του Γιώργου Παπαδημητρίου
Τέσσερις νέες ταινίες στις αίθουσες της πόλης από την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου, σε μια κινηματογραφική εβδομάδα όπου δεσπόζει «Ο Ιρλανδός» του Μάρτιν Σκορσέζε. Οι υπόλοιπες νέες ταινίες είναι οι εξής: α) «Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών», του Σύλλα Τζουμέρκα, για το οποίο ακολουθεί –επίσης- αναλυτική κριτική, β) η ταινία «Υπάρχει θεός, το όνομά της είναι Πετρούνια» την οποία είχαμε απολαύσει στο πρόσφατο Φεστιβάλ και γ) η περιπέτεια «Οι άγγελοι του Τσάρλι», ένα αχρείαστο και σαχλό reboot της διάσημης τηλεοπτικής σειράς.
Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών (**½)
Σκηνοθεσία: Σύλλας Τζουμέρκας
Παίζουν: Αγγελική Παπούλια, Γιούλα Μπούνταλη, Χρήστος Πασσαλής, Λαέρτης Μαλκότσης
Διάρκεια: 121’
H Θάλασσα των Σαργασσών έχει υπάρξει ανέκαθεν συνώνυμη του μυστηρίου, του φόβου, του ανεξήγητου. Μια επιμήκης περιοχή, σχεδόν μια εμβόλιμη θάλασσα καταμεσής του Ατλαντικού Ωκεανού, η οποία αποτελούσε φόβητρο των ναυτικών εξαιτίας της παρατεταμένης νηνεμίας και της υψηλότατης συγκέντρωσης φυκιών που παρατηρούνται στα νερά της. Διόλου τυχαία θα έλεγε κανείς, οι Βερμούδες και το διαβολικό τους Τρίγωνο βρίσκονται στα δυτικά όρια της Θάλασσας των Σαργασσών, η οποία είναι γνωστή και για έναν ακόμη λόγο: είναι η τρόπον τινά Μέκκα/Εδέμ των ευρωπαϊκών χελιών (που ζουν σε γλυκά ύδατα), τα οποία πραγματοποιούν ένα αδιανόητα μακρινό ταξίδι με προορισμό τη Θάλασσα των Σαργασσών, την οποία έχουν επιλέξει ως αποκλειστικό τόπο αναπαραγωγής. Μέχρι και στις μέρες μας, η συστηματική μελέτη αυτής της οδύσσειας των ευρωπαϊκών χελιών δεν έχει δώσει ακόμη κατατοπιστικές απαντήσεις για αυτό το παράδοξο φαινόμενο. Η Θάλασσα των Σαργασσών, πέρα από θάνατο και ανατριχίλα, κρύβει μέσα της και το θαύμα της ζωής: την αδήριτη ανάγκη για φυγή, επιβίωση και διαιώνιση.
Ακριβώς ένα τέτοιο θαύμα ελευθερίας και καλπασμού προς τη ζωή αναζητούν και οι δύο βασικές γυναικείες ηρωίδες της τρίτης ταινίας του Σύλλα Τζουμέρκα, η οποία δεν ξεμακραίνει ιδιαίτερα από το μονοπάτι των δύο προηγούμενων (Χώρας προέλευσης [2010], Έκρηξη [2014): υπερπληθώρα (ή και υπερσυσσώρευση, θα έλεγε κανείς) από ενδιαφέρουσες ιδέες, σαγηνευτική εικονογραφία, υπερχείλιση οργής που διοχετεύεται σε ένα ατελείωτο ντεμαράζ από πνιγηρές συγκρούσεις, σφήνες αλληγορικής διάθεσης, πολυμετωπική, βροντόφωνη και στομφώδη κριτική σε όλα τα ελληνικά κακώς κείμενα.
Το Θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών έχει ως αφετηρία μια εντυπωσιακή σε εκτέλεση σεκάνς αστυνομικής εφόδου της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας, που δυστυχώς σύντομα διολισθαίνει προς μια δύσκολα διαχειρίσιμη αμηχανία: ο σακατεμένος από το ξύλο αρχηγός της σπείρας σχεδόν ψέλνει έναν θρησκευτικό χρησμό, ο οποίος θα δώσει ευθύς εξαρχής τον τόνο για τα μελλούμενα. Παράλληλα, συστηνόμαστε -κάπως βιαστικά και αδέξια είναι η αλήθεια- με τη βασική μας πρωταγωνίστρια (Αγγελική Παπούλια): μια bitchy ανακρίτρια, η οποία θα μετατεθεί (φαινομενικά για λόγους ασφαλείας, ωστόσο υπάρχει μια διακριτή υπόνοια ενδο-υπηρεσιακού μαγειρέματος και δυσμενούς μετάθεσης) στο Μεσολόγγι, όπου θα αναλάβει της θέση του διοικητή της ντόπιας αστυνομίας. Χρονικό άλμα δέκα ετών και μεταφορά σε μια βαλτώδη και αδιέξοδη ατμόσφαιρα, στο στάσιμα νερά της ελληνικής επαρχίας.
