Καλός γονιός γεννιέται κανείς ή γίνεται; Και πώς μπορεί να γνωρίζει πώς να αντιμετωπίσει διάφορες καταστάσεις και προβλήματα; «Καλός γονιός είναι εκείνος που παραδέχεται από την αρχή ότι πρέπει διαρκώς να προσπαθεί, να μαθαίνει, να εξελίσσεται και να βελτιώνεται», μάς εξηγεί η Εκπαιδευτική-Συμβουλευτική Ψυχολόγος
Καλλιόπη Εμμανουηλίδου σε συνέντευξη που μας παραχώρησε με θέμα τη σχολή γονέων «Γονιός δεν γεννιέσαι, γίνεσαι!» που φιλοξενείται κάθε μήνα στο πατάρι του Οξυγόνου. Αναφέρθηκε στα ζητήματα που θα απασχολήσουν τους συμμετάσχοντες στις επόμενες συναντήσεις, αλλά και για τις συνθήκες στις οποίες πρέπει να προσαρμοστούν οι σημερινοί γονείς.
-Το να είναι κάποιος καλός γονιός είναι κάτι επίκτητο ή έμφυτο;
-Δυνητικά οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν βιολογικά να γίνουν γονείς. Γίνονται όμως και καλοί γονείς, μόνο και μόνο επειδή είναι γόνιμοι; Σίγουρα, όταν αποκτά κανείς παιδιά, ενεργοποιούνται διάφορα ένστικτα που στοχεύουν στην επιβίωση του απροστάτευτου βρέφους (και άρα και στη διαιώνιση του είδους μας). Για να είσαι καλός γονιός όμως δεν αρκεί μόνο να δρας, ώστε να μη χάσει τη σωματική του ακεραιότητα ένα παιδί. Η σωστή ανατροφή του παιδιού προϋποθέτει και απαιτεί πολλά άλλα γνωρίσματα και ιδιότητες. Αυτές δεν είναι πάντα έμφυτες αλλά αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Ο καλός γονιός λοιπόν δε γεννιέται αλλά καλός γονιός είναι εκείνος που παραδέχεται από την αρχή ότι πρέπει διαρκώς να προσπαθεί, να μαθαίνει, να εξελίσσεται και να βελτιώνεται.
-Τι προβλήματα καλείται να αντιμετωπίσει ένας γονιός σήμερα; Και πόσο διαφέρουν σε σχέση με αυτά που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι προηγούμενες γενιές;
-Η οικογένεια προσαρμόζεται στην κάθε εποχή και είναι λογικό και οι ανάγκες της κάθε οικογένειας να διαφοροποιούνται. Κάθε εποχή έχει τις ευκολίες και τις δυσκολίες της. Άλλοτε οι παιδικές ασθένειες «θέριζαν» τις οικογένειες, ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες ήταν κοινωνικά καταδικασμένο και η ανέχεια ήταν συχνή και απειλητική, ενώ την ανατροφή αναλάμβαναν κυρίως οι μητέρες. Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από άλλες νέες συνθήκες και άρα η οικογένεια πρέπει να προσαρμόζεται σε αυτές. Για παράδειγμα, ο γονιός χρειάζεται: να εκπαιδεύσει τα παιδιά στο πώς να προστατεύονται στις νέες τεχνολογίες (π.χ. μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ηλεκτρονικός εκφοβισμός κτλ.) ή να προστατεύσει τα παιδιά του από τα ακραία πρότυπα που εσωτερικεύονται μέσα από την έκθεση των παιδιών στα ΜΜΕ (π.χ. να τα βοηθήσει να έχουν υγιή εικόνα σώματος).
