Της Λεμονιάς Βασβάνη
Περισσότεροι από 100 σύγχρονοι εικαστικοί καλλιτέχνες, τρία πρότζεκτ, οκτώ νέες εκθεσιακές παραγωγές, ένα φεστιβάλ, τρεις ειδικές συνεργασίες συνδιαμορφώνουν το πρόγραμμα της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης που θα έχει ως επίκεντρό της την Γεωκουλτούρα και θα πραγματοποιηθεί από τις 10 Δεκεμβρίου 2022 έως και τις 21 Μαϊου 2023 στα Μουσεία που απαρτίζουν το MOMus, αλλά και σε άλλους χώρους τέχνης και μουσεία της πόλης μας.
«Σχεδιάσαμε το πρόγραμμά μας σαν να ήμασταν στο χωράφι της τέχνης με νέες ιδέες που θα μας δώσουν ευκαιρία να ξανασκεφτούμε τον κόσμο σήμερα. Αν θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε την Μπιενάλε θα λέγαμε ότι είναι μια διοργάνωση που αφηγείται μέσα από σύγχρονη τέχνη ιστορίες για ένα θέμα. Η Γεωκουκτουρα είναι κοντά στην πολιτική. Η καλλιέργεια της γης συναντάται με την κουλτούρα ώστε να κατανοήσουμε τον κόσμο, διερευνά ζητήματα μνήμης. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν με έργα τους εστιάζουν σε ιστορίες και στη διαχείριση τόσο του φυσικού όσο και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος μέσα στις συνθήκες κλιματικής, οικονομικής και προσφυγικής κρίσης», σημείωσε το μεσημέρι της Πέμπτης η διευθύντρια της Μπιενάλε κυρία Θούλη Μισιρλογλου. Εστίασε δε και στις συνέργειες που έγιναν στο πλαίσιο του θεσμού και εξέφρασε χαρά της για την φετινή διοργάνωση όπου υπάρχει 40 υποστηρικτές.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του MOMus κ. Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος μίλησε για τις αλλαγές του κόσμου τονίζοντας ότι πολλές φορές είναι δύσκολο να τις κατανοήσουμε. Ωστόσο συμπλήρωσε πως «η τέχνη μπορεί να μας βοηθήσει. Η δύναμη της εικόνας και της τέχνης είναι πιο σημαντική και μπορεί να επηρεάσει τον κόσμο. Αν δει κανείς πχ ένα ντοκιμαντέρ στο Νετφλιξ μπορεί να καταλάβει πιο γρήγορα ένα θέμα για την κλιματική αλλαγή απ΄’ ότι αν του το εξηγούσε ένας επιστήμονας. Βέβαια η τέχνη δεν είναι πάντα αθώα. Αλλά μπορεί να προσφέρει διαφορετική ματιά στα γεγονότα».
Στον όρο της Γεωκουλτούρας αναφέρθηκε η Αν. Γενική Διευθύντρια MOMus κυρία Μαρία Τσαντσάνογλου λέγοντας ότι ακούγοντάς τον «ο νους μας πάει στην καλλιέργεια της γης. Όμως είναι και όρος των πολιτικών επιστημών και αναφέρεται στους πολιτιστικούς οργανισμούς δεσμούς πολύ ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα. Αυτό κάνει και η σύγχρονη τέχνη. Θέματα που συνταράσσουν τον πλανήτη απασχολούν τους καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην 8η Biennale». Παράλληλα η ίδια χαρακτήρισε τον συγκεκριμένο πολιτιστικό θεσμό ως ένα μεγάλο γεγονός για την πόλη μας σημειώνοντας ότι στα 15 χρόνια λειτουργίας της έχει φέρει στη Θεσσαλονίκη πολλούς αξιόλογους καλλιτέχνες.
Να σημειωθεί ότι τα εγκαίνια θα πραγματοποιήσει το Σάββατο 10 Δεκεμβρίου στις 20.00 στο MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (εντός ΔΕΘ- HELEXPO) ο υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, αρμόδιος για θέματα σύγχρονου πολιτισμού κ. Νικόλας Γιατρομανωλάκης.
