Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
«Είναι μαγεία η γραφή…», αναφέρει η Ρένα Ρώσση Ζαϊρη που αυτές τις μέρες βρίσκεται στην πόλη μας για να παρουσιάσει το νέο της βιβλίο με τίτλο «Στην αγκαλιά του ήλιου» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Μιλά για το πώς γεννήθηκε η ιδέα του μυθιστορήματος και πώς αντλεί έμπνευση για να πλάσει τους ήρωές της. Όσο για το χώρο των γραμμάτων εκφράζει την αισιοδοξία της. «Το παρελθόν και το παρόν στον χώρο των γραμμάτων στην πατρίδα μας, ήταν και είναι σπουδαίο», τονίζει.
-«Πείτε μας δυο λόγια για το νέο σας βιβλίο; Πώς γεννήθηκε η ιδέα;»
-Αρχές της περσινής άνοιξης ήταν που ξεκίνησα τις εκδηλώσεις για τα «Δίδυμα Φεγγάρια», το μυθιστόρημα που εκδόθηκε το 2014. Ήμουν χαρούμενη που θα γινόμουν και πάλι ένα με τους αναγνώστες μου. Τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου έφτασα και στη μαγευτική Κρήτη. Κι έτυχε να μείνω σε ένα ξενοδοχείο, στον Άγιο Νικόλαο.
Πάνω ακριβώς από τη Λίμνη.
Την κοιτούσα ώρες από το μπαλκόνι μου τη λίμνη. Την κοιτούσα, μαγεμένη. Είχα κολλήσει το βλέμμα μου στα γυμνά, κοκκινόχρωμα βράχια της και στον γκρεμό τους που ορθώνεται κατακόρυφος και καθρεφτίζεται στα νερά. Ξαφνικά ένας νεαρός άντρας βούτηξε στο κενό. Από εκείνο τον γκρεμό. Κι έπεσε στη Λίμνη. Από μεγάλο ύψος. Γρήγορα τον είδα να ξεπροβάλλει στην επιφάνεια. Χαμογελούσε.
Και μαζί του, μου χαμογελούσε και η ίδια η λίμνη. Γιατί ήξερε πως στα νερά της καθρεφτιζόταν η ομορφιά, το μυστήριο και η μαγεία που χρειαζόμουν τόσο, για να συνεχίσω να γράφω το μυθιστόρημα που είχα ήδη ξεκινήσει, για να τα καταφέρω να φτάσω «Στην αγκαλιά του ήλιου».
Όταν άρχισα να γράφω για την Κρήτη, αχ, πίστεψα πως δε θα τελειώσω ποτέ. Όταν καταπιάστηκα με αυτό το κομμάτι της γης, με την τόσο δυνατή ενέργεια, παρασύρθηκα. Τα μάτια μου γέμισαν φως. Μύριζα το δίκταμο, το θυμάρι, το φασκόμηλο, τη ρίγανη, τραγουδούσα κρητικές μαντινάδες. Έρωτας είναι η Κρήτη, έρωτας!
Έγραφα κι άκουγα να ουρλιάζουν μέσα μου τα λόγια του λατρεμένου Καζαντζάκη. Κι ήταν τόσο εύκολο να ανακαλύψω τον ήλιο σε αυτό το νησί. Μεμιάς παρασύρθηκα, μεμιάς χώθηκα βαθιά στην ιστορία του. Ταξίδεψα μέχρι τη Μάχη της Κρήτης.
Άρχισε τότε να χορεύει παρέα με τις λέξεις και με τους ήρωες αυτό το μυθιστόρημα. Να χορεύει πεντοζάλη. Στο παρελθόν.
Σε μια δυνατή αληθινή ερωτική ιστορία, κρυμμένη χρόνια μέσα στο μυαλό μου. Τον έρωτα μιας Αρετούσας κι ενός Ερωτόκριτου. Μιας Κρητικοπούλας κι ενός Γερμανού, σε εκείνα τα πονεμένα, τα δυσβάσταχτα χρόνια. Κι όλα μπερδεύτηκαν κι όλα άρχισαν να χορεύουν ξέφρενα, σε μια συγκλονιστική περιπέτεια ζωής.
Σε αυτό το μυθιστόρημα αποτίω φόρος τιμής σε μια γυναίκα, μια ηρωίδα, που κάπου, κάπως κάποτε, άνοιξε για χάρη μου τα κατάβαθα της ψυχής της. Ήθελε να παραμείνει ανώνυμη. Oρκίστηκα να της κάνω το χατίρι.