-Τι περιλαμβάνουν οι συναντήσεις που γίνονται κάθε μήνα μέχρι και τον Απρίλη στο Οξυγόνο στις οποίες είστε εισηγήτρια;
-Στις συναντήσεις της σχολής γονέων «Γονιός δε γεννιέσαι…γίνεσαι» στο όμορφο πατάρι του Οξυγόνου συζητάμε, κάνουμε βιωματικές ασκήσεις, μοιραζόμαστε προβληματισμούς, γελάμε, δενόμαστε και ενημερωνόμαστε για τις γνώσεις που μας διαθέτει η επιστήμη και η έρευνα για τα θέματα που κάθε φορά μας απασχολούν. Γίνεται λοιπόν ένας συνδυασμός μαθήματος και φιλικής συζήτησης σε ένα θετικό και αισιόδοξο κλίμα. Η επόμενες συναντήσεις έχουν τα εξής θέματα: δημιουργικότητα και παιχνίδι, πώς ο γονιός να φροντίζει τον εαυτό του και παιδικά ψέματα και ηθική ανάπτυξη των παιδιών. Στο παρελθόν έχουμε αναπτύξει θέματα όπως το άγχος, την εμπλοκή τρίτων στην ανατροφή των παιδιών, διατροφική συμπεριφορά, αυτοεκτίμηση, σχέσεις ανάμεσα στα αδέρφια, επίδραση της τηλεόρασης κτλ.
-Πόσο πρόθυμοι είναι οι γονείς να ακούσουν κάποιον άλλο να τους συμβουλεύει για το μεγάλωμα των παιδιών τους; Υπάρχουν άτομα που αρνούνται να δεχτούν μια τρίτη γνώμη; Αν ναι, γιατί συμβαίνει αυτό;
-Πόσο αξιόπιστος είναι ο γονιός που ισχυρίζεται ότι τα ξέρει όλα από μόνος του; Το να είσαι γονιός είναι μια ιδιότητα που διαρκώς εμπλουτίζεται όχι μόνο από τις δικές μας εμπειρίες αλλά και έχοντας τα αυτιά μας διαρκώς ανοιχτά για κάθε νέα πληροφορία και ιδέα που μπορεί να μας βοηθήσει. Έτσι, είναι σημαντικό προσόν για έναν γονιό να παραδέχεται ότι δεν έχει όλες τις απαντήσεις από μόνος του και ότι η ανατροφή των παιδιών προϋποθέτει φιλομάθεια και διάθεση για μια διαρκή προσωπική ανάπτυξη. Υπάρχουν βέβαια άτομα που ισχυρίζονται ότι δε χρειάζονται βοήθεια από τρίτους- εκείνοι κατά βάθος όμως έχουν και τη μεγαλύτερη ανάγκη, καθώς συνήθως αντιμετωπίζουν ενδόμυχα και τους μεγαλύτερους φόβους. Γενικά βέβαια μεγάλο ρόλο διαδραματίζει ο τρόπος με τον οποίο θα ακουστεί αυτή η τρίτη γνώμη: αν διατυπωθεί με τρόπο μειωτικό, επικριτικό, φορτικό και χωρίς να ζητηθεί, τότε είναι πιθανό να αναμένουμε αποκρίσεις άρνησης, αντίστασης αλλά και αντιδραστικότητας.
-Και πώς μπορεί να λυθεί;
-Η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να μπορούμε να καταλάβουμε πώς μπορεί να νιώθει ο άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας. Αρκεί να μπούμε στη θέση του γονιού και να καταλάβουμε πόσο δύσκολος είναι ο ρόλος του, πόσες απαιτήσεις προσπαθεί να φέρει σε πέρας, πόσο περιορισμένος είναι ο χρόνος του, πόσο μεγάλο το άγχος και οι φόβοι του, πόση πίεση του ασκούν οι προσδοκίες από τους άλλους, πόσο παλεύει με την αίσθηση της ανεπάρκειάς του και τις ανασφάλειες. Προσεγγίζουμε λοιπόν με κατανόηση τον γονέα, κι έτσι αυτός δε νιώθει απειλή, αφού το ύφος και η πρόθεσή μας είναι να βοηθήσουμε και όχι να επικρίνουμε ή να αμφισβητήσουμε την προσπάθεια που καταβάλλει. Η προσέγγιση «καλά τα πας, συνέχισε!» είναι και η βασική φιλοσοφία της σχολής γονέων στο Οξυγόνο, αφού μεγάλη έμφαση δίνουμε στην αυτοεκτίμηση των συμμετεχόντων.
Χρήσιμα
Επόμενη προγραμματισμένη σχολή γονέων:4/2, 7-9 μ.μ. με θέμα «Δημιουργικότητα και παιχνίδι στην οικογένεια». Δηλώσεις συμμετοχής στο email [email protected] (Θέμα: Σχολή γονέων και ημερομηνία της συνάντησης).
