Το εντυπωσιακό ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά της Αμφίπολης «ξετυλίγει» μέρα με τη μέρα τα μυστικά του. Από ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, έγινε γνωστή η ανακάλυψη δύο ακόμα μοναδικών ευρημάτων: Δύο εξαιρετικής τέχνης Καρυάτιδες από θασίτικο μάρμαρο, οι οποίες συμφυείς με πεσσούς στήριζαν το μαρμάρινο επιστύλιο μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο.
Οι δύο Κόρες, από τις οποίες μόνο η μία σώζει σχεδόν ακέραιο το πρόσωπό της, φέρουν πλούσιους βοστρύχους που καλύπτουν τους ώμους τους, ενώτια και χειριδωτό (με μανίκια) χιτώνα, ενώ υπάρχουν ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος. Μια ακόμα ενδιαφέρουσα παράμετρος είναι τα δυο χέρια τους, το δεξί της μίας και το αριστερό της άλλης, τα οποία, αν και δεν σώζουν το μεγαλύτερο μέρος τους, έχουν φανερή κατεύθυνση: «Ήταν προτεταμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών» πληροφορεί το ΥΠΠΟΑ. Τα τμήματα παλάμης και τα μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους που βρέθηκαν ανάμεσα στα αμμώδη χώματα, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να εντοπιστούν κι άλλα μέρη τους.
Τι γνωρίζουμε όμως για τον τύπο αυτό των γλυπτών, με διασημότερους εκπροσώπους τις έξι Κόρες που στήριζαν την οροφή της νότιας πρόστασης του Ερεχθείου και οι οποίες σήμερα βρίσκονται οι πέντε «ξαναγεννημένες» με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας στο Μουσείο της Ακρόπολης και η έκτη, που αφαίρεσε βίαια ο Έλγιν το 1801, στο Βρετανικό Μουσείο;
Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, οι Καρυάτιδες ταυτίζονται με τις νεαρές κοπέλες από τις Καρυές της Λακωνίας, που χόρευαν με καλάθια στο κεφάλι σε τελετουργίες προς τιμήν της Καρυάτιδος Αρτέμιδος. Οι γυναικείες μορφές τους χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαία αρχιτεκτονική -κυρίως στον ιωνικό ρυθμό- αντί για κίονες, ενώ το «ανδρικό» τους αντίστοιχο είχε τη μορφή του 'Ατλαντα.
Κ.Τασούλας: «Άσκηση υπομονής οι εργασίες στην Αμφίπολη»
Εν τω μεταξύ άσκηση υπομονής χαρακτήρισε, μιλώντας στον ΒΗΜΑ 99,5 τις εργασίες, στην Αμφίπολη, ο υπουργός Πολιτισμού, Κώστας Τασούλας.
«Η ωραία περιπέτεια της Αμφίπολης είναι και άσκηση υπομονής, και άσκηση άσκηση χαράς και άσκηση περηφάνειας. Είμαστε τώρα μπροστά στους προθαλάμους και σύντομα θα μπούμε στο κυρίως μνημείο και θα είμαστε μπροστά στην τελική εκδοχή του» πρόσθεσε ο υπουργός.
Ο κ. Τασούλας σχολίασε και τις διάφορες θεωρίες που ακούγονται σχετικά με τον τάφο. «Όλες είναι εύλογες, αλλά θα υποχωρήσουν μπροστά στην πραγματικότητα που δεν είναι για πολύ χρόνο πια».
Σχετικά με την πορεία των εργασιών, ο κ. Τασούλας εξήγησε: «Έχουμε προχωρήσει και είμαστε μπροστά στη δεύτερη είσοδο, στο δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, ο οποίος έχει απόσταση 6 μέτρα από το πίσω μέρος των σφιγγών. Ξέρουμε ότι από πίσω υπάρχει και δεύτερος διαφραγματικός τοίχος». Δεν μπορώ έτσι να εκτιμήσω πότε θα φτάσουμε μέσα. Πέντε μήνες δεν θέλει ούτε τρεις, αλλά κάθε βήμα μπορεί να συνεπάγεται κάποιες εργασίες στερεωτικές ή συντήρησης».
Νωρίτερα, μιλώντας στο Mega, η γγ του υπουργείου Λίνα Μενδώνη χαρακτήρισε την ανακάλυψη των δύο Καρυάτιδων ως ένα επιπλέον χαρακτηριστικό για την σημαντικότητα του ταφικού μνημείου.
Για την απουσία μέρους του προσώπου στη μια καρυάτιδα, η κ. Μενδώνη τόνισε ότι κατά πάσα πιθανότητα οφείλεται στη γήρανση των υλικών, καθώς φαίνεται ότι υπάρχει πτώση λίθων.
Από την πλευρά του ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας του ΑΠΘ Παναγιώτης Φάκλαρης, στενός συνεργάτης τού Μανώλη Ανδρόνικου εξέφρασε τη βεβαιότητα, ότι η απουσία προσώπου από τη μία Καρυάτιδα, και ενδεχομένως οι φθορές στο πρόσωπο της δεύτερης, μαρτυρούν τις προσπάθειες τυμβωρύχων για σύληση του ταφικού μνημείου. «Πρόκειται οπωσδήποτε για βέβηλο ανθρώπινο χέρι» σημείωσε, απορρίπτοντας την πιθανότητα φυσικής φθοράς.