Μια ματιά στις εκθέσεις της 8ης Μπιενάλε
-Στην έκθεση «Κιβωτός: Mια κατασκευή φροντίδας» (MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, 10.12.2022-26.03.2023 / Εγκαίνια: 10.12, 20:00) 43 δημιουργοί με περισσότερα από 75 έργα τέχνης ζωγραφικής, γλυπτικής, και νέων μέσων που προέρχονται από τις συλλογές του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης αποτυπώνουν, διαχειρίζονται και προωθούν την έννοια της κιβωτού ως τρόπου διάσωσης, προστασίας και διατήρησης δεδομένων, αντικειμένων και πληροφοριών για μελλοντική χρήση.
Επιμέλεια: Θοδωρής Μάρκογλου, Κατερίνα Σύρογλου
- Η έκθεση «Graceland. Ο θρίαμβος μιας αβέβαιης πορείας» (MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών, 10.12.2022-23.04.2023 / Εγκαίνια: 10.12, 18:00) αποτελεί ένα συλλογικό πρότζεκτ των εικαστικών Ράνιας Εμμανουηλίδου, Φανής Μπουντούρογλου και Ευαγγελίας Ψωμά, οι οποίες πειραματίζονται με διάφορες τεχνικές παραγωγής βιοπλαστικού, χαρτιού, καλλιέργειας κρυστάλλων, φυτεύσεων, ριζωμάτων και περμακουλτούρας και δημιουργούν ένα συλλογικό έργο εν εξελίξει, έναν κοινό τόπο καλλιτεχνικής συμβίωσης που προσκαλεί το κοινό σε μια εμβυθιστική εμπειρία.
Επιμέλεια: Άννα Μυκονιάτη
-Τέσσερα προτζεκτ σε ένα μουσείο!
Το MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης λειτουργεί επίσης ως τον κοινό τόπο για τέσσερα παράλληλα πρότζεκτ με την ίδια χρονική διάρκεια (10.12.2022-19.02.2023). Το εγχείρημα με τίτλο «Κλιματική Βουλή. Αφηγήσεις του μη ανθρώπινου» είναι ένα πρότζεκτ βασισμένο στη δημιουργικότητα, στην αφήγηση ιστοριών, την κοινοτική πρακτική, την κινητοποίηση και την ενσυναίσθηση, καθώς το περιβάλλον και τα μη ανθρώπινα όντα και πράγματα αποκτούν «φωνή» για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση της πολιτικής του πλανήτη μας. Το πρότζεκτ βασίζεται σε αυτό των καλλιτεχνικών ομάδων Metagarten και Helfersyndrom, (Hamburg και Ofenbach αντίστοιχα, Γερμανία), και έρχεται στο MOMus και την 8η Μπιενάλε εμπλουτισμένο με τις αφηγηματικές μεθοδολογικές φόρμες του Γιάννη Αγγελή (Bad Homburg, Γερμανία).
Επιπλέον, ο αστικός αμπελώνας του Δήμου Θεσσαλονίκης «μεταφυτεύεται» στον χώρο του μουσείου, αποτυπώνοντας τις αρχές ενός πανελληνίως μοναδικού εγχειρήματος, ενώ παράλληλα φοιτητές και διδάσκοντες των Τμημάτων Αρχιτεκτόνων Μηχανικών και Γεωπονίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης παρουσιάζουν τις προτάσεις τους για τον αστικό μας γεωπολιτισμό και συγκεκριμένα για το Μητροπολιτικό Πάρκο της ΔΕΘ, με βασικούς άξονες την ανασύνταξη και ανάδειξη της εικόνας της πόλης από την ιστορία της, φυσική και πολιτισμική, τη διασφάλιση του ελεύθερου δημόσιου χώρου ζωής, αστικής κατοικησιμότητας, αναβαθμισμένης ποιότητας, φυσικής συνέχειας και πράσινου.
