσο η ανθρώπινη φύση. Οι Jedi και η Δύναμη είναι μια νέα μυστηριακή ψηλάφηση ενός κόσμου που το ήθος φθίνει, που το πνευματικό σκοτάδι ολοένα εξαπλώνει τα δίχτυα του, που η Επιστήμη έχει καταλάβει τον θρόνο του Θεού και η κατανάλωση έχει θεραπευτική αξία».

Περισσότερα στην συνέντευξη που ακολουθεί.

 

-Πώς αποφασίσατε να γράψετε αυτό το βιβλίο;

-Εδώ και αρκετά χρόνια εντρυφώ -και ασκούμαι καθημερινά- σε διάφορες πνευματικές παραδόσεις της Ανατολής, κυρίως Σινοϊαπωνικής και Βιετναμέζικης προέλευσης. Πρόκειται για βιοσοφίες που μπορούν να βοηθήσουν το σύγχρονο άνθρωπο να ενσταλάξει μέσα του την ισορροπία, τη χαρά, την αρμονία και την ησυχία, κυρίως τη βαθιά αγάπη για τον κόσμο/κόσμημα που τον περιβάλλει.

Ένα από αυτά τα υπέροχα συστήματα είναι τα kuji, πνευματικές ασκήσεις διαλογισμού στις οποίες επιδίδονταν Ιάπωνες ερημίτες των βουνών, Shugenja ή Yamabushi, αλλά και πολεμιστές Νίντζα που τους δίδασκαν οι πρώτοι. Αφορούν τεχνικές που αποδεικνύονται ένα άριστο δείγμα αυτού που θα λέγαμε positive thinking ή Νευρογλωσσικός Προγραμματισμός (Neuro-linguistic Programming), και συμβάλλουν δραστικά στην ψυχοσωματική ενδυνάμωση και σταθερότητα.

Μελετώντας τα kuji διαπίστωσα πως μια άλλη μεγάλη μου αγάπη, τα Star Wars, όχι μόνο είχαν επηρεαστεί από αυτές τις παραδόσεις, αλλά τις μεταλαμπάδευαν με έναν τρόπο όμορφο, γνήσιο και εμπνευσμένο. Έτσι αποφάσισα να αναδείξω, αλλά και να επεκτείνω, αυτή τη σχέση με έναν χρωματισμό που δεν έχει προκύψει ξανά στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό.    

 

-Τι σας αρέσει στις ταινίες Star Wars;

-Τα Star Wars είναι ένας υπέροχος σύγχρονος μύθος που καταφέρνει μέσω των συμβολισμών του μια ανώτερη βιωματική ταύτιση (τη γνωριμία με τη Δύναμη), αλλά παράλληλα είναι ένα ευχάριστο παραμύθι που ξελαφρώνει την καρδιά και διασκεδάζει. Αν είχε δίκιο ο μεγάλος σκηνοθέτης Αντρέι Ταρκόφσκι όταν έλεγε ότι «Σκοπός της τέχνης είναι να ετοιμάσει τον άνθρωπο για το θάνατο, να οργώσει και να καλλιεργήσει την ψυχή του, κάνοντάς τη να στραφεί στο καλό» (Σμιλεύοντας το Χρόνο), τότε ο George Lucas είναι ένας αληθινός καλλιτέχνης. Δεν ετοιμάζει μόνο τον άνθρωπο για τον θάνατο, αλλά πολύ περισσότερο για τη ζωή…   

star_wars_the_rise_of_skywalker.jpg

-Πώς τα Star Wars μπορούν να αλλάξουν τη ζωή μας;

-Οι άνθρωποι χρειαζόμαστε το μύθο ή το ευγενές ψέμα για να ζούμε ισορροπημένα και με πληρότητα. Στο παρελθόν υπήρξαν πολλοί σπουδαίοι μύθοι που τα διδάγματά τους γαλούχησαν αμέτρητες γενιές. Ένας νεαρός της αρχαίας Ελλάδας θ’ αντλούσε έμπνευση, προκειμένου να τα βγάλει πέρα με τις απίστευτες προκλήσεις της ζωής, ταυτιζόμενος με τον παντοδύναμο Ηρακλή, τον ένδοξο Αχιλλέα και τον πολυμήχανο Οδυσσέα. Έτσι θα έπαιρνε αρκετή δύναμη για να σηκώσει τα ασήκωτα, να πολεμήσει τη σίγουρη ήττα, να σκαρφιστεί την επιτυχία ενάντια στη βέβαιη αποτυχία, να συνεχίσει να περπατάει στο στενό μονοπάτι των απόκρημνων βουνών της αρετής.

Στην εποχή μας ο μύθος έλαβε νέα προσωπεία (περσόνες) που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις μιας σύγχρονης γενιάς που διψά για Νόημα. Ο Superman είναι ο νέος Ηρακλής ή Σαμψών, o Hulk είναι ο καινούριος Άρης, ο Aqua Man είναι ο σύγχρονος Ποσειδώνας, η Wonder Woman είναι η νέα Αθηνά, ο Flash είναι ο καινούριος Ερμής και πάει λέγοντας.