Και το μυθιστόρημα τραβούσε τον δρόμο του και εγώ συνέχιζα να χορεύω στα μονοπάτια του, παρέα με τις λέξεις και με τους ήρωες. Να χορεύω πεντοζάλη.
Στο παρόν.
Κι αγκάλιασα μια μπερδεμένη συναισθηματικά ηρωίδα. Που προσπαθεί να πιαστεί από κάπου, από οπουδήποτε. Που σαστίζει μπροστά στη ζωή, παλεύοντας να διαχωρίσει τα όρια ανάμεσα στο καλό και στο κακό. Παρέα της άρχισα να ψάχνω να βρω τις δύσκολες απαντήσεις που γύρευα.
Η Βαλέρια, η ηρωίδα μου, είναι πρώτη χορεύτρια της Λυρικής Σκηνής. Μια από τις πιο ονομαστές της χώρας μας. Αποκούμπι της ζωής της κι ανάσα της μαζί είναι χορός. Μόνο που η Βαλέρια είναι συνάμα και κλέφτρα. Είναι άραγε μια μοντέρνα θηλυκή έκδοση του Ρομπέν των Δασών ή μια απλή κακοποιός;
Υπάρχουν κι άλλοι πολλοί καθημερινοί ήρωες που θυσιάζονται για την αγάπη τους. Μια Ρωσίδα αριστοκράτισσα. Μια μυστική αστυνομικός. Και η Φωτεινή, η μητέρα της Βαλέριας, μια γυναίκα με χάρτινες αναμνήσεις, με καρδιά παγωμένη, που κρυώνει συνέχεια. Δε στεφανώνονται με συναισθήματα οι εικόνες της ζωής όταν απουσιάζει η ζεστασιά. Υπάρχει ακόμα κι ένα Τέρας που αγαπάει τις κόκκινες φλοκάτες.
Αλλά κι ένα πτώμα στον Άγιο Νικόλαο. Πεταμένο στη Λίμνη…
Πρώτα απ’ όλα, και πάνω απ’ όλα, υπάρχουν οι αναγνώστες του βιβλίου μου. Προσπάθησα να τους ενώσω με τους ήρωες και τα συναισθήματά τους. Να τους βοηθήσω να τους νιώσουν, να τους καταλάβουν, ακόμα και να τους υπερασπιστούν. Να γίνουν ήρωες στη θέση τη δική τους.
-Από τι αντλείτε έμπνευση για να φτιάξετε μια ιστορία και να πλάσετε νέους ήρωες;
-Η γραφή ήταν και είναι η ίδια η ανάσα μου. Είναι όμως ποτέ δυνατόν να μη με επηρεάζει η εποχή μας; Ό,τι κι αν γράφω, ό,τι κι αν σκεφτώ, αφετηρία έχει την εποχή που ζω και τις ανάγκες της…
Θέτω πάντοτε έναν στόχο. Που αποτελεί την πηγή της έμπνευσής μου. Το 2010 έγραψα για την αγάπη. Που είναι ο ένας και μοναδικός δρόμος της ζωής, που είναι ο λόγος για τον οποίο ήρθαμε σε αυτή τη γη. Κι έτσι γεννήθηκε το «Αγαπώ θα πει χάνομαι». Και μετά με στόχο την αλήθεια, δημιούργησα το «Κόκκινο Κοράλλι». Ήταν το 2011, μια χρονιά που είχαμε όλοι απογοητευτεί από τα ψέματα, τα ψέματα που χόρευαν ξέφρενα γύρω μας. Το 2012, οι «Μικροί Άγγελοι» ζωντάνεψαν την προσφορά και την αναζήτηση της ευτυχίας, όταν η οικονομική κρίση χτύπησε δυνατά την πόρτα μας. Κι ύστερα με στόχο την αυτογνωσία, το «Άρωμα Βανίλιας», ταξίδεψε στον ίδιο τον εαυτό κάθε γυναίκας, αναζήτησε το μοναδικό της άρωμα.
Κάθε φορά που γράφω ένα βιβλίο καταθέτω, θέλοντας και μη, πολλές προσωπικές μου εμπειρίες. Δε γίνεται αλλιώς.
Τα «Δίδυμα Φεγγάρια» το περσινό μου βιβλίο, μια αληθινή ιστορία, πλημμυρισμένη με τα τερτίπια της ζωής, υμνεί τον έρωτα που είναι η ανάσα του Θεού πάνω στη γη.