«Ο κήπος» είναι τέλος ο τίτλος της προβολής του Μανώλη Μπαμπούση, ο οποίος αφηγείται στα δένδρα τις σκέψεις του για την εικόνα, τη φωτογραφία, τη διδασκαλία, την τέχνη, την ιστορία της, στο πλαίσιο ενός μεγάλου σχεδίου που έκανε ο ίδιος το 2011 για τη μετατροπή του πάρκινγκ της ΑΣΚΤ σ’ έναν ελεύθερο κήπο, χωρίς όμως καμία επέμβαση.
-Η 8η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης συναντά τη Ρωσική Πρωτοπορία
«Ιχνηλάτες της Φύσης» γίνονται οι εικαστικοί Αλεξάνδρα Μαράτη, Άννα Βαδάκογλου, Αικατερίνη Γεγησιάν και Kiril Prashkov με την ομότιτλη έκθεση (MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, 21.12.2022-21.05.2023) αφυπνίζοντας τις αισθήσεις μέσα από «βιοδυναμικούς κήπους», προβάλλοντας με εικαστικό τρόπο τους βιολογικούς κύκλους της γης και εν τέλει της ζωής μας, αλλοιώνοντας γνωστά εικαστικά έργα και δίνοντάς τους μια απροσδόκητη χειρωνακτικότητα.
Επιμέλεια: Μαρία Τσαντσάνογλου
-Η 8η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης στην Αθήνα!
Αρχές Φεβρουαρίου της νέας χρονιάς, η 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης ταξιδεύει στην Αθήνα με την έκθεση «Down to Earth» στο MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά (09.02-30.04.2023). Η έκθεση -συλλογική πρόταση επιμελητών και επιμελητριών του MOMus- παρουσιάζει τα έργα σύγχρονων Ελλήνων εικαστικών, οι οποίοι, με διαφορετικά μέσα και οπτικές, προτείνουν μια έκθεση επικεντρωμένη στις αξίες και τις διεργασίες της γης.
Επιμέλεια: Δόμνα Γούναρη, Αρετή Λεοπούλου, Θοδωρής Μάρκογλου, Θούλη Μισιρλόγλου, Γιάννης Μπόλης, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Κατερίνα Σύρογλου
-Τα αδέρφια Μανάκια χαρτογραφούν φωτογραφικά την εύφορη γη της Μακεδονίας, της Ηπείρου και της Θεσσαλίας του α’ μισού του 20ου αιώνα.
Από την έκθεση «Γιάννης και Μίλτος Μανάκια. Τα πρόσωπα πίσω από τον φακό»
Η ύπαιθρος και τα μεγάλα αστικά κέντρα των Βαλκανίων, η ζωή των ανθρώπων του μόχθου σε στιγμές ξεγνοιασιάς και ψυχαγωγίας, αλλά και αρχιτεκτονικά τοπόσημα, ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα που σηματοδοτούν τις αλλαγές του α΄ μισού του 20ού αιώνα, αποτυπώνονται από τον φωτογραφικό φακό των αδερφών Μανάκια στην έκθεση «Γιάννης και Μίλτος Μανάκια. Τα πρόσωπα πίσω από τον φακό» (Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, 15.02-31.12.2023).
Η έκθεση παρουσιάζει για πρώτη φορά στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα μία μεγάλη συλλογή φωτογραφιών από το προσωπικό αρχείο του Λεωνίδα Μανάκη, γιου του Μίλτου Μανάκια, που δόθηκε στο Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας (ΙΜΜΑ) από τον πρέσβη επί τιμή κ. Αλέξανδρο Μαλλιά.