Σ’ αυτό το όμορφο πάνθεο, που κοσμεί κόμικς αντί για αγγεία, και κινηματογραφικές αίθουσες αντί για ναούς, ο μύθος του Luke και του Darth Vader, του Obi Wan Kenobi και του Yoda, του Kylo Ren και της Rey, του Han Solo και της Leia, μας διηγείται με φρεσκάδα κάτι τόσο παλιό όσο η ανθρώπινη φύση. Οι Jedi και η Δύναμη είναι μια νέα μυστηριακή ψηλάφηση ενός κόσμου που το ήθος φθίνει, που το πνευματικό σκοτάδι ολοένα εξαπλώνει τα δίχτυα του, που η Επιστήμη έχει καταλάβει τον θρόνο του Θεού και η κατανάλωση έχει θεραπευτική αξία.

jedi.jpg

-Πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την συγγραφή;

-Θεωρώ ότι η συγγραφή δεν είναι έννοια χρονική, δεν ξεκινάει από κάπου, αλλά κυρίως τροπική -ένας νέος τρόπος έκφρασης και ωρίμανσης. Είναι μάλλον η ανάγκη ενός ανθρώπου να βιώσει τη ζωή του σχεσιακά, να κοινωνήσει την ύπαρξή του σε ένα άλλο μέσο (στο χαρτί), να δείξει στον κόσμο ότι υπάρχει, έστω ως ένα σκουριασμένο καθρεφτάκι που αντανακλά λίγες αλήθειες. Την ανάγκη αυτή την ένιωσα από μικρός, σχεδόν Δημοτικό, όταν έγραφα τα πρώτα μου ποιήματα για να ρίχνω κορίτσια… Ο σπόρος εκείνος διέρρηξε το κέλυφός του και έβγαλε μεστούς καρπούς μετά από 25 χρόνια. Αλλά όπως είπα δεν είναι θέμα χρόνου, ίσως να πέρασε μόλις μια στιγμή.      

 

-Ποια στοιχεία ενός βιβλίου σας κρατούν την προσοχή και σας κάνουν να θέλετε να το διαβάσετε;

-Η μεγάλη μου αγάπη είναι εκείνα τα αναγνώσματα που με βοηθούν να γνωρίσω καλύτερα τον κόσμο και τον εαυτό μου. Βρίσκω ότι τα όμορφα βιβλία αυτού του είδους είναι όπως οι συνταγές μαγειρικής. Δεν σε ταΐζουν και βέβαια δεν σε χορταίνουν. Σου δείχνουν απλά τι υλικά πρέπει να αγοράσεις, πώς να τα ζυγίσεις και να τα ανακατέψεις, σε τι φωτιά θα τα μαγειρέψεις. Δεν υπόσχονται τίποτε περισσότερο από γεύσεις και μεθυστικά αρώματα, εφόσον στρωθείς στη δουλειά. Αυτό είναι εν τέλει το στοιχείο που μαγνητίζει τις αισθήσεις μου σε ένα καλό βιβλίο, η Πράξη.   

 

-Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;

-Το διάβασμα είναι το μοναδικό χόμπι που είχα σε όλη μου τη ζωή. Από μικρό παιδί τρυγούσα τον κόσμο μέσα από γραπτά φιλοσόφων, ποιητών, μυστών, λογοτεχνών… Υπήρξαν τόσοι πνευματικοί φίλοι (όπως θα τους αποκαλούσα) που με συνόδευσαν σε αυτό το ταξίδι μου, ώστε ακόμη και μία απλή αναφορά των ονομάτων τους θα αδικούσε την ευγνωμοσύνη που νιώθω στην ψυχή μου για αυτούς. Το τελευταίο, πάντως, διάστημα της ζωής μου νιώθω μεγάλη πνευματική συγγένεια με τον μέγιστο των νεοελλήνων συγγραφέων Νίκο Καζαντζάκη. Νομίζω ότι εκεί που προσπαθούσα για χρόνια να σκαρφαλώσω, ο Καζαντζάκης στεκόταν ήδη και ενατένιζε από τις κορυφές.  

 

emoiure.jpg

-Ποια ταινία των Star Wars είναι η αγαπημένη σας και γιατί;

-O μύθος του Star Wars ξεκίνησε με την πρώτη κινηματογραφικά ταινία που ήταν το A New Hope. Αλλά αν έμενε ο Lucas σε αυτήν, τότε θα είχε φτιάξει απλά ένα επιτυχημένο space western παραμύθι με μάχες Σαμουράι/Σαολίν, υπόθεση Kurosawa και λίγες δόσεις Ανατολικής φιλοσοφίας. Το κομβικό σημείο στην εξέλιξη του σύμπαντος του Star Wars ήταν σαφέστατα το The Empire Strikes Back (δεύτερη κινηματογραφικά ταινία). O χορτοφάγος και μαθητευόμενος του Ζεν σκηνοθέτης Irvin Kershner μας χάρισε με αυτήν κάτι πολύ περισσότερο από μια ταινία επιστημονικής φαντασίας. Η τελειότητα της σκηνοθετικής ματιάς, ο μυστικιστικός παλμός που διαπερνά κάθε πλάνο, ο διδακτικός στοχασμός ενός πρακτικού Ζεν, η σεναριακή τροπή του Vader ως πατέρα του Luke, οι ψυχολογικές και συμβολικές Γιουνγκικές προεκτάσεις, την κάνουν ένα κατακάθαρο διαμάντι που θα λάμπει για πολλές γενιές ακόμη.

Εύχομαι και άλλοι να ανακαλύψουν αυτή τη μαγεία -με αφορμή κιόλας την ολοκλήρωση του saga. May the Force be with you All.   

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