Mέχρι που φέτος προσπάθησα να αγκαλιάσω τον ήλιο, στάθηκα τους σβησμένους ήλιους των άλλων, πάλεψα να τους φωτίσω…
-«Το τελευταίο σας βιβλίο ‘Τα Δίδυμα φεγγάρια’ βραβεύτηκε από το κοινό. Τι είναι αυτό που κάνει τα μυθιστορήματά σας να έχουν απήχηση στο ευρύ κοινό;»
-Όταν γράφω προσπαθώ να κεντάω λέξεις που γεννιούνται στην καρδιά μου. Προσπαθώ να σμίγω τη φαντασία με την αλήθεια. Να κόβω την ανάσα του αναγνώστη. Να καταθέτω την ψυχή μου, τις εμπειρίες μου, τα συναισθήματά μου.
Είναι μαγεία η γραφή…
Όταν γράφω έχω κάποιον στόχο. Τον υπηρετώ αυτό τον στόχο, προσπαθώντας να φτάσω στη λύτρωση. Όμως «παίζω» παρέα με τους ήρωές μου, για να μη βαρεθώ ποτέ, ούτε εγώ ούτε ο αναγνώστης μου. Τους ταξιδεύω τους ήρωες, για να χαίρομαι την ελευθερία, τον καθαρό αέρα της γραφής και πολλές φορές ενώ πιστεύω πως ξέρω τον δρόμο που θα πάρουν, αλλάζω γνώμη, λοξοδρομώ. Επίτηδες. Για να δω πού θα καταλήξουν. Παρέα τους πειραματίζομαι.
Και ναι, όταν γράφω στοχεύω την καρδιά του αναγνώστη μου. Θέλω να τον βοηθήσω να γίνει ήρωας στη θέση του ήρωα, να ταξιδέψει να χαθεί. Προσπαθώ όσο μπορώ να τιμήσω τα λόγια του λατρεμένου μου, Νίκου Καζαντζάκη:
«Δεν πρέπει να τελεύει το μεροκάματο ο συγγραφέας, δεν πρέπει να μαζεύει τα σύνεργά του, αν δεν είναι σίγουρος πως δεν έχει ακουμπήσει έστω κι ένα λιθαράκι, για να χτιστεί πάνω στην άβυσσο ένα νησί…»
-Προέρχεστε από μια οικογένεια που ανήκει στο χώρο των γραμμάτων. Πώς θα συγκρίνατε το παρελθόν και το παρόν στο συγκεκριμένο πεδίο; Είστε αισιόδοξη για το μέλλον των γραμμάτων;
-Kάθε εποχή έχει και τους συγγραφείς της, συγγραφείς που νιώθουν τι συμβαίνει γύρω τους, που ανασαίνουν το περιβάλλον τους, και καταθέτουν τα συναισθήματά τους στο χαρτί, παίζουν με τις λέξεις, δημιουργούν. Είμαι αισιόδοξη, τα παιδιά (εκτός από συγγραφέας είμαι και παιδαγωγός) με έχουν μάθει να βλέπω τον κόσμο γύρω μου με θετική ματιά. Το παρελθόν και το παρόν στον χώρο των γραμμάτων στην πατρίδα μας, ήταν και είναι σπουδαίο. Και φυσικά αισιοδοξώ και για το μέλλον! Όσο ανασαίνω, ελπίζω. Για τα πάντα.
«Τι διαβάζετε αυτό το διάστημα;»
-Μεγάλωσα ανάμεσα στα βιβλία. Ο πατέρας μου, ο Νικόλαος Ρώσσης, ήταν εκδότης, ήξερε πόσο πολύτιμο είναι το παιδικό βιβλίο, μου αγόραζε καθημερινά βιβλία. Διάβαζα όποιο παιδικό βιβλίο κυκλοφορούσε στην αγορά, σχεδόν. Έτσι το διάβασμα έγινε για μένα τρόπος ζωής.
Διαβάζω πολύ ακόμα και αυτό το διάστημα που «τρέχω» για τις εκδηλώσεις του καινούργιου μου μυθιστορήματος. Αυτή την εποχή διαβάζω «Το κορίτσι του τρένου» της συγγραφέως Πόλα Χόκινς. Είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ που με ταξιδεύει. Η συγγραφέας του γράφει σε πρώτο πρόσωπο, κάτι που λατρεύω να κάνω κι εγώ στα δικά μου βιβλία.
Χρήσιμα
Η κα Ρένα Ρώσση Ζαϊρη χθες ήταν στο βιβλιοπωλείο cheap- books.gr. Απόψε θα βρίσκεται στις 19.00 στον Ιανό (Αριστοτέλους 7) και αύριο στις 20.00 στο βιβλιοπωλείο Books & Toys (25ης Μαρτίου 93, Ν.Πολιτεία Ευόσμου) για να παρουσιάσει το βιβλίο της.