Ο Τζουμέρκας, πιάνοντας υψηλότατες επιδόσεις στο ρεπεράζ και τη σκηνογραφία, αξιοποιεί στο έπακρο την (ανθρωπο)γεωγραφία του σκηνικού, βυθομετρά τη μοιρολατρία και την αιώνια καταδίκη των ηρώων του. Τα ελώδη νερά της λιμνοθάλασσας. Τα σιωπηλά πλάνα από το εργοστάσιο ιχθυοκαλλιέργειας. Οι ξέρες, τα αγριόχορτα, οι ξύλινες γέφυρες και τα πλωτά παραπήγματα, τα εποπτικά κάδρα όπου ο ορίζοντας του ουρανού και του νερού θαρρείς ενώνονται, καταπλακώνοντας τους δύσμοιρους ανθρώπους. Ακόμη ακόμη, ένα περιπαικτικό σχόλιο για το σύνηθες ελληνικό φαινόμενο όπου μια καθαγιασμένη ιστορική κληρονομιά (Έξοδος του Μεσολογγίου) καταλήγει αιώνιο ως συγχωροχάρτι για τη σύγχρονη κατάντια. Όλα τα παραπάνω λειτουργούν ως οικοδομικά υλικά για μια σχεδόν κανιβαλιστική απεικόνιση του δύσοσμου και κακοφορμισμένου ελληνικού μικροαστισμού. Παράλληλα, οι παρενθετικές σκηνές χριστιανικών παραβολών, παρότι ξενίζουν αρχικά, κατορθώνουν εντέλει να αφήσουν ένα αδιόρατο στίγμα που (προσπαθεί να) απαλύνει τη μωρία και τη μοχθηρία, σπάζοντας τον ατέρμονο κύκλο της αμαρτίας.
Δυστυχώς, όμως, το εντυπωσιακό εξωτερικό περίβλημα δεν διασταυρώνεται με ένα στέρεο εσωτερικό τέμπο, καθώς ο παλμός της ταινίας βρίσκεται μονίμως (και αχρείαστα) στα κόκκινα, σε ένα ατελείωτο καθεστώς ταχυκαρδίας. Η καταγγελτική ρητορική κινείται σε υπερβολικά υψηλές οκτάβες, με αποκορύφωμα την ξεκούρδιστη από κάθε άποψη σκηνή του δείπνου των ντόπιων πατρικίων, ενώ η δραματουργία βρίθει από ακανόνιστες κορυφώσεις (σκηνή στο σκυλάδικο, σκηνή του πυροβολισμού), αδύναμες υποπλοκές (μουγκός αδερφός του ανακριτή και γιος της αστυνόμου), καθώς και υπεραπλουστευτικούς και σχηματοποιημένους χαρακτήρες (σχεδόν όλοι οι βασικοί ρόλοι). Παράλληλα, το μυστήριο που κινεί τα νήματα δεν αποκτά ποτέ στιβαρή και αυθύπαρκτη υπόσταση, ενώ η κατάχρηση στην καλλιέργεια ενός κλίματος αδιόρατης απειλής σαμποτάρει το όποιο κλίμα υποβολής και μυσταγωγίας. Σαν ένα χέλι που εντέλει κόλλησε στα θολά νερά και δεν βρήκε ποτέ τον δρόμο για τη μεγάλη ανοιχτωσιά.
Επίσης στις αίθουσες:
Υπάρχει θεός, το όνομά της είναι Πετρούνια
Σκηνοθεσία: Τεόνα Στρουγκάρ Μιτέφσκα
Παίζουν: Ζόριτσα Λουσέβα, Λαμπίνα Μιτέφσκα
Διάρκεια: 100’
Μια ταινία που απολαύσαμε στο πρόσφατο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, η οποία βρίσκεται και στην τελική τριάδα των υποψήφιων ταινιών για το Ευρωπαϊκό Βραβείο LUX. Σε μια μικρή κωμόπολη της Βόρειας Μακεδονίας, μια γυναίκα αποτολμά το αδιανόητο: πέφτει στα παγωμένα νερά για να πιάσει τον Σταυρό, ανήμερα των Θεοφανείων. Μια ταινία που βουτά στα βαθιά, σπάει δεσμά και καταρρίπτει ασφυκτικές παραδόσεις, αναζητώντας την πολυπόθητη ανάσα ελευθερίας.
Οι άγγελοι του Τσάρλι
Σκηνοθεσία: Ελίζαμπεθ Μπανκς
Παίζουν: Κίρστεν Στιούαρτ, Ναόμι Σκοτ, Ελίζαμπεθ Μπανκς
Διάρκεια: 118’
Ένα παντελώς ανούσιο, αχρείαστο, ξεκούδουνο και ξεχαρβαλωμένο reboot της διάσημης τηλεοπτικής σειράς. Αναμασημένες και προβλέψιμες σκηνές δράσεις, κακογραμμένα αστεία και άτσαλοι διάλογοι, φεμινιστική ρητορική της πλάκας και εμφατικές αστοχίες στο casting. Εν ολίγοις και με μία λέξη: αρπαχτή.
Η σινεφίλ ατάκα της εβδομάδας
«Η βασική συμφωνία που κάνεις με τον εαυτό σου είναι η εξής: αποφασίζεις με πόση αμαρτία αντέχεις να ζεις»
Μάρτιν Σκορσέζε
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