Επιμέλεια: Σταυρούλα Μαυρογένη, Φανή Τσατσάια
-Ο Ελληνοκαναδός φωτογράφος Χρήστος Δικαιάκος στην πρώτη αναδρομική του έκθεση στην Ελλάδα
Η αναδρομική έκθεση με τίτλο «Χρήστος Δικαιάκος. Ο κόσμος ως ανοιχτό στούντιο» (MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, 23.02-24.09.2023) συμπεριλαμβάνει έργα από φωτογραφικές σειρές του Ελληνοκαναδού φωτογράφου, από τη δεκαετία του 1970 και εξής, δημιουργώντας ένα είδος αναδρομικής έκθεσης, που θα συστήσει στο ελληνικό κοινό έναν σημαντικό καλλιτέχνη της διασποράς.
Επιμέλεια: Ηρακλής Παπαϊωάννου
-8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Το θέμα γεωκουλτούρα λειτουργεί ως κοινός τόπος για την 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και το 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (2-12.03.2023) σε ένα πρόγραμμα με κοινές ευαισθησίες.
-28 καλλιτέχνες/ιδες από 11 χώρες στην κεντρική έκθεση της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
Η κεντρική έκθεση της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης με τίτλο «Being as Communion» (04.03-21.05.2023) προτείνει μια επανεξέταση της ζωής ως κοινωνίας, αλλά και της συνύπαρξης ως ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων που βιώνουμε.
Τα έργα της έκθεσης ακουμπούν τις πολλαπλές στρώσεις της ιστορίας της πόλης, φιλοξενούνται σε μουσεία, μνημεία και χώρους της, προτείνοντας μια πολυφωνική ανάγνωση, μια σύζευξη πολλών ισότιμων φωνών.
Επιμέλεια: Μαρία-Θάλεια Καρρά
Περφόρμανς την άνοιξη στην 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης ολοκληρώνεται στις 21 Μαΐου 2023 με το 7ο Thessaloniki Performance Festival. Η γη, οι σχέσεις των ανθρώπων με το περιβάλλον και αυτά που το συνθέτουν αλλά και ό,τι προκύπτει από αυτό το πλαίσιο, λειτουργούν ως πεδίο έμπνευσης και δράσης για τους καλλιτέχνες που με τις περφόρμανς τους θα δώσουν μια επιτελεστική διάσταση στο γενικό θέμα «γεωκουλτούρα» της διοργάνωσης
Επιμέλεια: Ειρήνη Παπακωνσταντίνου
Το πρόγραμμα και οι ημερομηνίες του Φεστιβάλ θα ανακοινωθούν.
Ειδικές συνεργασίες
-Το Πελίτι στην 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
Η 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και το MOMus υποστηρίζουν την κατασκευή της Τράπεζα Σπόρων του «Πελίτι», που από το από το 1995 ως σήμερα έχει καταφέρει να αλλάξει την εικόνα της Ελλάδας σε σχέση με τις παραδοσιακές ποικιλίες σπόρων και έχει καταφέρει να επηρεάσει την κατάσταση στη Βουλγαρία, στην Κύπρο, στην Τουρκία, στην Ευρώπη, σε Αφρικανικές χώρες και τα τελευταία χρόνια επηρεάζει την κατάσταση και στις Η.Π.Α. Η συνεργασία με το «Πελίτι» θα λάβει πολλές διαφορετικές μορφές, σε μια προσπάθεια να ενδυναμωθεί το έργο της κοινότητας.
-Chefs for Zero Hunger + 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης= Συμμαχία κατά της πείνας
Στο ίδιο πλαίσιο εκτίμησης και υποστήριξης οργανωμένων δράσεων αλληλεγγύης, η 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και το MOMus, συνεργάζονται με την αυτόνομη ομάδα μαγείρων με κοινωνική συνείδηση και ιδιαίτερα ανεπτυγμένη ευαισθησία «Chefs for Zero Hunger», που δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλονίκη με σύνθημα «κανένας μόνος, κανένας νηστικός».
Οι «Chefs for Zero Hunger» μαγειρεύουν με δικούς τους πόρους και χωρίς οικονομικό αντίτιμο για όσους έχουν ανάγκη, πρωτίστως άνεργους και άστεγους, με βασικούς άξονες την εντοπιότητα, την εποχικότητα και την παράδοση.
